Details zum E-Book

Podział dzielnicowy państwa polskiego według statutu Bolesława Krzywoustego

Podział dzielnicowy państwa polskiego według statutu Bolesława Krzywoustego

Jacek Osiński

E-book

Statut Bolesława Krzywoustego stanowi obiekt zainteresowania historyków od blisko 150 lat. W tym czasie uczeni spierali się ze sobą niemal o wszystkie kwestie związane z tą doniosłą dla dziejów piastowskiego państwa decyzją prawną.
Zagadnienia dotyczące postanowień statutowych można podzielić na dwie części. Główne problemy badawcze pierwszej to m.in. czas ogłoszenia ww. statutu, sposób następstwa w pryncypacie, dziedziczność dzielnic, ustanowienie władzy pryncypackiej, ale też jakie kompetencje miał książę zwierzchni (princeps) oraz gdzie znajdowała się ówczesna stolica piastowskiego państwa. Jeśli chodzi o drugą część zagadnień to spór toczy się wokół ilości i granic dzielnic, na które zostało państwo Bolesława Krzywoustego podzielone.
W wydanej w 2014 roku publikacji Statut Bolesława Krzywoustego, Autor omówił pierwszą część wspomnianych wyżej zagadnień. Natomiast niniejsza, oddana do rąk czytelnika książka stanowi podsumowanie drugiego etapu badań nad statutem Bolesława Krzywoustego, a konkretnie nad przywołanymi już zagadnieniami związanymi bezpośrednio z podziałem terytorialnym państwa polskiego i przynależnością odpowiednich dzielnic do poszczególnych książąt piastowskich.

  • Spis treści
  • Wykaz skrótów
  • Wstęp
  • I Podział prowincjonalny piastowskiego państwa przed reformą administracyjną Bolesława Krzywoustego
    • 1. Stan badań
    • 2. Powstanie i rozwój administracji prowincjonalnej do końca X w.
      • 2.1. Powstanie pierwotnej domeny piastowskiej
      • 2.2. Przekształcenie pierwotnej domeny piastowskiej w rozległe państwo gnieźnieńskie
      • 2.3. Uformowanie wieńca pertynencji wokół państwa gnieźnieńskiego i przekształcenie go w zintegrowane regnum
        • 2.3.1. Mazowsze
        • 2.3.2. Pomorze
        • 2.3.3. Małopolska
        • 2.3.4. Śląsk
      • 2.4. Nadanie państwu gnieźnieńskiemu ram administracji prowincjonalnej
    • 3. Zmiany w administracji prowincjonalnej państwa polskiego w XI w. uwagi ogólne
    • 4. Administracja prowincjonalna na przełomie XI i XII w. liczba prowincji
    • 5. Podsumowanie
  • II Czas reformy administracji terytorialnej państwa polskiego oraz wydzielenia dzielnic dziedzicznych książętom-juniorom
    • 1. Czas reformy administracyjnej państwa
      • 1.1. Czas powstania marchii w Polsce
      • 1.2. Czas wydzielenia dzielnicy Władysławowi Wygnańcowi
      • 1.3. Czas reformy administracji kościelnej (legacja kardynała Idziego z Tuskulum)
    • 2. Czas wydzielenia dzielnic dziedzicznych książętom-juniorom
      • 2.1. Władysław Wygnaniec
      • 2.2. Bolesław Kędzierzawy
      • 2.3. Mieszko Stary
      • 2.4. Henryk Sandomierski
    • 3. Podsumowanie
  • III Rozwój struktury administracyjnej Kościoła polskiego
    • 1. Biskupstwo płockie
      • 1.1. Fundacja biskupstwa płockiego (1075)
      • 1.2. Granice biskupstwa płockiego
    • 2. Biskupstwa kruszwickie i włocławskie
      • 2.1. Problem początków organizacji diecezjalnej na Kujawach
        • 2.1.1. Bulla papieża Innocentego II z 4 czerwca 1133 r.
        • 2.1.2. Katalogi biskupów kujawskich
      • 2.2. Problem zasięgu terytorialnego biskupstw włocławskiego i kruszwickiego
        • 2.2.1. Biskupstwo włocławskie
        • 2.2.2. Biskupstwo kruszwickie
    • 3. Biskupstwo lubuskie
    • 4. Biskupstwa pomorskie i szczecińskie
      • 4.1. Problem początków organizacji diecezjalnej na Pomorzu
      • 4.2. Problem zasięgu terytorialnego biskupstw pomorskiego i szczecińskiego
        • 4.2.1. Biskupstwo pomorskie
        • 4.2.2. Biskupstwo szczecińskie
    • 5. Korekta granicy diecezji poznańskiej i archidiecezji gnieźnieńskiej (problem archidiakonatu czerskiego)
      • 5.1. Stan badań
      • 5.2. Pierwotny kształt wschodniej granicy diecezji poznańskiej
      • 5.3. Zmiany przebiegu granic między diecezją poznańską a archidiecezją gnieźnieńską w świetle bulli gnieźnieńskiej
      • 5.4. Archidiakonat czerski
        • 5.4.1. Geneza powstania
        • 5.4.2. Zasięg terytorialny
      • 6. Podsumowanie
  • IV Dzielnice dziedziczne
    • 1. Dzielnica wrocławska Władysława Wygnańca
    • 2. Dzielnica mazowiecka Bolesława Kędzierzawego
      • 2.1. Falsyfikat mogileński
      • 2.2. Granica na Wiśle
        • 2.2.1. Problem przynależności administracyjnej ziemi chełmińskiej
        • 2.2.2. Włocławek, Przypust, Słońsk
        • 2.2.3. Ziemia gostynińska
        • 2.2.4. Granica południowa
      • 2.3. Granica wschodnia Mazowsza
      • 2.4. Granica północna Mazowsza
    • 3. Dzielnica poznańska Mieszka Starego
    • 4. Dzielnica sandomierska Henryka
      • 4.1. Problem przynależności dzielnicowej ziemi wiślickiej
      • 4.2. Problem przynależności administracyjnej grodów nadpilickich (Małogoszcz, Żarnów, Skrzynno)
      • 4.3. Granica północna
      • 4.4. Granica wschodnia
    • 5. Oprawa wdowia księżnej Salomei
    • 6. Podsumowanie
  • V Dzielnica senioralna
    • 1. Prowincje
      • 1.1. Prowincja gnieźnieńska
        • 1.1.1. Interpretacja bulli gnieźnieńskiej
        • 1.1.2. Granica północna
        • 1.1.3. Pozostałe granice
      • 1.2. Prowincja łęczycka
      • 1.3. Prowincja krakowska
    • 2. Marchie
      • 2.1. Podstawa źródłowa w krytycznym ujęciu historiografii
      • 2.2. Liczba marchii
      • 2.3. Czas powstania
      • 2.4. Zasięg terytorialny marchii
        • 2.4.1. Marchia głogowska
        • 2.4.2. Marchia gdańska
    • 3. Pomorze i Połabie obszary zależne
      • 3.1. Pomorze Gdańskie
      • 3.2. Pomorze Sławieńsko-Słupskie
      • 3.3. Pomorze Zachodnie i republiki miejskie w Wolinie i Szczecinie
      • 3.4. Ziemie Sprewian
    • 4. Podsumowanie
  • Zakończenie
  • Bibliografia
    • Źródła
    • Źródła tłumaczone
      • Literatura
    • Spis treści
  • Titel: Podział dzielnicowy państwa polskiego według statutu Bolesława Krzywoustego
  • Autor: Jacek Osiński
  • ISBN: 978-83-7730-941-4, 9788377309414
  • Veröffentlichungsdatum: 2025-05-29
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_4h99
  • Verleger: Wydawnictwo Avalon