Wrócę, gdy będziesz spała. Rozmowy z dziećmi Holocaustu

Patrycja Dołowy

Fanni podała cyjanek swojemu synowi Jurkowi. Mama Biety, dziewczynki urodzonej w warszawskim getcie, uśpiła ją luminalem, umieściła w drewnianej skrzynce i w ten sposób przemyciła na aryjską stronę. Do skrzynki włożyła jeszcze srebrną łyżeczkę z wygrawerowanym imieniem i datą urodzin. Inna matka w czasie likwidacji łódzkiego getta zażyła cyjanek, a córkę wyrzuciła za okno miała tylko jedną porcję trucizny. Dziewczynka przeżyła, bo spódniczką zahaczyła o latarnię. Hanę trzy razy ratowała służąca rodziców, Zosia. Potem, gdy dobrze sytuowani krewni chcieli wziąć Hanę do siebie, nie potrafiła porzucić polskiej matki. Patrycja Dołowy wydobywa bo kopanie w takich wspomnieniach to ciężka praca historie żydowskich matek, które by ratować swoje dzieci, stawały przed tragicznymi wyborami, przybranych matek, które nie zawsze potrafiły rozstać się z ocalonymi dziećmi, i dzieci, często już na zawsze rozdartych pomiędzy dwiema tożsamościami, dwiema rodzinami, między poczuciem winy, wdzięcznością i żalem.

Współczesna historia Iraku

Jamsheer Hassan Ali

Książka obejmuje dzieje obszaru dzisiejszego państwa irackiego w XIX i XX wieku, począwszy od panowania tureckiego a następnie okupacji brytyjskiej aż do wojny 2003 roku i śmierci Saddama Husajna. Omawia iracki ruch niepodległościowy, antyturecki i antybrytyjski, narodziny współczesnego państwa irackiego, początki monarchii a następnie republiki, a także walkę o demokratyzację stosunków politycznych w kraju. Zagadnienie to stanowi, zdaniem Autora, niedokończony ostatni rozdział historii współczesnego Iraku.

Współczesna historia Królestwa Nepalu

Krzysztof Dębnicki

Przedstawiona tu historia ostatnich pięćdziesięciu lat himalajskiego Królestwa Nepalu zaczyna się od obalenia autokratycznych rządów dziedzicznych premierów rodziny Ranów. Królestwo powoli otwiera się na świat. Zmiana systemu politycznego w Nepalu nie tylko nadaje prawa polityczne całym grupom społecznym niegdyś ich pozbawionym, lecz także wywołuje konflikt między partiami politycznymi i pałacem królewskim, zakończony maoistowską rebelią ostatnich lat. Książka ukazuje przebieg wewnętrznej gry politycznej i strategię najważniejszych aktorów, jak również uwarunkowania polityczne i gospodarcze nepalskich przemian. Analizuje także politykę sąsiadujących Indii i Chin wobec Nepalu. Czy słabo rozwinięty kraj, o niskim poziomie wykształcenia, zależny od potężnych sąsiadów, może wprowadzić i z powodzeniem utrzymać system demokracji parlamentarnej? Jest to istotne pytanie nie tylko w odniesieniu do Nepalu, ale również wielu innych państw wkraczających na drogę demokracji.

Wybielanie

Jan Grabowski

Jan Grabowski (ur. 1962) - polsko-kanadyjski historyk, profesor Uniwersytetu w Ottawie, współzałożyciel Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, autor kilkunastu książek poświęconych holocaustowi na ziemiach polskich, w tym m.in. Judenjagd w którym autor odtworzył historię polowania na Żydów w powiecie Dąbrowa tarnowska w latach 1942-45. Także inne jego badania są znakomicie udokumentowane i chyba właśnie to budzi taką wściekłość polskiej prawicy wedle której Polacy głównie zajmowali się w czasie wojny udzielaniem pomocy swoim żydowskim sąsiadom. Właśnie o tej próbie wybielania polskich postaw w stosunku do Żydów w strasznych latach 1939-45 opowiada ta książka, ale też ma sporo wątków osobistych, wszak profesor Grabowski stał się dla takich postaci jak Grzegorz Braun czy inni działacze skrajnej prawicy obiektem nienawiści. Jednak nie mówmy tylko o postawach skrajnych i zestawmy: Najpierw garść bezspornych faktów: w Auschwitz zamordowano od 1 do 1,3 miliona Żydów, 70-75 tysięcy Polaków, 20 tysięcy Romów i 15-20 tysięcy ludzi innych narodowości. A tymczasem według sondaży, niemal 50 procent Polaków łączy Auschwitz głównie z polskimi cierpieniami, a nie z żydowską katastrofą. Jak to możliwe, można zapytać, że w kraju, w którym dokonano Zagłady, w którym wszyscy byli świadomi ludobójstwa rozgrywającego się dosłownie na ich oczach, połowa populacji wierzy w szkodliwe bzdury tkane przez władze? W istocie, zjawisko nie jest trudne do wyjaśnienia, a techniki upamiętniania są równie nieskomplikowane, co skuteczne. Właśnie o tym opowiada wstrząsające w wielu momentach Wybielanie: Polska wobec Zagłady Żydów  

Wyjątki z pamiętników kata paryzkiego Sansona z czasów pierwszej rewolucyi francuzkiej

Charles Henri Sanson

Zbrodnie powinny zawsze znaleźć swój koniec na szafocie. Tak uważano szczególnie w kraju nazywanym Najstarszą córą Kościoła", czyli Francji, gdzie zawód kata był otoczony niesamowitym szacunkiem, ale i trwogą. Wnuk jednego z najsłynniejszych katów zdecydował się spisać historie z życia swojego dziadka w oparciu o wspomnienia i oficjalne dokumenty, dzięki czemu możemy poznać tamten świat, w którym kat odgrywał niesamowicie ważną rolę. W niniejszej publikacji zachowano oryginalną pisownię.

Wyobrażenia zbiorowe społeczeństw byłej Jugosławii w XXI wieku. Perspektywa politologiczna

Magdalena Rekść

Publikacja stanowi nowatorskie na gruncie polskiej politologii opracowanie dotyczące wyobrażeń zbiorowych - kategorii kojarzonej głównie z socjologią - z punktu widzenia badaczki sfery polityki. Przyjęty model teoretyczny posłużył autorce do naszkicowania i przeanalizowania kształtów wyobrażeń zbiorowych społeczeństw byłej Jugosławii w niełatwym okresie przedłużającego się kryzysu gospodarczego i nawarstwiania się kolejnych problemów politycznych. Pogłębiona diagnoza odczuć zwykłych ludzi na temat otaczającej ich rzeczywistości doprowadziła do konstatacji, iż w ostatnich latach piętrzące się trudności i negatywne emocje zaczęły przeważać nad optymistycznymi przesłankami, a utrzymanie stabilności regionu wymaga bardziej stanowczych i przemyślanych działań ze strony wspólnoty międzynarodowej. Monografia, napisana z perspektywy politologicznej i oparta na danych jakościowych, łączy w sobie pierwiastki innych nauk społecznych i humanistycznych, co wydawało się konieczne do integralnego wyjaśnienia interdyscyplinarnej kategorii wyobrażeń zbiorowych. Takie poszerzone spojrzenie na skomplikowany region bałkański może przyczynić się do jego lepszego poznania i zrozumienia.

Wyparte, odroczone, odrzucone. Niemiecki dług reparacyjny wobec Polski i Europy

Karl Heinz Roth, Hartmut Rübner

Historia problemu niemieckiego długu reparacyjnego wobec Polski i innych europejskich krajów Republika Federalna Niemiec od samego początku swojego istnienia odrzucała żądania odszkodowawcze krajów, które ucierpiały w wyniku okupacji hitlerowskiej w czasie drugiej wojny światowej. Niemieccy badacze historyk Karl Heinz Roth i politolog Hartmut Rübner w swojej książce analizują przebieg niemieckiej okupacji w Polsce, ujawniają strategie, do których Niemcy uciekały po wojnie, by odmówić wypłaty reparacji, oraz starają się oszacować wielkość niemieckiego długu reparacyjnego. Wychodząc z punktu widzenia opartego na prawie międzynarodowym, udowadniają zasadność greckich i polskich żądań oraz proponują swoje rozwiązanie kwestii reparacji.

Wyprawy krzyżowe. Zderzenie dwóch światów

Marcin Sałański

Wyprawy krzyżowe są niezwykłym elementem dziejów Europy i świata. Są fenomenem swoich czasów, o tyle ciekawszym, że jego ideologiczne zręby pozostały żywe w kulturze Zachodu także w późniejszych czasach. Na dobrą sprawę przetrwały one do dziś w wersji przetworzonej przez historyczne uwarunkowania. Liczony na setki lat religijny konflikt pomiędzy chrześcijańskim Zachodem a muzułmańskim Wschodem stał się z czasem konfliktem o znacznie szerszym znaczeniu. Walka, którą oficjalnie rozpoczęło wezwanie papieża Urbana w Clermont w 1095 r. przetrwała w świadomości ludzi jako starcie dwóch odrębnych cywilizacji. Cywilizacji o różnych mechanizmach kształtowania się struktur społecznych, kulturalnych i politycznych. Także bohaterowie krucjat stali się w mentalności ludzi Wschodu i Zachodu czymś więcej. Krzyżowiec był bowiem bohaterem – męczennikiem, który opuszczał bezpieczne domostwo i narażał własne życie dla Chrystusa. Na fakt, że krzyżowiec czy pielgrzym był w społeczeństwie średniowiecznej Europy jednostką – kategorią społeczną – odrębną od innych ludzi, zwracał uwagę już wybitny historyk Jacques Le Goff. Także dżihadysta, obrońca wiary w kulturze islamu, urastał do rangi znacznie wyższej niż zwykły poddany muzułmańskich władców. Ta świadomość unikalnej wartości świętego wojownika przetrwała do dziś. O ile kultura Zachodu nie chełpi się już swoimi krzyżowcami, o tyle fundamentaliści muzułmańscy dalej gloryfikują swoich męczenników i postrzegają relacje Wschodu z Zachodem na płaszczyźnie rywalizacji z europejskimi i amerykańskimi „krzyżowcami”. Czy wielowiekowy konflikt, który położył fundament pod dzisiejszy antagonizm miał swój początek właśnie w 1095 r.? Czy walka krzyżowców rzekomo w obronie grodu Chrystusa zawsze była walką religijną? Czy krucjaty są zjawiskiem dobrze nam znanym i nieskrywającym już żadnych tajemnic? Na powyższe pytania postara się odpowiedzieć ta właśnie publikacja oddawana w Twoje ręce, Szanowny Czytelniku. Marcin Sałański

Wysadzić Rosję. Kulisy intryg FSB

Jurij Felsztinski, Aleksander Litwinienko

Przerażający obraz Rosji we władaniu służb specjalnych. Jak to się stało, że Rosja wróciła w koleiny ZSRR? Jak doszło do tego, że Czeczeni, do niedawna uważani za szlachetny naród walczący o wolność, dziś są traktowani jak banda terrorystów? Jak to możliwe, że bezbarwny dyrektor Federalnej Służby Bezpieczeństwa został prezydentem? Autorzy tej zakazanej w Rosji książki dowodzą, że wszystko zaczęło się w 1994 r. od rozpętanej przez rosyjskie służby specjalne, a przypisy­wanej Czeczenom kampanii terrorys­tycznej, która poprzedziła pierwszą wojnę cze­czeń­ską i wybory prezy­denc­kie. I że seria ataków bombo­wych na budynki mieszkalne w 1999 r., przed drugą wojną w Czeczenii i kolejnymi wyborami, była dalszym ciągiem tego krwawego scenariusza, który doprowadził do sterrory­zowania Rosjan i wyniósł do władzy ludzi dawnego KGB. Autorzy, doświadczony oficer radzieckich i rosyjskich służb specjalnych oraz wybitny historyk, przyta­czają na poparcie tej tezy rozliczne, mocne dowody. Ich świadectwo jest tym bardziej przekonujące, że jeden z nich za nie zginął. Umierał dwadzieścia trzy dni. Jego silny, wysportowany organizm długo opierał się truciźnie zabić. Dopiero 13 listopada sprowadzono specjalistę, a ten stwierdził, że pacjent cierpi na chorobę popromienną. Przeniesiono go na specjalistyczny oddział szpitala uniwersyteckiego. Przez dziewięć godzin przesłuchiwał go, z pomocą tłumacza, inspektor Brent Hyatt ze Scotland Yardu. Gdy zapytał Litwinienkę, kogo on podejrzewa o zlecenie otrucia, usłyszał, że prezydenta Rosji. z posłowia Krystyny Kurczab-Redlich.

X, Y, Z. Prawdziwa historia złamania szyfru Enigmy

Dermot Turing

Turing wydobywa na światło dzienne niezwykłą historię zmagań intelektualnych, odwagi i koleżeństwa. Czyta się ją niczym trzymającą w napięciu powieść szpiegowską - Joanne Baker, Nature Gdy pod koniec 1932 r. oficer francuskiego wywiadu fotografował w łazience belgijskiego hotelu wykradzione instrukcje Enigmy, nie wiedział, że już kilka tygodni później polscy matematycy będą odczytywali tajne depesze III Rzeszy. I że położą fundament pod przyszłą działalność ośrodka Bletchley Park oraz oznaczoną kryptonimem X, Y, Z współpracę Francji, Wielkiej Brytanii i Polski. X, Y, Z pokazuje, jak wywiady państw alianckich współdziałały przy złamaniu szyfrów Enigmy, jak pod nosem Niemców polscy kryptoanalitycy kontynuowali swą pracę na terenach kontrolowanych przez rząd Vichy, a potem w Wielkiej Brytanii, i jak później wspierali tajne służby Jego Królewskiej Mości, przyglądając się pierwszym krokom Związku Radzieckiego w zimnej wojnie. Ludzie tworzący X, Y, Z byli oryginałami i ekscentrykami, którzy dostali się w potężne tryby historii. Oto opowieść o nich.

Євген Коновалець. Історія нерозкритого вбивства

Олександр Кучерук, Юрій Черченко, Михайло Ковальчук

Історія вбивства очільника ОУН Євгена Коновальця тривалий час ґрунтувалася на неповних даних, радянській дезінформації, здогадках і припущеннях. У ці книжці зібрано величезну кількість документів, пов2019язаних з убивством Коновальця, більшість з яких публікується вперше. Зокрема, це переклад протоколів розслідування нідерландською поліцією вбивства лідера ОУН. Ким був Євген Коновалець? Що сталося 23 травня 1938 року в місті Роттердам? Свідчення очевидців злочину, прихована історія радянської спецоперації та спроб розколоти ОУН, листи, статті з газет того часу дозволяють чіткіше відтворити останні роки життя українського воєначальника.

І постало світло. Від Створення світу до Ноєвого ковчега

Якоб Штрайт

У цій книжці наведені біблійні історії в переказі для дітей, покликані ввести дитину у світ Старого Заповіту. Особливістю розповідей Якоба Штрайта є насичена, образна мова, що з любов2019ю поєднує деталі та серйозність і духовну велич біблійної історії. Завдяки цьому переказу зміст Старого Заповіту відкривається навіть маленьким дітям. Книжка є першим з трьох томів біблійних оповідань Якоба Штрайта й охоплює період від Створення світу до Ноєвого ковчега.

Ідоли падуть

Юліан Опільський

Юліан Опільський (справжнє ім2019я 2014 Рудницький Юрій Львович) 2014 український письменник, автор історичних романів, повістей, оповідань. «Ідоли падуть» 2014 художній твір часів епохи Київської Русі, який розповідає про князювання Володимира Святославовича (Володимира Великого) та запровадження християнства на Русі. Для широкого кола читачів.

Імператор Нерон. У вирі інтриг

Володимир Дмитренко

Нерон мріяв про славу артиста, але у 17 років став імператором. Звістку про його смерть чимало римлян зустріли радісними вигуками на вулицях міста, проте були й такі, хто ще довго прикрашав його гробницю весняними й літніми квітами... Імператор Нерон був цинічним і жорстоким, безжалісним до близьких людей. Та варто знати, що спонукало його так чинити і хто були його радники. Ким були ці люди? Якими були їхні мотиви? Чи підпалював Нерон Рим? Чи милувався видовищем пожежі? Можливо, після прочитання цієї книжки ви по-іншому подивитеся і на очільника римської молоді Нерона, і на імператора Нерона, і на його оточення. Адже ще Йосиф Флавій, його сучасник, зазначав, що багато з тих, хто писав про Нерона, або перекручували істину із вдячності до нього, або оббріхували його з ненависті й ворожості. Тому автор цієї книжки використовує лише перевірені факти, іноді коментує події чи висуває власні гіпотези, але нічого не вигадує, щоби читач сам відчув, яким насправді був Нерон Клавдій Цезар Август Германік, верховний понтифік, удостоєний трибунської влади, Імператор, Отець Вітчизни.

Імператори Тіберій, Калігула і Клавдій. Римська імперія після Октавіана Августа

Володимир Дмитренко

Після Октавіана Августа Римською імперією правило троє яскравих, геть не схожих між собою імператорів: геніальний, але жорстокий полководець Тіберій; яскравий, але неврівноважений оратор Калігула; розважливий, але дуже ефективний правитель Клавдій. Вже замолоду Тіберій зажив гучної слави видатного полководця. Однак це не врятувало його від восьми років заслання і щоденного очікування присланих із Рима вбивць... Імператором він став у п2019ятдесят шість і правив 22 роки. Тіберій ніколи не домагався прихильності римлян, а через його нечувану жорстокість 2014 смерть імператора викликала в народі радість. Після жорстокого Тіберія Калігула здавався найбажанішим правителем. Одначе його правління скінчилося заколотом та вбивством імператора, а в людській пам2019яті залишився образ божевільного розпусника, що затьмарив його реальні риси та досягнення: високу освіченість і ораторські здібності, будівництво в Римі багатьох важливих і потрібних споруд, і врешті 2014 особисту драму, що призвела до трагічних наслідків... Наступник Калігули, Клавдій, був небожем Тіберія та дядьком Калігули. У родині Клавдія вважали нездарою. Утім, на 51-му році життя він за дивним збігом обставин отримує імператорську владу, і його правління залишається в історії як ефективне, зважене та розумне. Коли Клавдій помер, його поховали урочисто та з усіма почестями і, на відміну від двох попередників, обожнили.

Історія Криму. Коротка оповідь великого шляху

Гульнара Абдулаєва

Від таврів, племінних союзів і перших античних міст до депортацій, репресій та зрештою окупації. Історикиня Гульнара Абдулаєва у своїй книжці змальовує тисячолітню історію Криму 2014 від найдавніших часів і до сьогодні. Вона знайомить нас із кримськими татарами, караїмами й кримчаками, розповідає, ким були уруми та як припинило своє існування Кримське ханство. Як Чорне озеро стало Чорним морем, якою мовою говорили корінні народи Криму та які стосунки були між козаками й кримськими татарами? Як росія завойовувала Крим і переписувала історію, вдавалася до терору, голоду, депортації2026 Історикиня пише своєрідний життєпис Криму, розповідаючи, яким він був і як ми опинилися саме в цій точці нашої історії.