Cultural anthropology

41
Ebook

Ustrój konstytucyjny Republiki Kosowa

Robert Rajczyk

Publikacja prezentuje system konstytucyjny Republiki Kosowa. Stan prawny aktów normatywnych, które stanowią podstawę przedmiotowego opracowania, obejmuje grudzień 2015 roku. W publikacji wykorzystano przede wszystkim obowiązujące akty prawne uchwalone przez organy konstytucyjne Republiki Kosowa w albańskiej oraz angielskiej wersjach językowych, jak również akty normatywne Republiki Serbii w języku serbskim. Sięgnięto ponadto do wybranych opracowań naukowych prezentujących zagadnienia z zakresu geopolityki, historii oraz życia politycznego i społecznego Bałkanów. Jednym ze źródeł są także informacje pochodzącego z oficjalnych witryn internetowych instytucji Republiki Kosowa oraz Republiki Serbii, a także organizacji międzynarodowych i ich reprezentantów funkcjonujących na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych nr 1244 z 1999 roku. Brak sformułowań „niepodległość” czy też „suwerenność” w dokumentach z zakresu prawa międzynarodowego czyni kwestię jednostronnego ogłoszenia niepodległości przez Republikę Kosowa, ogromnie interesującą z politologicznego punktu widzenia. Monografia przeznaczona jest dla studentów politologii, dziennikarzy i szerokiego grona odbiorców zainteresowanych  tematyką skomplikowanych relacji etnicznych i politycznych w regionie Bałkanów. W pracy czytelnik odnajdzie bowiem szczegółowe informacje dotyczące kompetencji organów władzy i funkcjonowania Republiki Kosowa.

42
Ebook

W kręgu myśli Profesora Jana Szczepańskiego. Tom 5

Daniel Kadłubiec, Ewa Ogrodzka-Mazur, Andrzej Kasperek

Autorzy poszczególnych tekstów nawiązują do najważniejszych wartości: poczucia przynależności do określonej grupy, wpajania szacunku, przywiązania do tradycji własnego regionu, jego osiągnięć, kultury przodków, lokalnej gwary i ludzi, którzy go zamieszkują. Zwracają uwagę – w aktualnych kontekstach społecznych i kulturowych – na etos narodowy, etos pracy, cenione przez młodzież wartości w życiu codziennym i znaczenie kultury regionalnej w transmisji międzypokoleniowej. Podjęte rozważania stwarzają zarazem Czytelnikowi z jednej strony – możliwość poznania dziedzictwa kulturowego, tradycji regionalnej oraz wartości tkwiących w tym regionie, a z drugiej – szanse na otwarcie się na inne społeczności, na inne środowiska kulturowe i/lub inne regiony. Wszyscy Autorzy są zgodni co do tego, że życie oraz twórczość naukowa i literacka Profesora Jana Szczepańskiego potwierdzają słuszność tezy o „życiodajnym efekcie pogranicza”.

43
Ebook

W stronę antropologii inkluzywnej: głęboka niepełnosprawność intelektualna a człowieczeństwo. Studium z zakresu katolickiej teologii niepełnosprawności

Anna Maliszewska

Czy osoby upośledzone intelektualnie w stopniu głębokim, a więc jednostki pozbawione umiejętności werbalnej komunikacji ze światem, nie potrafiące zadbać o swoje podstawowe potrzeby egzystencjalne, zupełnie bezradne i – jak się zwykle uważa – bezrefleksyjne są osobami ludzkimi? A jeśli tak, to czy są osobami ludzkimi dokładnie tak samo, jak wszyscy inni przedstawiciele gatunku zwanego homo sapiens? Czy możemy skonstruować taką „definicję” człowieczeństwa, która swym zasięgiem obejmie wszystkie istoty ludzkie? I kto ostatecznie do owych istot ludzkich powinien być zaliczony? Próba odpowiedzi na powyższe pytania podejmowana jest w niniejszej pracy z perspektywy katolickiej, co jak się okazuje ułatwia zadanie tylko w pewnym zakresie. Z jednej strony bowiem Kościół stoi twardo na stanowisku broniącym prawa do życia osób z upośledzeniem umysłowym szczególnie w kontekście toczących się nieustannie debat na temat dopuszczalności aborcji eugenicznej, jak i eutanazji. Działanie takie wydaje się równoznaczne z obroną ich w pełni ludzkiej kondycji i godności. Z drugiej strony kościelna narracja przepełniona jest wątkami mówiącymi o człowieku jako podmiocie rozumnym i wolnym, równocześnie posługując się kategorią osób pozbawionych „używania rozumu”, do której zalicza małe dzieci i osoby niepełnosprawne intelektualnie.

44
Ebook

Zapisywanie świata. W poszukiwaniu antropografii

Krystian Darmach

Przedstawiona w tej książce antropografia jest propozycją atrakcyjną, chociaż – jako dzieło-tekst – nietypową. Autor kieruje ją, jak łatwo się domyślić, do czytelników chętnie poznających podejścia niestandardowe, przełamujące swojską badawczą „normalność”, podporządkowaną starym wspólnotowym paradygmatom. Takich odbiorców nie powinno odstraszyć złożone teoretyczne ugruntowanie antropografii, za to powinna zauroczyć tworzona w jej ramach opowieść o doświadczeniu i opisywaniu miasta, kontynuująca wcześniejsze „badawczo-pisarskie” próby Autora. Poszukiwanie antropografii to poszukiwanie czegoś, co właściwie w antropologii kulturowej i dziedzinach pokrewnych w istocie pod tą nazwą nie istniało. Przy ścisłych i pełnych porównaniach, brak dla publikacji Krystiana Darmacha antropologicznej albo antropograficznej konkurencji – czy to w naukowej literaturze krajowej, czy zagranicznej. Z recenzji prof. em. UŁ dr. hab. Andrzeja Pawła Wejlanda

45
Ebook

Zwyczaje pogrzebowe ludu polskiego

Adam Fischer

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Lęk przed śmiercią. Przyczyny śmierci. Dusza rozłączona z ciałem. Śmierć wynikiem siły nadprzyrodzonej. Czary powodują śmierć. Zapowiedzi śmierci: Wycie psa. Koń. Kret. Sowa i puszczyk. Kruk i pokrewne. Kukułka, sroka, sójka, jaskółka i dzięcioł. Piejąca kura. Wąż, łasica, trupia główka. Dziwne odgłosy. Spadanie obrazu. Blask i dym świecy. Niezwykłe zdarzenia w zajęciach rolnych. Cień ludzki. Żółta plama. Brak tężca pośmiertnego. Złowrogie sny. Luźne przykłady. Chwila konania: W obliczu śmierci. Ciężka śmierć wynikiem zaklęcia lub czarów. Cudowne środki, zapobiegające ciężkiemu konaniu. Wyjmowanie poduszki spod głowy. Układanie na ziemi. Wyzwalanie duszy. Cisza ułatwia skonanie. Gwiazda spadająca. Z chwilą śmierci: Ubieranie zmarłego. Unikanie węzła. Związywanie zmarłego. Zamykanie oczu i ust. Zawieszanie pracy. Ogień a zwłoki. Trup jako tabu. Budzenie śpiących. Wylewanie wody. Zasłanianie zwierciadła. Zatrzymywanie zegara. Przewracanie sprzętów. Dzwonienie za umarłych. Oznaczanie domu żałoby. Wystawienie zwłok: Układanie w trumnie. Trumna. Obdarzanie zmarłego. Dawanie pieniędzy do trumny. Dawanie paznokci do trumny. Jajko w trumnie. Wkładanie do trumny przedmiotów na czyjąś zgubę. Zmarłu upomina się o swoja własność. Światło przy zwłokach. Śpiewanie piesni żałobnych. Moc magiczna zwłok. Szkodliwe oddziaływanie zwłok na płodność. Słoma spod umarłego i wióry z trumny. Zawodzenie nad zwłokami. Opłakiwanie zmarłego. Zakazy opłakiwania. Wyprowadzenie zwłok: Czas i sposób wynoszenia zwłok. Pożegnanie zmarłego. Unikanie i stosowanie żelaza. Sypanie zboża. Wynoszenie nogami do przodu. Wylewanie wody. Rozbijanie naczyń. Uderzanie trumną o próg. Zamykanie drzwi. Zawiadamianie bydła i pszczół. Zwierzęta wiozące zwłoki. Pochód żałobny: Trzykrotne cofanie wozu. Szybkość jazdy. Zakaz uzywania bicza. Okolna droga. Pochód żałobny. Pogrzeb bezżennych. Przemowa pożegnalna. Strój żałobny. Jechanie na wozie ze zwłokami. Niesienie kaszy. Muzyka na pogrzebie. Zakaz wiezienia zwłok przez pola. Zakaz patrzenia oknem. Zakaz jedzenia w czasie pogrzebu. Spotkanie pogrzebu. Dusze błądzące. Zrzucanie słomy w drodze. Dusze spotykają się w zaświatach. Zakaz czytania wszystkich wigilii. Rodzina nie idzie na cmentarz. Chowanie zwłok: Składanie zmarłego w grobie. Przesądy związane z mogiłą. Chowanie twarzą ku wschodowi. Rzucanie ziemi na zwłoki. Przystrajanie mogiły. Ciernie na mogile. Sypanie maku. Pokarmy na grobie. Zakaz rwania kwiatów z mogiły. Chowanie zmarłych śmiercią nienaturalną samobójcy zabici położnice. Poezja nagrobkowa. Ziemia wyrzuca zwłoki. Zakaz oglądania się. Powrót z pogrzebu. Oczyszczalne umywanie. Uczta ku czci zmarłego: Stypa. Zakończenie: Zestawienie wyników ogólnych. Uzupełnienia i sprostowania. Bibliografia. Indeks miejscowości, osób i rzeczy.