„Proporzec albo Hołd pruski” to poemat Jana Kochanowskiego, polskiego poety, który jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie. Przyczynił się on w wielkim stopniu do rozwoju polskiego języka literackiego.

„Proporzec albo Hołd pruski” nawiązuje do hołdu lennego złożonego królowi Zygmuntowi Augustowi przez Albrechta Fryderyka w 1569. Poemat zachwala potęgę Rzeczypospolitej, sprawującej zwierzchność nad Prusami oraz zachęca do zjednania się w chwili, gdy ważą się losy unii polsko-litewskiej.