Badanie i zarządzanie ryzykiem w transporcie drogowym z zastosowaniem algorytmów sztucznej inteligencji

Mariusz Izdebski

Praca dotyczy tematyki zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym z wykorzystaniem algorytmów sztucznej inteligencji w procesach przewozowych do minimalizacji zdarzeń niebezpiecznych. Wartością poznawczą przeprowadzonych badań jest opracowanie autorskich, oryginalnych modeli zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym wraz z ich algorytmizacją narzędziami sztucznej inteligencji. Opracowane modele zarządzania ryzykiem mogą mieć zastosowanie w różnych obszarach, np. budownictwie. Wykorzystanie algorytmów sztucznej inteligencji w zarządzaniu ryzykiem w transporcie drogowym pozwoliło na opracowanie oryginalnych metod oceny i zarządzania ryzykiem w procesach przewozowych. Do badania redukcji poziomu ryzyka zastosowano dwa zaawansowane algorytmy sztucznej inteligencji - mrówkowy i genetyczny. Sposób ich działania jest różny, co pozwoliło na porównanie jakości generowanych rozwiązań, a tym samym wyznaczenie efektywności tych algorytmów w zarządzaniu ryzykiem w transporcie drogowym. Monografia składa się z dziewięciu rozdziałów, które podzielono na trzy obszary tematyczne. W pierwszym obszarze (rozdz. 1-3) zdefiniowano najnowsze badania z zakresu tematyki ryzyka w transporcie drogowym, scharakteryzowano kluczowe zagrożenia w procesach przewozowych i przedstawiono procedurę zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym. Kluczowym elementem tej części monografii jest opis algorytmów sztucznej inteligencji stosowanych w zarządzaniu ryzykiem w transporcie drogowym, ze szczególnym podkreśleniem dużej roli, jaką odgrywają użyte algorytmy. W drugim obszarze (rozdz. 4 i 5) opisano modele zarządzania ryzykiem w transporcie drogowym i przedstawiono ich formalny zapis. W trzecim obszarze (rozdz. 6-8) opisano proces algorytmizacji opracowanych modeli zarządzania ryzykiem wraz ze sposobem szacowania ryzyka na odcinkach sieci transportowej i przedstawiono weryfikację algorytmów zastosowanych w aplikacji do przykładów. W podsumowaniu monografii przedłożono rekomendacje dla decydentów zarządzających ryzykiem w transporcie drogowym, a także podkreślono oryginalność przedstawionych badań i ich dalszy kierunek.

Badanie wpływu wybranych nastaw jednocylindrowego silnika o zapłonie samoczynnym na parametry jego rozruchu

Jacek Caban, Paweł Droździel

Niniejsza monografia dotyczy wybranych aspektów rozruchu silnika o zapłonie samoczynnym. Wykorzystano w niej częściowo fragmenty rozprawy doktorskiej uzupełnionej o sugestie i uwagi recenzentów pt.: Wpływ parametrów wtrysk u paliwa na przebieg procesu rozruchu silnik a o zapłonie samoczynnym zrealizowanej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lubelskiej w 2018 r. W monografii przedstawiono rezultaty badań laboratoryjnych procesu rozruchu jednocylindrowego silnika spalinowego o ZS w temperaturach otoczenia, metodykę prowadzonych badań stanowiskowych oraz analizę statystyczną uzyskanych wyników badań.

Balistyka wewnętrzna klasycznych broni lufowych

Zbigniew Wrzesiński

Treści przedstawione w opracowaniu dotyczą balistyki wewnętrznej, która wykorzystuje podstawowe prawa termodynamiki i mechaniki płynów. Specyfika zjawiska strzału wymaga jednak odpowiedniego przystosowania tych praw ze względu na dynamikę strzału. Problemy te zostały przedstawione w rozdziale pierwszym omawiającym wybrane elementy teorii bilansów i drugim przedstawiającym modelowanie matematyczne zjawisk fizycznych balistyki wewnętrznej. Badaniem zjawiska strzału, czyli szybkiej konwersji energii chemicznej ładunku prochowego na energię cieplną gazowych produktów spalania, a następnie zamianę jej na energię kinetyczną pocisku w przewodzie lufy oraz innych ruchomych części układu miotającego, zajmują się dwa działy balistyki wewnętrznej – pirostatyka i pirodynamika. Jednakże metody pirostatyki wykorzystywane są przede wszystkim do określania własności fizykochemicznych i balistycznych materiałów wybuchowych miotających (prochów), co zostało przedstawione w rozdziale trzecim. W rozdziale czwartym omówiono zadania pirodynamiki, która opisuje główną fazę zjawiska strzału. Dla przyjętego balistycznego modelu lufowego układu miotającego sformułowano balistyczne równania bilansowe zasobu masy, pędu i energii łącznej mieszaniny gazowo-prochowej we współrzędnych Eulera oraz Lagrange’a. W rozdziale piątym do równań bilansowych dołączono równania fenomenologiczne balistyki wewnętrznej oraz termodynamiki, tworząc zamknięty układ piętnastu równań różniczkowych, opisujących proces zjawiska strzału w klasycznej broni lufowej. W rozdziale szóstym rozpisano równania balistyki wewnętrznej na cztery fazy zjawiska strzału występujące w klasycznej broni lufowej. Metodę rozwiązania układu równań różniczkowych balistyki wewnętrznej oraz zarys działania programu numerycznego BalWew-ZW napisanego w języku programowania obiektowego Delphi 7, całkującego układy równań różniczkowych, omówiono w rozdziale siódmym. W rozdziale ósmym przedstawiono wyniki symulacji cyfrowej rozwiązania problemu głównego balistyki wewnętrznej, czyli określenia w funkcji czasu między innymi takich wielkości, jak: ciśnienia całkowite, statyczne na dnie pocisku, średnie statyczne między dnem pocisku a dnem komory nabojowej oraz dynamiczne, temperaturę GPS, prędkość oraz drogę dna pocisku w lufie dla dwu rodzajów układów lufowych, a mianowicie armat i broni strzeleckiej. W rozdziale dziewiątym wspomniano o istnieniu metod analitycznych, syntetycznych katalogów balistycznych oraz empirycznych rozwiązania problemu głównego balistyki wewnętrznej i ich realnego znaczenia w dobie zaawansowanych elektronicznych technik obliczeniowych, umożliwiających posługiwanie się efektywnymi metodami bezpośredniego całkowania numerycznego układów równań różniczkowych. Z metod empirycznych wybrano i przedstawiono metodę Leduca rozwiązania oraz metodę Muraoure’a wyznaczania strat ciepła w bombie manometrycznej.

Balistyka wewnętrzna lufowych układów bezodrzutowych w ujęciu teorii bilansów

Zbigniew Wrzesiński

Współczesne pole walki wymaga od projektantów i wytwórców broni ciągłej modernizacji istniejącego sprzętu uzbrojenia, modernizacji zmierzającej w kierunku miniaturyzacji jego wymiarów a co za tym idzie zmniejszenia jego masy, jak również doskonalenia systemów automatycznego przechwytywania celu dla precyzji jego osiągania. Kierując się tymi przesłankami, w monografi i podjęto próbę stworzenia narzędzia analitycznego, umożliwiającego szybką cyfrową symulację rozwiązania problemu głównego balistyki wewnętrznej (PGBW) lufowych układów bezodrzutowych, służących jako urządzenia startowe dla przeciwpancernych pocisków rakietowych automatycznie przechwytujących cel. Symulacje cyfrowe balistyki wewnętrznej lufowych układów bezodrzutowych zastosowanych jako urządzenia startowe dla przeciwpancernych pocisków rakietowych stanowią podstawę dla poszukiwania optymalnego rozwiązania balistyki wewnętrznej z punktu widzenia dynamiki układu będącego zestawem „urządzenie startowe–rakieta przeciwpancerna–człowiek”. Osiągnięcie optymalnego rozwiązania PGBW dla tak postanowionej funkcji celu prowadzi do możliwości miniaturyzacji projektowanego sprzętu, a co się z tym wiąże – do zmniejszenia masy urządzenia startowego dla założonych maksymalnych wymagań taktycznych pola walki. Do opisu przyjętego modelu fi zycznego balistyki wewnętrznej konsekwentnie stosowano wyniki teorii bilansów wielkości ekstensywnych zaprezentowane w rozdziale pierwszym monografi i. Umożliwiło to precyzyjne opisanie modelu fi zycznego balistyki wewnętrznej lufowych układów bezodrzutowych. Znajomość rozwiązania problemu głównego balistyki wewnętrznej (PGBW) lufowych układów bezodrzutowych umożliwia obliczenie siły odrzutu i energii odrzutu działających na swobodny lufowy układ bezodrzutowy zastosowany jako urządzenie startowe dla rakietowych pocisków przeciwpancernych przechwytujących cel.

Basics of Electrical Engineering, Electrotechnics, Electronics and Electric Machines

Antoni Szumanowski

This book is especially dedicated as the fundamental background knowledge, to the students of Hybrid and Electrical Vehicles, Engineering, provided by Warsaw University of Technology. Anyway, it seems, it could be also useful for other students of Mechanical and Electrical Engineering Faculties, participating in English lectures.

Baza BDO w pigułce. Kompendium użytkownika

Praca zbiorowa

Baza BDO podlega ciągłym zmianom. Co chwila dodawane są kolejne zmiany mające na celu ulepszyć i ułatwić pracę w systemie, a także zapewnić skrupulatną ewidencję odpadów. Od 2023 roku pojawiło się kilka istotnych zmian dla użytkowników. Od 1 stycznia 2020 roku wpisy do rejestru dokonuje się tylko na wniosek elektroniczny. Wszystkie papierowe wnioski są odrzucane. Podmiotem odpowiedzialnym za prowadzenie BDO jest właściwy miejscowo marszałek województwa.

Baza danych odpadowych - w pytaniach i odpowiedziach

Małgorzata Hain-Kotowska

Baza Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami (BDO) została uruchomiona 1 stycznia 2020 r. Natomiast rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty  w opakowaniach i gospodarujących odpadami, który jest częścią bazy BDO funkcjonuje od 24 stycznia 2018 r. System, jego działanie oraz realizacja ustawowych obowiązków za jego pośrednictwem budzą wiele pytań, mimo iż minęło kilka lat od jego powstania. Przeczytaj koniecznie!

Bezbłędna klasyfikacja odpadów - jak ją przeprowadzić krok po kroku

Danuta Walaszek

Odpady klasyfikuje się na podstawie rozporządzenia ministra klimatu z 2 stycznia 2020 r. w sprawie katalogu odpadów. Ale co tak właściwie oznaczają kody odpadów? Z czego wynikają? Tego dowiesz się z artykułu na str. 7. Konkretne przykłady klasyfikacji odpadów znajdziesz natomiast w tekście na str. 12. Wiele przedsiębiorstw klasyfikuje odpady na własną rękę i niestety w trakcie kontroli WIOŚ okazuje się, że dzieje się to w sposób nieodpowiedni. Jeżeli chcesz poznać najczęstsze błędy popełniane podczas klasyfikacji, to koniecznie zajrzyj na str. 21.

BEZPIECZEŃSTWO LUDNOŚCI CYWILNEJ Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny

Omówiono następujące zagadnienia: podstawowe kategorie bezpieczeństwa narodowego, dylematy teoretyczne i praktyczne bezpieczeństwa powszechnego, organizacja ochrony ludności i obrony cywilnej w wybranych państwach, ochrona ludności i obrona cywilna w Polsce - doświadczenia i stan obecny, założenia systemu ochrony ludności oraz konceptualizację zadań w zakresie ochrony ludności.

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE Teoria i praktyka

Waldemar Kitler

Najnowsza książka profesora Waldemara Kitlera to z pewnością jego opus vitae. Być może spośród wielu znakomitych monografii naukowych, które napisał, podsumowuje jego wielki dorobek naukowy w zakresie polskiej myśli o bezpieczeństwie. Struktura monografii odzwierciedla bardzo zorganizowany charakter systemowego myślenia Autora o bezpieczeństwie. U szczytu kariery naukowej uwaga Waldemara Kitlera skierowana została na środowisko akademickie i studia nad bezpieczeństwem w dobie wielkich przemian w Polsce. Wyjście z Układu Warszawskiego i przystąpienie do NATO to czas, w którym na nowo ukształtowała się sama koncepcja bezpieczeństwa narodowego. Waldemar Kitler był częścią tej zmiany i całą swoją karierę akademicką poświęcił studiowaniu teorii i praktyki bezpieczeństwa narodowego. Przez cały ten czas nauczał, wpływał i inspirował wielu studentów, myślicieli, przywódców i twórców bezpieczeństwa narodowego. Była to tytaniczna praca ponad ćwierć wieku, a ta książka jest owocem tego ogromnego wysiłku i ciężkiej pracy. Tym wspaniałym tomem Waldemar Kitler wieńczy swoje osiągnięcia w dziedzinie polskich studiów nad bezpieczeństwem. Gdyby nie jego stosunkowo młody wiek, moglibyśmy nazwać Autora nestorem polskiego myślenia w dziedzinie nauk o bezpieczeństwie. Miejmy nadzieję, że może to tylko oznaczać, że w nadchodzących latach możemy oczekiwać od niego więcej! Prof. dr hab. inż. Maciej Marszałek Akademia Sztuki Wojennej Profesor Waldemar Kitler to jeden z najwybitniejszych polskich naukowców, który od wielu lat zajmuje się problematyką bezpieczeństwa narodowego, w tym państwa. Niniejsza publikacja jest efektem wieloletnich badań i syntezy jego dotychczasowych osiągnięć dotyczących systemowych zagadnień organizacji państwa w zakresie bezpieczeństwa narodowego. Autor usystematyzował wiedzę o koncepcji i organizacji bezpieczeństwa narodowego, wyznaczył kierunki jego rozwoju oraz przedstawił model, który spełnia współczesne uwarunkowania bezpieczeństwa w jego kluczowych obszarach. Model ten został opracowany w oparciu o polskie poglądy teoretyczne i polskie rozwiązania organizacyjne. Przy tworzeniu modelu wykorzystano także doświadczenia innych krajów. To wyjątkowo ważny utwór. Polecam ją szczególnie naukowcom z krajów wschodnich i jako polski wkład w rozwój europejskich studiów nad bezpieczeństwem. Prof. dr hab. Bogusław Pacek Uniwersytet Jagielloński

Bezpieczeństwo pożarowe pionowych przegród przeszklonych. Efekt skali w ocenie odporności ogniowej

Bartłomiej Sędłak

Praca dotyczy zagadnień związanych z odpornością ogniową przeszklonych ścian działowych. Wewnętrzne ściany budynku, które nie stanowią jego konstrukcji, czyli nie mają właściwości nośnych, nazywane są ścianami działowymi. Głównym zadaniem elementów tego typu jest wydzielenie pomieszczeń w budynku, dlatego też powinny być one zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby zapewnić między innymi spełnienie wymagań dotyczących odporności ogniowej. Badanie odporności ogniowej ma na celu ocenę zachowania próbki elementu konstrukcji budowlanej poddanej określonym warunkom nagrzewania i ciśnienia. Pozwala to na ilościową ocenę zdolności elementu do wytrzymania oddziaływania wysokiej temperatury poprzez ustalenie kryteriów, za pomocą których można między innymi ocenić funkcje nośności, zdolności do powstrzymywania ognia (szczelności) i przenoszenia ciepła (izolacyjności). Metodologia przeprowadzonych badań oparta jest na procedurach badawczych obowiązujących powszechnie w Europie.  Określają one minimalne wymiary elementów próbnych, na których należy przeprowadzić badanie. Badania elementów próbnych o minimalnych wymiarach pozwalają na ocenę odporności ogniowej elementów o rozmiarach nieznacznie większych. Nie rozwiązuje to jednak realnego problemu stosowania odpornych ogniowo przeszklonych oddzieleń o wysokości znacznie przewyższającej wymiary ścian zweryfikowanych badawczo. Oznacza to, że w wielu obiektach, głównie użyteczności publicznej, stosowane są rozwiązania, których skuteczność ochrony przed działaniem ognia nie została potwierdzona badaniami. W monografii opracowano model umożliwiający, na podstawie badań elementów próbnych o wymiarach 3 × 3 m, ocenę odporności ogniowej pionowych przegród przeszklonych wykonanych z profili aluminiowych o wymiarach znacznie je przewyższających. Model został opracowany na podstawie wyników badań ośmiu elementów próbnych przeszklonych ścian działowych. Do badań wytypowano ścianki najczęściej spotykane na polskim rynku – słupowo-ryglowe przeszklone ściany działowe o aluminiowych profilach trzykomorowych. Dodatkowo w pracy zostały przedstawione wymagania polskiego prawa budowlanego związane z odpornością ogniową przeszklonych ścian działowych, procedura badania oraz sposób klasyfikacji elementów tego typu, jak również stosowane w nich rozwiązania konstrukcyjne. Ponadto szeroko omówiono literaturę związaną z tematyką monografii. Najważniejszy wniosek przedstawiony w monografii dotyczy możliwości oszacowania według wyprowadzonych w pracy wzorów oraz badania próbki o minimalnych wymiarach normowych – maksymalnej dopuszczalnej wysokości przeszklonej ściany aluminiowej dla danego przekroju aluminiowego profilu, jak również wyznaczenia minimalnego wymaganego momentu bezwładności przekroju profilu, dla którego ścianka o danej wysokości zachowa swoją odporność ogniową. Na podstawie wymaganego minimalnego przekroju profilu aluminiowego jest możliwe dobranie odpowiednich profili wzmacniających. Monografia składa się z 7 rozdziałów. Rozdział 1 stanowi wprowadzenie do omawianej tematyki, przedstawia problem naukowy oraz zakres pracy. W rozdziale 2 omówiono stan wiedzy na temat bezpieczeństwa pożarowego przeszklonych ścian działowych. Rozdział 3 poświęcony został analizie dostępnej literatury oraz analizie wybranych raportów z badań w zakresie odporności ogniowej. W rozdziale 4 przedstawiono przyjęte założenia dotyczące badań eksperymentalnych. W rozdziale 5 omówiono wyniki przeprowadzonych badań, natomiast w rozdziale 6 znajduje się rozwiązanie problemu naukowego postawionego na początku pracy. W rozdziale 7 zawarto podsumowanie wraz z wnioskami wynikającymi z przeprowadzonych badań.

Bezpieczeństwo samochodów i ruchu drogowego. Pojazdy samochodowe, wyd. 2 / 2004

Jerzy Wicher

W podręczniku omówiono najważniejsze problemy związane z czynnym i biernym bezpieczeństwem samochodu traktowanego jako element systemu, w którym uwzględnia się również oddziaływanie kierowcy i otoczenia. Przedstawiono właściwości dynamiczne pojazdu, stateczność (poślizgi, wywracanie), problematykę zderzeń, urządzenia elektroniczne wspomagające bezpieczeństwo jazdy. Zagadnienia związane z kierowcą zawierają elementy psychologii, fizjologii i metody oceny odporności biomechanicznej. Zaprezentowano też nowoczesne rozwiązania , umożliwiające zwiększenie bezpieczeństwa systemów ruchu drogowego.

Bezpieczeństwo transmisji informacji w sieci cyfrowej radiołączności kolejowej

Mirosław Siergiejczyk

W kolejnych rozdziałach przedstawiono: problematykę Europejskiego System Zarządzania Ruchem Kolejowym – ERTMS; ogólną charakterystykę systemu GSM-R (jego architekturę i strukturę, analizę usług i funkcji możliwych do realizacji, zwłaszcza tych, które mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo prowadzenia ruchu w transporcie kolejowym, źródła ruchu telekomunikacyjnego w GSM-R); analizę zagrożeń dla transmisji informacji w systemie GSM-R (w tym czynniki techniczne, ludzkie i organizacyjne); wybrane zagadnienia analizy i szacowania ryzyka w systemie zarządzania bezpieczeństwem informacji (m.in. metody identyfikacji zagrożeń i podatności w systemie cyfrowej radiołączności kolejowej, opis wykorzystania sztucznych sieci neuronowych do szacowania ryzyka w systemie zarządzania bezpieczeństwem informacji); mechanizmy zapewniania bezpieczeństwa w sieciach komórkowych, analizę mechanizmów zabezpieczenia dostępu do sieci oraz charakterystykę sposobu zabezpieczenia sieci szkieletowej i domeny aplikacji; metody zapewnienia bezpieczeństwa transmisji informacji w sieci GSM-R (analityczną metodę szacowania dostępności sieci GSM-R na podstawie odpowiedniego modelu matematycznego, obliczanie dostępności systemu dla wybranej linii kolejowej i stochastyczny model szacowania dostępności systemu cyfrowej radiołączności kolejowej); autorską analizę wymagań dotyczących bezpieczeństwa działania systemu (propozycja stosowania konkretnymi zmianami w ocenie dostępności systemu ERTMS, usługa transmisji danych dla potrzeb systemu ETCS; wdrażanie i eksploatację systemu cyfrowej radiołączności kolejowej w aspekcie wpływu na bezpieczeństwo transmisji informacji, jakimi są zagadnienia bezpieczeństwa fizycznego i środowiskowego (m.in. zagadnienia zakłócania poprawnej pracy terminali dotyczące części odbiorczej, identyfikację głównych przyczyn zakłóceń poprawnej pracy odbiorników terminali systemu cyfrowej radiołączności kolejowej i inne niepożądane zjawiska, które mogą prowadzić do blokowania odbiornika terminala); metodę administracyjno-organizacyjną zapewnienia bezpieczeństwa transmisji informacji w sieci GSM-R.

BEZZAŁOGOWY POJAZD NAWODNY

Zygmunt Kitowski

Monografia poświęcona jest budowie i analizie wykorzystania bezzałogowych jednostek nawodnych w zastosowaniach militarnych oraz wykorzystaniu tych jednostek przez służby państwowe w celu zabezpieczenia morskiej infrastruktury krytycznej przed atakami terrorystycznymi. Celem publikacji jest przedstawienie przyszłym konstruktorom pojazdów nawodnych problemów złożonego procesu związanego z opracowaniem założeń ich konstrukcji oraz możliwych rozwiązań pojawiających się w czasie ich budowy.

BIM in General Construction

Maciej Szeląg, Andrzej Szewczak, Przemysław Brzyski

Technologia BIM (ang. Building Information Modeling) jest obecnie jedną z najszybciej rozwijających się metod projektowania budynków. Kreowanie obiektu budowlanego z wykorzystaniem tej technologii obejmuje cały proces inwestycyjny, poczynając od koncepcji, przez proces projektowania i ewaluacji, wykonawstwo, aż do oddania obiektu do użytku. Głównym założeniem technologii BIM jest projektowanie obiektu w 3D, a następnie na podstawie stworzonego trójwymiarowego modelu – generacja całej dokumentacji projektowej. W pracy autorzy zawarli obszerny przegląd literatury z zakresu wykorzystania technologii BIM w budownictwie. We wstępie wyjaśniono podstawowe założenia i koncepcje związane z BIM. Omówiono metodykę projektowania, począwszy od zasad tworzenia obiektów w środowisku BIM, zasady klasyfikacji tych obiektów, oraz narzędzia jakie są wykorzystywane podczas projektowania 3D. Przedstawiono charakterystykę środowiska BIM, omówiono tematykę zarządzania parametrami modelu, i problematykę tworzenia dokumentacji rysunkowej.

Bridges and ecological structures

Krzysztof Śledziewski (red.)

This monograph presents important current issues related to modern bridge construction – considered mainly in technical and environmental terms. The publication presents a multi-threaded and multi-disciplinary approach of the authors of its chapters.