Kultura pisma i książki w żeńskich klasztorach dawnej Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku

Jolanta Gwioździk

Uchwały soboru trydenckiego (1545–1563) – stanowiące reakcję na reformację i poglądy Marcina Lutra na monastycyzm – wpłynęły na odnowę życia religijnego i zakonnego w całej ówczesnej katolickiej Europie. Rozwój duchowej żarliwości, zwłaszcza w pierwszej połowie XVII w., powodował reformowanie dawnych zakonów i zakładanie nowych fundacji, a jednocześnie organizowanie żeńskich wspólnot, nastawionych na pełnienie praktycznych funkcji w społeczeństwie. W XVI–XVIII wieku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów działały klasztory kontemplacyjne rożnej tradycji zakonnej: franciszkańskiej (bernardynki, klaryski), augustiańskiej (dominikanki, norbertanki, brygidki) oraz zakony mnisze (benedyktynki, cysterki). Do Polski sprowadzono także zakony funkcjonujące już od średniowiecza (augustianki, karmelitanki dawnej obserwancji) oraz nowo powstałe bądź reformowane (karmelitanki bose, sakramentki, wizytki). W 1772 r. w Koronie były 83 żeńskie klasztory klauzurowe (z czego w Małopolsce – 29, w Wielkopolsce – 18, na Mazowszu z Podlasiem – 15, na Pomorzu – 7). Na terenach litewsko-ruskich w okresie staropolskim działało 69 wspólnot zakonnych. Współcześnie zainteresowanie żeńską kulturą zakonną przejawiają przede wszystkim mediewiści, badający zarówno różne przejawy funkcjonowania poszczególnych klasztorów i wybrane aspekty życia zakonnic, jak również opracowujący syntezy najważniejszych problemów, np. duchowości (Jacques Le Goff, Clifford Lawrence, Regine Pernoud). W odniesieniu do okresu potrydenckiego analizuje się m.in. sytuację zakonnic w określonym momencie historycznym, w danym miejscu lub w konkretnym klasztorze. Powstają też prace odnoszące się do kultury i historiografii zakonnej oraz piśmiennictwa i książki w tym środowisku; często badania te wpisują się w nurt „feministyczny” lub mają charakter komparatystyczny. (Z Przedmowy)

Kultura rękopiśmienna dominikanek polskich okresu potrydenckiego. Prolegomena do zagadnienia

Jolanta Gwioździk

Tekst z pracy zbiorowej Arma nostrae militiae. Kultura książki i pisma Zakonu Kaznodziejskiego na ziemiach polskich. Oddawany Czytelnikowi kolejny tom serii Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie to zbiór studiów poświęconych różnym aspektom dziejów kultury książki i pisma w środowisku dominikańskim na ziemiach polskich. Pozwala on poznać kulturę umysłową braci i sióstr, poszczególnych klasztorów czy całych prowincji. Dzisiaj o dorobku i tradycjach intelektualnych dominikanów i dominikanek świadczą głównie zachowane druki i rękopisy ich autorstwa oraz skrawki dawnych księgozbiorów. Są one bardzo wymownymi świadkami dziejów zakonu św. Dominika na terenie Rzeczypospolitej.

Kwadrans przed Najświętszym Sakramentem

ks. Jóżef Gaweł SCJ

Gdy pęd życia daje nam tylko chwilkę wytchnienia, warto poświęcić ją na rozmowę z Panem Bogiem. Te krótkie adoracje, wprost na dzisiejsze czasy, mogą się stać codzienną pożywką duchową i zachętą, by w gonitwie dnia codziennego, w drodze do pracy, do szkoły czy na zakupy znaleźć kwadrans na adorację Chrystusa w Najświętszym Sakramencie. Kwadrans przed Najświętszym Sakramentem to: - Krótkie adoracje na dzisiejsze czasy, - Poruszające modlitwy do wypowiedzenia wprost przed Najświętszym Sakramentem, - Inspiracja i zachęta do codziennego spotkania z Chrystusem, - Proste słowa do wyrażenia uwielbienia i zaufania Panu Bogu, - Chwila refleksji, by usłyszeć, co Bóg chce nam powiedzieć.

Kwiatki świętego Franciszka

Ugolino z Montegiorgio

Jest to jedna z najczarowniejszych, najczystszych, najradośniejszych książek, jakie zna literatura. Jej drugim mianem mogłaby być: wolność. To uskrzydlony kielich wezbranego serca ludzkiego. Wdzięk i prostota podały tu sobie ręce. Tu kwitnie urok szlachetny jak ogień i czysty jak kryształ źródlany - Leopold Staff Ponadczasowy zbiór legend i opowieści o życiu Biedaczyny z Asyżu i jego uczniów. Od stuleci znajduje się w światowym kanonie literatury pięknej. Książka powstała w języku łacińskim w XIII wieku. Tradycja przypisuje większość tekstów franciszkańskiemu bratu Ugolino z Montegiorgio. Dopiero pod koniec wieku XIV dokonano przekładu książki na język włoski. Od tego momentu rozpoczęła się lawina tłumaczeń na inne języki. Opowieści o św. Franciszku oczarowały czytelników na wszystkich kontynentach. Łagodność, prostota, oraz niepowtarzalna atmosfera cudów Świętego żyjącego w zgodzie z Ewangelią i dostrzegającego Boga w każdym stworzeniu, stały się inspiracją dla wielu pokoleń ludzi żywej wiary. Oddajemy do Państwa rąk klasyczny przekład autorstwa Leopolda Staffa po raz pierwszy opublikowany w 1910. Kwiatki wciąż na nowo rozczulają i oczarowują swym naiwnym wdziękiem. To w jednym abecadło chrześcijanina i literacka klasyka. Jeśli pozostajesz, Czytelniku, nieczuły na uroki opowieści o oswajaniu przez świętego Franciszka turkawek czy nawróceniu okrutnie dzikiego wilka z Gubbio, to znaczy, że jest z Tobą coś nie tak. Ale pociesz się; w końcu Bóg kazał biedaczynie swemu, Franciszkowi, nieść lek dla zbawienia duszy swojej i innych. Twojej także. - Krzysztof Masłoń

Kwiaty wschodnie: zbiór zasad wyjętych z Talmudu

Abraham Buchner

Tradycja, kultura, literatura żydowska : zbiór zasad moralnych, teologicznych, przysłów, reguł towarzyskich, allegoryi i powieści wyjętych z Talmudu i pism ówczesnych. Zawartość dzieła: Traktat Brachuth. Traktat Szabat. Talmud Jerozolimski. Traktat Tanis. Traktat Aboth. Traktat Rabi Natan. Traktat Eurubin. Megila. Psachim. Chagigaa. Roszhaszun. Juma Beice. Traktat Baba Kama. Baba Mecye. Baba Batra. Sanhedryn. Szebuet. Aboda Zara. Hurejet. Jewumes. Kiduszyn. Gitin. Nedarim. Nuzyr. Suta. Midrasz. Tauchuma. Miszle. Samuel. Taane Dbe Elilaeh. Midrasch Rabba. Merasz Thilim. Drugi Zbiór. Zasady teologiczne. Porównania. Powieści. Przysłowia. Alegorie. Myśli sławnych rabinów. Zasady moralne. Reguły towarzyskie.

Lachowie i Lechici

Karol Potkański

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Karol Potkański, właśc. Jan Nepomucen Karol Potkański (1861-1907) polski historyk, profesor UJ, etnograf, badacz regionu, taternik. Karol Potkański studiował nauki humanistyczne, lecz nie ukończył Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mimo to od 1902 profesor historii krajów austriackich Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1904 członek Akademii Umiejętności. Zajmował się głównie badaniem stosunków społeczno-gospodarczych średniowiecza zarówno w Polsce, jak i na całej Słowiańszczyźnie, a także zagadnieniami pierwotnego osadnictwa, m.in. na Podhalu. Jako jeden z pierwszych naukowców polskich posiłkował się w badaniach historycznych innymi naukami, między innymi etnografią. (za Wikipedią) Niniejsze opracowanie jest jednym z ważniejszych, w których odnosi się do naszych pradziejów.

Lech czy Lęch?

Szymon Matusiak

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Znamy imię Lech (Lęch), jako imię osobowe, rozważmy je więc jako imię naszego narodu. Rusini, jak wiadomo, nazywali nas od wieków Lachami, a polskie Lęch i ruskie Lach to jedno i to samo. U Litwinów Polak zowie się Lenkas. Litewska nazwa Lenkas również zatem wywodzi się od Lęcha. U Węgrów zowiemy się od wieków Lendjel. Sama nazwa mówi za siebie. Zapytajmy się zatem: Jak daleko w przeszłość sięga ta nazwa? Nazwa Polak ustala się dopiero od czasu, jak wielkopolscy Polanie wraz z Piastami zaczynają się wysuwać na widownię dziejową, a Lęchami nazywają nas wszyscy sąsiedzi od najdawniejszych czasów. Z pisarzy jako pierwszy nazywa nas Polakami dopiero Ditmar merseburski rówieśnik Bolesława Chrobrego. Posuwając się wstecz spotykamy się tylko z Lęchami...

Leczenie chorób duszy. Terapia Hildegardowa dla cierpiących na depresję, lęki, bezsenność lub stres

dr Wighard Strehlow

Św. Hildegarda z Bingen była sławną uzdrowicielką, doktorem Kościoła katolickiego, a zgodnie z jej zaleceniami żywieniowymi funkcjonują w zdrowiu tysiące ludzi. Jednak ta średniowieczna mniszka to również wszechstronnie uzdolniona kompozytorka i... psychoterapeutka. Św. Hildegarda wierzyła, że ludzkie ciało i dusza są ze sobą ściśle połączone. Jeśli choruje ciało, choruje też nasza dusza. Tylko odpowiednia dieta i troska o ciało mogą skutecznie wspomóc zdrowie naszego ducha. Współczesny człowiek cierpi na wiele zaburzeń i chorób, takich jak: depresja, nerwica, lęki czy bezsenność. Według św. Hildegardy żadne nowoczesne badania ani wynalazki nie są w stanie zastąpić odżywiania opartego na naturalnych produktach. Zdrowie ludzkiego ciała, każdego z organów, zwłaszcza tarczycy i śledziony, rzutuje na stan psychiki człowieka. Dr Wighard Strehlow, wybitny badacz nauki Świętej z Bingen, w trakcie swojej wieloletniej praktyki przystosował bezcenne mądrości mniszki do współczesnych czasów, wzbogacając je dodatkowo o wskazówki zarówno medyczne, jak i dietetyczne. W książce znajdziesz: praktyczne wskazówki, receptury i porady średniowiecznej mniszki informacje o poście wg św. Hildegardy uniwersalnym środku leczniczym dla ciała i duszy mnóstwo domowych, naturalnych recept na lekarstwa spis warunków koniecznych do osiągnięcia zdrowia i równowagi psychicznej przykłady terapii wszelkich dolegliwości umysłowych i niedomagań fizycznych.