E-book details

Nadzwyczajne podatki majątkowe. Studium przypadku podatku od wzbogacenia wojennego w Polsce z 13 kwietnia 1945 r

Nadzwyczajne podatki majątkowe. Studium przypadku podatku od wzbogacenia wojennego w Polsce z 13 kwietnia 1945 r

Adam Kędrzyński

Ebook

Przedmiotem rozprawy są nadzwyczajne podatki majątkowe stosowane w XX wieku. Zostały one poddane analizie z kilku perspektyw: teorii ekonomii (słuszność, wymiar ekonomiczny i fiskalny), teorii prawa podatkowego (skala, stawki, przedmiot opodatkowania) oraz filozoficzno-etycznej (sprawiedliwość podatkowa, moralność podatników, oddziaływanie na zachowania podatników). Publikacja ma zatem charakter interdyscyplinarny, co istotnie odróżnia ją od dotychczasowych podejść do wskazanej problematyki. Wybrany temat należy uznać za oryginalny, a jego ujęcie za nowatorskie ze względu na wieloaspektowość i dążenie do holistycznego spojrzenia na nadzwyczajne podatki majątkowe - z punktu widzenia ekonomicznego, filozoficznego oraz prawnego. Jako podstawowy problem badawczy Autor wskazuje "określenie cech i specyfiki nadzwyczajnego podatku od wzbogacenia wojennego", który został wprowadzony w Polsce Ludowej dekretem z 13 kwietnia 1945 roku. Co istotne, podatek ten miał oficjalną nazwę "nadzwyczajny podatek od wzbogacenia wojennego", zatem ustawodawca apriorycznie nadał mu atrybut nadzwyczajności.

Z recenzji dr hab. Cecylii Leszczyńskiej

Wstęp 9

 

Rozdział 1. Fundamenty sprawiedliwości podatkowej         15

    1. Sprawiedliwe opodatkowanie: pespektywa filozofii, ekonomii i prawa     15
      1. Prawnoekonomiczne spojrzenie na sprawiedliwość. Pojęcie podatku          15
      2. Ujęcie sprawiedliwości w filozofii ekonomii           21
      3. Relacja między sprawiedliwością a opodatkowaniem         32
    2. Wprowadzanie, podwyższanie, zmiana sposobu opodatkowania 36
    3. Charakter podatków majątkowych     44
    4. Podsumowanie        51

 

Rozdział 2. Przykłady nadzwyczajnych podatków na świecie w latach 1918–1945            53

    1. Włoski Dekret Królewski z 24 listopada 1919 r. 55
    2. Reichsnotopfergesetz z 31 grudnia 1919 r.        66
    3. Brytyjskie projekty ustawodawcze i rozważania doktrynalne po I wojnie światowej  74
    4. Doświadczenia amerykańskie i francuskie (1918–1945) w regulacjach podatków nadzwyczajnych   82
    5. Varlık Vergisi z 11 listopada 1942 r.     86
    6. Podsumowanie        94

 

Rozdział 3. Podatki majątkowe z elementami nadzwyczajnymi w II Rzeczypospolitej            99

    1. Wczesne przykłady: od 1918 r. do 1922 r.         99
      1. Podatek od zysków wojennych oraz danina od nieruchomości i majątków        102
      2. Nadzwyczajna danina państwowa            105
      3. Podatek od wzbogacenia się w formie nieruchomości i spłaty długów          108
      4. Rekapitulacja nadzwyczajnych rozwiązań podatkowych z okresu 1918–1922  110
    2. Ustawa z 11 sierpnia 1923 r. o podatku majątkowym    114
    3. Podsumowanie        121

 

Rozdział 4. Nadzwyczajny podatek od wzbogacenia wojennego z 13 kwietnia 1945 r. 127

    1. Przyczyny  wprowadzenia      127
    2. Szczegółowe regulacje dekretu z kwietnia 1945 r.           134
      1. Model efektywnej stopy opodatkowania 136
      2. Pozostałe regulacje       144
    3. Egzekucja podatku – rozporządzenie z 27 czerwca 1945 r.            146
    4. Podsumowanie        154

 

Rozdział 5. Nowelizacja regulacji podatku od wzbogacenia wojennego z 1949 r. oraz dalsze losy podatku              159

    1. Dekret z 27 lipca 1949 r. o nadzwyczajnym podatku od wzbogacenia wojennego 159
    2. Zachowania podatników, reakcje władzy (1945–1989), skutki podatku     166
    3. Losy nadzwyczajnego podatku od wzbogacenia wojennego po 1989 roku 180
    4. Podsumowanie        188

Uwagi i wnioski końcowe              191

 

Bibliografia       197

  1. Źródła archiwalne      197
  2. Akty prawne 197
  3. Literatura  przedmiotowa        202

Wykaz skrótów 217

Spis tabel          219

Spis rysunków, ilustracji i wykresów           221

  • Title: Nadzwyczajne podatki majątkowe. Studium przypadku podatku od wzbogacenia wojennego w Polsce z 13 kwietnia 1945 r
  • Author: Adam Kędrzyński
  • ISBN: 978-83-8331-692-5, 9788383316925
  • Date of issue: 2025-04-23
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_4dtx
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego