Leksykon logików polskich 1900-1939

Andrzej Dąbrowski, Magdalena Hoły-Łuczaj, Andrew Schumann, Konrad Szocik, ...

Gdyby ktoś w 1918 roku prognozował rozwój logiki w dalszych dwudziestu latach, zapewne wymieniłby Wielką Brytanię, USA, Włochy, Niemcy i Francję. Jednak około 1930 roku to Warszawa została uznana za jedną ze światowych stolic logiki matematycznej. W rzeczy samej, logika stała się doniosłym rozdziałem historii nauki w Polsce. Niniejszy leksykon przedstawia sylwetki i dokonania logików polskich, rozpoczynających swe kariery naukowe w okresie od przełomu XIX i XX wieku do 1939 roku. Uwzględnione zostały nie tylko osoby koncentrujące się na badaniach logicznych, głównie matematycy i filozofowie, ale i takie, dla których logika była pobocznym polem zainteresowań, na przykład językoznawcy, filologowie, socjologowie i psychologowie.

Leksykon wiedzy o Turcji

Opracowanie zbiorowe

Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Majdy Leksykon obejmuje okres przedrepublikański i Republiki Tureckiej. Hasła ułożone w porządku alfabetycznym podają wiadomości w sposób syntetyczny i odnoszą się do wszystkich dziedzin życia Turcji współczesnej i czasów dawniejszych, od zagadnień politycznych, ustrojowych na obyczajach i sztuce kulinarnej kończąc.

Ludzie wygasłego wejrzenia. Szkice poświęcone wybranym kulturom pierwotnym dawnego i współczesnego świata

Jacek Olędzki

Praca opisuje i analizuje świadomość, myśli, sądy. poglądy, uczucia, wierzenia i wyobrażenia społeczeństw z różnych grup społecznych wielu kontynentów, które autor poznał w bezpośrednich badaniach naukowych.

O inteligencji inaczej. Czy jesteśmy mądrzejsi od naszych przodków?

James R. Flynn

Pojęcie efekt Flynna odnosi się do systematycznego wzrostu wyników uzyskiwanych w testach inteligencji (IQ), obserwowanego od początku XX wieku. Czy fakt ten oznacza, że każde kolejne pokolenie jest bardziej inteligentne niż poprzednie? Czy podpowiada nam, w jaki sposób każdy z nas może zwiększyć swoją inteligencję? Profesor Flynn pyta, czym tak naprawdę jest inteligencja, a następnie udziela zaskakującej i pouczającej odpowiedzi na to pytanie. Autor zestawia sztukę spisywania historii poznawczej z naukowym pomiarem inteligencji, przedstawiając nowe dane empiryczne, pokazuje, w jaki sposób możemy stworzyć kompletną teorię inteligencji oraz wysuwa zastrzeżenia do teorii inteligencji wielorakich autorstwa Howarda Gardnera. Ta fascynująca, wyjątkowa książka przerzuca most nad przepaścią oddzielającą nasze umysły od umysłów naszych przodków sprzed stu lat, wnosząc istotny wkład w naszą wiedzę o ludzkiej inteligencji. Flynn przedstawia pierwsze satysfakcjonujące wyjaśnienie imponującego wzrostu wyników uzyskiwanych w testach inteligencji. Unika absurdalnego wniosku, że nasi pradziadowie byli upośledzeni umysłowo, oraz równie niezadowalającej sugestii, że ów wzrost ogranicza się do wyników uzyskiwanych w testach IQ i nie ma żadnych szerszych implikacji.         N. J. Mackintosh, University of  Cambridge Ta książka pełna jest wnikliwych spostrzeżeń dotyczących naszych narzędzi badawczych oraz sposobów, w jakie mierzą one to, co naprawdę ważne względną zdolność mózgu do wykorzystywania pamięci i procesów uczenia się do tego, aby przystosować się do świata takiego, jakim go uczyniliśmy.         The Times James Flynn należy do niewielkiej grupy absolutnie prominentnych badaczy i teoretyków w zakresie problematyki inteligencji. Jego książka jest dziełem nadzwyczaj wartościowym i dzięki temu, że zawiera nową dobrze udokumentowaną wiedzę, i dlatego, że jest w niej mądra refleksja nad właściwościami ludzkiego umysłu. Autor nie kryje rozterek, przedstawia pytania, zachęca do poszukiwania pomysłów.  - Wiesław Łukaszewski, SWPS, Sopot W książce O inteligencji inaczej James Flynn () sugeruje, że nie powinniśmy automatycznie utożsamiać wzrostu IQ ze wzrostem poziomu inteligencji. Twierdzi, że trzeba rozłożyć inteligencję na czynniki pierwsze: rozwiązywanie problemów matematycznych, interpretowanie wielkich dzieł literackich, znajdowanie rozwiązań na poczekaniu, przyswajanie naukowego poglądu na świat, myślenie krytyczne i mądrość. Po przeprowadzeniu takiej dysekcji ujawnia się kilka paradoksów, które Flynn próbuje rozwiązać na stronach tej zajmującej książki. Richard Restak, American Scholar  JAMES R. FLYNN jest profesorem emerytowanym na Uniwersytecie Otago w Nowej Zelandii, który uhonorował go Złotym Medalem za Wybitną Pracę Badawczą. W 2007 roku Międzynarodowe Towarzystwo Badań Inteligencji przyznało mu tytuł Badacza Roku. Jest również wizytującym pracownikiem naukowym Instytutu Hoovera w Stanford, wykłada gościnnie na Universytecie Cornella, wygłosił wykład z serii Stafford Little Lectures na Uniwersytecie Princeton, a jego sylwetkę przedstawiono w Scientific American. Ostatnio opublikował swoje poglądy na temat zależności między rasą a ilorazem inteligencji w książce Where Have All the Liberals Gone? Race,  Class, and Ideals in America (Cambridge, 2008).

Studia z dziejów i kultury ludów tureckich

Opracowanie zbiorowe

Publikowane w niniejszym tomie referaty były prezentowane podczas obrad I Krajowej Konferencji Turkologicznej w Poznaniu w 2007 roku i II Krajowej Konferencji Turkologicznej w Warszawie w 2008 roku. Różnorodność tematów przedstawionych w czasie obu konferencji świadczy o bardzo szerokich zainteresowaniach naukowych polskich turkologów, zajmujących się nie tylko problematyką Republiki Tureckiej czy Imperium Osmańskiego, ale również różnymi zagadnieniami języka, literatury i kultury ludów tureckich zamieszkujących obszary Wschodniej Europy, Bałkanów, Kaukazu, Azji Środkowej i Wschodniej. Jednym z celów publikowania materiałów konferencyjnych jest udostępnienie wiedzy i materiałów źródłowych badaczom innych specjalności, historykom, etnografom, polonistom, które będą pomocne w ich pracach badawczych.

Świat arabski Kultura i polityka

Praca zbiorowa

VIII Ogólnopolska Konferencja Arabistyczna, która odbyła się w Warszawie w dniach 8-9 maja 2009 roku dowiodła, że w Polsce nie brakuje ważnych i interesujących badań nad problematyką świata arabskiego oraz islamu. Badania te niosą ogromny potencjał naukowy, wzbogacający różne dziedziny wiedzy: od humanistyki poprzez politologię i nauki społeczne do gospodarki. Orientalistyka, a zwłaszcza arabistyka i islamistyka, stały się niezbędne w ramach studiów interdyscyplinarnych, które dzisiaj w pełnym swoim wymiarze odznaczają się trójstopniowym schematem, łącząc teorię, ujęcia empiryczne oraz rzetelną wiedzę o poszczególnych regionach świata. Informacje o nich są niezbędne w możliwie szerokim zakresie, stąd wiedza o krajach Wschodu, w tym arabskich i muzułmańskich obszarach świata, jest dzisiaj tak bardzo potrzebna. Konferencja, gromadząc specjalistów z tej dziedziny z różnych stron Polski, dowiodła żywotności tych nauk. Dynamika samego wydarzenia, głębokie zaangażowanie referentów w poszczególne dziedziny badań, wywołały głębsze refleksje nad przebiegiem i tematyką konferencji. Stąd narodził się pomysł przekrojowego ujęcia szczególnie ważnych zagadnień z zakresu arabistyki i islamistyki na wybranych przykładach już nie w charakterze zapisu wygłoszonych referatów, ale inspirowanych nimi prac z zakresu badań prowadzonych przez poszczególnych autorów. W związku z tym powstał niniejszy zbiór artykułów, ilustrujący ważne, interesujące i nowatorskie problemy badawcze.

Światy zastępcze. Samotność wobec kultury

Paweł R. Wojciechowski

Czym są światy zastępcze? W jaki sposób stały się zbiorowym mechanizmem ucieczki? Co nas do owej ucieczki zmusza? Coraz częstsze uzależnienia od mediów społecznościowych, reality show, własnego wizerunku i popularności czy rzeczywistości wirtualnej oraz zjawiska takie jak kult młodości, samotność w sieci, zobojętnienie biznesu, radykalizacja polityki czy fundamentalizm to tematy zastępcze naszych czasów. Kultura popularna przez obietnice bez pokrycia przyczynia się do osamotnienia. Ostatecznie jednak to sami siebie opuszczamy. Autor opisuje zjawisko wspólnej samotności, która staje się w grupie społecznej złowrogim, uzależniającym światem zastępczym. Błędnym kołem pozorów, które mają przynieść chwilowe ukojenie, zastępując realne problemy. Utrwalona w kulturze wspólna samotność staje się groźna i nieprzewidywalna, odbiera poczucie sensu życia, jednocześnie nadając życiu sens pozorny. Książka jest próbą zrozumienia przyczyn ucieczki w quasi-rzeczywistość oraz źródeł i funkcji błędnych kół grupowych konfliktów wzmacnianych przez kulturę. Do czego potrzebne jest nam podtrzymywanie złudzeń dotyczących tego, co daje nam poczucie szczęścia? Dlaczego zapisujemy te złudzenia w kulturze, spektakularnie oszukując samych siebie? Decydując się na uczestnictwo w aktach zbiorowej iluzji, tworząc misterną strukturę myślenia życzeniowego, makietę rzeczywistości, na której ma się rozegrać osobisty spektakl, sami budujemy światy zastępcze, dajemy im uprawomocnienie i zasilamy je własnym życiem.

Teksty ezoteryczne w mediach w świetle krytycznej analizy dyskursu

Anna Sokół-Klein

Autorka podjęła mało eksplorowaną, lecz ważną problematykę. Celem publikacji jest bowiem analiza prasowego i telewizyjnego dyskursu ezoterycznego przeprowadzona na tle kontekstu społeczno-psychologicznego. W pracy zostały postawione pytania o to, dlaczego w XXI w. wzrosło zainteresowanie magią i medycyną niekonwencjonalną, jaki wpływ ma na to sytuacja ekonomiczna kraju i co sprawia, że ludzie wierzą wróżkom i bioenergoterapeutom. Materiał został pozyskany z 31 numerów czasopism, takich jak: "Wróżka", "Gwiazdy mówią...", "Nieznany Świat" i "Uzdrawiacz" z lat 2008-2012 oraz z emisji 13 programów telewizyjnych, m.in.: "Wróżki", "Tajemnice losu" i "Ręce, które leczą". Warstwa teoretyczna pracy ujawnia wręcz erudycję Autorki, która przedstawia nie tylko ustalenia terminologiczne, ale ze znawstwem odnosi się do nich, prezentując własne stanowisko. Z kolei zgromadzone w części analitycznej przykłady pełnią nie tylko funkcję egzemplifikacyjną ustaleń teoretycznych, ale i poznawczą jednocześnie, wzbogacają one również wywód, czyniąc go wiarygodniejszym i bardziej interesującym. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Karwatowskiej UMCS w Lublinie

Życie codzienne w muzułmańskim Madrycie

Nowaczek-Walczak Magdalena

Książka ukazuje oblicze Madrytu, którego próżno szukać w przewodnikach turystycznych. Opowiada o życiu codziennym muzułmanów, którzy przybywając do Hiszpanii przywieźli ze sobą bagaż odmiennych doświadczeń. Proponujemy wyprawę do Madrytu, gdzie nocne życie, muzeum Prado, stylowe kawiarnie czy stadion Santiago Bernabeu współistnieją z meczetami, arabskimi sklepikami oraz biurami turystycznymi organizującymi pielgrzymki do Mekki. Magdalena Nowaczek-Walczak - arabistka, doktorantka UW, spędziła dwa lata w Madrycie, gdzie miała okazję poznać bliżej społeczność muzułmańską. Oprócz islamu w kraju flamenco, corridy i wina interesuje się arabskim przekładem Harry'ego Pottera, Mekka Colą, lalką Fulla i innymi przejawami globalizacji świata arabskiego.