Eneida / Aeneis

Publius Vergilius Maro

Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i łacińskiej. Eneida to łaciński poemat epicki, napisany przez Wirgiliusza między 29 a 19 r. p.n.e., który opowiada legendarną historię Eneasza, Trojańczyka, który udał się do Italii, gdzie stał się przodkiem Rzymian. Pierwsze sześć z dwunastu ksiąg poematu opowiada historię wędrówek Eneasza z Troi do Italii, a druga połowa utworu opowiada o ostatecznie zwycięskiej wojnie Trojan nad Latynami. Eneasz był już znany grecko-rzymskiej legendzie i mitowi, jako postać występująca w Iliadzie. Wirgiliusz przyjął luźne opowieści o wędrówkach Eneasza i jego mglisty związek z założeniem Rzymu i ukształtował Eneidę w fascynujący mit założycielski lub epos narodowy, który wiązał Rzym z legendą o Troi, wyjaśniał wojny punickie, gloryfikował tradycyjne cnoty rzymskie i legitymizował dynastię julijsko-klaudyjską jako potomków założycieli, bohaterów i bogów Rzymu i Troi. Eneida jest powszechnie uważany za arcydzieło Wergiliusza i jedno z największych dzieł literatury łacińskiej.

Enuma elisz

Nieznany

Enuma Elisz (Enma Eliš) to babiloński epos napisany w języku akadyjskim, nazywany tak od pierwszych słów, które znaczą "Kiedy na wysokości". Pierwotny tekst tego eposu pochodzi z XIV wieku p.n.e., zaś zachowana wersja pochodzi z II wieku p.n.e.. Był recytowany w Babilonie w czasie święta Nowego Roku. Nazywany jest też eposem o stworzeniu wszechświata. Porządek przedstawia się następująco: światem rządzi panteon bogów z Mardukiem na czele, ludzkość ma tylko służyć bogom. Kosmogonia babilońska miała jednoznaczny pogląd na sens istnienia człowieka. Jak podaje "Enuma Elisz" "kiedy żaden jeszcze nie objawił się bóg", istniały jedynie praistoty. U zarania dziejów byli tylko Apsu istniejąca od zawsze słodkowodna Otchłań i Tiamat (Ocean). Symbolizowały one pierwiastki: żeński i męski. To na podstawie analizy tych tekstów mezopotamskich Zecharia Sitchin sformułował swoją niezwykłą teorie o pochodzeniu ludzkiej cywilizacji.

Eposy egipskie

Antoni Lange

REPRINT. Książka niniejsza składa się z czterech częśći. W Części Pierwszej podajemy utwory typu pośredniego między klechdą, a rapsodem fantastyczno-epickim. W Części Drugiej mamy fragment o charakterze bajek tj. Eposu zwierzęcego; jest to wyciąg z rozmowy prowadzonej między panterą a szakalem. W Części Trzeciej mieści się utwór zupełnie odrębny, przypominający powieści rycerskie wieków średnich, które możemy traktować jako Chanson de gestes lub Romanzero egipskie. W czwartej części poemat pisarza imieniem Pentaur, opiewający bohaterstwo Ramzesa II. Jest to utwór najbardziej zbliżony do ogólnego typu epopei, a zdaniem niektórych Pentaur nie był bez wpływu na greckich poetów cyklicznych, zapewne i na samego Homera.

Goffred abo Ieruzalem Wyzwolona. Gerusalemme Liberata

Torquato Tasso

erozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata, inny tytuł: Goffred albo Jeruzalem wyzwolona) epos rycerski utrzymany w konwencji gatunku, utwór poety włoskiego Torquata Tassa (1544-1595), wydany po raz pierwszy w 1581 r., na język polski przełożony w 1618 roku przez Piotra Kochanowskiego (bratanka Jana). Jego tło stanowią dzieje pierwszej wyprawy krzyżowej i zdobycie Jerozolimy w 1099 roku. (Za Wikipedią).

Iliada

Homer

"Iliada" to poemat będący eposem heroicznym, którego autorstwo przypisuje się Homerowi. Jest to jeden z najstarszych zabytków literatury greckiej i europejskiej. Epos obejmuje okres około 49 dni z dziesiątego – ostatniego roku wojny trojańskiej.

Iliada

Homer

Iliada, czyli Pieśń o Troi (Ilionie) – opowieść o wojnie trojańskiej. Homer, któremu tradycja przypisuje autorstwo Iliady, jest postacią otoczoną legendami. Już Grecy okresu klasycznego i hellenistycznego nie mieli o nim pewnych wiadomości – istniało wiele poglądów co do miejsca jego narodzin i życia, przy czym najczęściej wymieniano – Itakę, Smyrnę, Pylos, Argos, Kolofon, Ateny i Chios. Iliada jako najstarszy i zarazem bardzo obszerny grecki dokument pisany jest jednym z najważniejszych źródeł w dziejach starożytnej Grecji. Zawarte w niej mity zawierają wspomnienia wydarzeń historycznych, a przedstawione przez nią szczegółowe opisy życia Achajów i Trojańczyków stanowią przebogaty materiał. Epos obejmuje okres około 49 dni z dziesiątego – ostatniego roku wojny trojańskiej. Gniew, bogini, opiewaj Achilla, syna Peleusa... - tak rozpoczyna się Iliada, której głównym motywem jest opowieść o tym, jak największy grecki wojownik Achilles w gniewie porzuca walkę z Trojańczykami. Achilles prosi swoją matkę Tetydę, by ubłagała Zeusa, by ten pomógł Trojańczykom, a tym samym zaszkodził Achajom. Zeus zsyła Agamemnonowi sen mający go skłonić do szturmu na Troję. Jednak wódz chce to zrobić podstępem, udając wycofanie swoich wojsk. Dochodzi do bitwy…

Iliada

Homer

Iliada Księga I Gniew Achilla, bogini, głoś, obfity w szkody,  Który ściągnął klęsk tyle na greckie narody,  Mnóstwo dusz mężnych wcześnie wtrącił do Erebu,  A na pastwę dał sępom i psom bez pogrzebu  Walające się trupy rycerskie wśród pola:  Tak Zeusa wielkiego spełniała się wola  Odtąd, gdy się zjątrzyli sporem niebezpiecznym  Agamemnon, król mężów, z Achillem walecznym.    Od kogóż tej niezgody pożar zapalony? [...]HomerUr. VIII-VII w. p.n.e. Zm. Zm. VIII-VII w. p.n.e. Najważniejsze dzieła: Iliada, Odyseja Na temat Homera brak jednoznacznych informacji biograficznych i nie ma nawet pewności, czy Iliada i Odyseja miały jednego autora. W obydwu dziełach wyraźny jest wpływ tradycji ustnej, o czym świadczą powtarzające się formuły (np. stałe, rozbudowane określenia bohaterów). Pojawiały się zatem teorie, że Iliada i Odyseja stanowią zlepki anonimowych pieśni. Z drugiej strony kompozycja obydwu dzieł już w starożytności uchodziła za wzorcową. Homer, kimkolwiek był, wprowadza bowiem czytelnika od razu w środek akcji, wcześniejsze wydarzenia prezentując stopniowo w retrospekcjach. Iliada nie przedstawia nawet zdobycia Troi, kończąc się opisem pogrzebu Hektora - jednak smutny koniec miasta zostaje w w poemacie wielokrotnie przepowiedziany. Poza tym wiadomo, że Homer, kimkolwiek był, pisał dla publiczności znającej mity i legendy - a więc i dalszy przebieg akcji. Tradycyjnie uważa się, iż Homer żył w VIII w. p.n.e., kilkaset lat po wojnie trojańskiej (umiejscawianej zwykle w tzw. okresie archaicznym kultury greckiej). Już w starożytności trwał spór między siedmioma miastami, pragnącymi uchodzić za miejsce jego urodzenia (były to Argos, Ateny, Chios, Itaka, Kolofon, Pylos i Smyrna). Samo imię poety mogło oznaczać "zakładnika", "ślepca" (tradycja i oparte na niej dzieła sztuki przedstawiają go jako niewidomego, a w Odysei pojawia się postać ślepego dworskiego śpiewaka) bądź "tego, który składa razem" (a więc kompilatora pieśni aojdów, czyli wędrownych śpiewaków greckich). Homerowi przypisywane są również tzw. Hymny homeryckie (poświęcone poszczególnym bogom olimpijskim) oraz Batrachomyomachia (poemat heroikomiczny o wojnie żab z myszami, parodiujący Iliadę), prawdopodobnie jednak są to dzieła późniejsze. Właściwie wiadomo tylko jedno: Iliada i Odyseja stanowią najstarsze zachowane dzieła greckiej poezji epickiej i poprzedzają dzieło Hezjoda. Z pewną emfazą twierdzono nawet, że od Iliady zaczyna się grecka tożsamość kulturowa. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Księga Oera Linda. Oera Linda book

Nieznany

„Księga Oera Linda” (fryz. „Oera Linda bok”, hol. „Oera Linda boek”, ang. „Oera Linda book”, niem. „Ura-Linda-Chronik”, ros. „Ура-Линда”) to historyczne, mitologiczne i religijne teksty fryzyjskie, odkryte w XIX wieku. Dziś większość naukowców uważa, że księga ta jest mistyfikacją, ale istnieją również zwolennicy jej autentyczności. Księga zawiera idee nacjonalizmu i skrajnego europocentryzmu, dowodząc ponadto iż idealnym ustrojem społecznym jest matriarchat i rządy kobiet. Opisane są w nim dzieje Fryzów i Europy w okresie między 2194 p.n.e. a 803 n.e. Jest to drugie – po Platonie – europejskie źródło pisane, które mówi o zagładzie Atlantydy, wymieniając ten mityczny ląd z nazwy. Cornelius Over de Linden (1811-74), główny dozorca Stoczni Królewskiej w Helder, był w posiadaniu bardzo starego manuskryptu, który był dziedziczony i przechowywany w jego rodzinie od niepamiętnych czasów i nikt nie wiedział, skąd się wziął i co zawiera, ponieważ sporządzony był w nieznanym języku i piśmie. Wiadomo było tylko tyle, że zawartą w nim tradycję z pokolenia na pokolenie polecano uważnie chronić. Okazało się, że tradycja kryje się w treści dwóch listów, które otwierają manuskrypt, od Hido oera Linda, anno 1256 i od Liko oera Linda, anno 803. Do C. Over de Lindena dotarł on z polecenia jego dziadka, Den Heer Andries Over de Lindena, który mieszkał w Enkhuizen i tam 15 kwietnia 1820 roku zmarł w wieku sześćdziesięciu jeden lat. Ponieważ jego wnuk miał wtedy zaledwie dziesięć lat, manuskryptem zaopiekowała się za niego ciotka, Aafje Meylhoff, z domu Over de Linden, mieszkająca w Enkhuizen, która w kwietniu 1848 roku przekazała go późniejszemu właścicielowi. Usłyszawszy o tym, dr E. Verwijs poprosił o pozwolenie zbadania manuskryptu i natychmiast rozpoznał go jako bardzo stary tekst fryzyjski. Po zbadaniu jednak zaraz rozpoczęły się kontrowersje o których było wyżej. Jan Gerhardus Ottema (1804-79), wybitny członek Fryzjskiego Towarzystwa Historii i Kultury, opublikował holenderski przekład. Przekładu na angielski w roku 1876 dokonał William R. Sandbach. Ponad czterdzieści lat później, począwszy od 1922 roku, holenderski filolog Herman Wirth ożywił problem. Wirth w 1933 r. opublikował niemieckie tłumaczenie pt. „Die Ura Linda Chronik” i nazwał tę księgę „Biblią nordycką”. Dzieło zdobyło powszechne uznanie wśród nazistowskich naukowców. Himmler wprost się nim zauroczył i to do tego stopnia, że „Księgę Oera Linda” poczęto w tym czasie nazywać w Niemczech „Biblią Himmlera”.Po upadku nazizmu księga poszła do lamusa, dopiero w późniejszych czasach przypomniał ją anglojęzyczny pisarz Robert Scrutton w dziełach „The Other Atlantis” (1977) and „Secrets of Lost Atland” (1979). Obecnie „Księga Oera Linda” jest niezwykle ceniona i wykorzystywana przez atlantologów, okultystów, i neopogan na zachodzie Europy. Księga ta po raz pierwszy ukazuje się w języku polskim.