E-book details

Humanistyka w czasach antropocenu

Humanistyka w czasach antropocenu

Dipesh Chakrabarty

Ebook

Tom Humanistyka w czasach antropocenu zbiera najważniejsze teksty Dipesha Chakrabarty'ego, jednego z najwybitniejszych w świecie przedstawicieli studiów postkolonialnych i zaangażowanego w dyskusje na temat zmian klimatycznych historyka. Interesując się relacjami między Zachodem a światem niezachodnim, Chakrabarty krytycznie podchodzi do eurocentrycznych wizji przeszłości, realizując projekt "prowincjonalizowania Europy". W niezwykle ciekawy sposób łączy przy tym badania postkolonialne z analizami procesów globalizacji, krytyką kapitalizmu, przepisywaniem historii i rozważaniami na temat antropogenicznych zmian środowiska. Angażująca lektura jego tekstów wprowadza w tematy szeroko dziś dyskutowanych w humanistyce światowej relacji między kryzysem środowiskowym a globalnym kapitalizmem oraz między sprawiedliwością społeczną, środowiskową a epistemiczną. Humanistyka w czasach antropocenu pokazuje ponadto inspirowane dyskusjami na temat tytułowej epoki wyłanianie się humanistyki planetarnej, która podchodząc krytycznie do studiów nad antropocenem, proponuje inne niż tradycyjne paradygmaty ujęcie czasu i rozumienia człowieka, rozpatrywanego w ścisłym związku z bytami innymi niż ludzie.

Dipesh Chakrabarty - amerykański historyk bengalskiego pochodzenia; profesor historii i studiów południowo-azjatyckich University of Chicago, USA. Zajmuje się polityczną i społeczną historią Indii, problemami globalizacji, humanistyką środowiskową i skutkami globalnego ocieplenia oraz teorią i historią historiografii. Należy do grona przedstawicieli studiów postkolonialnych o światowej renomie. W 2014 roku otrzymał prestiżową nagrodę imienia Arnolda J. Toynbee'go za znaczący wkład do badań nad historią globalną. Jego szeroko dyskutowana książka Provincializing Europe. Postcolonial Thought and Historical Difference (wyd. pol.: Prowicjonalizacja Europy. Myśl postkolonialna i różnica historyczna, 2011), uznawana jest za jedną z najważniejszych publikacji we współczesnej humanistyce, a jej wpływ porównuje się z oddziaływaniem Orientalizmu Edwarda Saida. Autor m.in. Rethinking Working Class History (1989), Habitations of Modernity: Essays in the Wake of Subaltern Studies (2002) oraz The Climate of History in a Planetary Age (2021).

Zebrane w tym tomie teksty dobrze odzwierciedlają intelektualną drogę, którą przebyłem przez ostatnie trzy dekady - od studiów postkolonialnych do historii planetarnych. Pokazują one, że będąc historykiem o postkolonialnej proweniencji, szukałem dla siebie miejsca między dwiema wizjami ludzkiej przyszłości. (...) Cokolwiek ludzie postanowią czynić, by stawić czoła niepewnej przyszłości - rozbudować pionowy system upraw, sekwestrować dwutlenek węgla czy realizować wielkie projekty inżynierii klimatu - powinni na samym początku przyjąć do wiadomości, że Ziemia przestała być jedynie rodzajem tła dla ich działań. Dawne tło to dziś pierwszy plan. Nawet jako humaniści musimy myśleć nie tylko o globie, stworzonym przez europejskie imperia, które rozprzestrzeniły kapitalizm i technologie, lecz także o planecie, czyli tym, co badacze klimatu nazywają "Ziemią jako systemem". W tym sensie, jak mi się wydaje, żegnamy się z erą globalizacji, wchodząc w epokę zwaną przeze mnie planetarną.
[Dipesh Chakrabarty, z Przedmowy]

Podziękowania

Dipesh Chakrabarty, Przedmowa

1. Idea prowincjonalizowania Europy

2. Prowincjonalizowanie Europy w czasach globalizacji

3. Postkolonialność a podstęp historii: Kto wypowiada się w imieniu „indyjskich” przeszłości?

4. Od serii wydawniczej Subaltern Studies do

prowincjonalizowania Europy: Kilka postkolonialnych refleksji na temat historii

5. Humanistyka planetarna między dekolonialnością i postkolonialnością

6. Klimat historii. Cztery tezy

7. Kryzysy planetarne i trud bycia nowoczesnym

8. Decentralizowanie Człowieka? Albo co zostało z Gai

9. Humanistyka w czasach antropocenu. Kryzys mitycznej Kantowskiej opowieści

10. Chronopolityka antropocenu: Pandemia i nasze poczucie czasu

11. Planetarne przebłyski

Ewa Domańska, Dipesh Chakrabarty: Od subalternizmu do planetaryzmu

Bibliografia prac Dipesha Chakrabarty’ego w języku angielskim

Nota redakcyjna

Indeks nazwisk

Indeks pojęć

  • Title: Humanistyka w czasach antropocenu
  • Author: Dipesh Chakrabarty
  • ISBN: 978-83-242-6727-9, 9788324267279
  • Date of issue: 2023-11-16
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3q66
  • Publisher: Wydawnictwo UNIVERSITAS