Wybór pism estetycznych (Stefan Szuman)

Stefan Szuman

Maria Kielar-Turska, Stefan Szuman - artysta i uczony WYBÓR PISM ESTETYCZNYCH STEFANA SZUMANA 1 SZTUKA DZIECKA Psychologia twórczości rysunkowej dziecka Analiza i ocena rysunków dzieci Rozwój kolorystyki w sztuce dziecka 2 ANALIZA DZIEŁA SZTUKI I JEGO ODBIORU O artystach i ich twórczości Pojęcie dawki estetycznej Budowa utworów artystycznych Wpływ bajki na psychikę dziecka O kunszcie i istocie poezji lirycznej O słuchaniu i przeżywaniu muzyki Pogoda, humor i dowcip Mozarta (na tle jego listów) O „świecie" obrazu zamkniętym w jego ramach  Styl groteskowy w teatrze lalek   Pojęcie dyletantyzmu i jego rodzaje Sztuka samorodna a sztuka dyletancka

Wybór pism estetycznych (Zofia Lissa)

Zofia Lissa

"W bogatym dorobku muzykologicznym Zofii Lissy (ur. 19 X 1908 we Lwowie, zm. 26 III 1980 w Warszawie) pierwszoplanowe miejsce zajmują publikacje z zakresu estetyki muzycznej. Miały one w pełnym tego słowa znaczeniu charakter pionierski, bowiem otwarły na polskim gruncie nieznane przedtem perspektywy myślenia o muzyce, wnosząc zarazem znaczny wkład do światowej estetyki muzycznej. Dowodem są nie tylko liczne tłumaczenia prac tej uczonej na języki obce, ale też przyznana jej w roku 1979 - na rok przed śmiercią - prestiżowa nagroda Międzynarodowej Rady Muzycznej (International Music Council)" - Zbigniew Skowron                    

Wybrane diatryby i Encheiridion. Stoicka sztuka życia

Epictetus (Epiktet)

Najpierw naucz się znaczenia tego, co chcesz powiedzieć, a dopiero potem mów Epiktet O życiu Epikteta wiemy stosunkowo niewiele. Wszystkie dzieła opatrzone imieniem tego greckiego filozofa zostały spisane przez jednego z jego uczniów, Flawiusza Arriana. Epiktet przyjął sokratejski sposób nauczania - dyskutował, spierał się i przemawiał do słuchaczy, którym starał się przekazać swoje przemyślenia o naturze człowieka, wolności i szczęściu. Jego nauki, mówiące o tym, że od zrozumienia tych kwestii zależy osobiste szczęście i spełnienie człowieka, czyli eudajmonia, wydają się dziś szczególnie aktualne i potrzebne. Nadeszły czasy ciągłych wyzwań i rozbudzania nierealistycznych pragnień, które nie mają szans na spełnienie mimo podejmowania najwyższych wysiłków. Równocześnie rzeczy ważne, fundamentalne dla człowieczeństwa, zdają się umykać uwadze wielu ludzi. Diatryby oraz podręcznik Encheiridion powstały, aby ułatwić czytelnikom zrozumienie prawdziwego znaczenia przyjemności, obowiązków i cnót, jakimi powinni się kierować. Wybitny myśliciel podkreśla, że filozofia ma moc nadawania życiu sensu i wzbudzania odczucia szczęścia. Istnieją rzeczy zależne od człowieka i niezależne od niego, a niepowodzenia, których doznaje on nie ze swojej winy, nie powinny wywoływać żalu. Ta niewielka książeczka, przygotowana na podstawie przekładu wybitnego znawcy kultury klasycznej George'a Longa, wymaga od czytelnika uważności. Konieczne jest zgłębienie słów Epikteta i zastanowienie się nad niektórymi kwestiami. Jest to jednak dzieło, które powinien przestudiować i przemyśleć każdy, kto chce uporządkować swoje życie i nadać znaczenie sprawom w nim najważniejszym. Jest tylko jedna droga do szczęścia ? przestać się martwić rzeczami, na które nie masz wpływu Epiktet Nic tak nie zadziwia ludzi, jak zdrowy rozsądek i proste działanie Epiktet

Wykłady o Platonie. Ontologia

Władysław Stróżewski

Książka powstała z cyklu wykładów wygłoszonych w latach sześćdziesiątych XX wieku na Uniwersytecie Jagiellońskim, poświęconych  problematyce ontologicznej w filozofii Platona. W pierwszych rozdziałach zostały zreferowane dyskusje dotyczące chronologii Platońskich dialogów. Wykłady cieszyły się dużym zainteresowaniem, a były nagrywane i wstępnie opracowywane przez ówczesnego słuchacza, a dziś profesora dr. hab. Pawła Taranczewskiego.        Władysław Stróżewski – emerytowany profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Akademii Ignatianum w Krakowie. Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Filozoficznego w latach 1990–2020; redaktor „Kwartalnika Filozoficznego”. Autor kilkunastu książek, m.in: Istnienie i wartość;  Dialektyka twórczości; O wielkości; Wokół  piękna; Istnienie i sens; Logos, wartość, miłość; Ontologia; Miłość i nicość (wywiad rzeka prowadzony przez Annę Kostrzewską-Bednarkiewicz).  

Zagadka emocji muzycznych. Czym są, jak powstają i czy są podatne na zmiany?

Maria Chełkowska-Zacharewicz

Dlaczego muzyka obecna jest w tak wielu aspektach naszego życia? Jedną z potencjalnych odpowiedzi są emocje, które odczuwamy w różnorodnych sytuacjach słuchania i doświadczania muzyki. W reakcji na muzykę płaczemy, śmiejemy się i odczuwamy ciarki, czujemy smutek, nostalgię, ale też radość i ekstazę. W obszarach nauki analizujących te różnorodne estetyczne doznania pojawiają się jednak nurtujące pytania. Czy te doświadczenia są emocjami? Jeśli tak, to jakimi są emocjami? W jaki sposób te emocje powstają? Autorka szuka odpowiedzi na te pytania i wraz z czytelnikiem odkrywa ciekawostki psychologii emocji muzycznych.

Zależne Zwierzęta Rozumne. Dlaczego ludzie potrzebują cnót

Alasdair MacIntyre

Alasdair MacIntyre sprzeciwia się stanowiskom akcentującym istnienie radykalnej, jakościowej różnicy między kondycją zwierzęcą i ludzką. Zwraca uwagę na różne formy wspólnotowego życia, które odgrywają istotną rolę w wielogłosie współczesnych dyskusji w dziedzinie filozofii moralności, a także w kształtowaniu i utrzymywaniu naszych zdolności do prowadzenia dobrego życia. Serię zapoczątkowało wydanie książki Kim jest czło­wiek? Abrahama J. Heschela w tłumaczeniu Katarzyny Wojtkowskiej, inicjatorki serii. Od 2017 roku ukazały się: Moje poszukiwania absolutów Paula Tillicha, Dlaczego kochamy? Harry’ego Frankfurta, W mroku uczonej niewiedzy Karola Tarnowskiego, Sens życia i jego znaczenie Susan Wolf, Lustereczko, powiedz przecie… Simona Blackburna, Status moralny. Obowiązki wobec osób i innych istot żywych Mary Anne Warren, Śmierć i życie po śmierci. Kiedy umrę, ludzkość będzie trwać Samuela Schefflera, Prawda i życie. Dlaczego prawda jest ważna Michaela Patricka Lyncha oraz Godny pożądania stan świadomości. O przyjemności jako wartości ostatecznej Katarzyny de Lazari-Radek. Seria „Kim Jest Człowiek?” jest płaszczyzną rozmowy, do której zapraszamy uczonych i myślicieli, przedstawicieli różnych środowisk, a także wszystkich, dla których kluczowe jest pytanie o człowieka. Katarzyna Wojtkowska

Zapisywanie świata. W poszukiwaniu antropografii

Krystian Darmach

Przedstawiona w tej książce antropografia jest propozycją atrakcyjną, chociaż – jako dzieło-tekst – nietypową. Autor kieruje ją, jak łatwo się domyślić, do czytelników chętnie poznających podejścia niestandardowe, przełamujące swojską badawczą „normalność”, podporządkowaną starym wspólnotowym paradygmatom. Takich odbiorców nie powinno odstraszyć złożone teoretyczne ugruntowanie antropografii, za to powinna zauroczyć tworzona w jej ramach opowieść o doświadczeniu i opisywaniu miasta, kontynuująca wcześniejsze „badawczo-pisarskie” próby Autora. Poszukiwanie antropografii to poszukiwanie czegoś, co właściwie w antropologii kulturowej i dziedzinach pokrewnych w istocie pod tą nazwą nie istniało. Przy ścisłych i pełnych porównaniach, brak dla publikacji Krystiana Darmacha antropologicznej albo antropograficznej konkurencji – czy to w naukowej literaturze krajowej, czy zagranicznej. Z recenzji prof. em. UŁ dr. hab. Andrzeja Pawła Wejlanda

Zbożność i bezbożność w kulturze Greków

Joanna Rybowska

Autorka bada przejawy greckiej pobożności i śledzi reguły rządzące tą sferą w obszarze religii i obyczajowości starożytnych Greków. Opiera się na zachowanych źródłach literackich oraz szeroko pojmowanym piśmiennictwie, np. na materiałach inskrypcyjnych. Ze względu na zakres tematyczny praca wykracza daleko poza analizy filologiczne i sytuuje się na pograniczu religioznawstwa, antropologii kulturowej i filozofii. Jej niewątpliwym walorem jest kompleksowe ujęcie omawianej problematyki, zwłaszcza w obliczu obszernego i wielowątkowego zakresu badań. Czytelnik zapozna się z dyskusją na takie tematy, jak: Czy istniały normy religijne i instytucje o panhelleńskim znaczeniu, które kształtowały relacje Greków z bogami, czy też możemy mówić jedynie o religii poszczególnych poleis? Jaką rolę odgrywały niepisane normy religijne w życiu społecznym mieszkańców Hellady i jaki miały one wpływ na ukształtowanie się pojęcia prawa zwanego koinos nomos i koinos nomos kata fyseos? Dlaczego wystąpienia sofistów były wymierzone przeciwko tradycyjnie pojmowanej pobożności? Czy oskarżenie Sokratesa było wymierzone przeciwko bezbożnikowi? Dlaczego Sokrates, mogąc uniknąć kary śmierci, dobrowolnie poddał się wymierzonej mu karze?