E-book details

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

praca zbiorowa

Ebook

Wprowadzone do Kodeksu pracy w 2023 r. przepisy o pracy zdalnej wymagały od pracodawców wdrożenia odpowiednich procedur i zmian w regulacjach wewnątrzzakładowych. Wcześniej ta forma wykonywania pracy była uregulowana w przepisach specustawy uchwalonej w związku z epidemią COVID-19. W Kodeksie pracy natomiast funkcjonowały przez wiele lat przepisy o telepracy, które również pozwalały na pracę z domu.
Po roku od wejścia w życie nowych przepisów regulujących ten sposób świadczenia pracy warto sprawdzić, czy odpowiednie procedury i zmiany w regulacjach wewnątrzzakładowych zostały wdrożone prawidłowo. W praktyce nierzadko poszczególne kwestie wzbudzały wątpliwości. Chociaż niektóre z nich doczekały się rozstrzygnięć, w praktyce pojawiły się nowe.
Od 17 listopada 2023 r. zachodzi konieczność wyposażenia stanowisk pracy - również tych w formie pracy zdalnej - w stacjonarny monitor ekranowy lub podstawkę oraz dodatkową klawiaturę i mysz, jeżeli pracownik zdalny korzysta z przenośnego systemu komputerowego (np. laptopa) przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy. W przypadku stanowisk istniejących przed tą datą pracodawcy do 17 maja 2024 r. muszą je dostosować do minimalnych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii określonych nowymi przepisami.
W poradniku "Praca zdalna" objaśnione są praktyczne zagadnienia związane ze stosowaniem i dokumentowaniem pracy zdalnej. Czytelnik dowie się z publikacji m.in.:
● jakie prace nie mogą być wykonywane w sposób zdalny,
● jak wprowadzić pracę zdalną,
● na czym polega okazjonalna praca zdalna,
● jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracowników zdalnych.
Poradnik zawiera ponadto odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania związane z wdrożeniem zasad pracy zdalnej.
Publikacja jest przeznaczona dla wszystkich osób, które stosują pracę zdalną w swoich organizacjach oraz chcą poszerzyć swoją wiedzę w tym zakresie. Zainteresuje zwłaszcza specjalistów z działów HR i wewnętrznych działów prawnych, a także menedżerów.

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1. Elementy definicji pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.1. Wymiar pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.2. Miejsce pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.3. Metody przekazywania wyników pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
2. Zakres pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
2.1. Zakres podmiotowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
2.2. Służba pełniona w formie zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
2.2.1. Polecenie służby zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
2.2.2. Organizacja stanowiska służby zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
2.2.3. Obowiązki w zakresie bhp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2.3. Zakres przedmiotowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
3. Rodzaje pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
3.1. Kryteria podziału . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
3.2. Dobrowolna praca zdalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
3.3. Przymusowa praca zdalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
3.4. Okazjonalna praca zdalna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
4. Wnioski dotyczące pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
4.1. Wniosek o zastosowanie pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
4.2. Wniosek o pracę zdalną jako elastyczną organizację pracy . . . . . . . . . . . . . . . 21
4.3. Wnioski o powrót do pracy tradycyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
4.4. Wnioski o wymaganej formie pisemnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5. Zakres obowiązków związanych z pracą zdalną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5.1. Obowiązki organizacyjne pracodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5.2. Obowiązki finansowe pracodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
5.3. Obowiązki dotyczące kontroli podczas pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
5.4. Obowiązki w zakresie bhp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
5.4.1. Procedury dostosowane do specyfiki pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . 29
5.4.2. Wymagania bhp dla stanowisk pracy wyposażonych
w monitory ekranowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
5.5. Obowiązki w zakresie ochrony danych osobowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
5.6. Zakazy obowiązujące pracodawcę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
5.7. Obowiązki dokumentacyjne pracodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
5.7.1. Umowa o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
5.7.2. Informacja o warunkach zatrudnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
5.7.3. Dokumentacja pracownicza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
6. Zasady regulowania warunków wykonywania pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . 37
6.1. Reguły wspólne w zakresie treści poszczególnych dokumentów . . . . . . . . . . 37
6.2. Konsultacje z radą pracowników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.3. Porozumienie ze stroną związkową . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
6.4. Regulamin pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
5

6.5. Porozumienie indywidualne z pracownikiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
6.6. Polecenie pracodawcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
7. Zakończenie pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
8. Praca zdalna z zagranicy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
8.1. Praca zdalna pracowników delegowanych przez pracodawcę . . . . . . . . . . . . . 47
8.2. Praca zdalna przy zawieraniu umowy o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
8.3. Praca zdalna z zagranicy na wniosek pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
8.4. Zasada jednego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia
społecznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
8.5. Porozumienie ramowe dotyczące telepracy transgranicznej . . . . . . . . . . . . . . 52
8.6. Zwolnienie z oskładkowania przychodów pracowników
pracujących zdalnie za granicą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
8.7. Zasady opodatkowania przychodów pracowników pracujących
zdalnie za granicą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
8.8. Zwolnienie podatkowe dla pracowników pracujących za granicą . . . . . . . . . 57
9. Odpowiedzi na pytania Czytelników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Czy pracodawca może na prośbę pracownika zrezygnować
z zapewnienia mu dodatkowego monitora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Czy pracownik świadczący pracę zdalną naprzemiennie z pracą
w zakładzie pracy może wnioskować o pracę zdalną okazjonalną . . . . . . . . . . 61
Czy pracownik wykonujący pracę zdalną i opiekujący się dzieckiem
w wieku do 8 lat może odmówić podróży służbowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
Czy jest możliwość wykonywania pracy zdalnej z uwagi na opiekę
nad dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Jak poprawnie sformułować umowę o pracę zdalną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Czy w razie zatrudnienia pracownika na umowę o pracę z częściową
pracą zdalną konieczne są dodatkowe zapisy w umowie lub dokumenty . . . . 68
Czy pracodawca może wyłączyć możliwość pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Czy pracodawca może odmówić pracy zdalnej pracownikowi
„uprzywilejowanemu” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Jakie rodzaje pracy zdalnej powinny być uwzględnione w regulaminie . . . . . . . . 78
Czy praca zdalna dotyczy wszystkich prac wykonywanych poza zakładem
pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80
Czy ryczałt za pracę zdalną dla różnych grup pracowników
można „uśrednić” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
Czy w przypadku rodzajów prac, w odniesieniu do których możliwa jest
praca zdalna, pracownicy są zobowiązani złożyć wniosek
o jej wykonywanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Jak szczegółowe powinny być przepisy regulaminu pracy zdalnej . . . . . . . . . . . . . 83
Czym się różni praca zdalna od pracy zdalnej okazjonalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Czy przedstawiciele handlowi mogą wykonywać pracę zdalną
i czy przysługuje im ryczałt za pracę zdalną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87

  • Title: Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców
  • Author: praca zbiorowa
  • ISBN: 978-83-8268-582-4, 9788382685824
  • Date of issue: 2024-04-30
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_3wkb
  • Publisher: Infor PL