Dlaczego właśnie diagramy? Większość Czytelników zgodzi się zapewne z tym, że pojęcie diagram brzmi jakby mało architektonicznie. Prawdopodobnie wielu osobom, w tym także architektom, a może przede wszystkim właśnie im, diagramy wydadzą się dziwne, obce, odległe od symboliki zawartej oraz wyrażanej poprzez plany, przekroje, elewacje, perspektywy i ewentualnie aksonometrie - owe tradycyjne i uznane od pokoleń formy zapisów rysunków architektonicznych. A jednak, współczesna praktyka projektowa, a także poprzedzająca ją wiedza, podążając za innymi dziedzinami nauki i sztuki, coraz odważniej i bardziej świadomie odwołuje się do metody diagramatycznej jako tej, która sprawnie opisuje wieloaspektowość świata kreowanego, w tym przypadku przestrzeni architektonicznej. Wzrastająca popularność technik diagramatycznych, skądinąd niebędących niczym nowym dla obszaru wyobraźni i myśli, implikuje dość poważne pytania, z których podstawowe brzmi: czy diagramy są architekturą samą w sobie? Oczywiście zadanie sobie jednego pytania, dotykającego samej istoty diagramatyki, pociąga za sobą szereg kolejnych, jak choćby dotyczących zapisu i dekodowania go - czy diagramy oglądamy, czy też bardziej czytamy? Te i podobne im kwestie od lat nurtowały mnie i chcąc samemu sobie odpowiedzieć na nie, sięgnąłem poza obszar architektury, poza obszar sztuk wizualnych i nauk technicznych, w efekcie przyłapałem się na tym, iż zwróciłem swą uwagę ku metafizyce. Dlaczego właśnie tam? Z odpowiedzią przychodzi mi w sukurs nauczanie ojca filozofii nowożytnej Kartezjusza, który, poświęcając całe życie nauce, twierdził, iż wiedza jest niczym drzewo, którego korzenie to metafizyka, pień to fizyka, a gałęziami są wszelkie inne nauki. Wracając zatem do postawionych pytań - a książka ta jest pośrednio próbą odpowiedzi na nie - replika, która wywodzi się z takich obszarów jak sztuka, filozofia, kognitywistyka, psychologia, matematyka i oczywiście architektura, nie jest jednoznaczna. Diagramy są z pewnością zapisem idei projektowej, a w pewnych wyjątkowych okolicznościach mogą stać się architekturą samą w sobie, natomiast nie są zdecydowanie tym, czym nuty są dla muzyki, litery dla literatury, no i plany dla architektury. Być może są czymś więcej...

Od Autora