E-book details

Problemy decyzyjne organizacji przewozów transportem drogowym

Problemy decyzyjne organizacji przewozów transportem drogowym

Mariusz Wasiak

Ebook

W monografii poruszono wybrane wyniki badań dotyczących problemów decyzyjnych dotyczących: doboru środków przewozowych do zadań z uwzględnieniem kosztów logistycznych; doboru jednomodalnych technologii transportu; planowania realizacji zadań przewozowych ze względu na ograniczenia czasu pracy kierowców.
Pierwsze z tych zagadnień odnosi się do wzajemnych relacji między kosztami przewozu a wielkością dostaw. W tym zakresie został zaproponowany oryginalny wzór na tzw. Ekonomiczną Wielkość Zamówienia (EOQ) dla różnych technologii przewozu. Na potrzeby wyprowadzenia tej zależności zostały uwzględnione koszty transportu zależne od czasu pracy, od przebiegu oraz pozostałe koszty transportu, które obejmują koszty przewozu i koszty realizacji prac ładunkowych. Ponadto w monografii opisane zostały wzajemne relacje między kosztami transportu a kosztami utrzymania zapasów, które muszą być uwzględniane podczas podejmowania decyzji o wyborze środka przewozowego o określonej pojemności, jak również postaci transportowej.
Kolejne z zagadnień opisanych w monografii to dobór jednomodalnych technologii transportu. Jest to jeden z najczęstszych problemów decyzyjnych w transporcie. Dotyczy on zarówno wyboru samego środka przewozowego, jak i postaci transportowej ładunków czy też urządzeń ładunkowych oraz trasy przemieszczania. W monografii został zaproponowany w pełni sformalizowany, oryginalny opis tego problemu (model matematyczny) oraz podejście do jego rozwiązania.
Ostatnie z badań opisanych w monografii dotyczą planowania realizacji zadań przewozowych przy uwzględnieniu ograniczeń wynikających z regulacji czasu pracy kierowców. Zważywszy, że w literaturze normy regulujące pracę kierowców są opisywane częstokroć z niewystarczającą precyzją lub nawet błędnie, niezbędne było uporządkowanie stanu wiedzy w tym zakresie. Wartością dodaną monografii jest również propozycja formalnego ujęcia niektórych z prawnych ograniczeń czasu pracy kierowców.
Opis proponowanych rozwiązywań problemów decyzyjnych został poprzedzony rozważaniami dotyczącymi podstaw teoretycznych podejmowania decyzji oraz metod i narzędzi optymalizacji.

Wykaz oznaczeń 7

Wprowadzenie 19

1. Problematyka podejmowania decyzji 21

1 .1 . Wybrane zagadnienia budowy modeli decyzyjnych 21

1 .1 .1 . Znaczenie modeli 21

1 .1 .2 . Cele tworzenia modeli 22

1 .1 .3 . Proces budowy modeli 24

1 .1 .4 . Rodzaje modeli matematycznych 27

1 .2 . Optymalizacja w podejmowaniu decyzji 33

1.2.1. Ogólne ujęcie problemu 33

1 .2 .2 . Wielokryterialne wspomaganie decyzji 35

2. Metody i narzędzia stosowane w rozwiązywaniu problemów decyzyjnych w transporcie 43

2.1. Ogólna charakterystyka stosowanych podejść 43

2 .1 .1 . Uwagi ogólne 43

2.1.2. Modele optymalizacyjne oraz metody ich rozwiązywania 43

2.1.3. Metody symulacyjne w rozwiązywaniu problemów decyzyjnych 44

2 .2 . Wybrane metody optymalizacji jednokryterialnej 45

2 .3 . Wybrane metody optymalizacji wielokryterialnej 51

2 .3 .1 . Istota optymalizacji wektorowej funkcji celu 51

2 .3 .2 . Optimum w sensie Pareto 52

2 .3 .3 . Ogólna charakterystyka metod optymalizacji wielokryterialnej 53

2.4. Złożoność obliczeniowa a problemy optymalizacyjne 58

2.5. Algorytmy heurystyczne i metaheurystyczne w rozwiązywaniu problemów

transportowych 60

2 .5 .1 . Rodzaje algorytmów heurystycznych i ich charakterystyka 60

2 .5 .2 . Algorytmy mrówkowe 62

2 .5 .3 . Algorytmy genetyczne 71

2 .5 .4 . Algorytm A* 72

3. Metody wielokryterialnego wspomagania decyzji 76

3 .1 . Zasady normalizacji kryteriów oceny 76

3.2. Ważność kryteriów oceny 79

3 .3 . Algorytmy wybranych metod wielokryterialnego wspomagania decyzji 80

3.3.1. Metody wielokryterialnej oceny rozwiązań 80

3 .3 .2 . Metoda ELECTRE I 86

3 .3 .3 . Metoda ELECTRE III 88

3 .3 .4 . Metoda PROMETHEE 88

3 .3 .5 . Metoda MAJA 90

4. problemy decyzyjne doboru pojazdów do zadań 93

4 .1 . Uwarunkowania doboru pojazdów 93

4.2. Optymalizacja doboru pojazdów do zadań 97

4.3. Dobór środków przewozowych a koszty logistyczne 102

4.3.1. Pojęcie kosztów logistycznych 102

4.3.2. Matematyczne ujęcie problemu 103

4.3.3. Sformułowanie problemu doboru pojazdów ze względu na koszty logistyczne 106

4.4. Zagadnienie doboru pojazdów w perspektywie długookresowej 110

5. problemy decyzyjne w doborze technologii transportu 114

5 .1 . Model doboru technologii transportu 114

5 .1 .1 . Uwagi ogólne 114

5.1.2. Ładunki 114

5.1.3. Postacie transportowe ładunków 115

5 .1 .4 . Kategorie pracy ludzkiej 116

5.1.5. Środki transportu 116

5 .1 .6 . Trasy przemieszczania 118

5 .1 .7 . Technologie transportu 118

5 .1 .8 . Zadania przewozowe 120

5 .1 .9 . Zmienne decyzyjne 121

5 .1 .10 . Ograniczenia 122

5 .1 .11 . Kryteria doboru technologii transportu 126

5.2. Sformułowanie problemu doboru postaci transportowej oraz pojazdów ze względu

na koszty logistyczne 128

6. Zagadnienia planowania pracy kierowców 134

6 .1 . Uwarunkowania planowania pracy kierowców 134

6.2. Przepisy regulujące pracę kierowców i zakres ich stosowania 135

6 .3 . Regulacje pracy kierowców 140

6.3.1. Doba oraz tydzień 140

6 .3 .2 . Czas prowadzenia pojazdów 141

6 .3 .3 . Czas pracy kierowców 142

6 .3 .4 . Przerwy i odpoczynki kierowców 144

6.3.5. Czas dyżuru i godziny nadliczbowe kierowców 148

6 .4 . Modelowanie planowania pracy kierowców 149

6 .4 .1 . Stan wiedzy 149

6 .4 .2 . Ograniczenia w planowaniu pracy kierowców 150

Literatura 159

  • Title: Problemy decyzyjne organizacji przewozów transportem drogowym
  • Author: Mariusz Wasiak
  • ISBN: 978-83-8156-508-0, 9788381565080
  • Date of issue: 2023-03-31
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_37jv
  • Publisher: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej