E-book details

Cywilizowanie dzieci? Społeczno-kulturowe badania dzieciństwa w perspektywie teorii Norberta Eliasa

Cywilizowanie dzieci? Społeczno-kulturowe badania dzieciństwa w perspektywie teorii Norberta Eliasa

Zofia Boni, Marta Rakoczy, Marta Bucholc, Julia Harasimowicz, Weronika Parfianowicz, Emilia Sieczka, Maja Brzozowska-Brywczyńska, Ada Tymińska, Maria Tulisow, Ewa Maciejewska-Mroczek, Anna Witeska-Młynarczyk

Ebook

Cywilizowanie dzieci? Społeczno-kulturowe badania dzieciństwa w perspektywie teorii Norberta Eliasa

Redakcja naukowa Zofia Boni, Marta Rakoczy

Cywilizowanie dzieci to swoiste projektowanie dzieci za pomocą norm, wzorców i wartości uważanych w określonych momentach kulturowo-historycznych za pożądane.

Przekonanie, że dziecko musi zostać poddane społecznej i kulturowej "obróbce" dotyczącej jego umysłu, emocji i ciała - czyli tytułowemu "cywilizowaniu" - towarzyszy zachodnim praktykom wychowawczym przynajmniej od czasów Oświecenia. Choć procesy te nie są zjawiskiem nowym, ich intensyfikacja i wieloaspektowość - realizowanie wielu, często sprzecznych założeń i oczekiwań wobec dzieci - są warte analizy. W książce przyglądamy się "cywilizowaniu dzieci" w różnych kontekstach historycznych, łącząc metody i perspektywy kulturoznawstwa, antropologii społecznej, historii sztuki, prawa i socjologii. Interdyscyplinarność tego ujęcia służy pokazaniu złożoności procesów społecznego wychowania. Wraz z autorkami rozdziałów czytamy na nowo teorię Norberta Eliasa przez pryzmat badań dzieci i dzieciństwa, zwracając szczególną uwagę na rolę i sprawczość dzieci w tych procesach.

Autorkom recenzowanej monografii udało się zaproponować rzeczywiście nowe ujęcie dzieciństwa w zakresie humanistyki i częściowo nauk społecznych. [...] Przed pomysłodawczyniami tego tomu nikt nie pokusił się o zbadanie użyteczności Eliasowskiego ujęcia "procesu cywilizowania" w próbach zrozumienia i wyjaśnienia różnych form pojmowania i praktykowania dzieciństwa w nowożytnej Polsce. I już ten fakt świadczy o oryginalności przedstawionego tomu.

Z recenzji Tarzycjusza Bulińskiego

Spis treści

 

7 Dzieci a nowoczesne cywilizowanie. Norbert Elias i nowe

studia nad dzieciństwem

(Zofia Boni, Marta Rakoczy)

24 Wychowywanie dzieci jako motor procesów cywilizacji (i decywilizacji)

(Marta Bucholc)

53 Ćwiczenia z patrzenia i rysowania. Wychowanie estetyczne

w Polsce w latach 1903–1923 jako proces cywilizowania

(Julia Harasimowicz)

86 Pisanie, przymus, wstyd. Alfabetyzacja dzieci jako medium

cywilizowania w międzywojennej Polsce

(Marta Rakoczy)

107 „Już można — tylko co?”. „Filipinka” wobec ekonomii moralnej

czasów transformacji ustrojowej

(Weronika Parfianowicz)

136 Wstyd a cywilizowanie młodzieży przez normy narodowe.

Strategie wychowawcze na łamach gazetki szkolnej „Zeszyty

Jagiellońskie”

(Emilia Sieczka)

165 O cywilizowaniu (queerowych) dzieciństw. Notatki na marginesie

(Maja Brzozowska-Brywczyńska)

191 Między obowiązkiem szkolnym a prawem do nauki. Dziecko

z doświadczeniem uchodźczym w polskiej szkole A.D. 2021

(Ada Tymińska)

219 „Nie czuję się małym dzieckiem”. O sprawczości dzieci w procesie

dorastania z perspektywy procesu cywilizacyjnego

(Maria Tulisow)

240 „Powiedzenie, że jesteśmy troszkę inną rodziną, nie jest niczym

złym”. O procesach cywilizowania rodziny w kontekście adopcji

w Polsce

(Ewa Maciejewska-Mroczek, Anna Witeska-Młynarczyk)

270 „Jak będzie szczupła, to będzie miała łatwiej w życiu”. Uwikłanie

procesów cywilizacji, medykalizacji i estetyzacji w kontekście

dziecięcej otyłości

(Zofia Boni)

293 „Frendzia na topie”. Cywilizowanie praktyk językowych

współczesnych nastolatków

(Marta Rakoczy)

325 Bibliografia

342 Indeks osób

  • Title: Cywilizowanie dzieci? Społeczno-kulturowe badania dzieciństwa w perspektywie teorii Norberta Eliasa
  • Author: Zofia Boni, Marta Rakoczy, Marta Bucholc, Julia Harasimowicz, Weronika Parfianowicz, Emilia Sieczka, Maja Brzozowska-Brywczyńska, Ada Tymińska, Maria Tulisow, Ewa Maciejewska-Mroczek, Anna Witeska-Młynarczyk,
  • ISBN: 978-83-67557-20-7, 9788367557207
  • Date of issue: 2023-07-17
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3gda
  • Publisher: Oficyna Naukowa