Details zum E-Book

Nowy duch kapitalizmu. seria MUTACJE KAPITALIZMU

Nowy duch kapitalizmu. seria MUTACJE KAPITALIZMU

Luc Boltanski, Ève Chiapello

E-book

Luc Boltanski, Ève Chiapello  Nowy duch kapitalizmu

Przełożył Filip Rogalski, Redakcja naukowa Małgorzata Jacyno

„Luc Boltanski i Ève Chiapello piszą o trzech duchach kapitalizmu. Duch mieszczański powstał pod koniec XIX wieku i dominowały w nim małe, rodzinne firmy. Charakterystyczne dla niego są relacje paternalistyczne. Duch menedżerski przypadający na lata 1940‒1970 to czas wielkiego przemysłu, produkcji masowej, planowania, merytokracji i możliwości awansu. Realizowane w tych latach polityki publiczne miały na uwadze nierówności klasowe. Nowy, trzeci duch kapitalizmu pojawił się w latach osiemdziesiątych i przejął niektóre idee rewolty ’68. Wyrasta z organizacji sieciowej i realizuje się w takich wartościach, jak kreatywność, innowacja, mobilność i elastyczność. […] Sieć jest co prawda horyzontalna, jednak ceną za uzyskane w niej nowe możliwości – autonomii czy mobilności ‒ jest rezygnacja z praw społecznych. […] Dowartościowanie osobowości, rozwoju osobistego i relacji międzyludzkich przez nowe zarządzanie oraz jego naukowa (psychologiczna i filozoficzna) legitymizacja dają mu prawo do wnikania w prywatne, intymne sprawy pracowników”.

 

Wprowadzenie (Małgorzata Jacyno)  / XV

 

Podziękowania / 3

 

Prolog / 7

Odnowiony kapitalizm i coraz gorsza sytuacja społeczna / 9

Zagrożenie dla powojennego modelu społeczeństwa i zamęt ideologiczny  / 16

 

Ogólne wprowadzenie / 24

O duchu kapitalizmu i o roli krytyki

Duch kapitalizmu / 26

Minimalna definicja kapitalizmu / 26

Kapitalizm potrzebuje ducha / 31

Z czego składa się duch kapitalizmu / 38

Historyczne stadia ducha kapitalizmu / 45

Pochodzenie usprawiedliwień wpisanych w ducha kapitalizmu / 50

Miasta jako normatywne punkty oparcia dla konstruowania usprawiedliwień / 53

Duch kapitalizmu uprawomocnia i ogranicza proces akumulacji / 58

Kapitalizm i jego krytyki / 61

Wpływ krytyki na ducha kapitalizmu / 63

Próby siłowe i próby prawomocne / 67

Rola krytyki w dynamice prób / 70

Historyczne formy krytyki kapitalizmu / 75

Niepełność krytyki / 82

Niezależne od krytyki przemiany ducha kapitalizmu / 84

 

Część pierwsza

POWSTANIE NOWEJ KONFIGURACJI IDEOLOGICZNEJ

Rozdział I / 89

Dyskurs menedżerski w latach dziewięćdziesiątych

Źródła informacji na temat ducha kapitalizmu / 89

Literatura menedżerska jako wzorzec normatywny dla kapitalizmu / 89

Teksty zogniskowane wokół mobilizacji kadr / 97

Przemiany problematyki menedżerskiej od lat sześćdziesiątych do dziewięćdziesiątych / 100

Lata sześćdziesiąte: nawoływania o zarządzanie przez cele / 100

Lata dziewięćdziesiąte: ku modelowi przedsiębiorstwa sieciowego / 110

Zmiana form mobilizacji / 136

Lata sześćdziesiąte: ekscytacja postępem i bezpieczeństwo karier / 136

Lata dziewięćdziesiąte: rozwój osobisty przez realizowanie projektów / 142

Podsumowanie. Nowe zarządzanie jako odpowiedź na krytyki kapitalizmu / 153

 

Rozdział II / 159

Formowanie się miasta przez projekty

Miasto przez projekty / 166

Zasada osądu i hierarchia bytów w mieście przez projekty / 168

Formy sprawiedliwości w mieście przez projekty / 185

Antropologia i naturalność miasta przez projekty / 193

Oryginalność miasta przez projekty / 196

W stosunku do miasta natchnionego / 196

W stosunku do miasta rynkowego / 197

W stosunku do miasta renomy / 201

W stosunku do miasta domowego / 202

W stosunku do miasta przemysłowego / 206

Miasto przez projekty oddaje specyfikę korpusu z lat dziewięćdziesiątych / 207

Upowszechnienie się reprezentacji sieciowej / 211

Wysyp prac na temat sieci / 211

Sieć: od nieprawomocności do prawomocności / 215

Uwagi o pochodzeniu prac na temat sieci / 218

Naturalizacja sieci w naukach społecznych / 228

Podsumowanie. Zmiany w moralności wywołane przez nowego ducha kapitalizmu / 231

Zmiana stosunku do pieniądza i mienia / 232

Zmiana stosunku wobec pracy / 236

 

Część druga

PRZEMIANY KAPITALIZMU I ROZBROJENIE KRYTYKI

 

Rozdział III / 241

Rok 1968. Kryzys i odnowa kapitalizmu

Krytyczne lata / 244

Połączenie krytyki społecznej i krytyki artystycznej / 244

Dezorganizacja produkcji / 250

Roszczenia / 253

Reakcje i odpowiedzi na krytykę / 258

Pierwsza odpowiedź w terminach krytyki społecznej / 260

Druga odpowiedź w terminach krytyki artystycznej / 269

Pokolenie ’68 u władzy: socjaliści i elastyczność / 286

Podsumowanie. Rola krytyki w odnowie kapitalizmu / 291

 

Rozdział IV  / 298

Demontaż świata pracy

O zakresie interesujących nas przekształceń / 299

Zmiany w wewnętrznej organizacji pracy / 300

Przeobrażenia struktury produkcyjnej / 303

Przeobrażenia pracy / 309

Prekaryzacja zatrudnienia / 309

Dualizacja pracy najemnej / 318

Skutki procesu selekcji / wykluczenia / 324

Redukcja ochrony pracowników i regres socjalny / 339

Wzrost intensywności pracy za tę samą płacę / 342

Przeniesienie na państwo kosztów angażowania ludzi do pracy / 353

 

Rozdział V / 359

Osłabienie mechanizmów obronnych świata pracy

Desyndykalizacja / 360

Zasięg desyndykalizacji / 362

Represje antyzwiązkowe / 369

Restrukturyzacje jako źródło desyndykalizacji / 373

Omijanie związków zawodowych przez praktyki nowego zarządzania / 377

Paraliżująca niejednoznaczność nowych mechanizmów / 380

Nieprzewidziane skutki zdobyczy legislacyjnych / 384

Ruch związkowy jako na wpół posłuszna ofiara krytyki artystycznej / 388

Dysfunkcje związkowe niekorzystne dla uzwiązkowienia / 392

Podważenie modelu klas społecznych / 396

Przedstawienie społeczeństwa jako zespołu klas społecznych w ramach państwa narodowego / 396

Kryzys modelu klas społecznych / 402

Rola przemieszczeń kapitalizmu w procesie dekonstrukcji klas społecznych / 405

Zakwestionowanie istnienia klas społecznych i jego wpływ na krytykę / 420

Wpływ dekategoryzacji na próby pracy / 424

Wpływ przemieszczeń na próby zinstytucjonalizowane / 426

Rola kategoryzacji w budowaniu sprawiedliwych prób / 426

Przemieszczenia i kategoryzacje: od próby wielkości do próby siłowej / 433

Identyfikacja nowych prób i odbudowa kategorii osądu / 436

Podsumowanie. Koniec krytyki? / 439

 

Część trzecia

NOWY DUCH KAPITALIZMU I NOWE FORMY KRYTYKI

 

Rozdział VI  / 447

Odnowa krytyki społecznej

Przebudzenie krytyki społecznej: od wykluczenia do wyzysku / 449

Od klas społecznych do wykluczenia / 449

Działalność humanitarna / 454

Nowe ruchy społeczne / 456

Problematyczność wykluczenia jako pojęcia krytycznego / 461

Zachowania egoistyczne w świecie koneksjonistycznym / 463

Wyzysk w świecie sieciowym / 471

Wyzysk niemobilnych przez mobilnych: test modelu / 478

Ku koneksjonistycznym mechanizmom sprawiedliwości? / 490

Elementy ogólnej gramatyki wyzysku / 490

Warunki ustanowienia miasta przez projekty / 495

Pomysły na ograniczenie koneksjonistycznego wyzysku / 501

Nowe ramy identyfikacji wkładu poszczególnych uczestników / 504

Ku sprawiedliwszym zasadom wynagradzania / 508

Ku wyrównaniu szans mobilności / 519

Podsumowanie. Miejsce prawa / 531

 

Rozdział VII / 534

Próba krytyki artystycznej

Przejawy niepokoju / 536

Anomia w świecie koneksjonistycznym / 537

Dzisiejsze wskaźniki anomii / 540

Jakie wyzwolenie? / 542

Wyzwolenie oferowane przez pierwszego ducha kapitalizmu / 544

Krytyka kapitalizmu jako czynnika wyzwolenia / 546

Od drugiego ducha kapitalizmu do jego obecnej formy / 548

Narzucona samorealizacja i nowe formy ucisku / 550

Dwa znaczenia „wyzwolenia”, którymi grają kapitalistyczne pętle rekuperacji / 555

Jaka autentyczność? / 564

Krytyka nieautentyczności związana z drugim duchem kapitalizmu: krytyka umasowienia / 564

Marszandyzacja różnicy jako odpowiedź kapitalizmu / 568

Niepowodzenia marszandyzacji autentyczności i powrót niepokoju / 570

Podejrzenie wobec przedmiotów: przykład ekoproduktów / 577

Nowe żądanie autentyczności: krytyka sfabrykowanej różnicy / 580

Neutralizacja krytyki nieautentyczności i jej niepokojące skutki / 582

Dyskwalifikacja dążenia do autentyczności / 585

Niepokój o relacje: między przyjaźnią a interesem / 589

Nowe zarządzanie i oskarżenia o manipulację / 592

Być kimś i być elastycznym / 597

Miasto przez projekty i redefinicja tego, co można przekształcić w towar / 601

Podsumowanie. Ożywienie krytyki artystycznej? / 606

Bezpieczeństwo jako czynnik wyzwolenia / 608

Ograniczenie sfery rynkowej / 612

 

Podsumowanie / 615

Siła krytyki

Aksjomatyka modelu zmiany / 615

Etapy przemiany ducha kapitalizmu / 626

Krytyka w sytuacji zgody co do istotnych prób / 626

Napinanie prób zinstytucjonalizowanych pod wpływem krytyki / 629

Przemieszczenia i obchodzenie prób zinstytucjonalizowanych / 635

Przemieszczenia zyskują zaczątki legitymizacji, grając na różnicach między siłami krytycznymi / 641

Neutralizacja krytyki zinstytucjonalizowanych prób pod wpływem przemieszczeń / 645

Wznowienie akumulacji i przegrupowanie kapitalizmu / 650

Niszczycielskie skutki przemieszczeń i zagrożenia dla samego kapitalizmu / 650

Rola krytyki w identyfikowaniu zagrożeń / 656

Ożywienie krytyki / 658

Budowanie nowych mechanizmów sprawiedliwości / 663

Kształtowanie się miast / 664

 

Postscriptum / 670

Socjologia wobec fatalizmów

 

ANEKSY

Aneks 1 / 681

Charakterystyka tekstów menedżerskich

 

Aneks 2 / 684

Lista tekstów źródłowych z korpusów literatury menedżerskiej

Korpus z lat sześćdziesiątych / 684

Korpus z lat dziewięćdziesiątych / 686

 

Aneks 3 / 689

Globalny obraz statystyczny tekstów menedżerskich

Oprogramowanie / 689

Walidacja ogólnej treści obu korpusów / 690

 

Aneks 4 / 699

Relatywna obecność różnych „miast” w obu korpusach

 

Przypisy / 703

Przypisy do Prologu / 703

Przypisy do Ogólnego wprowadzenia / 706

Przypisy do rozdziału I / 719

Przypisy do rozdziału II / 721

Przypisy do rozdziału III / 729

Przypisy do rozdziału IV / 745

Przypisy do rozdziału V / 762

Przypisy do rozdziału VI / 779

Przypisy do rozdziału VII / 800

Przypisy do Podsumowania / 810

 

Bibliografia / 816

 

Posłowie (2010) / 847

Ponowne spojrzenie na projekt teoretyczny / 847

Powrócić do mówienia o kapitalizmie / 848

Badanie krytyki a uprawianie krytyki / 853

Odpowiedź na niektóre krytyki / 855

Ekonomia konwencji a teoria regulacji / 855

Niedoszacowanie znaczenia innowacji technologicznych / 856

Stosunek do marksizmu: wychodząc poza bazę i nadbudowę / 857

Nasze rozumienie „ideologii” / 858

Czy jest to książka specyficznie francuska? / 858

Miejsce sieci i jego interpretacja / 859

Podwójna ontologia świata społecznego / 862

Kilka uwag na temat „opóźnienia krytyki” / 865

Powtórne spojrzenie na naszą interpretację kapitalizmu / 867

 

Indeks osób / 874

 

  • Titel: Nowy duch kapitalizmu. seria MUTACJE KAPITALIZMU
  • Autor: Luc Boltanski, Ève Chiapello
  • Übersetzung: Filip Rogalski
  • ISBN: 978-83-66056-90-9, 9788366056909
  • Veröffentlichungsdatum: 2022-07-31
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_2upd
  • Verleger: Oficyna Naukowa