Walka Lutra z katolicyzmem

Teodor Jeske-Choiński

Nikt by się w Niemczech nie spodziewał, że jakiś syn chłopski przewróci do góry nogami religię katolicką i rządy panujących książąt. Tym mistrzem był Marcin Luter. Luter wesoły, bawiący się chętnie świecki uczony ze swoimi kolegami, zmienił się nagle. Nikt by nie uwierzył, że śpiewak, grajek i hulaka zamknie się w murach klasztornych. I nikt by się nie spodziewał, że tę nagłą zmianę wywołał strach przed śmiercią. Luter udał się na wakacje do swoich rodziców. Wracając piechotą do Erfurtu, szedł przez wioskę Stotternheim. Nagle zahuczała nad jego głową burza, pioruny padały tuż obok niego. Tak się przeraził, iż runął na ziemię i krzyczał na głos: Pomóż mi dobra, święta Anno, chcę być zakonnikiem! Skąd mu ten strach przed śmiercią przyszedł, nie wiedział zapewne sam. Co mu przyszło do głowy, nie wiadomo. Wiadomo tylko, że go ten dziecinny strach zaprowadził do klasztoru. Pożegnawszy się ze swoimi kolegami, znikł w murach klasztoru augustiańskiego w lipcu 1505 roku. Rok próby nauczył go posłuszeństwa dla przeora i przykrej pracy. Kazano mu zamiatać, czyścić krużganki, podwórze i żebrać po domach miasta. Nie smakowała mu ta ostra próba nowicjusza, ale wytrzymał ją. A co było dalej, dowiesz się, miły czytelniku, doczytawszy książkę o końca.

Wałkowanie Ameryki

Marek Wałkuski

Ameryka w oczach (i uszach) korespondenta Polskiego Radia Światowe supermocarstwo czy kolos na glinianych nogach? Ostoja wolności i demokracji czy dżungla, w której ludzie sami wymierzają sprawiedliwość? Przystań dla imigrantów czy miejsce, gdzie przybysze z zagranicy są obywatelami drugiej kategorii? Neutralne światopoglądowo państwo czy kraj fanatyków religijnych? Jakie naprawdę są Stany Zjednoczone? I jacy są Amerykanie? Inteligentni, życzliwi, otwarci, bezpośredni i optymistyczni? A może niedouczeni, zarozumiali, ograniczeni, nietolerancyjni i aroganccy? Otwarci na świat czy zaściankowi? Pewni siebie czy zakompleksieni?   Oddajemy w ręce Czytelnika książkę Marka Wałkuskiego, dziennikarza radiowej „Trójki” i wieloletniego korespondenta Polskiego Radia w Waszyngtonie. W charakterystyczny dla siebie, dowcipny i przenikliwy sposób autor opowiada o życiu w Stanach Zjednoczonych i specyfice tego wielkiego kraju, z jego ogromną powierzchnią, liczbą mieszkańców, różnorodnością kulturową, kontrastami społecznymi i wyzwaniami, jakie Ameryka stawia przed przybyszem z Europy. Zamiast łatwego krytykowania Stanów Zjednoczonych Marek Wałkuski stara się, aby czytelnik zrozumiał Amerykę. Pisze ciekawie, ale nie ogranicza się do samych ciekawostek. Przełamuje stereotypy na temat Amerykanów i ich kraju. Patrzy na USA z życzliwością i nie wierzy w ogłaszany przez wielu „mędrców” schyłek Ameryki.  Zatem… jak to robią w USA? Przeciętny Smith  Patriotyzm Po co im broń Język amerykański  Światowe mocarstwo Amerykańska wolność  Muzyka country Samochody i kierowcy Tygiel etniczny Napięcia rasowe Religia Charakter narodowy  Ameryka a sprawa Polska

Wandalia. Najstarsza wizja pradziejów Polski

Wojciech Paszyński

Czy Polacy pochodzą od Wandalów? Pasjonująca podróż w poszukiwaniu tajemnicy polskich korzeni. Niniejsze opracowanie stanowi próbę przybliżenia pierwszej polskiej teorii o pochodzeniu Polaków w oparciu o piśmiennictwo antyczne oraz dziejopisarstwo wieków średnich i renesansu. Wandalia stanowi najstarszą wizję pradziejów Polski. Warto poznać arkana tożsamości pierwszych wykształconych Polaków gorących patriotów i gorliwych kustoszy narodowego dziedzictwa tak jak je właśnie rozumieli i chcieli przekazać Potomności.

Warzechowie. Dicta Varzancha

Wiesław Marek Warzecha

Prezentowana monografia nosi tytuł Warzechowie. Dicta Varzancha. Praca obejmuje szereg rozdziałów pomyślanych jako osobne eseje, częściowo w swej treści autonomiczne, częściowo zaś powiązane z innymi poprzez bazę źródłową. Każda wyodrębniona część ma własny tytuł, który znamionuje obszar tematyczny w nim poruszany. W naszym zamyśle prezentacja treści każdego eseju skupia się na osobie dominującej, występującej w jego tytule. Postaci noszące nazwisko Warzecha zostały pod własnymi imionami uszeregowane w ten sposób, aby stanowić kluczowe węzły w genealogii rodowej.

Washington Square - With Audio Level 4 Oxford Bookworms Library

James, Henry

A level 4 Oxford Bookworms Library graded reader. This version includes an audio book: listen to the story as you read. Retold for Learners of English by Kieran McGovern. When a handsome young man begins to court Catherine Sloper, she feels she is very lucky. She is a quiet, gentle girl, but neither beautiful nor clever; no one had ever admired her before, or come to the front parlour of her home in Washington Square to whisper soft words of love to her. But in New York in the 1840s young ladies are not free to marry where they please. Catherine must have her father's permission, and Dr Sloper is a rich man. One day Catherine will have a fortune of 30,000 dollars a year . . .

Washington Square Level 4 Oxford Bookworms Library

James, Henry

A level 4 Oxford Bookworms Library graded readers. Retold for Learners of English by Kieran McGovern When a handsome young man begins to court Catherine Sloper, she feels she is very lucky. She is a quiet, gentle girl, but neither beautiful nor clever; no one had ever admired her before, or come to the front parlour of her home in Washington Square to whisper soft words of love to her. But in New York in the 1840s young ladies are not free to marry where they please. Catherine must have her father's permission, and Dr Sloper is a rich man. One day Catherine will have a fortune of 30,000 dollars a year . . .

Wesele. Dramat w trzech aktach

Stanisław Wyspiański

Noc listopadowa. Świetlica w wiejskiej chacie. Trwa wesele Pana Młodego, który jest inteligentem, z Panną Młodą, pochodzącą z chłopskiej rodziny. Goście również wywodzą się z obu stanów. Zabawa szybko się rozkręca. Nocą pod dach Gospodarza przybywa Rachela, młoda Żydówka o wrażliwej, poetycznej duszy. To ona, ulegając weselnej euforii, zaprasza na zabawę Chochoła, stojącego za oknem. W wesoły gwar weselnej biesiady niepostrzeżenie wsącza się aura niesamowitości... Dramat opisuje autentyczne wydarzenie, jakim było wesele poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. W utworze Wyspiański przeplata wątki realistyczne i symboliczno-wizyjne. Wesele jest kontynuacją dramatów romantycznych. Przedstawia sytuację duchową narodu, nawiązując m.in. do rzezi galicyjskiej z 1846 r. Wskazuje, dlaczego Polacy nie potrafią wywalczyć niepodległości.

Wesołe kumoszki z Windsoru

William Shakespeare

Wesołe kumoszki z Windsoru to jedyne dzieło dramatyczne Szekspira osadzone we współczesności autora w Anglii przełomu XVI i XVII wieku, stanowiące przy tym znakomity obraz obyczajowości epoki. Dwie zamężne mieszczki padają ofiarami zalotów pewnego szlachcica. Jako że szybko odkrywają jego niecne zamiary, postanawiają zabawić się jego kosztem i zrobić sobie z niego niewybredne żarty.

Wesołe wakacje

Sophie De Ségur

Hrabina de Segur zajęła się literaturą w wieku 57 lat i napisała łącznie dwa i pół tuzina książek. Książki tej autorki skierowana są przede wszystkim do małych dzieci, ale zawierają wiele okrutnych i tragicznych epizodów, które skłoniły niektórych badaczy do porównania hrabiny de Segur z markizem de Sade. Tymczasem sama pisarka uważała, że jej dzieła nie są wcale fikcją, ale książkami, które miały cel wychowawczy. Książka opowiada o tym, jak nadeszły letnie wakacje. Kamilcia i Madzia, w towarzystwie swoich przyjaciółek Zosi i Stokrotki, witają swoich kuzynów, Leosia i Janka oraz najmłodszego Jakubka. Wędkowanie, polowanie na motyle, budowanie chat Ich wakacje zapowiadają się pełne niespodzianek. W istocie na tych wszystkich małych ludzi czeka wielka niespodzianka Jaka? O tym czytelnik dowie się po zapoznaniu się z całą książką.

Wędrowny zakład fotograficzny

Agnieszka Pajączkowska

Dzień dobry, prowadzę Wędrowny Zakład Fotograficzny. Jeżdżę od wsi do wsi, robię zdjęcia portretowe i drukuję je na miejscu. Zdjęcia są za darmo albo za coś do jedzenia. Lub za opowieść. Bo pani pewnie stąd? Klisza nie pęknie, proszę się nie martwić zdjęcia są cyfrowe, ale drukowane na papierze. Że stara i ludzi będzie straszyć? Bez obaw, portret będzie tylko dla pani, nie dam go do gazety, a pani będzie miała pamiątkę. Bo kiedy pani ostatni raz zdjęcie u fotografa robiła? Trzydzieści lat temu? A widzi pani. Młodzi mają w komputerach, ale to nie to samo, prawda? Ja? Tak, mieszkam w samochodzie, jeżdżę latem wzdłuż granicy. Pamięta pani, że byli dawniej fotografowie, portrety robili? Naprawdę płacić nie trzeba. Jajka wezmę, chętnie. Nie ma pośpiechu, pani się przyszykuje, ja zrobię zdjęcie i posłucham. Bo proszę powiedzieć jak tu jest?

Wędrówka przez życie

Krzysztof Lip

Głównym bohaterem jest młody chłopak, Gabriel Fortis, który już się wyraźnie usamodzielnił i w pełni korzysta z życia. Bardzo dobrze zarabia i nie posiada żadnych większych problemów. Wraz ze swoim najlepszym przyjacielem dobrze się bawią na nocnych imprezach i nic nie wskazywałoby na to, by coś mogło ich życie odmienić. Jednak jego idealne życie nagle zostaje przerwane, gdy podczas podróży do domu swoich rodziców, jego samochód zostaje zmiażdżony przez nadjeżdżającą z naprzeciwka ciężarówkę. Gabriel budzi się w jednym ze szpitali i zdumiony brakiem jakichkolwiek ran wychodzi z niego o własnych siłach. Nikt z personelu nie potrafi mu udzielić odpowiedzi na żadne z jego pytań, więc postanawia wrócić do miejsca, w którym rzekomo miał wypadek samochodowy. Już prawie u celu powstrzymuje go przed tym człowiek, którego wcześniej nigdy nie spotkał, a który wie o nim prawie wszystko. Od tej chwili rozpoczyna się prawdziwa wędrówka przez życie głównego bohatera, dzięki której poznaje prawdziwe wartości oraz cenę życia, które już miał tak dobrze poukładane.      

White Death - With Audio Level 1 Oxford Bookworms Library

Vicary, Tim

A level 1 Oxford Bookworms Library graded reader. This version includes an audio book: listen to the story as you read. Written for Learners of English by Tim Vicary. Sarah Harland is nineteen, and she is in prison. At the airport, they find heroin in her bag. So, now she is waiting to go to court. If the court decides that it was her heroin, then she must die. She says she did not do it. But if she did not, who did? Only two people can help Sarah: her mother, and an old boyfriend who does not love her now. Can they work together? Can they find the real criminal before it is too late?

White Death Level 1 Oxford Bookworms Library

Vicary, Tim

A level 1 Oxford Bookworms Library graded readers. Written for Learners of English by Tim Vicary Sarah Harland is nineteen, and she is in prison. At the airport, they find heroin in her bag. So, now she is waiting to go to court. If the court decides that it was her heroin, then she must die. She says she did not do it. But if she did not, who did? Only two people can help Sarah: her mother, and an old boyfriend who does not love her now. Can they work together? Can they find the real criminal before it is too late?

Wieczne życie. O zwierzęcej formie śmierci

Bernd Heinrich

Kiedy jeden z przyjaciół Bernda Heinricha poważnie zachorował, zapytał, czy Heinrich byłby gotów wyprawić mu zielony pogrzeb w swojej posiadłości w lasach Maine. To był impuls, który skłonił wybitnego biologa do rozważań nad zagadnieniem fascynującym go od dawna. Czym w świecie zwierząt jest śmierć? Jak różne gatunki traktują przechodzenie na drugą stronę? Czy poznanie procesów zachodzących w naturze może przynieść człowiekowi duchowe korzyści? Żeby odpowiedzieć na te pytania, Heinrich obserwował niesamowite zachowania istot, których ludzie na ogół nie dostrzegają, a jeśli już, to często odwracają się z obrzydzeniem. Efektem tych obserwacji jest wyjątkowa książka, w której opisał tak niezwykłe z naszego punktu widzenia zdarzenie jak pogrzeb myszy wyprawiony przez chrząszcze grabarze. Zbadał też sposoby porozumiewania się kruków, które są naczelnymi grabarzami w krainach północnych, niezamierzoną współpracę wilków i dużych kotów, lisów i łasic, bielików i kowalików, które pomagają jedne drugim żerować w najtrudniejszym zimowym okresie. Przyjrzał się też uważnie temu, gdzie i w jaki sposób odwieczną i doniosłą rolę padlinożerców i grabarzy odgrywają ludzie, umożliwiając tym samym nie przemianę prochu w proch, lecz przemianę życia w życie.

Wiedza tajemna

St. Radziszewski

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu. REPRINT. Okultyzm, wiedza tajemna, dla ogółu stanowi rzecz dziwną, niezrozumiałą. Uważa zajmowanie się nią za dziwactwo, zabawkę, nie zdając sobie sprawy, skąd się wzięła i dokąd dąży. Oczywiście mówimy tutaj o widocznych dla wszystkich wytworach tej wiedzy: o spirytyzmie, o literaturze dotykającej okultystycznej tematyki, o dziwacznych kierunkach wiedzy tajemnej, o niektórych jej prorokach i ich utworach, niezrozumiałych w treści, jednakże wprawiających, szczególnie młodych, czytelników w nastrój i wywołujących dreszcze. Co to za siewcy, owi okultyści, rzucający pełną garścią ziarno, którego pochodzenia dokładnie określić się nie potrafi? Jaka to gleba, która go nieświadomie pragnie i na której bujnie się rozrasta? I wreszcie: Jaki przyjdzie gospodarz, który cały ów plon zgarnie do swojego spichlerza? Obraliśmy tutaj zadanie: zaznajomienie czytelnika z treścią okultyzmu, do którego zwracają się coraz częściej umysły zwiedzione i zawiedzione w swych oczekiwaniach doktryną materialistyczną dziwne to się wydaje w kierunku wszechpotęgi materializmu i oficjalnie przynajmniej, zaniku wiary w cuda i w rzeczy nadzwyczajne. Trzeba więc koniecznie szukać klucza do objaśnienia tej zagadki No i czy rozum stanowi rzeczywiście jedyny czynnik poznania pewny i niezawodny? Przypatrzymy się więc tutaj kilku interesującym zagadnieniom, takim, jakimi na przykład są: cuda, energia oderwana od materii, widma cmentarne, halucynacje, iluzje ale tez fakirzy indyjscy, spirytyzm, magia i kabała hebrajska, bóg kabalistów, wielkie arcanum magiczne, dusza, biała magia, czarna magia, towarzystwa tajemne...

Wiedźmy

Ewa Cielesz

Powieść autorki trylogii "Córka cieni" i "Pochyłe niebo". Inspirowana autentycznymi przeżyciami historia trzech kobiet, pełna zaskakujących sytuacji i mozolnego borykania się z codziennością. Ich losy splatają się, chociaż każda z nich ma inne oczekiwania. Tarot, bioenergoterapia, medycyna ingerują w ich zwykłe – czytelnik sam oceni czy wpływ ten jest tak naprawdę motorem ich działań, czy jednak same kierują swoim losem. "Żyj w tych pragnieniach, jakbyś żyła w realnym świecie. Przekonuj się, że są prawdziwe. Nigdy nie wątp i nie dopuszczaj negatywnych myśli, bo to nie żadne przypadki, a wiara w spełnienie organizuje ci życie i czyni cuda. (...) Dostałaś takie życie, jakie sobie wymyśliłaś, do jakiego dążyłaś. I tyle zyskałaś miłości, na ile otworzyłaś serce."

Wiek oświecony, wiek XVIII

Franciszek Pouget

Wiek XVIII, wiek oświecony, ten to ze wszystkich poprzedzających był najstraszliwszy dla Kościoła katolickiego. W ciągu niego powstały przeciwko niemu sekty tak zuchwałe, chytre i silne jak nigdy nie było. Zdaje się, że bramy piekielne uwzięły się, aby go w tym czasie o ruinę przyprawiły, a iż go nie przemogły, winien to tylko wszechmocnemu słowu swojego Założyciela, na którego gruncie jest postawiony. Innych wieków sekty obcinały tylko, iż się tak rzec ma, gałęzie z drzewa Chrystusowej Religii, tegoczesne zaś usiłowały je obalić z korzeniem. Tamte rozwalniały chrześcijańską moralność, te zaś przetwarzały ją w bydlęcą. Tamte stawały na wyznaniu przynajmniej jakiejkolwiek wiary, przyjmowały nieśmiertelność duszy, Niebo i Piekło; te zaś zdeptawszy wszystko, co jest Boskiego i wyśmiawszy uczucia wieczności, kończyły na prostym ateizmie.

Wiele tytułów

Ryszard Koziołek

Czytajmy klasyków, by poznać przyszłość nawołuje Ryszard Koziołek, pokazując, jak ważna dla przetrwania naszego gatunku jest zdolność rozumienia i komentowania literatury. Bo to właśnie literatura dostarcza nam narzędzi do wyobrażania sobie przyszłości, to ona pomaga nam odróżnić kłamstwo fikcji od kłamstwa, które podaje się za prawdę. Skomplikowane? Nie mniej niż fake newsy, medialne manipulacje i gąszcz wiadomości udostępnianych w internecie. Literatura w interpretacji Koziołka to nie martwy zapis, oceniany przez krytyków, opisywany przez literaturoznawców i przeznaczony do tego, by dręczyć młodzież szkloną. To spoglądanie w lustro kultury, specjalna odmiana edukacji obywatelskiej, której celem jest nie tylko rozumienie świata, ale też wytworzenie w sobie zdolności do wyrażania niezgody na to, co już jest i co może być. Zbiór esejów o literaturze, kulturze, historii i sztuce to erudycyjna wyprawa szlakiem wielkich dzieł, bohaterów i kulturowych kontekstów. Jest tu Szekspirowski sonet jako sposób na bezradność, jest wywrócona do góry nogami Lalka, śmiejący się Camus i pytania o to, czego o Jezusie nie powiedzieli nam ewangeliści. Koziołek używa tekstów starożytnych do wyjaśniania zdarzeń jak najbardziej współczesnych, dlatego niech nie zdziwi czytelnika spotkanie w jednym zdaniu Harveya Weinsteina ze świętym Augustynem. Publikacja współfinansowana przez Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Wielki człowiek do małych interesów. Komedia w pięciu aktach

Aleksander Fredro

Ambroży Jenialkiewicz to człowiek, który ma wielkie plany, zawsze z powodzeniem realizuje świetne pomysły, knuje wyśmienite intrygi i zarządza wielkimi majątkami. A przynajmniej tak mu się wydaje.

Wielki świat, wielka polityka 1940-1951. Korespondencja Józefa Potockiego i Alika Koziełł-Poklewskiego

Alik Koziełł-Poklewski, Józef Potocki

Wielki świat, wielka polityka 19401951. Korespondencja Józefa Potockiego i Alika KoziełłPoklewskiego w opracowaniu i z komentarzami Jerzego Jakubowicza to wyjątkowy zbiór listów pochodzących z okresu, kiedy Józefa Potockiego i Alika KoziełłPoklewskiego łączyła przyjaźń, wspólnota poglądów i wyznawanych wartości. Dyplomaci byli wytrawnymi komentatorami wydarzeń rozgrywających się na powojennej scenie politycznej. Ich korespondencje są ciekawym świadectwem historycznym, ważnym dla poznania historii polskiej emigracji, ale też wykraczającym poza ,,sprawę polską bo ukazującą zachodnią cywilizację w momencie wybuchu zimnej wojny.  Potocki i Poklewski dzielą się wieściami o rodzinie i przyjaciołach. Z bólem komentują  swary polskiej emigracji i z niepokojem nasłuchują wiadomości ze stalinowskiej Polski.  Nurtuje  ich  pytanie,  czy  można uratować świat od komunizmu i atomowej apokalipsy. Uważnie obserwują więc politykę USA i Wielkiej Brytanii, są też świadkami pierwszych prób jednoczenia się Europy. Potocki i Poklewski w swoich politycznych opiniach niezależnie, czy dotyczą one Zachodu, polityków emigracyjnych czy wydarzeń w Polsce okazują się przenikliwi, niezależni i dalekowzroczni. Autorzy listów dorastali wśród przodków doskonale pamiętających wiek XIX. Im samym przyszło żyć w czasach gwałtownych zmian i przełomu. Dlatego książka ta nie tylko opowiada osobiste historie, ale jest świadectwem świata dawnej wielkości na chwilę przed zniknięciem.

Wielki wybuch

Grzegorz Kasdepke, Barbara Kosmowska

Ksenia i Kryspin znają się z realu, ale zaprzyjaźniają się w sieci. Oboje niepozorni, Kryspin trochę ofermowaty, typ mola w okularach, Ksenia nieakceptowana przez koleżanki, przez niektórych uważana wręcz za dziwaczkę. W wirtualnym świecie czują się pewniej.  Grając wspólnie online w Gwiezdnych Rycerzy, dodają sobie atrybutów, są pewni siebie, zabawni i mocni. Ale kiedy Kryspin proponuje, żeby się spotkali, Ksenia się wycofuje, wystraszona, że nie jest taka spoko, jak się opisała w necie. Kryspin nie odpuszcza wie, że Ksenia jest z jego szkoły i szuka jej wśród koleżanek, prowokując kolejne niezręczne sytuacje. Wszystko zaczyna się komplikować, kiedy Ksenia znajduje psa Kryspina, a Kryspin nie wraca do domu na noc, bo go szuka. Czy w tych okolicznościach przyjaciołom uda się w końcu spotkać?

Wielkie tematy literatury amerykańskiej. T. 7: Miłość

red. Sonia Caputa, red. Agnieszka Woźniakowska

"Oddajemy do rąk Państwa kolejny, siódmy już tom Wielkich tematów literatury amerykańskiej. Tym razem motywem przewodnim zbioru stała się miłość. Autorzy jedenastu zamieszczonych w zbiorze tekstów próbują odpowiedzieć na pytanie, czy rzeczywiście miłość jest wielkim tematem amerykańskim. Czy członkowie tego społeczeństwa, na ogół postrzeganego jako pragmatyczne, materialistyczne i konsumpcyjne, cenią uczucie miłości? Czy istnieją, a jeśli tak, to jakie są literackie obrazy miłości w literaturze (i kulturze) amerykańskiej? Niniejszy tom podejmuje próbę odpowiedzi na te i podobne pytania." (Sonia Caputa, Agnieszka Woźniakowska – Wstęp)

Wieloryby i ćmy. Dzienniki 2007-2015

Szczepan Twardoch

Autoportret wielokrotny i literacka opowieść o współczesności Daleko za kołem podbiegunowym, na Spitsbergenie, jest osada. Stare drogi pozarastała tajga, okna szklarni rozbito. Po dawnym życiu pozostało niewiele niszczejące hangary, trochę śmieci, zeschnięte krzaki pomidorów. I cmentarz. Z brzydkimi, odlanymi z betonu nagrobkami. Pod jednym z nich leży ciało rocznej dziewczynki. Jego syn też ma rok. Został w kraju, a tak niedawno zasypiał mu na kolanach. Znacznie bliżej, na Śląsku, nie ma już śladu po starym młynie. Rozebrano go, bo groził zawaleniem. Zniknął też dom, w którym na świat przyszedł jego pradziadek, a kopalnię, w której dziadek został śmiertelnie ranny, zastąpiła szkoła wyższa. Wszędzie wokół historia porozrzucała kości. Niektóre należą do tych, którzy spoglądają ze starych zdjęć w rodzinnym albumie.                                     Dalekie podróże i bliskie spotkania. Obserwacje, komentarze, refleksje. W swoich dziennikach Twardoch przeplata ogólnoludzkie z pokoleniowym; historyczne ze współczesnym, a oswojone z obcym.  Wieloryby i ćmy autoportret wielokrotny i literacka opowieść o współczesności. 

Wiersze Czesława Miłosza o obrazach

Joanna Zembrzuska

Książka porusza temat przenikania się dwóch sztuk - malarstwa i poezji w twórczości Czesław Miłosza. Odległe w formie, a bliskie poprzez podobny sposób opisywania świata istnieją obok siebie i stanowią narzędzie do prób uchwycenia rzeczywistości.W książce przedstawiono "malarskie" momenty w biografii Miłosza, jego fascynacje twórczością dawnych i współczesnych mistrzów pędzla, m. in. Boscha, Breughla, angielskich realistów, Klimta i innych. W publikacji zebrano wszystkie utwory noblisty nawiązujące do sztuki malarskiej i dołączono reprodukcje obrazów.   Praca zatytułowana Wiersze Miłosza o obrazach jest próbą wyznaczenia malarskich zainteresowań poety i ich reminiscencji w jego twórczości. Prześledzenie faktów z życia artysty dowodzi, że dzieciństwo w inspirującym dworku w Szetejniach, późniejsze wyprawy na Zachód Europy i tamtejsze spotkania z dawną i współczesną sztuką zdeterminowały malarskie zainteresowania Miłosza - miłośnika sztuki i poety łączącego słowo z obrazem. Zaowocowały one w tej części poezji artysty, która powstała w wyniku inspiracji konkretnym obrazem, znanym motywem malarskim czy też okresem w dziejach sztuki.Miłosz najbardziej cenił realizm - holenderskie martwe natury, angielskie, francuskie i włoskie pejzaże najczęściej powtarzają się w jego twórczości. Zwracał uwagę na dosadność przedstawienia, wierne oddanie rzeczy, poprzez co mogły one ocaleć mimo toczącego się bezustannie czasu. Miłosz niejednokrotnie w pismach wspomina o fascynacji malarstwem Breughla Starszego, Chardina, Posta, Lorraine?a, a jako rodowód zainteresowania realizmem wskazuje esej Charlesa Baudelaire'a zatytułowany Malarz życia nowoczesnego, a traktujący o francuskim artyście Constantinie Guysie, który był piewcą paryskiej ulicy i wszystkiego, co brało udział w toczącym się na niej co dzień życiu. Ogromnie cenił wierność detalom, dokładnie oddawał na rysunkach to, co widział - był bardzo blisko rzeczywistości. A pisał o tym wszystkim Baudelaire, którego fascynował realizm przedstawienia paryskiej ulicy przez Guysa. Miłosz często mówił o swym zainteresowaniu malarstwem realistycznym, a tłumaczył to zazwyczaj chęcią dotarcia w poezji do istoty rzeczy. Nie lubił prozy, rzadko dotykała rzeczywistości, to liryka poprzez większą oszczędność słów i rozleglejsze możliwości wyrażenia językiem tego, co się zamierzyło, pełniła funkcje przechowywania od zapomnienia zdarzeń, osób, rzeczy. Poeta często mówił o tym, że należy ocalić od przemijania chwile - sądził, że tworzący sztukę są zobowiązani do uratowania jak największej ilości momentów. Prowadziłoby to do apokatastasis, ostatecznego odnowienia wszelkich rzeczy na końcu czasów. Fragment Zakończenia Recenzja: Kompozycja doskonale przemyślana, klarowna i spójna. We wstępie autorka rzeczowo i w oparciu o dobrze dobrane źródła przedstawia problematykę teoretyczną badań nad związkami poezji i malarstwa, w rozdziale 1 omawia kształtowanie się zainteresowań Miłosza malarstwem, jego wrażliwości, gustu, dokonywanych wyborów i ich motywacji. Rozdział 2 został poświęcony trzem cyklom poetyckim, stanowiącym zbiory ekfraz a rozdział 3 pozostałym wierszom odnoszącym się do malarstwa, zamieszczonym w późnych tomach poety i dopełniających całości problematyki. W ten sposób materiał został zarówno wyczerpany jak i uporządkowany według kryteriów wewnętrznych właściwych porządkowi twórczości poety.Praca świadczy o gruntownej znajomości twórczości Miłosza, nie tylko poetyckiej, której wybrane elementy stanowią przedmiot analizy, ale także esejów poety i jego wypowiedzi udzielnych w wywiadach. Autorka wybierała potrzebne jej elementy dzieła poety w sposób przemyślany, trzymając się nurtu problemowego istotnego dla tematu pracy. Widać też, że posiada staranne przygotowanie w zakresie literatury przedmiotu, zarówno co do opracowań poświęconych Miłoszowi (jego koncepcji sztuki, rozumienia mimesis, a także wybranych zagadnień filozoficznych), jak i malarzom, którzy stanowili dla niego inspirację. Rekonstrukcja kształtowania się zainteresowań Miłosza sztuką stanowi oryginalny i ważny wątek, być może wart rozwinięcia.Cennym i ważnym dla tematu uzupełnieniem są ilustracje (wraz ze spisem, wskazującym źródła reprodukcji), przypominające obrazy, którym Miłosz poświęcił omawiane w pracy utwory.Autorka opiera się na istniejących opracowaniach, dotyczących malarskich inspiracji w poezji Miłosza (m. in. E. Czarneckiej, A. Fiuta, A. Dziadka, K. Zajasa), oprócz tego jednak kilkakrotnie formułuje wyraźnie własne spostrzeżenia i hipotezy interpretacyjne. Zaproponowała też całościowe uporządkowanie poetyckich ekfraz Miłosza.Autorka wykorzystała w pracy właściwie dobrany i bogaty zestaw opracowań, odwoływała się do nich rzetelnie dokumentując swoje nawiązania. (...) prof. dr hab. Małgorzata CzermińskaInstytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego   Spis treści Wstęp 51. Malarskie fascynacje Miłosza 14Dzieciństwo i młodość 14"Malarstwo obyczajów" 22Nie więcej 26Malarze interesujący Miłosza 31Barok 39Poezja a malarstwo 432. Ale szła tędy, widziana przez malarza, I została na zawsze? - cykle poetyckie Czesława Miłosza poświęcone obrazom 46Ogród Ziemskich Rozkoszy 47W Yale 60O! 773. Pozostałe wiersze Miłosza o obrazach 85Portret z kotem 85Magdaleny de La Toura 88Tancerki Degasa 93Zakończenie 98Spis ilustracji 119Bibliografia 120