Szczegóły ebooka

Poradnik językowy prosto pisany

Poradnik językowy prosto pisany

Sebastian Surendra

Ebook

“Słowa znaczą – i to na tak wielu poziomach! […] Możemy się bez nich rozumieć, ale to w żadnym razie im nie umniejsza, a wręcz przeciwnie. […]

Słowa oceniamy także przez pryzmat poprawności językowej. Jedne formy są zgodne z zasadami językowymi, inne uchodzą za dopuszczalne w określonych sytuacjach, jeszcze inne uznaje się za niepoprawne w każdym miejscu i czasie. Dla każdej osoby dbającej o język ważne jest, by nie wybierać tego, co nieakceptowalne. […]

Język to nie tylko (choć to oczywiście jest bardzo ważne) formy poprawne w danym momencie historii, lecz także to kwestia etyki i estetyki słowa, logicznego myślenia, właściwych wyborów dotyczących tego, co, jak i kiedy powiedzieć bądź napisać. To również kwestia samoświadomości, kiedy lepiej milczeć. […]

Język jest nierozerwalnie związany z kulturą. Media społecznościowe (szerzej: internet), filmy, seriale i tym podobne artefakty wywierają na niego bardzo duży wpływ. Nie mam zatem żadnych wątpliwości, że w książce o współczesnym języku musi być jak najwięcej kontekstów kulturowych. […]

Niektóre porady są krótkie i dotyczą konkretnego rozstrzygnięcia. Są też eseje problemowe, dotyczące m.in. kwestii wulgaryzacji języka, nadmiaru zdrobnień czy wpływu języka angielskiego na polszczyznę. […]

Kto lepiej zadba, byśmy jako ludzie nie zeszli na psy, niż… sam pies? Jako że obraz jest wart więcej niż tysiąc słów, to niektóre zasady puentuje zdjęcie uroczego czworonoga ze stosownym podpisem. […]

„Poradnik…” jest dla Ciebie niezależnie od tego, czy jesteś uczennicą, czy osobą 18+.”

/Ze wstępu/

Wstęp . 13
CZĘŚĆ 1. W MOWIE I W PIŚMIE . 19
1. „Dżizus, kur**, ja pier****” – o niefilmowej wulgaryzacji języka . 21
2. „Poproszę kotlecik, ziemniaczki i suróweczkę”. O zdrobnieniach . 31
3. „Co to jest za Szakal, co nie umie go kilim?!” O wpływie języka angielskiego na polszczyznę . 39
4. Czy istnieje przedobiedzie? O błędnych konstrukcjach typu „przed i po obiedzie” . 45
5. „To było oczywistym błędem”. Dlaczego „oczywistym było” to błąd? . 51
6. „Gdziekolwiek się znajdujesz, twój świat tworzą twoi przyjaciele”. Gdy przeczenie jest błędem językowym . 53
7. Odnośnie do cnót niewieścich – o konstrukcji „odnośnie do czegoś lub kogoś” . 55
8. „Życie nie polega na znalezieniu siebie. Życie polega na tworzeniu siebie”. O powtórzeniach dobrych tylko czasem . 59
9. Nie słodźmy cukru. O maśle maślanym . 69
10. Szczęśliwi czasu nie liczą? O zapisie dat i formach związanych z czasem . 73
11. „Obie rzeczy – zarówno to, przed czym uciekasz, jak i to, za czym wzdychasz – są w tobie”. O konstrukcji „zarówno […], jak i” . 83
12. Wszystko da się zastąpić? O myleniu form i wyrazów . . . . . . . . . . . . . . . . . 87
12.1. Freddie był jeden . 87
12.2. „Produkt dedykowany do rozpalania ognia”. O niepoprawnym użyciu wyrazu „dedykowany” . 87
12.3. Co z tą J.K. Rowling? Kiedy „tą”, a kiedy „tę”? . 90
12.4. Czemu ulegamy? . 91
12.5. Nie wszystko trzeba posiadać, by to mieć – o różnicy między mieć a posiadać . 92
12.6. Liczby nie kłamią? A ilość? O różnicy między liczbą a ilością . 93
10 Poradnik językowy prosto pisany
12.7. Kubuś Puchatek to jednak ma rozum. O tym, co jest napisane,
a nie „tu pisze” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
12.8. Straszny film, czyli jaki? Dobry, zły, przerażający? O wyrazie „straszny” 94
12.9. Gdy stężenie „iżów” przekracza wszelkie normy. O różnicy
między „że” a „iż” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
12.10. Oparcie jest ważne. O co i na czym można się oprzeć? . . . . . . . . . . 96
12.11. Szansa na sukces, ryzyko porażki. Co różni szansę i ryzyko? . . . . . 98
12.12. Czy wśród globalnych marek są kolaboranci? O różnicy między
współpracą a kolaboracją . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
13. Powyżej normy, poniżej krytyki? Kiedy słowa „powyższy”, „poniższy”
są poprawne, a kiedy – niekoniecznie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109
14. „Przypadek? Nie sądzę”. O niektórych przypadkach . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
14.1. Czego nie można ukrywać? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
14.2. 1800 gramów. Miniprzegląd dopełniaczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
14.3. Co przyniesie przyszłość? O formach biernika . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
14.4. „Puchatku? / Tak, Prosiaczku? / Nic, tylko chciałem się upewnić,
że jesteś”. O tym, by wołacz został z nami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
14.5. Hugh Grant i Heath Ledger razem nie zagrają – o odmianie niepolskich
imion i nazwisk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
15. Jak wygląda przysłowiowy Kowalski? O wyrazie „przysłowiowy” . . . . . . . 127
16. „Brak jest podstaw…” Do czego nie ma językowych podstaw? O konstrukcji
„brak jest” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
17. „Moja osoba”, czyli „my z Bożej łaski król” wiecznie żywe . . . . . . . . . . . . . 133
18. Profesjonalista to ekstraklasa, amator – to inna liga. A półamator?
O bezsensie wyrazu „półamatorski” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
19. Czy biolożka jest biologiem? O feminatywach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141
20. „Mosz bobo plocek”. O fenomenie „zasady litery «o»” . . . . . . . . . . . . . . . . 149
21. „Kartą czy gotówką? Uśmiechem bombelka poproszę”. O „madkach”
i „bombelkach” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
CZĘŚĆ 2. TYLKO W PIŚMIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163
22. „Sutki reformy” – o (aż za) dobrze widocznym błędzie klawiaturowym . . . 165
23. Ile waży indeks? O znaczeniu indeksu górnego i dolnego . . . . . . . . . . . . . . 173
24. „Albo grubo, albo wcale?” Co możesz pogrubić w tekście? . . . . . . . . . . . . 177
25. Spacja ma znaczenie. O spacji bądź jej braku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
26. Kogo nie ściskać w mailu? O wiadomościach elektronicznych . . . . . . . . . . 183
27. Cienka czerwona linia, gruba kreska. O problematycznej kresce . . . . . . . . 187
27.1. Kreska kresce nierówna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
27.2. Może być francuski – o łączniku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
27.3. Nie tylko oznaka myślenia – o myślniku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
28. „Gdzie mnie z tym cudzysłowem?!” Kiedy stawiać cudzysłów, a kiedy
tego nie robić? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
29. Superwydajny ekokosmetyk dla e-sportowca – o pisowni przedrostków . . . 201
30. Królowie „plażingu” i biznesu. O pisowni „januszów” . . . . . . . . . . . . . . . . 203
Aneks. To się w jednej tabeli mieści! Najczęstsze błędy w jednym miejscu
zebrane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207

  • Tytuł: Poradnik językowy prosto pisany
  • Autor: Sebastian Surendra
  • ISBN: 978-83-67222-28-0, 9788367222280
  • Data wydania: 2023-05-17
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_39mc
  • Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Silva RERUM