Forteca duchowna Królestwa Polskiego

Piotr Hyacinth Pruszcz

Forteca Duchowna Królestwa Polskiego; Z Zywotow świętych, ták iuż Kánonizowánych y Beátyfikowánych, iáko też świątobliwie żyiących Pátronow Polskich; Takze Z Obrázow Chrystusá Páná, y Mátki iego Przenaświętszey, w Oyczyznie nászey cudámi wielkiemi słynących. Przez Piotra Hyacintha Pruszcza, Krotką, prostą, lecz prawdziwą życia ich Historyą z rożnych Authorow zebrawszy, wiernym Kátholikom do náśládowánia, vtrapioney Oyczyznie ná obronę Wystawiona, Do Druku Zá pozwoleniem Zwierzchnośći Duchowney, Podana. Reprint księgi wydanej w Krakowie w roku 1662. Jest to niezwykle interesujące dzieło - prawdziwa kopalnia wiadomości dotyczących dziejów Polski, a także znanych (a niektórych często dziś już zapomnianych) osób, które miały wpływ na kształtowanie się naszej historii, kultury i życia religijnego.

Forteca monarchów i całego Królestwa Polskiego duchowna

Piotr Hyacinth Pruszcz

Piotr Hyacinth Pruszcz: Forteca monarchów i całego Królestwa Polskiego duchowna... Reprint księgi wydanej w Krakowie w roku 1737. Jest to niezwykle interesujące dzieło ilustrowane bogato licznymi drzeworytami władców Polski, poczynając od legendarnych, a kończąc na Auguście II Sasie. Prawdziwa kopalnia wiadomości dotyczących dziejów Polski, a także znanych (a niektórych często dziś już zapomnianych) osób, które miały wpływ na kształtowanie się naszej historii, kultury i życia religijnego.

Frontinus. O akweduktach miasta Rzymu. Traktaty miernicze

Anna Pikulska-Radomska, Konrad Tadajczyk

Teksty prezentowane w tym tomie wyszły spod pióra Sekstusa Iuliusa Frontinusa, słusznie uchodzącego za jedną z najwybitniejszych postaci swoich czasów. Karierę polityczną zaczął za Nerona, kontynuował za Flawiuszy, by ją zakończyć za panowania Nerwy jako jeden z jego najbliższych doradców. Sprawował najwyższe urzędy, był zdolnym dowódcą. Rozległe wykształcenie, jakie z pewnością zdobył w młodości, poparte późniejszą bogatą praktyką, uczyniły zeń wybitnego znawcę strategii, inżynierii wojskowej i wodnej oraz miernictwa. Zdobył również autorytet jako pisarz.   „Opatrzony wstępem i komentarzem przekład De aquaeductu urbis Romae autorstwa prof. Cezarego Kunderewicza ukazał się w formie druku powielaczowego w 1961 r. Mamy nadzieję, że reedycja tego praktycznie niedostępnego dziś tłumaczenia, poszerzona o przekłady zachowanych traktatów mierniczych Frontinusa - De agrorum qualitate, De arte mensoria, De controversiis i De limitibus - będzie ważna dla poznania kultury technicznej Rzymu z okresu pryncypatu oraz spotka się z dobrym przyjęciem nie tylko historyków urbanizacji, geodezji i wojskowości, lecz także filologów, prawników i wszystkich miłośników kultury antycznej”. Ze Wstępu

Geraint i Enida

Nieznany

Jeden z trzech romansów arturiańskich zawartych w trzeciej części staroceltyckiego, walijskiego zbioru średniowiecznych opowieści Mabinogion, po raz pierwszy tłumaczony na język polski.

Germania

Tacyt

Germanią nazwali Rzymianie obszarom leżący na wschód od Renu i na północ od górnego i środkowego Dunaju. Tacyt po raz pierwszy pierwszy podjął się opisania tych barbarzyńskich, w mniemaniu Rzymian, plemion. W zwięzły sposób opowiada o ich siedzibach, obyczajach, wierzeniach, a także wymienia z nazwy wielu germańskich plemion. Prawdopodobnie nazwę Germanie rozciąga także i na inne północne niegermańskie a np. bałtyjskie czy ugrofińskie ludy. Germanie byli dla Rzymian trudnymi przeciwnikami. Jedynie kilka razy udawało się Rzymianom przekroczyć Ren, wszakże nigdy nie udało im się na dłuższy okres podporządkować terenów zamieszkiwanych przez plemiona germańskie.

Heraldyka polska wieków średnich

Franciszek Piekosiński

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. Wiadomo, że w Polsce wieków średnich tylko senior, czyli najstarszy syn dziedziczył herb ojcowski w jego niezmienionym kształcie, młodsi zaś synowie musieli herb ojcowski odmieniać, każdy dla siebie w nieco inny sposób. Otóż, dopóki tylko stannice runiczne były w użyciu, które przedstawiały figury z prostych kresek złożone, formowanie takich odmian było niezwykle łatwe i dokonywało się albo przez dodawanie nowych kresek w miarę potrzeby, albo przez odłamywanie takowych, wyginaniu, zmianie kierunku itd. ale gdy weszły w zwyczaj herby zachodnioeuropejskie, wyobrażające znane przedmioty ze świata rzeczywistego lub choćby nawet fantastycznego, już takie formowanie odmian nie było możliwe, a w każdy m razie niezwykle utrudnione A więcej o tym, jakie były to herby, jak powstawały, jak się zmieniały na przestrzeni wieków, jakie rody, jakich herbów używały i wielu jeszcze bardzo ciekawych rzeczy z zakresu średniowiecznej heraldyki dowiemy się po zapoznaniu się z cała książką Piekosińskiego.

Hippiasz Mniejszy

Platon

Ten dialog Platona ma za temat odczyt popisowy Hippiasza, który stanowiła pochwała bohaterów homeryckich; temat przystępny dla publiczności, bo na Iliadzie i Odysei uczył się ówczesny Grek w szkole czytać i oceniać ludzi i stosunki. Temat modny i narodowy. Każdego z trzech wybitnych bohaterów epopei ojczystych pochwalił prelegent innym przydomkiem a przeciwstawił prostoduszny i szczery typ Achillesa fałszywemu i chytremu typowi Odyseusza. Pierwszeństwo przyznał Achillesowi. Dla Sokratesa sprawa się nie kończy na pochwale lub naganie jednostkowej. Spróbuje sięgnąć w głąb, dojść na jakiej zasadzie oparta była pochwała i przyjrzeć się, co z tej zasady wyniknie. Na dnie ocen Hippiasza leżał kult mocy, sprawności życiowej, kult nieobcy Sokratesowi i Platonowi. Konsekwencją jednak tego kultu są oceny sprzeczne z jakimś zakorzenionym poczuciem, którego się ani Sokrates wyzbywać nie myślał, ani Hippiasz nie miał odwagi zapierać się go otwarcie. Chcąc pozostać przy starych ocenach w poszczególnych wypadkach, Platon rozszerzył pojęcie sprawności życiowej, wliczając do życia i życie zagrobowe, biorąc w rachubę, oprócz praw, kar i nagród ludzkich, prawa, kary i nagrody pozaziemskie. Rozwija ten tok myśli w dialogu pod tytułem Gorgjasz; w Hippjaszu Mniejszym ogranicza się do tego, żeby w kłopot wprowadzić przeciwnika, który oceny swoje opiera na czysto ziemskim, doczesnym, ludzkim pojmowaniu sprawności życiowej. Zobacz, powiada Platon niejako, do czego dochodzimy i co nas czeka, jeżeli lepszym nazwiemy mądrzejszego w znaczeniu doczesnym, sprytniejszego, lepiej przystosowanego życiowo do danych warunków. Chwalić będziemy musieli wówczas wszelkie sprytne łotrostwo wbrew poczuciom, które jeden z nas ma, a drugi je udaje dla przyzwoitości. Tłumaczył Władysław Witwicki.

Historia i pamięć. Studia i szkice historiograficzne

Jolanta Kolbuszewska, Rafał Stobiecki

W książce podjęto próbę przełożenia relacji między pamięcią a historią na praktykę historiograficzną. Tom zawiera teksty o dużej rozpiętości chronologicznej - od lat 80. XVIII wieku po czasy współczesne. Autorzy rozważają takie zagadnienia, jak: wizerunki kobiet władzy w oświeceniowych syntezach dziejów Polski Adama Naruszewicza i Jerzego S. Bandkiego; upamiętnianie bohaterów narodowych w XIX stuleciu; wspomnienia o historykach (Karolu Potkańskim) zapisane w pamięci współczesnych; drogi polskich historyczek, m.in. Krystyny Śreniowskiej, do samodzielności naukowej; lokalna polityka pamięci w czasach PRL-u; obrazy II wojny światowej w rosyjskich podręcznikach szkolnych oraz polityka historyczna i jej przełożenie na współczesną edukację szkolną. Publikacja zainteresuje nie tylko historyków historiografii, metodologów, regionalistów, lecz także politologów i socjologów.  

Historia masakry nankińskiej

praca zbiorowa

Opowieść ta nie powinna być postrzegana jako zachęta do nienawiści czy ogólnego potępienia Japończyków. Pokazuje jedynie zagrożenie, jakie niesie ze sobą ten rodzaj propagandy nacjonalistycznej, w której inne narody powinny być traktowane z pogardą. Przed wybuchem wojny Japończycy oraz żołnierze armii japońskiej byli karmieni opowieściami o bezprawiu i dziczy wśród nikczemnych Chińczyków. Zatem nie jest zaskoczeniem, że mężczyźni, którzy napotkali niespodziewanie zaciekły opór w Szanghaju, będą dawali upust swoim nikczemnym żądzom, kiedy tylko przyjdzie okazja, bez zdawania sobie sprawy ze zła, którego dopuszczają się nie tylko wobec Chińczyków, lecz także wobec swojego honoru narodowego. […] Japońscy politycy konsekwentnie twierdzili, że walczą nie z ludem chińskim, a z chińskim rządem, na czele którego stał gen. Czang Kaj-szek. Nie mogli wybrać jednak skuteczniejszej metody na ośmieszenie swojego stanowiska niż pozwolenie swoim żołnierzom na brutalne zbrodnie przeciwko ludzkości na chińskiej ziemi. Edwin Haward, The Terrible Record of Nanking (fragm.)   Masakra nankińska zapisała się jako jedna z najciemniejszych kart w historii świata XX wieku. Jednak z różnych powodów tragedia ta pozostała stosunkowo nieznana ogółowi społeczeństwa Zachodu. Uważamy, że publikacja tego tłumaczenia zapewni zachodnim odbiorcom pełniejsze zrozumienie historii tej zbrodni oraz jej następstw. Książka Historia masakry nankińskiej jest pracą ważną, zasługującą na uwagę. To pierwsze tak obszerne opracowanie na ten temat, stworzone przez grupę chińskich uczonych z Nankinu. Przedstawia pełną historię masakry z perspektywy chińskiej, japońskiej oraz zachodniej: od upadku miasta, przez same akty zbrodni, po wysiłki społeczności międzynarodowej mające na celu ratowanie uchodźców i wreszcie procesy zbrodniarzy wojennych. Co istotne, praca jest w dużej mierze oparta na świeżo opublikowanym zbiorze materiałów źródłowych na temat masakry.

Holokaust

Lyn Smith

Na historię można patrzeć na wiele sposobów. Można skoncentrować się na jej aspekcie militarnym, gospodarczym, obyczajowym lub politycznym. Można przyjąć punkt widzenia przywódców lub dowódców. Ale można też spróbować ujrzeć ją tak, jak widzieli ją zwykli ludzie. Osoby, które były świadkami wydarzeń lub bezpośrednio w nich uczestniczyły.   „Świadkowie – zapomniane głosy. Holokaust” to opowieść o wymordowaniu przez reżim nazistowski ponad sześciu milionów ludzi, w większości Żydów. Ponad sto osób, świadków i uczestników, przedstawia nieubarwione, poruszające obrazy świata gett, obozów i marszów śmierci. Wśród historii mówiących o niewyobrażalnych potwornościach znajdziemy jednak i takie, które świadczą o nadziei i przetrwaniu.   Autorka książki przez dwadzieścia lat dokumentowała historię Zagłady, nagrywając wspomnienia osób, którym udało się przeżyć prześladowania. W książce znalazło się ponad sto zarejestrowanych przez nią relacji świadków, uzupełnionych zapisem nagrań z amerykańskiego Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie.   Od tłumaczki: „Przypomina się próba opowiedzenia angielskim kuzynom o babci, która umierała z głodu w warszawskim powstaniu. Tuż przed śmiercią pobożna staruszka prosiła o coś do jedzenia. Trudno, niech nie będzie koszerne, mówiła, niech będzie nawet wieprzowy kotlet. Ale to należało angielskim kuzynom powiedzieć po angielsku, więc babcia prosiła nie o kotlet, tylko o pork-chop i od razu przestała być tamtą umierającą babcią. Na szczęście – bo można już było opowiadać o niej bez histerii, spokojnie, tak jak się opowiada przy kulturalnym obiedzie różne zajmujące kawałki”. (Marek Edelman, Zdążyć przed Panem Bogiem)   Nieprzypadkowo przywołuję na wstępie te słowa Marka Edelmana. Miałam je w głowie od chwili, kiedy pierwszy raz wzięłam do ręki angielskie wydanie Forgotten Voices – Holocaust. Dla kogoś, kto o Zagładzie czytał wcześniej wiele, ale po polsku, zetknięcie z obcojęzyczną relacją z wydarzeń, które odczuwa się jako głęboko zanurzone w tragicznych dziejach Polski było zdumiewającym przeżyciem. I rzeczywiście, trudno było oprzeć się przekonaniu, że Edelman miał słuszność. Losy ludzi uwięzionych w gettach w różnych krajach, losy więźniów hitlerowskich obozów i walczących o przetrwanie uciekinierów brzmiały inaczej niż relacje, które znałam. Czasem dziwnie, kiedy przyglądałam się dobrze znanym słowom zapisanym w angielskiej transkrypcji, czasem jakby spokojniej – zapewne dlatego, że angielskie sformułowania były zrozumiałe, ale pozbawione aury emocjonalnej, która towarzyszy pojęciom z ojczystego języka. Myliłam się jednak bardzo, sądząc, że mimo tragiczności opisywanych zdarzeń proces tłumaczenia będzie w miarę bezbolesny. Nie był. Mimo że, jak wspomniałam, pisałam o zagadnieniach, które nie są mi obce, kontakt z relacjami przedstawionymi w tej książce na długo odebrał mi spokojny sen.

Il principe Książę, czyli Mikołaja Machiawella Traktat o Księciu

Niccolo Machiavelli

Książę (Il principe, 1513, wyd. 1532) najsłynniejsze dzieło Niccol Machiavellego, jedna z najważniejszych pozycji w dziejach filozofii politycznej, poradnik strategii utrzymania władzy, źródło doktryny politycznej zwanej makiawelizmem. Książę jest poradnikiem skutecznego sprawowania władzy. Przy czym jest to cel nadrzędny, który usprawiedliwia podejmowanie działań nieetycznych o tyle, o ile okazały się one skuteczne w jej utrzymaniu. (Za Wikipedią).

Ilija Muromiec

Antoni Lange

Ilja Muromiec, rodowity z wsi Karaczejewa, czuje niemoc od nadmiaru mocy, wobec czego skazany jest na wieczny sen w górskim odludziu. Sytuacja zmienia się kiedy przybywają do niego święte kaleki - Jezus Chrystus, święty Piotr i święty Paweł, którzy nakłaniają go, aby znów poczuł w sobie potęgę ducha i na nowo wsławił Ruś bohaterskimi czynami. Ich kazanie okazało się mieć zbawienny wpływ na Ilję. Bohater - podziękowawszy Bogu za odzyskane siły - wyruszył do Moskwy by tam służyć na grodzie Iwana. Pewnego razu Ilja wyrusza w góry by spotkać tam Światogora i sprowadzić go do grodu Iwana. Podczas spaceru obaj herosi znajdują jednak grób, na którym widnieje napis: "Ten grobowiec czeka tu na tego, dla którego jest przygotowany!" Aby sprawdzić przepowiednię, w grobie kładzie się Światogor i umiera przykryty kamiennym wiekiem. Ilja, zrozpaczony iż pochował ducha narodu ruskiego zmienia się nie do poznania i nazywa siebie Michałem Zaleszaninem. Kiedy Ilja wraca na dwor Iwana, zostaje uznany za obcego i uwięziony w piwnicy (wkrótce okazuje się, że była to zdradza ze strony cara). Tam bohater oddaje się lekturze Ewangelii. Wkrótce na Ruś przybywają zbrojne oddziały dwudziestu heretyckich narodów na czele z Bestią, które przewidział św. Jan w Apokalipsie. Iwan jest bezbronny, więc uwalnia Ilję. Ten z kolei, co prawda nie wybacza carowi, ale postanawia udowodnić swoją potęgę i wyższość w walce ze złem (pomagają mu przy tym bogowie górskich lodowców). Po zaciętej walce Ruś zostaje uratowana. Kiedy jednak jeden z bohaterów, Alosza Popowicz, wykrzykuje w przypływie woli mocy: my diabelską siłę zwyciężyli, my zwyciężym i siłę niebieską, Bóg wpada w gniew i zsyła na herosów wieczną niemoc od nadmiaru mocy. (cyt za: Ilja Muromiec, Wikipedia - http://pl.wikipedia.org/wiki/Ilja_Muromiec_(powieść)

Imię róży inaczej... W tajemniczym świecie pisarzy i rękopisów klasztoru cystersów w Mogile do początków XVI w

Zbigniew Domżał, Andrzej Wałkówski

W prezentowanej publikacji przedstawiono dzieje skryptorium cystersów w Mogile do początku XVI w. Autorzy jako źródło do tych dziejów analizują powstałą w środowisku klasztornym w początkach XVI w. kronikę Mikołaja z Krakowa, która zawiera m.in. bogaty przekaz o skrybach oraz o efektach twórczości pisarskiej. W części II czytelnicy znajdą imienną listę osób pracujących w skryptorium XIII do XVI w. i odtworzony katalog ich dzieł. Autorzy zrekonstruowali ich życiorysy, zwłaszcza dane dotyczące wykształcenia, pochodzenia, aktywności naukowej, dydaktycznej, poglądów. Na podstawie przebadanych źródeł omawiają nie tylko dzieje opactwa, ale i charakter, organizację oraz rolę skryptorium klasztornego, przedstawiając przy tym nowe ustalenia badawcze, np. o funkcjonowaniu już w XIII w. dwóch specjalistycznych kręgów pisarzy dokumentowych i kodeksowych. Obecne opracowanie (wydanie pierwsze i drugie) należy traktować jako zapowiedź szerszej i pełnej pozycji. Następne ukażą się po udostępnieniu i zbadaniu całego klasztornego archiwum. Zgodnie z dalszymi planami, celem autorów pozostaje opracowanie i wydanie drukiem pełnej monografii skryptorium do początków wieku XVI. Wraz ze wzrostem zainteresowania badaniami skryptoriów niniejsza książka z pewnością zachęci, szczególnie młodych badaczy, do zgłębiania losów bibliotek i skryptoriów średniowiecznych klasztorów. 

Jan Muszkowski - ludzie, epoka, książki. Tradycje i kontynuacje

Jacek Ladorucki, Grzegorz Czapnik, Zbigniew Gruszka

W książce zanalizowano kolejno: sylwetkę i działalność organizacyjną Jana Muszkowskiego, paradygmaty oraz koncepcje leżące u podstaw jego teorii książki, dzieła naukowe i popularyzatorskie profesora oraz współczesne kontynuacje jego myśli. Ten wybitny teoretyk, nauczyciel i popularyzator wiedzy o książce, był twórcą pierwszego uniwersyteckiego ośrodka badań księgoznawczych, organizatorem akademickiego kształcenia bibliotekarzy. Zawarto edytorskie i bibliograficzne dokonania uczonego. O okolicznościach powstania Życia książki można było się dowiedzieć na podstawie unikalnych dokumentów. Ostatnią publikacją profesora był Pierwszy etap wyższych studiów bibliotekarskich UŁ (1945/46 – 1951/52). Życie i dorobek Muszkowskiego stanowią punkt wyjścia do rozważań nad jego spuścizną i wytworzonym warsztatem badawczym. Niniejsza publikacja ukazuje szeroki zakres badań i działalności związanej z książką, specjalistycznym kształceniem i międzynarodowymi zasługami Jana Muszkowskiego. Zgromadzone artykuły dowodzą żywotności poglądów uczonego, stanowią też hołd środowiska naukowego i zawodowego dla wybitnego profesora w 60. rocznicę jego śmierci.  

Jedwabne. Anatomia kłamstwa

Ewa Kurek

Mijają lata. Politycy i przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości RP nadal traktują polskich historyków jak groźne psy, które mają być prowadzone w kagańcu ministrów, sędziów i prokuratorów. W toczących się obecnie dyskusjach na ustawą, która przewiduje kary za używanie określenia "polskie obozy śmierci", nie ma miejsca na głos historyków. Jest za to miejsce dla kajającego się za Jedwabne ministra spraw zagranicznych Jacka Czaputowicza i dla Żyda Jonnego Danielsa, który publicznie oświadczył, że choćby 40 milionów Polaków zażądało ekshumacji w Jedwabnem, to ekshumacji nie będzie. Rodzi się podstawowe pytanie: Jonny Daniels to wizjoner, czy może jakiś niekoronowany król Polski? Nie miejmy pretensji do Żydów za to, że od co najmniej 17 już lat Polacy są grillowani za Jedwabne, że opinia światowa ma już wątpliwości , czy przypadkiem obozy śmierci rzeczywiście nie były polski. Za ten stan rzeczy odpowiadają polskie władze i my, Polacy, którzy tym władzom dajemy mandat do jej sprawowania. O prawo historyków do dokończenia podstawowych badań w Jedwabnem w postaci ekshumacji, o prawo do prawdy o wydarzeniach z lipca 1941 roku nie walczymy z Żydami, lecz z prokuratorem generalnym ministrem sprawiedliwości Rzeczpospolitej Polski. (...) Oddawana do rąk czytelników książka Jedwabne - anatomia kłamstwa jest smutną książką. Jest wyrazem bezsilności mnie historyka i wyrazem bezsilności nas, ponad pięćdziesięciu tysięcy obywateli Polski, Polaków i Żydów, wobec popełnianych przez władze RP aktów kłamstwa, cenzury i bezprawia wobec badań historycznych. Przygotowałam ją z myślą o nas, żyjących dziś w Polsce, abyśmy wiedzieli, o co chodzi, ale także z myślą o naszych potomnych. Aby, jeśli już nie nam, to przynajmniej naszym dzieciom i wnukom wywalczyć prawo do wolnych i prowadzonych bez strachu przed polską władzą badań historycznych. Książka ta powinna być również przestrogą dla wszystkich rządzących Polską. Tych, którzy mają władzę dziś i którzy będą ją mieć w przyszłości. Ze Wstępu autora

Jon, czyli Rhapsodika

Platon

Ion dialog Platona zaliczany do dialogów wczesnych. Stronami dialogu są Sokrates oraz Ion, pochodzący z Efezu wędrowny rapsod. Dialog traktuje o relacjach pomiędzy poezją oraz wiedzą i jej przedmiotami. Ustami Sokratesa Platon wypowiada tezę, iż zarówno recytatorzy, jak i twórcy poezji działają pod wpływem boskiego natchnienia, nie zaś wiedzy, jak próbował dowodzić Ion. (Za Wikipedią).

Kazania Sejmowe

Piotr Skarga

Kazania Sejmowe utwór napisany przez polskiego jezuitę Piotra Skargę w 1597 roku. Jest sugestywnym opisem sytuacji Rzeczypospolitej "trawionej przez liczne choroby". W Kazaniach sejmowych znajduje się wiele porównań biblijnych, utwór nasycony jest wieloma figurami retorycznymi. Kazania sejmowe zawierają 8 kazań, które nie zostały nigdy wygłoszone (do kazań Skargi uważanego w XIX wieku niemal za proroka zapowiadającego upadek I Rzeczypospolitej nawiązuje obraz Jana Matejki Kazanie Skargi). Zawierają najważniejsze postulaty dotyczące reformy państwa, skierowane są przeciw ideom reformacyjnym. (opis za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kazania_sejmowe)

Kebra Nagast. Chwała królów

Nieznany

W ręce polskiego czytelnika po raz pierwszy trafia pełny polski przekład Kebra Nagast. Przekład ten, co prawda, został dokonany nie z oryginału, lecz z tłumaczenia angielskiego, niemniej jednak jego zaletą jest to, iż zawiera kompletny tekst tej bardzo ważnej i świętej dla Etiopczyków oraz rastafarian księgi. Wcześniejszym od niniejszego polskim przekładem było tłumaczenie autorstwa Stefana Strelcyna, które ukazało się drukiem w roku 1956 w Warszawie pod tytułem: Kebra Nagast czyli Chwała królów Abisynii. Z jednej strony miało ono przewagę nad niniejszym przekładem, który ukazuje się nakładem Wydawnictwa Armoryka, bowiem prof. Strelcyn księgę przetłumaczył z języka abisyńskiego, z drugiej strony obarczone było jednak poważną wadą: przekład nie był pełny i zawierał co prawda obszerne,ale jednak tylko fragmenty dzieła. Kebra Nagast (lub Kebra Negast bo i taka nazwa jest używana)to księga napisana w etiosemickim języku gyyz (znanym także jako geez bądź ge'ez). Jak wspomniałem wyżej, jest to księga dla Etiopczyków niezwykle ważna, co znakomity etiopista Edward Ullendorff (1929-2011) opisał takimi oto słowy: Kebra Nagast to nie tylko dzieło literackie, lecz także składnica etiopskich uczuć narodowych i religijnych. Jest to także jedno z najważniejszych dzieł składających się na tradycję i kulturę całej ludzkości. Kebra Nagast wyjaśnia pochodzenie dynastii salomońskiej sprawującej władzę w Etiopii. Opowiada o tym, jak królowa Saby spotkała Salomona, i o tym, jak Arka Przymierza skradziona przez Dawida (Menelika I) znalazła się w Etiopii. Zawiera także ważną informację dotyczącą porzucenia przez Etiopczyków pogańskiego kultu słońca, księżyca i gwiazd oraz zastąpienia go kultem Jedynego Boga, Boga Izraela. Dzieło przyjęło się dzielić na cztery główne części. Pierwsza obejmuje podstawową treść legendy: spotkanie królowej Saby z królem Salomonem, narodziny ich syna Dawida (tj. Menelika), jego podróż do Izraela, kradzież Arki Przymierza i dalsze losy Menelika jako władcy Etiopii. Druga część to rozdziały 1-18, omawiające różne wątki biblijne, i 113-117 zawierające proroctwa dotyczące przyszłości Etiopii i jej wiary w Chrystusa. Część trzecia jest już dość luźno związana z główną historią Kebra Nagast - stanowi zbiór dowodów na to, jakoby wszyscy wielcy władcy starożytności wywodzili się z narodu wybranego, czyli należeli do ludu semickiego. Część ostatnia, czwarta, obejmuje szereg proroctw dotyczących nadejścia Odkupiciela - Chrystusa. Całość Kebra Nagast jest więc również swoistym pomostem kulturowym: łączy najdalszą, pogańską przeszłość Etiopii sprzed królowej Saby poprzez przyjęcie wiary w jednego Boga (judaizm) po chrześcijaństwo. (Ze wstępu).

Kodeks dzikowski

Franciszek Piekosiński

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. REPRINT. Należący do kolekcji Jana hr. Tarnowskiego z Dzikowa dlatego właśnie znany jako Kodeks Dzikowski przedstawia rękopis pergaminowy in 4-to, liczący kart 200. Oprawa nowożytna. Kompatury tekturowe powleczone pąsowym aksamitem, spięte są klamrą. Na wierzchniej kompaturze umieszczony jest za szkłem miniaturowy portret króla Kazimierza W. w srebrnej ażurowej ramce kształtu czworobocznego. W narożnikach tej ramki zamieszczone małe jednogłowe orzełki. Klamra również srebrna, ażurowa, przedstawia w obwódce ośmiobocznej podłużnej na krwawniku owalnym dużego orla jednogłowego, w srebrze starannie rzeźbionego. Brzegi rękopisu złocone; przy oprawie obecnej został rękopis widocznie obrzynany, na skutek czego uszkodzone zostały malowane winiety marginesowe. Rękopis przedstawia jednolitą całość, chociaż dwóch pisarzy z kolei czasu nad nim pracowało. Pierwszy pisarz, który w r. 1501 założył główny zrąb rękopisu; drugi pisarz uzupełnił po roku 1523 ten główny zrąb. Kodeks ten to rękopis zawierający: 1. Rejestr artykułów całego kodeksu; 2. I. Zwód statutów króla Kazimierza W. obejmujący artykułów 163. 3. II. Statut króla Kazimierza Jagiellończyka, wydany w Nowem mieście Korczynie r. 1465, art. 13; 4. III. Artykuły sądowe, art. 39; 5. IV. Statut h-61a Kazimirza Jagiellończyka, wydany w Piotrkowie r. 1457 przeciw drapieżcom dóbr kościelnych; 6. V. Statut króla Kazimierza Jagiellończyka, wydany w Piotrkowie r. 1447, art. 7; 7. VI. Zwód statutów małopolskich króla Kazimierza W. obejmujący art. 98; 8. VII. Statut króla Kazimierza Jagiellończyka, wydany w Opatowcu r. 1474, art. 18; 9. VIII. Statut króla Kazimierza Jagiellończyka postanowiony w Opatowcu a wydany w Nowem Mieście Korczynie r. 1474 przeciw drapieżcom dóbr kościelnych; 10. Rota przysięgi woźnych. 11. Sposób składania przysięgi przez żydów przeciw chrześcijankom; 12. Artykuł statutu nieszawskiego króla Kazimierza Jagiellończyka z r. 1454; 13. IX. Przywilej króla Kazimierza Jagiellończyka, wydany w Piotrkowie r. 1458 w przedmiocie zatwierdzenia statutu króla Władysława Jagiełły, wydanego w Krakowie r. 1433 przeciw wyklętym; 14. X. Statut króla Kazimierza Jagiellończyka wydany w Nieszawie r. 1454, art. 31; 15. XI. Suma statutów małopolskich króla Kazimierza W. art. 65; 16. XII. Uchwały zjazdu piotrkowskiego z r. 1444, art. 14; 17. XIII. Uchwała zjazdu sieradzkiego z r. 1445. 18. Postanowienie zjazdu piotrkowskiego z r. 1445. 19. XIV. Artykuł statutu piotrkowskiego króla Zygmunta I. c. r. 1523 w przedmiocie rozgraniczenia dóbr królewskich od dóbr szlacheckich i duchownych. 20. XV. Statut warcki króla Władysława Jagiełły z r. 1423, art. 27. 21. XVI. Statut króla Władysława Jagiełły z r. 1423 w odmiennym układzie, art. 31. 22. XVII. Suma statutów małopolskich króla Kazi mirza W. art. 42. 23. XVIII. Statut króla Władysława Jagiełły wydany w Krakowie r. 1433, art. 23. 24. XIX. Statut króla Jana Olbrachta wydany w Piotrkowie r. 1493, art. 25. 25. XX. Statuty wielkopolskie króla Kazimierza W. art. 35. 26. XXI. Statut króla Jana Olbrachta, wydany w Piotrkowie r. 1501, art. 22. 27. XXII. Zwyczaje ziemi krakowskiej, art. 40

Koran

Nieznany

Koran - święta księga islamu. Według tradycji muzułmańskiej powstawał w latach 610-632, objawiany fragmentami prorokowi islamu, Mahometowi (zm. 632) przez Archanioła Dżibrila (identyfikowanego w islamie z archaniołem Gabrielem). Słowo Koran pochodzi od arabskiego słowa al-kurn, które oznacza recytację, ponieważ pierwotnie Koran przekazywano ustnie. Według islamu i samego Koranu jego twórcą jest Allah. Za kanoniczną uznano za panowania kalifa Usmana (644-656) redakcję Koranu autorstwa Zajda ibn Sabita, osobistego sekretarza Mahometa. Koran został spisany w klasycznym języku arabskim, przez niektórych utożsamiany z dialektem Kurajszytów, w formie prozy rytmicznej i rytmizowanej (arab. sadż). Zdaniem muzułmanów literacka forma Koranu ma być niemożliwa do naśladowani, co wiąże się z dogmatem religijnym o cudowności Koranu (idżaz al-kuran). Recytacja Koranu jest w świecie islamu uznawana zarówno za praktykę religijną, jak i za jedną z sztuk pięknych. Istnieje wiele odmian recytacji Koranu, uważanych za kanoniczne i różniących się głównie w zakresie fonetyki. Wyjątkowo, ze względów historycznych, dopuszczona jest recytacja Koranu w języku tureckim. Koran składa się ze 114 sur (rozdziałów), które z kolei dzielą się na aje (wersety). Rozróżnia się 90 sur mekkańskich i 24 sury medyńskie, ze względu na miejsce ich objawienia. Sury są w Koranie ułożone przeważnie według długości, od najdłuższej do najkrótszej.

Kronika Lechitów i Polaków

Godzisław Baszko

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Kronika Lechitów i Polaków pióra Godzisława Baszko – kustosza katedry poznańskiej w XIII wieku, znanego z dokumentów z lat 1268-1273 oraz zapisek w Kronice wielkopolskiej z lat 1257 i 1265. Została wznowiona w formie reprintu przez Wydawnictwo Armoryka. Niczego nie usunięto, niczego nie dodano, niczego nie dopasowano do współczesnych tzw. poglądów naukowych. Dlatego mamy nadzieję, że Czytelnicy docenią nasz trud. Kronika zawiera dzieje naszego narodu, poczynając od legendy o Lechu, Czechu i Rusie. Autor za jej pomocą wyjaśnia pochodzenie określenia Lechici, przy okazji przytaczając etymologie nazw innych ludów. Za pierwszego króla Lechitów autor uznał Kraka. Jego rządy datował na czasy króla Assuera, czyli Kserksesa I z Księgi Ezdrasza. W ten sposób początki państwa polskiego sięgnęły V wieku przed Chrystusem. Datowanie to jest oparte prawdopodobnie na wiedzy zaczerpniętej z pracy Piotra Comestora zwanej Historia Scholastica. Na jej podstawie autor próbował zsynchronizować historię biblijną z dziejami starożytnych Grecji i Rzymu, a następnie połączyć je z historią Polski. Dlatego na jedną epokę datował panowanie Kserksesa, ataki Gallów na Rzym oraz rządy Kraka. W przeciwieństwie do opowiadania Wincentego Kadłubka, według Kroniki Krak pochodził z Polski i osobiście założył Kraków. Autor dzieła podał, że wcześniej to miejsce zwano Wawelem, co jest najstarszym znanym zapisem nazwy wzgórza. Pominął też opowieść o smoku wawelskim, wspominając jedynie o bratobójstwie między synami Kraka, w wyniku czego tron odziedziczyła córka władcy, Wanda. Opowieść o Wandzie też znacznie różni się od wersji Wincentego Kadłubka i jego naśladowców. Władca niemiecki postanowił zmusić władczynię do małżeństwa. Wywołał więc wojnę, którą przegrał. Pokonany popełnił samobójstwo, a jego rycerze złożyli hołd Wandzie – uznali zwierzchność królowej i jej następców. Wanda zaś, po przyjęciu hołdu skoczyła do Wisły, składając ofiarę bogom, którym zawdzięczała zwycięstwo. Zrelacjonował też rządy Lestka I i jego walki z Aleksandrem Wielkim oraz panowanie Lestka II. Syna Lestka II jako pierwszy nazwał Lestkiem III. Państwo Lechitów za rządów Lestka III miało sięgać do Morza Północnego i obejmować między innymi Westfalię, Saksonię, Bawarię oraz Turyngię. Przy okazji autor podjął się drugiej próby datacji. Według niej Lestek III umarł za panowania cesarza Nerona. (za: Wikipedia.pl) REPRINT z 1822r.

Kronika Nowopruska. Obejmująca lata 1293-1394

Wigand von Marburg

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Wigand z Marburga (ok. 13651409) (niemiecki: Wigand von Marburg) średniowieczny kronikarz niemiecki opisujący walki Krzyżaków z Prusami i Litwinami. Kronika Wiganda pt. Chronica nova Prutenica, jest jednym z podstawowych źródeł informacji o historii ziem pruskich, najazdów na Wielkie Księstwo Litewskie i walk z Królestwem Polskim, obejmującej lata 12931394. Początkowo napisana w języku wysokoniemieckim, rymowaną prozą, łączyła opis aktualnych wydarzeń z legendami, podaniami ludowymi i mitami. Szacuje się, że Wigand napisał 17 tys. wersów, z których przetrwało do dzisiaj w oryginale jedynie 500. Jednakże polski kronikarz Jan Długosz w latach 60. XV zlecił tłumaczenie dzieła Wiganda na łacinę, które wykonał Konrad Gesselen. Tłumaczenie to przetrwało do dzisiaj prawie w całości, ale podczas tłumaczenia wiele dat i innych szczegółów zostało przetłumaczonych błędnie. W Polsce kronika została wydana przez Jana Voigta i hr. Edwarda Raczyńskiego w Poznaniu w 1842 roku w tłumaczeniu Raczyńskiego. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Wigand_z_Marburga)

Kronika polska Dzierswy (Dzierzwy)

Dzierswa

Plik pdf jest zamknięty w postaci rastrowej złożonej ze skanów. Kronika Dzierswy, Kronika Dzierzwy, Kronika Mierzwy, Kronika franciszkańska kronika historii Polski spisana w średniowieczu po łacinie. Zachowała się w czterech rękopisach z XV wieku oraz w jednym z XVI. Powstała najprawdopodobniej w Krakowie. Jej autorem mógł być franciszkanin związany z dworem Władysława Łokietka, opowiadający się za zjednoczeniem Polski po czasach rozbicia dzielnicowego. Kronika jest kompilacją wcześniejszych utworów, takich jak Kronika Polski Wincentego Kadłubka, żywoty św. Stanisława Wincentego z Kielczy, Rocznik małopolski oraz innych źródeł. Mimo tego kronika ma dość jednolitą formę. Autor przejawia dobrą znajomość Biblii, wielokrotnie się do niej odwołując, a także znajomość kanonów stylistyki retorycznej, aczkolwiek język kroniki nie ma wybitnych walorów literackich. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Kronika_Dzierzwy). Wcześniej datowano ja na wiek XII, obecnie na wiek XIV.

Kronika Polska. Księgi: pierwsza, wtóra, trzecia i czwarta

Marcin Kromer

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Autor kroniki korzystał krytycznie z dzieł Jana Długosza i Macieja Miechowity. Kromer jako pierwszy wyraził też przypuszczenie, że autorem Kroniki polskiej był przybysz z Francji i nazwał go Gallem. Dzieło Kromera podzielone jest na księgi, z których każda poświęcona jest określonej epoce, ograniczonej panowaniem jednego lub kilku władców. Odmienny charakter ma księga I, mająca styl traktatu polemicznego, w której autor stara się rozwiązań problem pochodzenia Słowian i poszczególnych narodów słowiańskich. Kronika była wydawana po łacinie pięciokrotnie: w 1555, 1558, 1568, 1582 i 1589 w drukarniach w Bazylei i Kolonii. W poszczególnych wydaniach autor wprowadzał zmiany. W 1562 wyszedł niemiecki przekład kroniki, zaś w 1611 ukazało się w Krakowie tłumaczenie dzieła na język niniejszy polski autorstwa Marcina Błażewskiego (https://pl.wikipedia.org/wiki/De_origine_et_rebus_gestis_Polonorum_libri_XXX).