E-book details

Obrona narodowa w XXI wieku. Model estoński

Obrona narodowa w XXI wieku. Model estoński

Urszula Staśkiewicz

Ebook

Monografia autorstwa dr Urszuli Staśkiewicz jest konsekwentną kontynuacją zainteresowań badawczych Autorki, obejmujących dziedzinę obronną państwa wraz z jej tradycyjnymi i nowymi elementami. (...) w recenzowanym dziele na czoło analizowanej problematyki wysuwają się zagadnienia z zakresu organizacji obronnej państwa, jego przygotowań obronnych, a także społeczeństwa obywatelskiego i roli organizacji społecznych w systemie obronnym państwa. Na uwagę (...) zasługuje tu szerokie i holistyczne ujęcie zagadnień bezpieczeństwa. Obejmuje ono wiedzę ogólnoteoretyczną i systemową dotyczącą bezpieczeństwa i obrony państwa, jego polityki w wymiarze międzynarodowym i wewnętrznym, strategii bezpieczeństwa i obronnej, a w końcu i praktyki złożonych zjawisk społecznych i polityczno-militarnych. (...)


Jakość prezentowanego dzieła wynika również z przebogatej bibliografii, licznej literatury przedmiotu, aktów prawnych i dokumentów doktrynalnych, słowników, encyklopedii i leksykonów oraz stron internetowych. Praca zawiera również wiele elementów graficznych, tabel, zdjęć, obrazów i rysunków, które znakomicie ilustrują i wzmacniają treść merytoryczną przekazywaną w poszczególnych rozdziałach. Pozwoliło to na solidną charakterystykę estońskiego modelu obrony narodowej, szczególnie w kontekście jej wyjątkowości opartej na zintegrowaniu organizacji społeczeństwa obywatelskiego z systemem obronnym państwa.


Fragment recenzji
Płk (r.) prof. dr hab. inż. Waldemar Kitler


Publikacja ta jest celowa i potrzebna; promuje tematykę przybliżającą Estonię. Jest to państwo, które reprezentuje takie same wartości i w wielu aspektach stoi w obliczu zagrożeń podobnych do Polski, co czyni je partnerem w wymiarze regionalnym. Wymiar ten związany jest z bardzo istotną zmianą środowiska bezpieczeństwa w ostatniej dekadzie, która postawiła oba państwa w obliczu realnych zagrożeń, zarówno wymiarze hybrydowym, jak też konwencjonalnym. W tym kontekście przybliżenie Estonii jest bardzo wartościowe; pozwala zrozumieć zagrożenia zdefiniowane przez Tallinn oraz działania podjęte w zakresie przygotowania państwa i społeczeństwa na czas kryzysu i wojny.


Wiele z zawartych tu danych jest nowych dla odbiorcy polskiego, co jest istotne, gdyż informacje te oparto na dokumentach normatywnych oraz na własnych badaniach na terenie Estonii. Warte uwagi jest przedstawienie norm prawnych oraz prezentacja społeczeństwa obywatelskiego aktywnie uczestniczącego w systemie bezpieczeństwa kraju poprzez wsparcie jego obronności w wielu wymiarach. Pozwoliło to na przedstawienie wniosków i rekomendacji, przy czym w niektórych aspektach dokonano porównania do rozwiązań polskich.


Fragment recenzji
Płk (r.) dr hab. Zdzisław Śliwa

Wstęp..........................................................................................................................7

Rozdział 1

Rama metodologiczna pracy

1.1. Założenia koncepcyjne....................................................................................9

1.1.1. Problemy badawcze.................................................................................9

1.1.2. Cel pracy................................................................................................11

1.1.3. Hipotezy badawcze................................................................................12

1.1.4. Obszar i zakres czasowy badań.............................................................14

1.1.5. Wykorzystane metody badawcze..........................................................17

1.2. Kontekst badań i tło naukowe.......................................................................21

1.2.1. Uzasadnienie podjęcia problemu badawczego......................................21

1.2.2. Uzasadnienie nowatorskiego charakteru badań....................................24

1.2.3. Znaczenie podjętych badań dla rozwoju dziedziny naukowej.............26

1.2.4. Dotychczasowy stan wiedzy i badania pilotażowe..............................28

Rozdział 2

Problematyka bezpieczeństwa i obrony państwa

2.1. Obrona narodowa- ujęcie teoretyczne..........................................................37

2.1.1. Bezpieczeństwo i obronność.................................................................37

2.1.2. Przygotowania obronne.........................................................................43

2.2. Formułowanie celów i wybór strategii obrony narodowej...........................47

2.2.1. Wizja celu i kierunek działania państwa..............................................47

2.2.2. Strategie zorientowane obronnie...........................................................54

2.3. Bezpieczeństwo państwa w kontekście międzynarodowym.......................59

2.3.1. Kształtowanie międzynarodowego środowiska bezpieczeństwa

państwa............................................................................................................59

2.3.2. Nowe wojny...........................................................................................65

2.4. Political warfare – szczególny rodzaj działalności państwa.......................74

2.4.1. Charakterystyka pojęcia........................................................................74

2.4.2. Działania USA w okresie zimnej wojny...............................................82

2.4.3. Radzieckie active measures..................................................................91

2.4.4. Political warfare a sprawa Ukrainy.......................................................93

2.5. Społeczeństwo obywatelskie........................................................................99

2.5.1. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego w dyskursie

naukowym.......................................................................................................99

2.5.2. Historia rozwoju organizacji społecznych..........................................104

2.5.3. Organizacje społeczne w systemie obronnym państwa – szanse i zagrożenia........109

Rozdział 3

Republika Estonii

3.1. Eesti Vabariik – zarys historyczny.............................................................119

3.2. Charakterystyka społeczeństwa estońskiego.............................................128

3.3. Estoński system prawno-karny...................................................................132

3.4 Niektóre organy państwowe i doradcze w zakresie bezpieczeństwa narodowego..........137

3.4.1. Vabariigi President..............................................................................137

3.4.2. Riigikogu.............................................................................................139

3.4.3. Riigikaitsekomisjon............................................................................142

3.5. Służby działające na rzecz bezpieczeństwa publicznego w Estonii..........149

3.5.1. Vanglateenistus....................................................................................149

3.5.2. Eesti Politsei- ja Piirivalveamet..........................................................158

3.5.3. Päästeamet i Päästeliit.........................................................................161

3.6. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego działające w obszarze

obronności państwa...........................................................................................167

3.6.1. Kaitseliit..............................................................................................167

3.6.2. Harcerstwo...........................................................................................178

3.6.3. Grupy społeczeństwa obywatelskiego funkcjonujące

w przeszłości.................................................................................................187

Rozdział 4

System obronny Estonii

4.1. Sytuacja geopolityczna Estonii...................................................................196

4.1.1. Współpraca państw bałtyckich............................................................196

4.1.2. Współpraca Estonii z państwami nordyckimi....................................197

4.1.3. Zagrożenie ze strony Rosji..................................................................200

4.1.4. Konflikt Republiki Estonii i Federacji Rosyjskiej o granice..............202

4.2. Działalność w systemie międzynarodowym..............................................204

4.2.1. Estonia jako członek ONZ...................................................................204

4.2.2. Członkostwo w NATO........................................................................209

4.2.3. Członkostwo w Unii Europejskiej......................................................216

4.3. Odporność i wytrzymałość oraz wola walki społeczeństwa

estońskiego.........................................................................................................233

4.4. Specyfika systemu obronnego Estonii........................................................240

4.4.1. System bezpieczeństwa państwa w dokumentach strategicznych......240

4.4.2. Wyjątkowość modelu obronnego Estonii na tle innych państw.........242

Zakończenie..........................................................................................................249

Bibliografia............................................................................................................253

  • Title: Obrona narodowa w XXI wieku. Model estoński
  • Author: Urszula Staśkiewicz
  • ISBN: 978-83-68170-90-0, 9788368170900
  • Date of issue: 2025-07-06
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_4imx
  • Publisher: Towarzystwo Wiedzy Obronnej