E-book details

Racjonalność: co to jest, dlaczego jej brakuje, dlaczego ma znaczenie

Racjonalność: co to jest, dlaczego jej brakuje, dlaczego ma znaczenie

Steven Pinker

Ebook

W XXI wieku ludzkość osiąga nowe wyżyny naukowego zrozumienia świata - a jednocześnie wydaje się tracić rozum. Jak to możliwe, że gatunek, który w niecały rok opracował szczepionki na COVID-19, wytwarza tyle fake newsów, znachorskich metod leczenia i teorii spiskowych?

Czy czytanie książek może nas uczynić bardziej racjonalnymi? Czy może pomóc nam w rozumieniu, dlaczego na świecie jest tak wiele irracjonalności? Na te i wiele innych pytań odpowiada w swojej najnowszej książce Steven Pinker, autor bestsellera Nowe Oświecenie.

Pinker odrzuca sceptyczny stereotyp, zgodnie z którym ludzie są istotami irracjonalnymi prymitywnymi jaskiniowcami obarczonymi skrzywieniami poznawczymi, błędami myślowymi i złudzeniami. W końcu odkryliśmy prawa natury, wydłużyliśmy i wzbogaciliśmy ludzkie życie i wreszcie to my sami ustanowiliśmy wzorce racjonalności. De facto w mało zaawansowanych technologicznie kontekstach, w których spędzamy większość naszego życia, myślimy rozsądnie, ale nie wykorzystujemy potężnych narzędzi rozumowania, które przez tysiąclecia odkrywaliśmy: logiki, krytycznego myślenia, korelacji i przyczynowości , a także indywidualnego i zbiorowego dokonywania optymalnych wyborów. Narzędzia te nie należą do programu powszechnego nauczania i nigdy nie zostały jasno i atrakcyjnie przedstawione w jednej książce - aż do teraz.

Racjonalność ma znaczenie. Prowadzi do lepszych wyborów w życiu prywatnym i w sferze publicznej, a także jest najważniejszym czynnikiem sprawiedliwości społecznej i postępu moralnego. Nacechowana typową dla Pinkera wnikliwością i humorem książka Racjonalność oświeca, inspiruje i podnosi na duchu.

Przyjazny dla użytkownika elementarz lepszego myślenia dzięki kultywowaniu tego niezwykle rzadkiego zjawiska: solidnej argumentacji.

Kirkus Reviews

  • Okładka
  • Strona tytułowa
  • Strona redakcyjna
  • Dedykacja
  • Przedmowa
  • 1. Jak racjonalnym zwierzęciem jest człowiek?
    • Trzy proste problemy matematyczne
    • Prosty problem logiczny
    • Prosty problem prawdopodobieństwa
    • Prosty problem prognostyczny
    • Morał ze złudzeń poznawczych
  • 2. Racjonalność a irracjonalność
    • Racje przemawiające za racjonalnością
    • Przestać mówić do rzeczy?
    • Konflikty między celami
    • Konflikty chronologiczne
    • Racjonalna niewiedza
    • Racjonalna niemożność i racjonalna irracjonalność
    • Tabu
    • Moralność
    • Racjonalność o racjonalności
  • 3. Logika i krytyczne myślenie
    • Logika formalna i błędy formalne
    • Rekonstrukcja formalna
    • Myślenie krytyczne a błędy nieformalne
    • Prawdy logiczne a prawdy empiryczne
    • Racjonalność formalna a racjonalność ekologiczna
    • Kategorie klasyczne a kategorie podobieństwa rodzinnego
    • Obliczenia logiczne a kojarzenie wzorców
  • 4. Prawdopodobieństwo i losowość
    • Co to jest losowość? Skąd się bierze?
    • Co oznacza słowo prawdopodobieństwo?
    • Prawdopodobieństwo a dostępność
    • Prawdopodobieństwo koniunkcyjne, dysjunkcyjne i warunkowe
    • Prawdopodobieństwo a priori i post hoc
  • 5. Przekonania a dowody empiryczne
    • Zaniedbywanie wskaźnika bazowego i heurystyka reprezentatywności
    • Aprioryzm w nauce i zemsta podręczników
    • Zakazane wskaźniki bazowe i bayesowskie tabu
    • Człowiek mimo wszystko jest bayesianinem
  • 6. Ryzyko i nagroda
    • Teoria racjonalnego wyboru
    • Jak użyteczna jest użyteczność?
    • Jak bardzo irracjonalne jest naruszanie aksjomatów?
    • Wybory mimo wszystko racjonalne?
  • 7. Trafienia i fałszywe alarmy
    • Sygnały i szumy, potwierdzenia i zaprzeczenia
    • Koszty i korzyści oraz ustalanie progu reakcji
    • Czułość obserwacji a próg reakcji
    • Detekcja sygnałów na sali sądowej
    • Detekcja sygnału a istotność statystyczna
  • 8. Ja i inni
    • Gra o sumie zerowej: nożyce-papier-kamień
    • Gra o sumie niezerowej: dylemat ochotnika
    • Randka i inne gry koordynacyjne
    • Gry w cykora i eskalację
    • Dylemat więźnia i tragedia wspólnego pastwiska
  • 9. Korelacja a przyczynowość
    • Co to jest korelacja?
    • Regresja do średniej
    • Co to jest przyczynowość?
    • Od korelacji do związku przyczynowego: eksperymenty realne i naturalne
    • Od korelacji do związku przyczynowego bez eksperymentów
    • Przyczyny wielorakie, sumowanie i efekt interakcyjny
    • Sieci przyczynowe a ludzie
  • 10. Co jest nie tak z ludźmi?
    • Rozumowanie motywowane
    • Skrzywienie egotyczne (myside bias)
    • Dwa rodzaje przekonań: rzeczywistość i mitologia
    • Psychologia cyfrowych apokryfów
    • Rehabilitacja racjonalności
  • 11. Dlaczego racjonalność ma znaczenie
    • Racjonalność w naszym życiu
    • Racjonalność a postęp materialny
    • Racjonalność a postęp moralny
  • Przypisy
  • Bibliografia
  • Title: Racjonalność: co to jest, dlaczego jej brakuje, dlaczego ma znaczenie
  • Author: Steven Pinker
  • Original title: Rationality: What It Is, Why It Seems Scarce, Why It Matters
  • Translation: Tomasz Bieroń
  • ISBN: 9788382024227, 9788382024227
  • Date of issue: 2021-10-16
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_25sw
  • Publisher: Zysk i S-ka Wydawnictwo