Powstanie 1830-1831. Utracone zwycięstwo?

Sławomir Leśniewski

Czy mogliśmy wygrać to starcie? Dlaczego Polska nie zwyciężyła z Rosją w konflikcie 18301831? Nie wszystkie polskie powstania były straceńczym aktem desperacji bez szans na powodzenie. Powstanie listopadowe okazało się najlepiej przygotowanym starciem z zaborcą. Polacy mieli w ręku wiele atutów świetnie wyszkoloną armię, doświadczonych w boju dowódców i rozbudzony romantyczną poezją, gotowy do poświęceń naród. Dlaczego się nie udało? Sławomir Leśniewski z powodzeniem mierzył się już z wielkimi polskimi mitami. Pisał o legendzie napoleońskiej, postaciach Jana III Sobieskiego i Bohdana Chmielnickiego, dynastii Piastów i Krzyżakach. Wartka narracja i wyśmienity styl pisarza niczym w powieści historycznej wciągają czytelnika w wir opisywanych wydarzeń. Jednocześnie autor nie waha się podważać utarte opinie i zadawać niewygodne pytania. Jaki był faktyczny polski potencjał militarny w 1830 roku? Czy chwalebna karta zasłużonych generałów ery napoleońskiej równoważyła fatalny stan ich ducha? Czy patetyczne sceny pięknego umierania w strofach Mickiewicza i Słowackiego mają cokolwiek wspólnego z rzeczywistością? Jak wyglądały walki dwóch dobrze przygotowanych, profesjonalnych armii? Jak ulatniała się nadzieja na zwycięstwo? A może powstania lepiej było uniknąć? Ostatnie pokolenie pamiętające wolną Rzeczpospolitą Obojga Narodów straciło dziejową okazję. Co zawiodło? Chybione decyzje, brak wyobraźni i wiary kolejnych dyktatorów powstania? A może paradoksalnie zabrakło tego, co często uznajemy za naszą narodową wadę odrobiny brawury ze strony sparaliżowanych odpowiedzialnością dowódców? Pytanie o powstanie listopadowe należy do katalogu wciąż żywych polskich dylematów. Nowa książka Sławomira Leśniewskiego o wielkiej utraconej szansie to pozycja obowiązkowa dla każdego miłośnika polskiej historii.

Powstanie i rozwój pesymizmu w Indiach

Maurycy Staszewski

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Książka zawiera rozdziały, w których omawia następujące zagadnienia: Obraz pierwotnego społeczeństwa indyjskiego i jego późniejszych przeobrażeń. Początki filozoficznych spekulacji w hymnach Rigwedy. Liturgiczno-teologiczne spekulacje indyjskich kapłanów. Wiara w wędrówkę duszy po śmierci. Samoistne spekulacje filozoficzne. Atman-Brahma. Transcendentalna metafizyka. Pesymizm na gruncie umysłowości bramińskiej. Budyzm jego geneza. Charakterystyka pesymizmu buddyjskiego. Zestawienie wyników: porównanie pesymizmu indyjskiego z objawami pesymizmu u innych narodów, a szczególnie u Niemców. Porównanie religii buddyjskiej z chrześcijańską. Losy jakie zgotował pesymizm społeczeństwom, które przyjęły go za podstawę życia religijnego. Co jest ziarnkiem prawdy w pesymizmie?

Powstanie i upadek starożytnego Egiptu

Toby Wilkinson

Znakomita, bogato ilustrowana historia starożytnego Egiptu napisana przez wybitnego znawcę tematu Toby'ego Wilkinsona. W tej znakomitej, bogato ilustrowanej historii starożytnego Egiptu wybitny znawca tematu Toby Wilkinson opowiada o jednej z największych i najbardziej długowiecznych cywilizacji, zdejmując złote maski z twarzy władców, życie zwykłych ludzi zaś odtwarzając na podstawie papirusów wydobytych z piasków pustyni. Choć na przestrzeni trzech tysięcy lat znaleźć można wszystkie elementy epickiej powieści olśniewające dwory, intrygi dynastyczne, mroczne skrytobójstwa i heroiczne bitwy prawda historyczna okazuje się jeszcze bardziej intrygująca. Dzieje tego pierwszego państwa narodowego to nie tylko budowa piramid, Kamień z Rosetty, religia, z której całymi garściami czerpało chrześcijaństwo to przede wszystkim ciągłe próby zjednoczenia niejednorodnego kraju. Łącząc gawędziarski rozmach z dogłębną znajomością hieroglifów oraz ikonografii władzy, uwzględniając przy tym najnowsze wyniki badań (lub z nimi polemizując), autor odsłania ukrytą pod pozorami niezmiennej monarchii nachalną propagandę, bezpardonowe rozgrywki polityczne, ale także wyjątkowe osiągnięcia architektoniczne i kulturowe. Na tym wątku osnuwa losy nie tylko wielkich potężnej tajemniczej Hatszepsut, zjawiskowej Nefertiti bądź religijnego rewolucjonisty Echnatona ale też równie autentycznych: dworskiego skryby, z chłopa urzędnika albo dowódcy faraońskiej armii..

Powstanie Warszawskie w 100 przedmiotach

Przemysław Słowiński, Teresa Kowalik

Powstanie Warszawskie w 100 przedmiotach nie jest zwykłym albumem ze zdjęciami. To nowy sposób opowiedzenia dziejów społecznych, politycznych, wojskowych, technicznych i kulturalnych Powstania. Każdy z pokazanych przedmiotów opowiada historię, którą trudno zrozumieć bez właściwego kontekstu. Przedmioty czasem zwyczajne awansowały na świadków wielkiej historii. - Goliat niemiecki dron lądowy, zdalnie sterowana mina niszcząca powstańcze barykady. - Panterka zdobyczny element niemieckiego munduru w charakterystyczne, maskujące łaty. Obiekt marzeń powstańczej młodzieży. - Samolot Douglas C-47 Misja Jana Nowaka Jeziorańskiego. - Broszura Akt żalu doskonałego i warszawska kapliczka podwórkowa. - Właz do kanału i torba powstańczej łączniczki. - Sztandar 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej gen. Sosabowskiego desant, który nie nastąpił. - Urna z prochami książek z Biblioteki Krasińskich. - Reklama na fabryce Franaszka zapomniana rzeź Woli. - Motopompa wykorzystana do ataku na budynek PASTy. - Skrzynka pocztowa Harcerskiej Poczty Polowej i znaczki poczty powstańczej Powstanie Warszawskie do dziś wywołuje gorące emocje, często w poprzek tradycyjnych podziałów politycznych. Jedni twierdzą, że przyniosło tylko zniszczenie Warszawy i hekatombę cywilnych ofiar - inni utrzymują, że powstrzymało sowietyzację Polski. Nasza książka nie wnosi do tego sporu żadnego nowego komentarza politycznego czy historycznego. Przybliża za to czas próby i honoru poprzez przedmioty, rzeczy, którymi posługiwali się powstańcy, żołnierze ruszający na pomoc Warszawie i zwykli mieszkańcy.

Powszechna wystawa światowa w Paryżu w 1900 roku. Splendory Trzeciej Republiki

Eleonora Jedlińska

Książka przybliża fenomen, jakim były w kulturze europejskiej wystawy światowe. Autorka bada ich genezę i przedstawia zarys ich historii (od Pierwszej Wystawy Francuskiej w 1798, poprzez wystawę londyńską w 1851, Wystawę Powszechną w Paryżu w 1855, wystawę paryską w 1867, wiedeńską w 1873, wystawy paryskie w 1878 i 1889, wystawę w Chicago w 1893 - po tytułową, paryską, w 1900). Publikacja zawiera szczegółową analizę planów i projektów oraz omówienia ważniejszych realizacji architektonicznych, towarzyszących temu podniosłemu wydarzeniu (m.in. Brama Monumentalna, Grand Palais i Petit Palais, Most Aleksandra III, Pałac Wody i Elektryczności, Rue des Nations wraz z pawilonami narodowymi oraz La Ruche). Osobną część poświęcono sztukom pięknym. Zasadniczą treść książki (napisanej przez historyka sztuki) stanowią problemy artystyczne, którym towarzyszą zagadnienia historyczne, socjologiczne, polityczne i filozoficzne, kształtujące postawy społeczne końca XIX w. Obszerne fragmenty dotyczą obecności na wystawie 1900 r. artystów polskich - ich dzieł i roli w kształtowaniu świadomości istnienia Polski. Publikacja zawiera kilkadziesiąt wyjątkowych zdjęć z 1900 r. oraz współczesne fotografie najważniejszych obiektów architektonicznych Paryża, powstałych na Wystawę Światową. Bogactwo ilustracji, przedstawiających rzadko reprodukowane dzieła sztuki z licznych muzeów na świecie sprawia, że książka może być atrakcyjnym źródłem ikonograficznym.  

Poza granicą solidarności. Stosunki polsko - żydowskie 1939-1945

Ewa Kurek

Mity, przeinaczenia i manipulacje prawdą, które przenosiły ciężar odpowiedzialności za zagładę europejskich Żydów na Polaków, płynęły nie tyle ze strony Niemców, ile ze strony Żydów - pisze autorka tłumacząc dlaczego podjęła studia nad stosunkami polsko - żydowskimi. Dr Ewa Kurek opierając się wyłącznie na źródłach żydowskich odpowiada, jak do tego doszło, że w chwili wybuchu II wojny światowej los Polski i Polaków nie interesował obywateli polskich żydowskiego pochodzenia.

Poza strachem. Jak Polacy ratowali Żydów

Barbara Stanisławczyk

Ryzykowali wszystko: życie własne i swoich bliskich, swoich sąsiadów i całych wsi, by ratować Żydów, często zaledwie znajomych lub nawet zupełnie sobie obcych. Wojna splotła ich losy tak, że - jak pisze Autorka- stali się syjamskimi braćmi, zrośniętymi nie ciałem tylko groźbą śmierci. Wydawałoby się - na zawsze. Ale czy tak było? Czy wybawiony stawał się wybawcą, kiedy po wojnie ich losy się odwróciły? Autorka dotarła do uczestników tamtych wydarzeń, przeprowadziła dziesiątki rozmów, zdobyła unikalne zdjęcia, listy i dokumenty. Zadała trudne pytania, których nikt przed nią publiczne nie postawił: Czy wolno ratować obcych kosztem własnych dzieci? Co mówi sumienie? Jakie uczucia rodzi skrajna zależność w czasach pogardy? Wreszcie, czy istnieje wdzięczność i jaki ma smak? To książka do bólu prawdziwa i na wskroś przejmująca, pokazująca złożone więzi, jakie rodzą się między prześladowanymi a ich wybawcami. Swoim horyzontem wykracza poza czas wojenny, odsłaniając późniejsze, dramatyczne losy wybawców, którzy w nowej rzeczywistości nagle sami stawali się ofiarami. Zweryfikowana po latach przez Autorkę wersja książki "Czterdzieści twardych" ukazuje się pod nowym tytułem "Poza strachem". Barbara Stanisławczyk Pisarka, reportażystka, publicystka, wykładowca akademicki (UW, PAN, UKSW, Collegium Civitas), dr nauk społecznych. Była prezes Polskiego Radia S. A., dyrektor wydawnicza wydawnictwa "Przekrój", redaktor naczelna miesięcznika "Sukces". Autorka książek: Matka Hłaski; Pajęczyna (współautorstwo); która znalazła się w antologii polskiego reportażu 100/XX; Miłosne gry Marka Hłaski; Kąkolewski bez litości; Dziewczyny; Ostatni krzyk. Od Katynia do Smoleńska. Historie dramatów i miłości; Od jutra; Kto się boi prawdy? Walka z cywilizacją chrześcijańską w Polsce.

Pożegnanie z Rosją

Tadeusz Klimowicz

Pożegnanie z Rosją, to eseistyczna narracja nie stroniącego od sarkazmu pesymisty o kraju i jego mieszkańcach, którym ich bogowie proponują życie w powieściach Zamiatina, Orwella czy Huxleya. Większość Rosjan wymienia więc u Wielkiego Inkwizytora swoją wolność na dystopijne szczęście. Głównym bohaterem tej książki jest mentalność rosyjska i generowane przez nią zjawiska - od nacjonalizmu i myślenia o Rosji w kategoriach imperialnych poczynając, a na wpisanej w jej DNA pokorności kończąc, która definiuje między innymi stosunek do władzy i władcy (akceptacja jego sakralności i lizanie - jak napisał Michaił Szyszkin - przez kolejne pokolenia "carskiego buta"). Tadeusz Klimowicz pisze też o Cerkwi, o micie założycielskim putinizmu (raszyzmu), o trwającej od 2014 roku wyprawie Rosjan po święty Graal, o postrzeganiu przez Rosjan Polski (tego "psa łańcuchowego Zachodu"), o wyborach (tych życiowych i tych urnowych), o cenzurze i o nieprzemijającej modzie na donoszenie. Porywająca i poruszająca lektura. Autor dokonuje gorzkiego i do głębi smutnego pożegnania. Nie rezygnuje przy tym z błyskotliwego, choć czarnego humoru. Zanurzamy się z nim w odwilżowej Rosji, patrzymy jak iskrzy pomiędzy narratorem i Imperium. W całym kraju trwa "wielkie żarcie" zakazanego owocu: książek, filmów, grzesznych i nieprawomyślnych myśli. Karnawał wolności. Zaraz potem budzimy się jednak "w świątyni straconych złudzeń". To koniec polifonii. Każda inność "zgrzyta po raszystowskim szkle". Patrzymy na czyszczenie placu, na karczowanie odchyleń, kraj jednej idei oraz jednej Cerkwi. Powraca sowiecka pruderia, donosy i dystopijne samodonosy. Znika telewizja "Deszcz", w innych mediach nadchodzi susza. Na ekranie dojarka składa życzenia milicjantom. Milicjanci tropią piątą kolumnę. Zdrajców osądzi bogonośny car. Dorwie ich i wykończy w kiblu, obiecał to osobiście. Jest już tylko demokracja suwerenna. Pomroczność jasna. Nie ma nawet o czym pić. Rosjanom pozostaje żądza cierpienia i cichość serca. "Jesteśmy dumni z przeszłości, bo nie mamy przyszłości". Obywatele posłusznie zasypiają. Nowy wspaniały świat jest właśnie teraz. JĘDRZEJ MORAWIECKI, dziennikarz, reporter, autor m.in. reportażu Szuga. Krajobraz po imperium Parę lat temu byłem na Syberii: samolotem dotarłem do Tomska, a potem jechałem koleją transsyberyjską do Irkucka, dalej wodolotem na wyspę Olchon na Bajkale. Tam jest prawdziwa Rosja (nie w Moskwie czy w Petersburgu), Rosja właściwie głosujących wyborców, matecznik każdego kolejnego przywódcy. W widzianych z okien pociągu chatach mieszkają kolejne pokolenia Iwanowów, Pietrowów, czy Popowów. Ich rodzice tam mieszkali, a wcześniej dziadkowie i pradziadkowie. Cieszą się, że stać ich na chleb i podstawowe artykuły, co w latach dziewięćdziesiątych nie było takie oczywiste. Są wdzięczni Putinowi, tak jak ich rodzice byli wdzięczni Breżniewowi, a ich przodkowie Mikołajowi II czy Aleksandrowi III. Ludzie z głubinki. Sól ziemi ruskiej. Homo russicus i jego kolejne wcielenia. Tadeusz Klimowicz NOTA O AUTORZE: Prof. dr hab. Tadeusz Klimowicz (ur. 1950) - wrocławski badacz literatury i kultury rosyjskiej. Autor kilku książek, m.in.: Poszukujący - nawiedzeni - opętani (Z dziejów spirytyzmu i okultyzmu w literaturze rosyjskiej), Obywatele Arkadii. Losy pisarzy rosyjskich po roku 1917, Przewodnik po współczesnej literaturze rosyjskiej i jej okolicach (1917-1996), Pożar serca. 16 smutnych esejów o miłości, o pisarzach rosyjskich i ich muzach. Jego artykuły i eseje ukazywały się w zeszytach naukowych (m.in. "Teksty Drugie", "Slavia Orientalis", "Slavica Wratislaviensia", "Przegląd Rusycystyczny", "Studia Rossica Posnaniensia") oraz na łamach czasopism literackich, społeczno-kulturalnych i społeczno-politycznych ("Pismo Literacko-Artystyczne", "Odra", "Zeszyty Literackie", "Literatura na Świecie", "Przegląd Polityczny", "Jelenkor", "Меценат и мир", "Новая Польша") oraz dzienników ("Gazeta Wyborcza"). Wybrał i opatrzył posłowiem dwujęzyczny tom poezji Mandelsztama Nikomu ani słowa..., jest także autorem posłowia do Opowiadań kołymskich Szałamowa, w latach 2010-2016 współpracował przy wydaniu Dzieł zebranych Herlinga-Grudzińskiego redagowanych przez profesora Włodzimierza Boleckiego. Od kilku lat prowadzi blog From Russia with(out) Love.

Pożytki z katorgi

Wojciech Lada

Syberia miejsce zsyłki tysięcy Polaków, którzy w XIX wieku trafiali tam między innymi po nieudanych powstaniach. Kraina, której obraz utrwalili na swych dziełach tacy malarze jak Malczewski czy Grottger, nieodłącznie kojarzy się z katorgą. Wojciech Lada zrywa z tą martyrologiczną, wzniosłą tradycją. W jego książce zesłanie to nie tylko kajdany, kibitki i recytacje poezji wieszczów, ale też smród jurty, komary i potworna nuda. Autor zwraca uwagę, że carska niewola stała się dla wielu młodych skazańców swoistym uniwersytetem i furtką do kariery. Jan Czerski trafił do karnego garnizonu w Omsku, nie mając pojęcia o naukach przyrodniczych, a po kilku latach nie tylko postawił na głowie dotychczasową teorię geologiczną regionu, ale stał się jednym z najnowocześniejszych i najwszechstronniejszych badaczy. Zanim Wacław Sieroszewski znalazł się w Wierchojańsku, był ślusarzem. Gdy wrócił ze zsyłki do kraju, był już wybitnym jakutologiem, cytowanym do dziś znawcą szamanizmu. Bronisław Piłsudski przypłynął na Sachalin jako student prawa, opuścił go zaś jako człowiek, który ocalił od zapomnienia archaiczne języki lokalnych plemion. Sieroszewski, Piłsudski, Dybowski, Czekanowski, Czerski, Kon to tylko kilku z wielu Polaków zasłużonych dla Syberii i dla nauki w ogóle. Wojciech Lada z pasją śledzi ich losy i pokazuje, jak wielki mieli wpływ na poznanie dalekiej Północy. I przekonuje, że nawet z katorgi może być pożytek.

Prawdziwa Historia Internetu na Świecie - wydanie 4 rozszerzone

Marek Pudełko

„Prawdziwa historia Internetu na świecie” to już czwarte wydanie obszernego źródła wiedzy o Internecie i jego ewolucji na całym świecie. To jedyny i zarazem unikatowy zbiór najważniejszych wydarzeń oraz postaci, które miały wpływ na rozwój i ewolucję sieci. Znajdziemy tu szczegółowo opisane najważniejsze usługi, protokoły i programy dzięki którym łatwo i sprawnie wymieniamy pliki, rozmawiamy, dzielimy się wiedzą i przeżyciami, czyli po prostu surfujemy po sieci. Książka kierowana jest dla ludzi, którym nie wystarcza samo surfowanie po Internecie, lecz pociąga ich wiedza i ciekawość. To także niesamowita gratka dla nauczycieli-pasjonatów historii współczesnej z zacięciem do IT, którzy wiedzę zawartą w książce mogą swobodnie wykorzystać podczas ciekawej, innowacyjnej lekcji historii z uczniami np. omawiając światowe wojny przeglądarek internetowych lub batalie wyszukiwarek informacji. Ponieważ kierowana jest nie tylko dla profesjonalistów, lecz dla każdej osoby chcącej zgłębić tajniki wiedzy o Internecie, nie można jej traktować jako podręcznika uczącego o sieciach. Jest książką popularnonaukową, w której autor postawił sobie bardzo trudne zadanie: w jasny i przejrzysty sposób pokazać pełną historię Internetu. Autorem książki jest Marek Pudełko, urodzony w 1974 roku, w czasach, gdy działały już pierwsze sieci, ale w naszym kraju, zwykli ludzie o komputerach wiedzieli niewiele. Zafascynowany tymi urządzeniami zdecydował się studiować informatykę na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie szczególnie zaciekawił go Internet i jego szybki rozwój. Obecnie jest nauczycielem informatyki w Zespole Szkół Łączności w Krakowie. Oprócz tej publikacji, jest autorem bliźniaczej pozycji: „Prawdziwa historia Internetu na świecie” oraz „Zbioru zadań z Pascala”. Prowadzi również stronę zelota.netshock.pl z materiałami o budowie komputerów.

Prawdziwa Historia Internetu w Polsce

Marek Pudełko

„Prawdziwa historia Internetu w Polsce” to rozszerzenie popularnej książki naszego wydawnictwa o tej samej nazwie, lecz opisującej wydarzenia związane z rozwojem Internetu na całym świecie. Jest unikatową, obszerną na skalę kraju pozycją książkową, będącą źródłem wiedzy o najważniejszych wydarzeniach i postaciach, które wpłynęły na rozwój sieci w naszym kraju. Książka opisuje rozwój rodzimego rynku dostawców internetowych, omawia w jaki sposób pobierało się pierwsze programy komputerowe wprost z radia, jak i gdzie włamywali się pierwsi polscy hakerzy, na czym polegała wojna polsko-turecka, oraz jakie znaczenie w sieci miał polski hydraulik we Francji. Czytając książkę rozdział po rozdziale, dowiemy się jak zmieniły się z biegiem czasu oczekiwania polskich internautów, jak ewoluowały pierwsze serwisy aukcyjne, kiedy i z jakiego powodu pękły pierwsze bańki internetowe. To tylko fragment, tego co czytelnik znajdzie w całej treści. Pozycja ta skierowana jest do ludzi, którym nie wystarcza samo surfowanie po Internecie, lecz pociąga ich wiedza i ciekawość. Jest to książka popularnonaukowa, w której autor postawił sobie bardzo trudne zadanie: w jasny i przejrzysty sposób pokazać pełną historię Internetu w naszym kraju. Autorem książki jest Marek Pudełko, urodzony w 1974 roku, w czasach, gdy działały już pierwsze sieci, ale w naszym kraju, zwykli ludzie o komputerach wiedzieli niewiele. Zafascynowany tymi urządzeniami zdecydował się studiować informatykę na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie szczególnie zaciekawił go Internet i jego szybki rozwój. Obecnie jest nauczycielem informatyki w Zespole Szkół Łączności w Krakowie. Oprócz tej publikacji, jest autorem bliźniaczej pozycji: „Prawdziwa historia Internetu w Polsce” oraz „Zbioru zadań z Pascala”. Prowadzi również stronę zelota.netshock.pl z materiałami o budowie komputerów.

Prawica dla opornych

Michał Szułdrzyński

Czy istnieje związek między wprowadzeniem na rynek smartfonów w 2007 roku, upadkiem banku Lehman Brothers rok później, kłopotami klasy średniej, wirusem z Wuhan i szturmem na Kapitol 6 stycznia 2021 roku? Tym pytaniem o współczesność i związane z nią niepokoje Michał Szułdrzyński rozpoczyna swoje rozważania poświęcone myśli prawicowej. Opartą na tradycji i więzi z przeszłością ideę osadza więc w dynamicznych realiach nowoczesnego świata. Zastanawiając się, czy w tak zmiennych warunkach wartości konserwatywne są nam jeszcze do czegoś potrzebne, odnosi się do aktualnych zjawisk społecznych - takich jak zanik religijności, dyskusje dotyczące zmian klimatycznych czy wokeizm - które w ostatnich latach organizują debatę polityczną zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych. Pomimo ideowego kryzysu prawicy autor dostrzega rozwiązania, które pozwolą jej stać się atrakcyjną odpowiedzią na nową rzeczywistość i jednocześnie uchronią ją przed radykalizmem oraz fanatyzmem.

Prawo rzymskie w orzecznictwie Izby Lordów w latach 1876-2009

Łukasz Jan Korporowicz

Obok prawa angielskiego, na Wyspach Brytyjskich powstał inny system prawny – Scots law, którego rozwój aż do XVIII w. pod wieloma względami był niezależny od rozwoju prawa angielskiego. Na prawo szkockie (od XV w.) bardzo silnie oddziaływała kontynentalna tradycja prawa, przede wszystkim tradycja prawa rzymsko-holenderskiego. Dzięki prawnikom prawo szkockie poddane zostało procesowi romanizacji. Szkockich prawników wykorzystujących wzorzec justyniańskich Instytucji zaczęto nazywać instytucjonalistami. Samodzielny byt prawa szkockiego został częściowo zaburzony po zawarciu między Anglią i Szkocją unii realnej. Obecność prawa rzymskiego w Wielkiej Brytanii i jego wpływ na tamtejsze systemy prawne od dawna budzi zainteresowanie naukowców. Zważywszy na fakt, że rozwój prawa angielskiego w znacznym stopniu uzależniony jest od doktryny precedensu, wszelkie próby badania zjawiska recepcji bądź wpływu obcych rozwiązań prawnych dokonywane muszą być przez pryzmat orzecznictwa angielskich sądów. Zgodnie z tym założeniem w oddawanej do rąk czytelników książce określono zakres wykorzystania prawa rzymskiego w orzecznictwie Izby Lordów w latach 1876–2009. Analiza orzeczeń ma za zadanie pomóc w udzieleniu odpowiedzi na następujące pytania: kto przywoływał ius Romanum najczęściej, jakie źródła prawa zostały w tym celu wykorzystane oraz prace których autorów były najchętniej cytowane, i wreszcie, czy dokonanie stosownych odwołań wpływało na ostateczny kształt ferowanych w sprawach wyroków? 

PRL Kartki z kalendarza

Sławomir Koper

PRL Kartki z kalendarza Sławomir Koper Subiektywny wybór prasowych felietonów Sławomira Kopra pisanych w latach 20132023. Przyporządkowując do konkretnych dat dziennych rozmaite wydarzenia z epoki PRL-u a przede wszystkim związane z nimi anegdoty, fakty i plotki najpoczytniejszy współczesny autor historyczny odsłania przed czytelnikami zaskakujący i wcale nie szary świat obyczajów Polski Ludowej. Z każdą kartką zerwaną z kalendarza bliżej poznajemy ówczesnych polityków i celebrytów, wraz z ich zawodowymi i osobistymi perypetiami, okoliczności powstania kultowych filmów i piosenek, a także realia i absurdy tamtej epoki.

Problem niewolnictwa w USA na przełomie XVIII i XIX wieku

Edyta Najbert

Niniejszy tekst jest zbiorem spotkań ze studentami stosunków międzynarodowych I i II stopnia, które miały na celu rozszerzenie wiedzy dotyczącej początków Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, ze szczególnym uwzględnieniem czasów kolonialnych i pierwszych dekad istnienia republiki. Niewolnictwo w Stanach Zjednoczonych było uznawane za zjawisko społeczno-polityczne, zabierali w tej sprawie głos najważniejsi ludzie w kraju. Wzbudzało w społeczeństwie skrajne emocje: od nienawiści do gloryfikacji niewolniczego systemu. Doczekało się, licząc wszystkie jego lata, pogłębionej analizy naukowej, dokonywanej przez kolejne pokolenia Amerykanów, chcących w ten sposób lepiej zrozumieć mechanizmy polityczne i gospodarcze, funkcjonujące w minionych czasach, by je porównać z amerykańską współczesnością. System niewolniczy ludności kolorowej w najbardziej demokratycznym państwie świata porównywany był z innym systemem – z Królewskim Brytyjskim ustrojem politycznym i zależnością od metropolii w Londynie. Wobec osób podporządkowanych Koronie brytyjskiej – Afrykanów i kolonistów, używano słowa „niewolnik”, by w ten sposób ukazać ich status społeczny, wpisać okrutne traktowanie jako łamanie praw obywatelskich, zaś zniewolenie jako odbieranie godności ludzkiej. W takim świetle niewolnictwo było przedstawiane w listach prywatnych, zamieszczane jako artykuły w prasie kolonialnej i rzucane jako hasło na wiecach/ zgromadzeniach przed wybuchem Wojny o Niepodległość. Równocześnie zbiór stanowi część przygotowywanej dysertacji doktorskiej dotyczącej Ojców Założycieli i systemu pracy niewolniczej w USA. Rozprawa jest próbą interdyscyplinarnego ujęcia tematu: nie tylko z uwzględnieniem opracowań z zakresu politologii, historii i ekonomii, ale także prawa i filozofii. Tego rodzaju wieloaspektowe prace badawcze wywołują zarówno emocje jak i refleksje, odsłaniają prawdę o tym iż niewolnictwo wciąż jest traktowane jako temat tabu, choć stanowi ważną część historii Stanów Zjednoczonych. Mimo iż temat pracy i opisywany okres obejmuje XVIII-XX wiek, to jednak ma wiele odniesień do współczesności, gdyż handel ludźmi nie zaniknął. Co więcej nadal się rozwija, zaś rząd USA dalej prowadzi walkę tym razem z niewolnictwem na skalę światową.

Prusowie

Piotr Szczurowski

Pierwsza w dziejach polskiej historiografii monografia dziejów Prusów napisana przez historyka. Spis treści: Wstęp. Uzasadnienie wyboru problematyki badawczej. Uwagi metodologiczne, w tym nieco o kondycji nauki polskiej. Struktura pracy i sposób komunikacji. Rozdział I: Etnogeneza Prusów. Etnogeneza Prusów w świetle źródeł pisanych. Etnogeneza Prusów w ujęciu archeologicznym i lingwistycznym. Etnogeneza Prusów a możliwości genetyki populacyjnej. Podsumowanie. Rozdział II: Prusowie przed podbojem krzyżackim. Prusowie w wiekach ciemnych (V-VIII wiek). Prusowie w epoce wikińskiej (IX-XI wiek). Prusowie w przededniu podboju krzyżackiego (XII-XIII wiek). Podsumowanie. Rozdział III: Prusowie w czasie podboju krzyżackiego. Przebieg podboju. Przyczyny porażki Prusów. Prusowie wobec zmiany kulturowej związanej z podbojem. Podsumowanie. Rozdział IV: Prusowie po podboju krzyżackim. Emigracja Prusów. Losy Prusów w państwie krzyżackim i ich zanik na ziemiach pruskich. Współczesne odrodzenie Prusów. Podsumowanie. Zakończenie. Aneks 1: Jounas Tysniawa, Pruskie Ojcze nasz. Aneks 2: modlitwa Ojcze nasz w zrekonstruowanym języku pruskim. Aneks 3: najstarsze znane zdanie w języku pruskim (staropruskim). Aneks 4: współczesna rymowanka w języku pruskim (nowopruskim). Bibliografia. Źródła. Opracowania. Netografia.