O poprawie Rzeczypospolitej

Andrzej Frycz Modrzewski

O poprawie Rzeczypospolitej Księgi pierwsze O obyczajach Przedmowa Którzy się onych rzeczy między ludzi podawać ważą, o których już drudzy pisali, dwojakim obyczajem z onymi swymi spisami popisać się pracują; bo więc albo co pewniejszego podać obiecują, albo, co insi grubo wyłożyli, to oni ozdobniejszymi słowy i sentencjami objaśniają. Lecz ja — acz się nie spodziewam, żebym co pewniejszego nad one, co o rzeczypospolitej pisali, przynieść mógł, ani mi ozdobnej i ochędożnej rzeczy dostawa — przedsię podjąłem tej materii pisać, abym naszym ludziom jako na jakiej tablicy ukazał, co się mi zda w naszej rzeczypospolitej poprawy być godnego? [...]Andrzej Frycz ModrzewskiUr. 20 września 1503 roku w Wolborzu Zm. 1572 w Wolborzu Najważniejsze dzieła: O poprawie Rzeczypospolitej (1551) Renesansowy retor i pisarz polityczny, znany również za granicą. Sekretarz króla Zygmunta Starego (od 1547), absolwent Akademii Krakowskiej i protestanckiego uniwersytetu w Wittenberdze. W swoich dziełach postulował równość wobec prawa, publiczne szkolnictwo i państwową opiekę nad ubogimi - ale też opowiadał się za państwem sprawującym ścisłą kontrolę nad obywatelem. W 1560, pomimo posiadania niższych święceń kapłańskich, wziął ślub z Jadwigą Kamieńską. Nie był to jego jedyny konflikt z instytucjonalnym Kościołem. Jego główne dzieło, traktat O poprawie Rzeczypospolitej, zostało wpisane na indeks ksiąg zakazanych za sprawą rozdziału O kościele. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Oda do młodości

Adam Mickiewicz

Oda do młodości  Bez serc, bez ducha, — to szkieletów ludy!  Młodości! dodaj mi skrzydła!  Niech nad martwym wzlecę światem  W rajską dziedzinę ułudy:  Kędy zapał tworzy cudy,  Nowości potrząsa kwiatem  I obleka w nadziei złote malowidła!     Niechaj, kogo wiek zamroczy,  Chyląc ku ziemi poradlone czoło,  Takie widzi świata koło,  Jakie tępemi zakreśla oczy.    Młodości! ty nad poziomy  Wylatuj, a okiem słońca  Ludzkości całe ogromy  Przeniknij z końca do końca!    Patrz na dół — kędy wieczna mgła zaciemia  Obszar gnuśności zalany odmętem:    To ziemia!  Patrz, jak nad jej wody trupie  Wzbił się jakiś płaz w skorupie.  Sam sobie sterem, żeglarzem, okrętem;  Goniąc za żywiołkami drobniejszego płazu,  To się wzbija, to w głąb wali:  Nie lgnie do niego fala, ani on do fali;  A wtem jak bańka prysnął o szmat głazu! [...]Adam MickiewiczUr. 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka Zm. 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu (dziś: Stambuł) Najważniejsze dzieła: Ballady i romanse (1822), Grażyna (1823), Sonety krymskie (1826), Konrad Wallenrod (1828), Dziady (cz.II i IV 1823, cz.III 1832), Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (1833), Pan Tadeusz (1834); wiersze: Oda do młodości (1820), Do Matki Polki (1830), Śmierć pułkownika (1831), Reduta Ordona (1831) Polski poeta i publicysta okresu romantyzmu (czołowy z trójcy ?wieszczów?). Syn adwokata, Mikołaja (zm. 1812) herbu Poraj oraz Barbary z Majewskich. Ukończył studia na Wydziale Literatury Uniwersytetu Wileńskiego; stypendium odpracowywał potem jako nauczyciel w Kownie. Był współzałożycielem tajnego samokształceniowego Towarzystwa Filomatów (1817), za co został w 1823 r. aresztowany i skazany na osiedlenie w głębi Rosji. W latach 1824-1829 przebywał w Petersburgu, Moskwie i na Krymie; następnie na emigracji w Paryżu. Wykładał literaturę łacińską na Akademii w Lozannie (1839), a od 1840 r. literaturę słowiańską w College de France w Paryżu. W 1841 r. związał się z ruchem religijnym A. Towiańskiego. W okresie Wiosny Ludów był redaktorem naczelnym fr. dziennika ?Trybuna Ludów? i organizatorem ochotniczego Zastępu Polskiego, dla którego napisał demokratyczny Skład zasad. autor: Cezary Ryska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Odprawa posłów greckich

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski uważany jest za jednego z najwybitniejszych poetów epoki renesansu w Europie. Jego dramat Odprawa posłów greckich, wydany w 1578 roku, stanowi rozwinięcie jednego z wątków mitu o wojnie trojańskiej. Syn króla Troi uprowadza żonę króla Sparty Helenę. Greccy posłowie żądają zwrotu kobiety, jednak rada trojańska nie zgadza się i rozpoczyna przygotowania do nieuniknionej wojny z Grekami.

Odprawa posłów greckich

„Odprawa posłów greckich” to tragedia moralno-polityczna Jana Kochanowskiego, polskiego poety, który jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie. Przyczynił się on w wielkim stopniu do rozwoju polskiego języka literackiego. W „Odprawie posłów greckich” motywem przewodnim jest znany mit grecki o wojnie trojańskiej. Interesująca tragedia opisuje greckie poselstwo, które przybyło do Troi z żądaniem oddania porwanej, przez Parysa, Heleny.

Odprawa posłów greckich

Jan Kochanowski

Odprawa posłów greckich Podana na teatrum przed królem Jego Mścią i królową jej Mścią w Jazdowie nad Warszawą dnia 12 stycznia roku Pańskiego 1578, na feście u Jego Mści Pana podkanclerzego koronnego   Memu miłościwemu panu,  Jego Msci Panu,  Panu Janowi Zamoyskiemu  z Zamościa,  podkanclerzemu koronnemu etc., etc.  Służby swe w łaskę W. M. mego miłościwego Pana zalecam.    Wczora dopiero oddano mi obadwa listy za raz, któreś W. M. do mnie około tej tragedyjej pisał. [...]Jan KochanowskiUr. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Ody

Horacy

Pieśni liryczne (Carmina), znane także jako Ody (Odes), wydane zostały w czterech księgach. Ody napisane zostały w różnych metrach poetyckich i zawierały różnorodną tematykę. Chociaż w tematyce ód znalazły się zapożyczenia z poezji greckiej, to jednak większość z nich zrodziły okoliczności związane z życiem poety, czy też jego wspomnienia. Wiele utworów była to poezja okazyjna, skierowana do przyjaciół i znajomych. Wielokrotnie też zajmował Horacy głos w sprawach publicznych. Ody były w poezji całkowitą nowością. Jako szczególną innowację odebrano liryczne pieśni patriotyczne. Słuchano w Rzymie patriotycznych przemówień z ust wodzów i polityków, czytano je w epopejach. Ale żaden liryk nie przemawiał dotąd z piedestału wieszcza narodowego czy kapłana muz z wyjątkiem Eklogi IV Wergiliusza. W takiej roli próbował Horacy występować już w niektórych Epodach, jednak w Odach ze szczególnym jednak poczuciem wieszczej powinności przemówił do społeczeństwa rzymskiego, a zwłaszcza do młodzieży, jako przez bogów wybrany poeta i wychowawca. (Za Wikipedią).

Ody wybrane

Horacy

Stawiłem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu. / Od królewskich piramid sięgający wyżej; / Ani go deszcz trawiący, ani Akwilony / Nie pożyją bezsilne, ni lat niezliczony (fragment) Tagi: klasyka, poezja, rzym

Odyseja

Homer

Obok Iliady drugi z eposów, których autorstwo tradycja przypisuje Homerowi. Odyseja zaczyna się po dziesięciu latach wojny trojańskiej. Odyseusz ciągle nie wrócił do domu z wojny. Podróż tytułowego bohatera do domu prowadzi go przez wiele niebezpiecznych miejsc. Tymczasem syn Odyseusza, Telemach, ma dziesięć lat i dzieli dom z matką Penelopą i 108 młodymi ludźmi, których celem jest poślubienie Penelopy. Przez cały czas Penelopa trzymała zalotników z dala od siebie. Obiecała, że wybierze jednego z nich, gdy skończy tkać sukno pogrzebowe dla teścia. Jednakże każdej nocy rozpruwa pracę z poprzedniego dnia...