Pustelnik, który dał tytuł tej powieści, to profesor Medard Hruda, obieżyświat, który na koniec, postanowiwszy odmienić swoje życie, zdecydował się zamieszkać w puszczy na Wołyniu, gdzie lecząc ubogich wieśniaków nie stracił jednak kontaktu z wyższymi sferami. Jedną z dam do owych sfer należących jest księżna Bożenna, która profesor nakłania do poświęcenia części majątku na rzecz wspierania ubogich. Prowadzi to do konfliktu pomiędzy książęcymi małżonkami, bowiem mąż jest absolutnie przeciwny realizacji tego niemądrego projektu, tej fanaberii Bożenny, ale nadchodzi czas, gdy wszystko się zmienia...