E-book details

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia

Mariusz Makowski

Ebook

Zatrudnianie obcokrajowców w Polsce staje się coraz bardziej popularne. Należy jednak pamiętać, że zatrudnienie osoby z innego państwa, szczególnie spoza Unii Europejskiej, jest dużo bardziej skomplikowane i czasochłonne niż zatrudnienie obywatela polskiego. Co do zasady zatrudnienie cudzoziemca wymaga uzyskania zezwolenia na pracę.
Wybuch wojny w Ukrainie spowodował napływ uchodźców do Polski. W związku z tym konieczne stało się przyjęcie przepisów ułatwiających legalizację pobytu i podejmowanie pracy przez obywateli Ukrainy. Zasady zalegalizowania pobytu Ukraińców, którzy przybyli na terytorium RP z powodu działań wojennych, reguluje ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Obecnie nadal obowiązuje w Polsce stan zagrożenia epidemicznego w związku z epidemią COVID-19. Do upływu 30 dnia następującego po dniu odwołania tego stanu przedłużeniu ulega ważność już wydanych zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową oraz oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Jednakże bez względu na to, czy stan zagrożenia epidemicznego będzie trwał nadal, czy nie, przepisy te zostaną uchylone 24 sierpnia 2023 r.
Dla pracodawców problematyczne są również kwestie podatkowe - płatnicy nie mają pewności, czy należy od dochodu cudzoziemca pobierać zaliczkę, czy podatek ryczałtowy, czy może w ogóle nie odprowadza się żadnego podatku. Mają też wątpliwości, z jakich ulg mogą korzystać cudzoziemcy.
Pracodawcy planujący zatrudnić cudzoziemców lub już ich zatrudniający znajdą w tym poradniku istotne informacje i przystępne wyjaśnienia, które pomogą im dopełnić wszystkich formalności. W publikacji wyjaśniono m.in.:
● jak przebiega proces zatrudnienia w Polsce obywatela UE lub państwa EOG bądź cudzoziemca spoza UE,
● kiedy potrzebne jest zezwolenie na pracę, a kiedy wystarczy procedura oświadczeniowa,
● jak należy rozliczać cudzoziemców w zakresie składek ZUS,
● czy od dochodu cudzoziemca należy pobierać zaliczkę na podatek.

Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1. Przyjazd i pobyt cudzoziemców w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.1. Legalizacja pobytu i pracy uchodźców z Ukrainy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.1.1. Legalny pobyt uchodźców z Ukrainy w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.1.2. Legalna praca dla uchodźców z Ukrainy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.1.3. Wsparcie socjalne dla obywateli Ukrainy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.1.4. Zmiany ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.2. Wjazd i pobyt w Polsce obywateli Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.2.1. Pobyt powyżej 3 miesięcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.2.2. Prawo stałego pobytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1.3. Przyjazd i pobyt w Polsce obywateli państw trzecich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1.3.1. Ruch bezwizowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1.4. Wizy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.5. Zezwolenia pobytowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.5.1. Zezwolenie na pobyt czasowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1.5.2. Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
1.5.3. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy
w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
1.5.4. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy przez
cudzoziemca delegowanego przez pracodawcę zagranicznego
na terytorium RP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.5.5. Zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia badań
naukowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.5.6. Zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na pracę sezonową . . . . . 14
1.5.7. Zezwolenie na pobyt stały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.5.8. Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE . . . . . . . . . . . 15
1.5.9. Karta pobytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.6. Obowiązek weryfikowania przez pracodawcę legalności pobytu
cudzoziemca, któremu powierza pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.7. Przedłużenie okresów pobytu w Polsce w związku z epidemią COVID-19 . . . . 17
2. Podejmowanie pracy przez cudzoziemców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.1. Praca cudzoziemców na terenie Polski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.2. Praca w Polsce obywateli Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru
Gospodarczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.3. Cudzoziemcy zwolnieni z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę . . . 20
2.4. Ułatwienia dla obywateli niektórych państw (procedura
oświadczeniowa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2.4.1. Właściwość urzędu rejestrującego oświadczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2.4.2. Odmowa wpisania oświadczenia do rejestru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
2.4.3. Zmiana warunków zatrudnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
2.4.4. Obowiązki pracodawcy w związku z oświadczeniem . . . . . . . . . . . . . . 28
Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia
4
2.5. Zezwolenia na pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2.5.1. Rodzaje zezwoleń na pracę – warunki uzyskania . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
2.5.2. Uchylenie zezwolenia na pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
2.6. Rejestr pracy cudzoziemców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
2.7. Sankcje dotyczące zatrudniania cudzoziemców bez wymaganych
zezwoleń na pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
3. Delegowanie cudzoziemców do innych państw UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
4. Swobodny przepływ pracowników w Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
5. Swoboda świadczenia usług na terenie Unii Europejskiej . . . . . . . . . . . . . . . . 50
6. Sporządzanie dokumentów z zakresu prawa pracy przy zatrudnianiu
cudzoziemców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
7. Rozliczenia cudzoziemców w zakresie składek ZUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
7.1. Zasady podlegania ubezpieczeniom przez pracowników
i zleceniobiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
7.1.1. Ustalenie właściwego ustawodawstwa w zakresie ubezpieczeń . . . 53
7.2. Ogólne zasady koordynacji ubezpieczeń wewnątrz Unii Europejskiej . . . 53
7.2.1. Zasada jednego ustawodawstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
7.2.2. Pracownicy delegowani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
7.2.3. Pracownicy wykonujący pracę jednocześnie na terenie
kilku państw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
7.2.4. Umowa z Ukrainą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
7.3. Opłacanie składek w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
7.3.1. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
8. Opodatkowanie dochodów cudzoziemców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
8.1. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
8.2. Nieograniczony obowiązek podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
8.3. Ograniczony obowiązek podatkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
8.4. Miejsce zamieszkania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
8.5. Konflikt rezydencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
8.5.1. Rola płatnika w ustalaniu miejsca zamieszkania . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
8.6. Opodatkowanie dochodów pracowników z zagranicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
8.7. Wykonywanie w Polsce pracy przez zleceniobiorców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
8.7.1. Wolny zawód i inna samodzielna działalność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
9. Obowiązki polskiego płatnika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
9.1. Praca najemna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
9.2. Ryczałt dla osób z ograniczonym obowiązkiem podatkowym (IFT-1R) . . . 74
9.2.1. Prawo złożenia zeznania rocznego przez cudzoziemca, od którego
dochodów płatnik pobrał zryczałtowany podatek dochodowy . . . . 77
9.2.2. Certyfikat rezydencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
9.2.3. Ważność certyfikatu rezydencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
9.3. Obowiązek złożenia zeznania przez cudzoziemców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
10. Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

  • Title: Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia
  • Author: Mariusz Makowski
  • ISBN: 978-83-8268-392-9, 9788382683929
  • Date of issue: 2023-12-28
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3rfh
  • Publisher: Infor PL