Література

361
Eлектронна книга

Ad leones

Cyprian Kamil Norwid

“Ad leones” to utwór Cypriana Kamila Norwida, polskiego poety, prozaika i dramatopisarza. Często jest on uznawany za ostatniego z czterech najważniejszych polskich poetów romantycznych. “Ad leones” to nowela Cypriana Kamila Norwida która jest uznawana za jedną z najwybitniejszych nowel w literaturze polskiej i należy do najczęściej przedrukowywanych i tłumaczonych utworów Norwida. Nowela przedstawia historię pracującego w Rzymie rzeźbiarza, który tworzy tam dzieło Christani ad leones [Chrześcijanie dla lwów]. Pod wpływem gustów amerykańskiego bogatego nabywcy przekształca on jednak swoje dzieło w rzeźbę o tytule Kapitalizacja.

362
Eлектронна книга

Ad leones!"

Cyprian Kamil Norwid

,,Ad le­ones!" To nie był wca­le ani ma­ło obie­cu­ją­cy ta­lent, ani ma­ło do­trzy­mać mo­gą­ca or­ga­ni­za­cja, ów ru­do­bro­dy rzeź­biarz, któ­ry o go­dzi­nie za­mknię­cia prac cha­dzał pra­wie co wie­czór do Caf­fe-Gre­co z wiel­ką swo­ją char­ci­cą kir­gi­skie­go po­cho­dze­nia. Sam wy­bór zwie­rzę­cia, któ­re jed­na­ło wdzięk i si­łę w czy­tel­nie na­zna­czo­nych mu­sku­łach swo­ich, da­wać już mógł uważ­ne­mu po­strze­ga­czo­wi do mnie­ma­nia ko­rzyst­ne­go o umy­sło­wej god­no­ści oso­by, któ­ra te, a nie in­ne upodo­ba­ła so­bie stwo­rze­nie. Je­że­li al­bo­wiem ge­ne­rał Jo­mi­ni twier­dzi, iż koń, nie zaś ka­wa­le­rzy­sta, ,,do­brą jaz­dę czy­ni". [...]Cyprian Kamil NorwidUr. 24 września 1821 w Laskowie-Głuchach Zm. 23 maja 1883 w Paryżu Najważniejsze dzieła: Vade-mecum (1858-1866), Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem (1851), Bema pamięci żałobny rapsod (1851), Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie (styczeń 1856), Do obywatela Johna Brown (1859), Wanda (1851), Krakus. Książę nieznany (1851), Czarne kwiaty (1856), Białe kwiaty (1856), Quidam. Przypowieść (1855-1857), Cywilizacja. Legenda (1861), Archeologia (1866), Rzecz o wolności słowa (1869), Pierścień Wielkiej Damy, czyli Ex-machina Durejko (1872), Ad leones! (1883) Polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, tworzył także prace plastyczne. Jego edukacja miała charakter niesystematyczny, można więc powiedzieć, że we wszystkich uprawianych dziedzinach sztuki był samoukiem. Będąc żarliwym miłośnikiem piękna, służył mu nie tylko jako poeta, ale także jako rysownik, akwarelista, medalier i rzeźbiarz. Zaliczany jest do grona największych polskich romantycznych poetów emigracyjnych: utrzymywał nie tylko osobiste kontakty, ale również literacką wymianę zdań z najwybitniejszymi postaciami z tego kręgu - Z. Krasińskim, A. Mickiewiczem, J. Słowackim, F. Chopinem. Jednakże charakter twórczości Norwida każe historykom literatury łączyć go z nurtem klasycyzmu i parnasizmu. W swojej twórczości stworzył i ukształtował na nowo takie środki stylistycznie jak: przemilczenie, przybliżenie, zamierzona wieloznaczność, swoiste wykorzystanie aluzji, alegorii i symbolu. Teksty Norwida nasycone są refleksją filozoficzną. Jeśli chodzi o postawę ideową, Norwid był tradycjonalistą, ale zarazem wrogiem wszystkiego, co nazywano nieoświeconym konserwatyzmem. Początkowo związany z warszawskim środowiskiem literackim (m. in. z Cyganerią Warszawską), większość swego życia spędził poza krajem. Przebywał w wielu miastach europejskich: Dreźnie, Wenecji, Florencji, Rzymie (podczas Wiosny Ludów), Berlinie, Paryżu, a w 1853 r. udał się do Stanów Zjednoczonych. Zza oceanu wrócił jednak na wieść o wojnie krymskiej (później jeszcze wielkie ożywienie poety wywołał wybuch powstania 1863r.), by zamieszkać w Londynie, a następnie ponownie w Paryżu. Tu też zmarł w nędzy, w przytułku, w Domu św. Kazimierza i został pochowany na cmentarzu w Montmorency. Żył nader skromnie, cierpiał z powodu nasilającej się stopniowo głuchoty i ślepoty, chorował na gruźlicę. Za życia zdołał niewiele ze swych utworów wydać, był twórcą niezrozumianym i niedocenianym, stał się wielkim odkryciem dopiero w okresie Młodej Polski za sprawą obszernej publikacji pism poety przygotowanej przez Z. Przesmyckiego (pseud. Miriam), redaktora Chimery w latach 1901-1907. Wielkie zasługi dla przywrócenia Norwida literaturze polskiej uczynił autor wydania krytycznego Pism wszystkich (1971-1976) J. W. Gomulicki. autor: Marta KwiatekKupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

363
Eлектронна книга

Ad patres

Władysław Bukowiński

Ad pa­tres Że w ży­łach wa­szych osty­gła krew,    A w pier­siach za­bra­kło gło­su,  Za­głu­szyć chce­cie po­tęż­ny śpiew,  Co, jak szum mło­dych, dę­bo­wych drzew,  O ży­ciu świad­czy i bu­dzi ży­cie    Wśród róż­nych ha­seł cha­osu.    Że wam już przy­gasł stru­dzo­ny wzrok,    Wszyst­ko was stra­szy, prze­ra­ża --  Pra­gnie­cie, by­śmy sta­wia­li krok  Jak ci, co pa­trzą w mo­gil­ny mrok...  Gniew wa­mi mio­ta, że wzno­sim oczy    Aż do idei oł­ta­rza.    Śpij­cie, gdy snu tak po­trze­ba wam,    Wszak drze­mać nikt wam nie bro­ni,  Lecz nie zgi­naj­cie nas do swych ram,  Bo dla nas miej­sca nie ma już tam,  Nie prze­szka­dzaj­cie, że was wiek mro­czy,    Na­szej za praw­dą po­go­ni.    Po­zwól­cie mło­dym mło­dy­mi być,    Mieć wła­sne pra­gnie­nia, ce­le,  Snuć zło­tych ma­rzeń cza­row­ną nić,  Wal­czyć i ko­chać, pra­co­wać, śnić,  Wie­rzyć w po­tę­gę wie­dzy i czy­nu,    Przed któ­rą wszyst­ko się ście­le! [...]Władysław BukowińskiUr. 4 lutego 1871 w Święcicy k. Sandomierza Zm. 17 kwietnia 1927 w Tworkach pod Warszawą Najważniejsze dzieła: Z marzeń i życia (1898); Nowy zeszyt. Poezje (1901); Na greckiej fali (1906); Na przełomie (1911); Poeta melodii i głębin i poetka idei (studia o Adamie Asnyku i Marii Konopnickiej, 1909) Polski poeta, krytyki literacki, publicysta i nauczyciel. Jeden z założycieli Związku Nauczycielstwa Polskiego. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, krótki czas pracował w prokuraturze Królestwa Kongresowego. Przez większość życia był nauczycielem literatury i historii, wykładał w warszawskich szkołach średnich i Towarzystwie Kursów Naukowych (późniejsza Wolna Wszechnica Polska). Pisał do miesięcznika pedagogicznego "Nowe Tory". W 1908 roku założył miesięcznik literacko-artystyczny "Sfinks", był jego wydawcą i redaktorem do 1913 r. Udało mu się skupić wokół pisma wielu istotnych pisarzy tego okresu (m.in. E. Orzeszkową, S. Żeromskiego i T. Micińskiego). W swojej poezji podejmował tematy typowe dla okresu Młodej Polski, widoczna jest w niej również inspiracja twórczością Słowackiego. Zmarł w zakładzie dla nerwowo chorych po długiej chorobie. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

364
Eлектронна книга

Ada i Eryk w Krainie Przeklętej Korony

Beata Gołembiowska

W rodzinie Ady i Eryka, 12-letnich bliźniaków, począwszy od dziadków, a skończywszy na rodzicach aż roi się od archeologów i historyków. Nic dziwnego, że dzieci wiedzą dość sporo na temat polskiej historii. Szczególnie Eryk, istny mól książkowy jest z nią dobrze obeznany, w przeciwieństwie do jego siostry, która jednak wolny czas woli poświęcać ćwiczeniom w szermierce, strzelaniu z łuku i konnej jeździe. Pewnego lata bliźniaki jadą na wakacje do domu siostry ojca, do tajemniczej ciotki Rychezy. Już od pierwszego dnia dzieci wyczuwają jej niezwykłość, która bardzo szybko się potwierdza, gdy Ada i Eryk udają się na konną przejażdżkę do pobliskiego lasu. W pewnym momencie las zamienia się w prastarą puszczę prowadzącą bliźniaki do osady wikingów. To w niej zaczyna się Ady i Eryka niezwykła podróż w pierwsze stulecie polskiej państwowości. Przechodzą w niej wiele etapów, pojawiając się w różnych miejscach, oddalonych w czasie o kilka czy kilkanaście lat. Jedynie w dwóch pierwszych – w osadzie wikingów oraz podczas bitwy pod Cedynią dzieci są same. Gdy wkraczają w krainę świętych gajów plemienia słowiańskiego Prusów, spotykają na swojej drodze ciotkę Rychezę i wtedy mogą naprawdę przekonać się o jej magicznych zdolnościach. To ona za pomocą czarów przeprowadza swoich bratanków przez puszcze, osady, klasztory i średniowieczne miasta, pokazując im kolejnych polskich władców, wielmożów i ludzi kościoła, którzy do tej pory byli znani dzieciom w dość „podręcznikowej wersji”. Ich czyny wielkie i haniebne rodzą wątpliwości, które nie zawsze można łatwo rozwikłać. „Czym jest historia, dlaczego nie powinno się jej jednoznacznie interpretować i dlaczego lubi się powtarzać?” – te pytania będą pojawiać się podczas podróży „w krainie przeklętej korony”. Każdy jej rozdział przybliża ogarnięty wieloma niedopowiedzeniami fascynujący świat polskiego wczesnego średniowiecza, w którym walka o koronę przybiera zadziwiające formy.  

365
Eлектронна книга

Ada. Sceny i charaktery z życia powszedniego

Józef Ignacy Kraszewski

Powieść społeczno-obyczajowa najpłodniejszego z polskich pisarzy. Chociaż książka opowiada o czasach dawno już minionych to ani ludzie, ani ich problemy bynajmniej się nie zmieniły, dlatego naprawdę warto ją przeczytać. Tym bardziej że napisana jest pięknym językiem, którego coraz bardziej w dzisiejszej dobie nam brak. Oto początek powieści: „Po szerokim, piaszczystym, młodymi brzozami z obu stron wysadzanym gościńcu, który wśród zarośli pólkami przerzynanych się rozkłada – małym truchtem ciągnął się z wolna koczobryk bardzo porządny, czterema dobrymi i tłustymi szkapami zaprzężony. Był to piękny dzień wiosenny, powóz więc był spuszczony, a w nim widać było prosto siedzącego, zamyślonego wielce mężczyznę, który z cybuszka z bursztynem i fajki tureckiej, starannie przykrytej, dymek wysysał. Poznać w nim było łatwo, po tym czymś co po sobie zawsze służba wojskowa na człowieku zostawia, że był dawniej żołnierzem. Razem też widać w nim było, że na tych czasach, w których żył młodością jeszcze i życiem pełnym – zegar jego się zatrzymał. Strój i fizjonomia były niedzisiejsze”.

366
Eлектронна книга

Adam Asnyk. Sylwetka literacka

Jan Sten

Jan Sten Adam Asnyk. Sylwetka literacka ISBN 978-83-288-2877-3 Adamowi Asnykowi przypada w dziejach literatury wielki zaszczyt: do lutni, na której grali wielcy poeci romantyzmu, nawiązał kilka strun nowych, nie tak donośnych, jak dawne, ale bardzo dźwięcznych i czystych. Sprowadził poezyę naszą bliżej ziemi z wyżyn podniebnych, gdzie ją wzniósł Mickiewicz, Słowacki, Krasiński. Żadna poezya bowiem nie miała w *ogóle* swoim tak wysokiego lotu, jak nasza, i żadna nie b... Jan Sten Ur. 15 kwietnia 1871 w Warszawie Zm. 5 grudnia 1913 Najważniejsze dzieła: Młoda Polska (1899-1901), Poezje (1899), Jeden miesiąc życia (1900), Dusze współczesne. Wrażenia literackie (1902), O Wyspiańskim i inne szkice krytyczne (1909) Właśc. Ludwik Bruner. Polski poeta, krytyk literacki, tłumacz i chemik. Był profesorem chemii na Uniwersytecie Jagiellońskim, napisał podręczniki do tego przedmiotu. Dzieła literackie publikował pod pseudonimem Jan Sten. Przetłumaczył z francuskiego dzieła Anatolea Francea i wydał je w dziesięciu tomach pt. Wybór pism. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

367
Eлектронна книга

Adam Bede

George Eliot

George Eliots (the pen name of Mary Ann Evans) first full-length novel, Adam Bede paints a powerful portrait of rural life, seduction, faith, self-deception and redemption. First published in 1859, this innovative novel carried its readers back sixty years to a time of impending change for England and the wider world. The story follows the rural lives in the fictional community of Hayslope a rural, pastoral and close-knit community in 1799. Adam Bede is a carpenter who falls in love with Hetty Sorrel, a vain, self-seeking country maid-girl who lives with the Poysers, uncle and aunt of Adam. In reality, the plot involves the love story among the four main characters: Adam, Hetty Sorrel, Arthur Donnithorne, a young squire who seduces Hetty, and Dinah Morris, Hettys cousin and an itinerant Methodist preacher. After have been seduced by Arthur, Hettys life become a turmoil of tragic events...

368
Eлектронна книга

Adam Bede

George Eliot

Burzliwe losy miłosnego czworokąta w małej angielskiej wiosce. Hetty Sorrel to urocza, choć jeszcze dość naiwna dziewczyna, która staje się obiektem uczuć tytułowego Adama oraz ponętnego (i majętnego!) kapitana Arthura. W relacje między bohaterami miesza się dodatkowo Dinah - piękna i zaangażowana religijnie kuzynka Hetty. Mężczyźni decydują się stoczyć pojedynek, w efekcie którego jeden z rywali odstępuje od swych matrymonialnych zamiarów. I gdy wydaje się, że miłosny konflikt został rozstrzygnięty, na jaw wychodzi sprawa, której nikt się nie spodziewał... Książka doczekała się licznych adaptacji - zarówno filmowych, jak i teatralnych, telewizyjnych i radiowych. Realistyczna w opisie scenerii i relacji pomiędzy bohaterami powieść zyskała dużą popularność. Podobno jej miłośniczką była sama królowa Wiktoria, która zleciła namalowanie obrazów ilustrujących pewne sceny tej literackiej historii.