E-book details

Koszty pracy a konkurencyjność polskiej gospodarki

Koszty pracy a konkurencyjność polskiej gospodarki

Magdalena Kapela

Ebook

Celem monografii jest wykazanie konieczności innego niż dotychczas spojrzenia na rolę kosztów pracy w kształtowaniu konkurencyjności polskiej gospodarki oraz podziału korzyści wynikających ze współpracy międzynarodowej. Niskie koszty pracy były traktowane jako ważny czynnik wpływający na napływ kapitału zagranicznego, zwłaszcza do branż pracochłonnych. Zwiększały konkurencyjność polskiego eksportu, a także umożliwiły rozwój małych i średnich przedsiębiorstw bazujących na niskich płacach i elastycznych formach zatrudnienia. Polityka ta wspierała model konkurencyjności oparty na niskich kosztach pracy. W monografii została podjęta próba wykazania, że pojawiło się wiele nowych czynników wpływających na koszty pracy w Polsce. Wśród tych czynników wymienić należy głównie: zmiany na rynku pracy (struktura demograficzna i niedobory pracowników, podnoszenie płacy minimalnej, presja na wzrost wynagrodzeń), zmiany strategii konkurencji na rynku krajowym (konkurencja jakością, a nie niskimi kosztami), a także zmiany na rynku międzynarodowym (ważny jest nie tylko poziom i struktura eksportu, ale także role pełnione w międzynarodowym łańcuchu wartości, a także w ostatnim okresie wpływ epidemii koronawirusa na postrzeganie międzynarodowego podziału pracy).
 
Monografia została podzielona na pięć rozdziałów. W pierwszym zaprezentowano ewolucję poglądów na płace i koszty pracy w głównych teoriach ekonomii. Rozdział drugi poświęcony jest przeglądowi literatury na temat międzynarodowej konkurencyjności. Zaprezentowano m.in. definicje i determinanty konkurencyjności międzynarodowej. Omówiono też podejmowane próby pomiaru konkurencyjności państw w świetle tradycyjnych i najnowszych metod korzystających z danych opartych na wartości dodanej i powiązań w ramach globalnych łańcuchów wartości.
 
Prezentacja dotychczas przeprowadzonych badań nad związkiem kosztów pracy i międzynarodową konkurencyjnością znajduje się w rozdziale trzecim. Rozdział czwarty poświęcony jest analizie danych statystycznych dotyczących kosztów pracy i głównych kategorii makroekonomicznych w Polsce na tle pozostałych państw Unii Europejskiej. Przedstawione zostały przyczyny relatywnie niskiego poziomu kosztów pracy w Polsce, spadającego udziału kosztów zatrudnienia w PKB oraz rozdźwięku między tempem wzrostu wydajności pracy i kosztów pracy oraz płac. Rozdział kończy się pokazaniem wpływu pandemii COVID-19 na rynek pracy w Polsce.
 
W ostatnim, piątym rozdziale przedstawione zostały badania własne nad kosztami pracy z punktu widzenia realizacji celów badawczych pracy. Do weryfikacji hipotez badawczych wykorzystano analizę zależności między strukturą BIZ i strukturą eksportu. Podjęto próbę określenia rzeczywistej lokalizacji Polski w globalnym łańcuchu wartości. W zakończeniu wskazano pożądane kierunki działań zmierzających do poprawy konkurencyjności polskiej gospodarki.

Wstęp 7

1. Praca, płaca i koszty pracy w głównych nurtach ekonomii 13

1.1. Ekonomia klasyczna 13

1.2. Ekonomia neoklasyczna 19

1.3. John Maynard Keynes i Michał Kalecki 20

1.4. Szkoła chicagowska 25

1.5. Od neokeynesistów do teorii Wage-led growth 28

1.6. Teoria ekonomii w dobie pandemii koronawirusa 33

1.7. Podsumowanie 37

2. Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki 40

2.1. Istota i determinanty konkurencyjności międzynarodowej 40

2.1.1. Definicje konkurencyjności. Przegląd literatury 40

2.1.2. Determinanty konkurencyjności międzynarodowej 55

2.2. Miary konkurencyjności gospodarki 66

2.2.1. Mierzenie konkurencyjności gospodarki w świetle tradycyjnych statystyk 66

2.2.2. Mierzenie konkurencyjności gospodarki w świetle wartości dodanej i globalnych łańcuchów wartości 72

2.3. Podsumowanie 77

3. Koszty pracy a konkurencyjność gospodarki w świetle badań empirycznych 79

3.1. Przegląd badań międzynarodowych 79

3.2. Badania prowadzone w Polsce 88

3.2.1. Badania mikroekonomiczne 88

3.2.2. Badania makroekonomiczne 92

3.3. Podsumowanie 109

4. Koszty pracy w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej. Analiza danych statystycznych 112

4.1. Pojęcie i metody pomiaru kosztów pracy 112

4.1.1. Pojęcie i elementy składowe kosztów pracy 112

4.1.2. Metody pomiaru kosztów pracy 114

4.2. Poziom, dynamika i struktura kosztów pracy w Polsce i innych krajach 4.1.2. Metody pomiaru kosztów pracy Unii Europejskiej 117

4.2. Poziom, dynamika i struktura kosztów pracy w Polsce i innych krajach

4.3. Udział kosztów związanych z zatrudnieniem w PKB 127

4.4. Relacje między wydajnością pracy a kosztami pracy i płacami 139

4.5. Koszty pracy a napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych 160

4.6. Wpływ pandemii koronawirusa na zatrudnienie, płace i koszty pracy 165

4.7. Podsumowanie 174

5. Rola kosztów pracy w kształtowaniu konkurencyjności polskiej gospodarki. Analiza empiryczna 176

5.1. Rola kosztów pracy w kształtowaniu poziomu zaawansowania technologicznego produkcji w Polsce 176

5.1.1. Badanie związku między poziomem kosztów pracy a strukturą BIZ 177

5.1.2. Badanie związku między poziomem kosztów pracy a strukturą eksportu 188

5.2. Identyfikacja roli kosztów pracy w lokalizacji Polski w globalnym łańcuchu wartości 196

5.2.1. Badanie związku między poziomem kosztów pracy a rodzajem uczestnictwa w GVC w Polsce oraz pozostałych państwach Unii Europejskiej. Analiza skupień 197

5.2.2. Identyfikacja lokalizacji Polski w globalnym łańcuchu wartości za pomocą modelowania krzywej wartości dodanej 203

5.3. Podsumowanie 209

Zakończenie 210

Bibliografia 217

Załącznik 1 236

Spis wykresów 237

Spis rysunków 238

Spis tabel 239

 

  • Title: Koszty pracy a konkurencyjność polskiej gospodarki
  • Author: Magdalena Kapela
  • ISBN: 978-83-8156-370-3, 9788381563703
  • Date of issue: 2022-08-03
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_2uv3
  • Publisher: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej