E-book details

Dziedzictwo miast ochrona i rozwój. Heritage of the Cities Preservation and Development

Dziedzictwo miast ochrona i rozwój. Heritage of the Cities Preservation and Development

Danuta Kłosek-Kozłowska

Ebook

Publikacja przybliża zagadnienia dotyczące ochrony dziedzictwa miast. Poruszana problematyka dotyczy nie tylko wartości kulturowych dziedzictwa architektonicznego, znacznie łatwiejszego w sformułowaniu zasad ochrony, co przede wszystkim urbanistycznej skali ochrony dotyczącej historycznej struktury miast, zespołów i założeń oraz ich znaczeń niematerialnych, symbolicznych, emocjonalnych nazywanych potocznie "duchem miejsca". Wykazuje na konieczność sięgania ku początkom formułowania się myśli konserwatorskiej, filozofii ochrony w odniesieniu do miast, by zrozumieć współczesne dylematy globalnej ponowoczesności. Zagadnienia ochrony dziedzictwa miast, identyfikacji kulturowej różnorodności regionów, specyficznych i wyjątkowych cech krajobrazu stanowią do dziś najtrudniejsze zadanie dla samorządów lokalnych, które nie znajdując odpowiednich rozwiązań w propozycjach urbanistów (plany miejscowe, dokumenty strategiczne rozwoju miast, programy rewitalizacji itd.) poszukują profesjonalnego wsparcia. Książka ukazuje tę problematykę z pozycji teorii i współczesnej praktyki rozwijając zagadnienie niezbędnego dziś równoważenia rozwoju miast poprzez ochronę wartości kulturowych dziedzictwa widzianą z pozycji międzynarodowych doświadczeń (nowe dokumenty ICOMOS-UNESCO zamieszczone w aneksie: Historic Urban Landscape (HUL) oraz Dokument La Valletta Komitetu Naukowego Miast Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków). Publikacja będzie pomocną lekturą także dla studentów wydziałów architektury, gospodarki przestrzennej oraz samorządowców i polityków lokalnych, zainteresowanych długim trwaniem wartości dziedzictwa miast.

Spis treści

Wprowadzenie 9

1. Miasto – przedmiot ochrony 9

Część I. Dziedzictwo miast. Ochrona 19

1. Ochrona dziedzictwa. Zmiana paradygmatu czy powrót do źródeł 21

1.1. Natura zabytku 21

1.2. Zabytek i ochrona w teorii wielkich twórców 23

1.3. Wiedeńscy teoretycy ochrony zabytków 28

1.3.1. Sitte i Riegl 32

1.3.2. Aloisa Riegla koncepcja zabytku 39

1.3.3. Riegl i Dvorak 41

1.3.4. Maxa Dvoraka genius loci i lokalność 42

1.4. Narodziny nowoczesnej teorii ochrony dziedzictwa 50

1.5. Zagubiona teoria 56

1.6. Powrót do źródeł 57

Część II. Dziedzictwo miast. Rozwój 89

2. Ład przestrzenny i zrównoważony rozwój 91

2.1. Konserwatorzy i urbaniści 91

2.2. Dziedzictwo, plan, stwarzanie miasta 92

2.3. Dziedzictwo w międzynarodowej legislacji 100

2.3.1. Karta Ateńska Ochrony Zabytków Sztuki i Historii, 1931 100

2.3.2. Karta Ateńska Urbanistyki C.I.A.M. – 1933/1943 101

2.3.3. Nowa Karta Ateńska – 1998 r 105

2.4. Nowa Karta – stare nadzieje 107

2.5. Dziedzictwo i rozwój zrównoważony 110

2.6. Świat urbanistyki XXI w 114

2.7. Dziedzictwo i kapitał społeczny 118

2.8. Dziedzictwo i nowoczesne przemysły kultury 123

2.9. Dziedzictwo regulatorem rozwoju 127

2.10. Instrumenty ochrony dziedzictwa 129

Część III. Historyczne struktury miasta i historyczny krajobraz miejski 169

3. Środowisko kulturowe miasta czy krajobraz miejski 171

3.1. Zjawiska globalne i dziedzictwo 171

3.2. Uniwersalne treści Karty Miast 1987 r 173

3.3. O potrzebie nowego dokumentu 183

3.4. Percepcja krajobrazu (postrzeganie), czy rozpoznanie historycznych struktur (wiedza) 186

3.5. Ochrona i rozwój 191

Na zakończenie 194

Aneksy 215

1. Dokument z La Valletty w sprawie ochrony i zagospodarowania miast historycznych i dzielnic zabytkowych 217

2. Rekomendacja UNESCO w sprawie historycznego krajobrazu miejskiego 235

Spis ilustracji 249

Bibliografia 257

 

Contents

Introduction 15

1. The city – an object of conservation 15

Part I. Heritage of the Cities. Preservation 19

1. Preservation of heritage. A new paradigm or a return to the roots? 63

1.1. The nature of a monument 63

1.2. The monument and its protection in the thought of great authors 66

1.3. Monument preservation theorists of Vienna 68

1.3.1. Sitte and Riegl 69

1.3.2. Alois Riegl’s concept of a monument 72

1.3.3. Riegl and Dvorak 75

1.3.4. Max Dvorak’s genius loci and the local 76

1.4. The emergence of modern heritage conservation theory 81

1.5. The lost theory 84

1.6. Return to the roots 85

Part II. Heritage of the Cities. Development 89

2. Spatial order and sustainable development 139

2.1. Conservators and urban planners 139

2.2. Heritage, planning, and the creation of the city 140

2.3. Heritage in international legislation 145

2.3.1. The Athens Charter for the Restoration of Historic Monuments, 1931 145

2.3.2. The Athens Charter of C.I.A.M., 1933/1943 146

2.3.3. New Charter of Athens, 1998 149

2.4. New Charter – old hopes 152

2.5. Heritage and sustainable development 154

2.6. Town planning of the 21st century 156

2.7. Heritage and social capital 158

2.8. Heritage and modern cultural industries 160

2.9. The role of heritage in regulating development 162

2.10. The instruments of heritage preservation 165

Part III. The historic structure of cities and historic urban landscape 169

3. Cultural environment of the city or urban landscape 199

3.1. Global phenomenon and heritage 199

3.2. Universal content of the 1987 Charter of Cities 202

3.3. On the need for a new document 207

3.4. Seeing landscape (perception), or recognition of historic structures (knowledge) 209

3.5. Preservation and development 212

To conclude 213

Appendixes 215

1. La Valletta Principles for the Safeguarding and management of Historic Cities, Towns and Urban Areas (CIVVIH – ICOMOS) 217

2. UNESCO Recomendaton on Historical Urban Landscape – HUL. 235

Bibliography 257

  • Title: Dziedzictwo miast ochrona i rozwój. Heritage of the Cities Preservation and Development
  • Author: Danuta Kłosek-Kozłowska
  • ISBN: 978-83-8156-636-0, 9788381566360
  • Date of issue: 2024-03-12
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3uhz
  • Publisher: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej