Najciekawsze mity greckie

Dimiter Inkiow

Kto to taki Minotaur? Jak powstał świat greckich bogów/ I dlaczego Dedal i Ikar potrafili latać? Książka ta porywa małych i dużych czytelników w ciekawy świat greckich mitów. Opowiada o Syzyfie i jego próbie przechytrzenia śmierci; o Kadmosie walczącym z groźnym smokiem i o tym, jak zakładał miasto Teby; o królu Midasie, który zapragnął, by wszystko, czego dotknie, zamieniało się w złoto - i o wielu innych bogach, ludziach i mitycznych postaciach. Interpretację świetnie przedstawił Jerzy Stuhr.

Nędznicy

Victor Hugo

Powieść Wiktora Hugo Nędznicy stanowi panoramę społeczeństwa francuskiego XIX wieku oraz wykładnię poglądów autora na kwestie sprawiedliwego porządku społecznego, walki z nędzą i wykluczeniem. W powieści przenikają się wątki fabularne przygodowe, obyczajowe, kryminalne oraz eseistyczne dygresje o charakterze filozoficznym i historycznym, w których Hugo zawiera swój program polityczny i społeczny.

Nędznicy

Victor Hugo

„Nędznicy” to powieść Victora Hugo, napisana w czasie, gdy Hugo przebywał na wygnaniu na wyspie Guernsey, opublikowana została w roku 1862. W tym samym roku ukazało się pierwsze wydanie polskie. Utwór w planach Wiktora Hugo miał być panoramicznym obrazem całego społeczeństwa francuskiego XIX wieku oraz wykładnią poglądów autora na kwestie sprawiedliwego porządku społecznego, walki z nędzą i wykluczeniem. Na kartach Nędzników, poprzez główne wątki fabularne oraz liczne dygresje o charakterze filozoficznym i historycznym, Hugo prezentuje swój program polityczny i społeczny, oparty na wartościach chrześcijańskich, wierze w możliwość pozytywnej przemiany każdego człowieka oraz w ciągły, obejmujący wszystkie dziedziny życia postęp. Praca nad utworem trwała blisko dwadzieścia lat, jego szczegółowa koncepcja ulegała w tym okresie wielokrotnym zmianom i rozszerzeniom.

Nędznicy. Les Misérables

Victor Hugo

Nędznicy pięcioczęściowa powieść Wiktora Hugo, napisana w czasie, gdy Hugo przebywał na wygnaniu na wyspie Guernsey, opublikowana została w roku 1862. W tym samym roku ukazało się pierwsze wydanie polskie. Utwór w planach Wiktora Hugo miał być panoramicznym obrazem całego społeczeństwa francuskiego XIX wieku oraz wykładnią poglądów autora na kwestie sprawiedliwego porządku społecznego, walki z nędzą i wykluczeniem. Na kartach Nędzników, poprzez główne wątki fabularne oraz liczne dygresje o charakterze filozoficznym i historycznym, Hugo prezentuje swój program polityczny i społeczny, oparty na wartościach chrześcijańskich, wierze w możliwość pozytywnej przemiany każdego człowieka oraz w ciągły, obejmujący wszystkie dziedziny życia postęp. Praca nad utworem trwała blisko dwadzieścia lat, jego szczegółowa koncepcja ulegała w tym okresie wielokrotnym zmianom i rozszerzeniom. Powieść Nędznicy łączy elementy powieści realistycznej z silnymi elementami romantycznymi i fragmentami o charakterze eseistycznym. Albert Thibaudet widział w niej syntezę gatunków: powieści przygodowej, obyczajowej, kryminału oraz umoralniającej powieści o bohaterach. (za Wikipedią). Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i francuskiej. Version bilingue: polonaise et française.

Nie-boska komedia

Zygmunt Krasiński

“Nie-boska komedia” to dramat Zygmunta Krasińskiego, jednego z trójcy wieszczów obok Mickiewicza i Słowackiego, uznawanych za największych poetów polskiego romantyzmu.   Tytuł nawiązuje do dzieła Dantego “Boska komedia”. Najważniejszym problemem poruszanym w dziele Krasińskiego jest konflikt polityczno-społeczny czyli, jak pisał, walka „arystokracji i demokracji”. W utworze zawarta jest także krytyka typowo romantycznego nastawienia do rzeczywistości.  

Nie-Boska komedia

Zygmunt Krasiński

Dramat romantyczny Zygmunta Krasińskiego napisany w 1833 r., a wydany w 1835 r. w Paryżu. Początkowo utwór miał nosić tytuł Mąż i być pierwszą częścią trylogii. Głównym bohaterem Nie-Boskiej komedii jest Mąż (hrabia Henryk). Pierwsza i druga część utworu przedstawia jego życie osobiste, trzecia i czwarta jego udział w wydarzeniach społecznych i historycznych. Mąż bierze ślub z kobietą, którą jak mu się wydaje kocha. Czuje się jednak poetą, pragnie tworzyć prawdziwą poezję. Żyje marzeniami, stąd tak łatwo szatanowi opętać jego duszę. Zsyła mu Dziewicę będącą dla Męża uosobieniem żywej poezji i piękna. Porzuca zrozpaczoną Żonę i rusza z Dziewicą. Ta niemal doprowadza go do zguby. Ratuje go anioł. Mąż powraca do domu, ale okazuje się, że Żona umiera w szpitalu dla obłąkanych, a syn Orcio jest poetą. Tymczasem wybucha rewolucja, a Mąż teraz już jako hrabia Henryk staje na czele arystokracji, przeciw której walczą rewolucjoniści. Henryk wybiera się do ich obozu, aby poznać przeciwnika. Widzi, że rewolucjoniści to tak naprawdę ludzie, którzy marzą o życiu arystokracji. Chcą pieniędzy, żywności, chcą się bawić. Utwierdza się w przekonaniu, że rewolucjoniści nie proponują żadnych nowych idei. Ostatecznie Henryk ginie na polu walki.

Nie-Boska komedia

Zygmunt Krasiński

Tytuł, inspirowany dziełem Dantego (Boska komedia), może być interpretowany dwuznacznie: określa historię jako dzieło ludzkości lub ukazuje komedię dziejącą się bez boskiej interwencji, przeczącą planom boskim. Jak uważał autor, działania człowieka są względne i ostatecznie poddane woli Boga. Tak więc dwie skrajnie odmienne racje w utworze tracą na znaczeniu w obliczu interwencji racji uniwersalnej, Absolutu. Najważniejszym problemem poruszanym w dziele Krasińskiego jest konflikt polityczno-społeczny czyli, jak pisał, walka arystokracji i demokracji. W utworze zawarta jest także krytyka typowo romantycznego nastawienia do rzeczywistości. Akcja dramatu rozgrywa się w przyszłości. Autor korzystał z wiedzy o wydarzeniach rewolucji francuskiej: walkach jakobinów, sektach i nowych doktrynach (m. in. saintsimonizm) i in. (za Wikipedią).

Nie-Boska komedia

Zygmunt Krasiński

Nie-Boska komedia „Do błędów, nagromadzonych przez przodków, dodali to, czego nie znali ich przodkowie — wahanie się i bojaźń; — i stało się zatem, — że zniknęli z powierzchni ziemi i wielkie milczenie jest po nich”. Bezimienny „To be, or not to be, that is the question”.    Hamlet Poświęcone Marii [...]Zygmunt KrasińskiUr. 19 lutego 1812 r. w Paryżu Zm. 23 lutego 1859 r. w Paryżu Najważniejsze dzieła: Nie-Boska komedia; Irydion; Psalmy przyszłości; O Stanowisku Polski oraz bloki korespondencji (m.in. do Delfiny Potockiej, Henryka Reeve, Augusta Cieszkowskiego, Bronisława Trentowskiego) Dramatopisarz, poeta i prozaik, przedstawiciel polskiego romantyzmu (jeden z tzw. trójcy wieszczów). Najwybitniejsze dzieło, Nie-Boską komedię, prozatorski dramat romantyczny o rewolucji, przedstawiający racje i winy obu walczących stron, opublikował mając zaledwie 23 lata (1835). Z czasem przeszedł na pozycje ultrakonserwatywne (por. Psalmy przyszłości publ. pod pseud. Spirydion Prawdzicki). Twórca radykalnej odmiany mesjanizmu polskiego. Tytuł hrabiowski rodzina Krasińskiego uzyskała od Napoleona. Trzyletni Zygmunt pełnił funkcję adiutanta następcy tronu Cesarstwa Francji (swego rówieśnika) i na uroczystościach nosił stosowny do tej funkcji mundur. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Nie-Boska komedia. Lektura z opracowaniem

Zygmunt Krasiński

Nowe wydanie Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, przygotowane z myślą o uczniach - bez cięć w treści, z zastosowaniem czcionki ułatwiającej czytanie oraz wygodnymi marginesami, uzupełnione o przypisy, wyjaśniające trudne lub archaiczne zwroty. Wydanie zawiera niezbędnik ucznia: opracowanie z biogramem autora, streszczenie, kluczową problematykę dla każdego z utworów oraz najważniejsze pojęcia literaturoznawcze, które dotyczą Nie-Boskiej komedii oraz epoki, w której powstały. Opracowanie utworów będzie przydatne nie tylko na lekcjach języka polskiego, ale także w trakcie przygotowań do egzaminu maturalnego. Serię Lektury wydawnictwa Pumilio tworzą doświadczone literaturoznawczynie i dydaktyczki, a opiekę merytoryczną nad serią sprawuje dr Agnieszka Wójtowicz-Zając, która dba o zgodność treści z podstawą programową oraz wysoki poziom językowy opracowań.

Nowele i opowiadania

Stefan Żeromski

Nowele i opowiadania Stefan Żeromski podejmuje przede wszystkim tematykę społeczną, społeczno-obyczajową oraz kwestie związane z rozliczeniem walk niepodległościowych. Nowele Zmierzch i Zapomnienie podejmują na przykład tematykę doli chłopskiej. Siłaczka i Doktór Piotr przedstawiają rozterki i różnice światopoglądowe inteligentów w końcu XIX w. Rozdziobią nas kruki, wrony..., Echa leśne czy O żołnierzu tułaczu są próbą zmierzenia się z legendą powstania styczniowego, wojen napoleońskich i rewolucji francuskiej. W tomie znalazły się następujące utwory: Siłaczka, Doktór Piotr, Zmierzch, Zapomnienie, Rozdzióbią nas kruki, wrony..., Echa leśne, Oko za oko, W sidłach niedoli, Pomyłki, Złe spojrzenie, Pavoncello, Cokolwiek się zdarzy, Ananke, Złe przeczucie, Po Sedanie, Pokusa, Niedziela, Poganin, Do swego Boga, O żołnierzu tułaczu, Na pokładzie, Legenda o bracie leśnym, Cienie, Tabu i Wszystko i nic.

O krakowskich psach i kleparskich kotach - Polskie miasta w baśni i legendzie

Barbara Tylicka

Książka zawiera 34 legendy o wszystkich polskich miastach wojewódzkich i kilku mniejszych ośrodkach. Wybór uwzględnia legendy dotyczące etymologii nazw i ważne wydarzenia historyczne. Każde hasło opatrzone jest herbem, na wyklejce jest mapa Polski z zaznaczonymi opisywanymi miastami. Książkę zamyka słowniczek i bibliografia. Narodziny miast giną w mrokach dziejów. Zwykliśmy je nazywać bajecznymi, legendarnymi. Archeolodzy dopiero od XIX wieku świadomie drążą ziemię, odkrywając tajemnice zagubionych cywilizacji. Wykopaliska poświadczają, że źródłem rozwoju cywilizacji, kultury i nauki od tysięcy lat były miasta. To one wypowiadały wojny, zawierały pokój, stawały się łupem grabieżców, ginęły od zarazy i klęsk żywiołowych. O ich mieszkańcach, budowlach i wydarzeniach krążyły ustnie przekazywane wieści, powtarzane przez pokolenia. Razem z miastem rosła jego legenda. Historyczne fakty, autentyczne doświadczenia w opowieściach ludowych mieszały się z marzeniami i sposobem widzenia opowiadaczy. Mówiona literatura ludowa, spisana potem przez uczonych etnografów i ludowych twórców, ciągle jest przedmiotem literackich opracowań pisarzy, poetów, źródłem legend i baśni. (...)

O poprawie Rzeczypospolitej

Andrzej Frycz Modrzewski

O naprawie Rzeczypospolitej to doniosłe dzieło Andrzeja Frycza Modrzewskiego, obrazujące stan Rzeczpospolitej doby renesansu i postulujące zmiany w duchu idealizmu politycznego, oparte na sprawiedliwych prawach i silnej władzy królewskiej. Traktat obejmował pięć ksiąg: O obyczajach, O prawie, O wojnie, O Kościele i O szkole, a tym samym stanowił rozległe kompendium wiedzy o działalności państwa.

O poprawie Rzeczypospolitej

Andrzej Frycz Modrzewski

O poprawie Rzeczypospolitej Księgi pierwsze O obyczajach Przedmowa Którzy się onych rzeczy między ludzi podawać ważą, o których już drudzy pisali, dwojakim obyczajem z onymi swymi spisami popisać się pracują; bo więc albo co pewniejszego podać obiecują, albo, co insi grubo wyłożyli, to oni ozdobniejszymi słowy i sentencjami objaśniają. Lecz ja — acz się nie spodziewam, żebym co pewniejszego nad one, co o rzeczypospolitej pisali, przynieść mógł, ani mi ozdobnej i ochędożnej rzeczy dostawa — przedsię podjąłem tej materii pisać, abym naszym ludziom jako na jakiej tablicy ukazał, co się mi zda w naszej rzeczypospolitej poprawy być godnego? [...]Andrzej Frycz ModrzewskiUr. 20 września 1503 roku w Wolborzu Zm. 1572 w Wolborzu Najważniejsze dzieła: O poprawie Rzeczypospolitej (1551) Renesansowy retor i pisarz polityczny, znany również za granicą. Sekretarz króla Zygmunta Starego (od 1547), absolwent Akademii Krakowskiej i protestanckiego uniwersytetu w Wittenberdze. W swoich dziełach postulował równość wobec prawa, publiczne szkolnictwo i państwową opiekę nad ubogimi - ale też opowiadał się za państwem sprawującym ścisłą kontrolę nad obywatelem. W 1560, pomimo posiadania niższych święceń kapłańskich, wziął ślub z Jadwigą Kamieńską. Nie był to jego jedyny konflikt z instytucjonalnym Kościołem. Jego główne dzieło, traktat O poprawie Rzeczypospolitej, zostało wpisane na indeks ksiąg zakazanych za sprawą rozdziału O kościele. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Oda do młodości

Adam Mickiewicz

Oda do młodości  Bez serc, bez ducha, — to szkieletów ludy!  Młodości! dodaj mi skrzydła!  Niech nad martwym wzlecę światem  W rajską dziedzinę ułudy:  Kędy zapał tworzy cudy,  Nowości potrząsa kwiatem  I obleka w nadziei złote malowidła!     Niechaj, kogo wiek zamroczy,  Chyląc ku ziemi poradlone czoło,  Takie widzi świata koło,  Jakie tępemi zakreśla oczy.    Młodości! ty nad poziomy  Wylatuj, a okiem słońca  Ludzkości całe ogromy  Przeniknij z końca do końca!    Patrz na dół — kędy wieczna mgła zaciemia  Obszar gnuśności zalany odmętem:    To ziemia!  Patrz, jak nad jej wody trupie  Wzbił się jakiś płaz w skorupie.  Sam sobie sterem, żeglarzem, okrętem;  Goniąc za żywiołkami drobniejszego płazu,  To się wzbija, to w głąb wali:  Nie lgnie do niego fala, ani on do fali;  A wtem jak bańka prysnął o szmat głazu! [...]Adam MickiewiczUr. 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka Zm. 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu (dziś: Stambuł) Najważniejsze dzieła: Ballady i romanse (1822), Grażyna (1823), Sonety krymskie (1826), Konrad Wallenrod (1828), Dziady (cz.II i IV 1823, cz.III 1832), Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (1833), Pan Tadeusz (1834); wiersze: Oda do młodości (1820), Do Matki Polki (1830), Śmierć pułkownika (1831), Reduta Ordona (1831) Polski poeta i publicysta okresu romantyzmu (czołowy z trójcy ?wieszczów?). Syn adwokata, Mikołaja (zm. 1812) herbu Poraj oraz Barbary z Majewskich. Ukończył studia na Wydziale Literatury Uniwersytetu Wileńskiego; stypendium odpracowywał potem jako nauczyciel w Kownie. Był współzałożycielem tajnego samokształceniowego Towarzystwa Filomatów (1817), za co został w 1823 r. aresztowany i skazany na osiedlenie w głębi Rosji. W latach 1824-1829 przebywał w Petersburgu, Moskwie i na Krymie; następnie na emigracji w Paryżu. Wykładał literaturę łacińską na Akademii w Lozannie (1839), a od 1840 r. literaturę słowiańską w College de France w Paryżu. W 1841 r. związał się z ruchem religijnym A. Towiańskiego. W okresie Wiosny Ludów był redaktorem naczelnym fr. dziennika ?Trybuna Ludów? i organizatorem ochotniczego Zastępu Polskiego, dla którego napisał demokratyczny Skład zasad. autor: Cezary Ryska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Odprawa posłów greckich

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski uważany jest za jednego z najwybitniejszych poetów epoki renesansu w Europie. Jego dramat Odprawa posłów greckich, wydany w 1578 roku, stanowi rozwinięcie jednego z wątków mitu o wojnie trojańskiej. Syn króla Troi uprowadza żonę króla Sparty Helenę. Greccy posłowie żądają zwrotu kobiety, jednak rada trojańska nie zgadza się i rozpoczyna przygotowania do nieuniknionej wojny z Grekami.

Odprawa posłów greckich

Jan Kochanowski

„Odprawa posłów greckich” to tragedia moralno-polityczna Jana Kochanowskiego, polskiego poety, który jest uważany za jednego z najwybitniejszych twórców renesansu w Europie. Przyczynił się on w wielkim stopniu do rozwoju polskiego języka literackiego. W „Odprawie posłów greckich” motywem przewodnim jest znany mit grecki o wojnie trojańskiej. Interesująca tragedia opisuje greckie poselstwo, które przybyło do Troi z żądaniem oddania porwanej, przez Parysa, Heleny.

Odprawa posłów greckich

Jan Kochanowski

Odprawa posłów greckich Podana na teatrum przed królem Jego Mścią i królową jej Mścią w Jazdowie nad Warszawą dnia 12 stycznia roku Pańskiego 1578, na feście u Jego Mści Pana podkanclerzego koronnego   Memu miłościwemu panu,  Jego Msci Panu,  Panu Janowi Zamoyskiemu  z Zamościa,  podkanclerzemu koronnemu etc., etc.  Służby swe w łaskę W. M. mego miłościwego Pana zalecam.    Wczora dopiero oddano mi obadwa listy za raz, któreś W. M. do mnie około tej tragedyjej pisał. [...]Jan KochanowskiUr. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Ody

Horacy

Pieśni liryczne (Carmina), znane także jako Ody (Odes), wydane zostały w czterech księgach. Ody napisane zostały w różnych metrach poetyckich i zawierały różnorodną tematykę. Chociaż w tematyce ód znalazły się zapożyczenia z poezji greckiej, to jednak większość z nich zrodziły okoliczności związane z życiem poety, czy też jego wspomnienia. Wiele utworów była to poezja okazyjna, skierowana do przyjaciół i znajomych. Wielokrotnie też zajmował Horacy głos w sprawach publicznych. Ody były w poezji całkowitą nowością. Jako szczególną innowację odebrano liryczne pieśni patriotyczne. Słuchano w Rzymie patriotycznych przemówień z ust wodzów i polityków, czytano je w epopejach. Ale żaden liryk nie przemawiał dotąd z piedestału wieszcza narodowego czy kapłana muz z wyjątkiem Eklogi IV Wergiliusza. W takiej roli próbował Horacy występować już w niektórych Epodach, jednak w Odach ze szczególnym jednak poczuciem wieszczej powinności przemówił do społeczeństwa rzymskiego, a zwłaszcza do młodzieży, jako przez bogów wybrany poeta i wychowawca. (Za Wikipedią).

Ody wybrane

Horacy

Stawiłem sobie pomnik trwalszy niż ze spiżu. / Od królewskich piramid sięgający wyżej; / Ani go deszcz trawiący, ani Akwilony / Nie pożyją bezsilne, ni lat niezliczony (fragment) Tagi: klasyka, poezja, rzym

Odyseja

Homer

Obok Iliady drugi z eposów, których autorstwo tradycja przypisuje Homerowi. Odyseja zaczyna się po dziesięciu latach wojny trojańskiej. Odyseusz ciągle nie wrócił do domu z wojny. Podróż tytułowego bohatera do domu prowadzi go przez wiele niebezpiecznych miejsc. Tymczasem syn Odyseusza, Telemach, ma dziesięć lat i dzieli dom z matką Penelopą i 108 młodymi ludźmi, których celem jest poślubienie Penelopy. Przez cały czas Penelopa trzymała zalotników z dala od siebie. Obiecała, że wybierze jednego z nich, gdy skończy tkać sukno pogrzebowe dla teścia. Jednakże każdej nocy rozpruwa pracę z poprzedniego dnia...

Odyseja

Homer

Muzo! Męża wyśpiewaj, co święty gród Troi / Zburzywszy, długo błądził i w tułaczce swojej / Siła różnych miast widział, poznał tylu ludów / Zwyczaje, a co przygód doświadczył i trudów! / A co strapień na morzach, gdy przyszło za siebie / Lub za swe towarzysze stawić się w potrzebie, / By im powrót zapewnić! Nad siły on robił, / Lecz druhów nie ocalił: każdy z nich się dobił / Sam, głupstwem własnym. Czemuż poświęcone stada / Heliosowi pojadła niesforna gromada? (Fragment)

Odyseja

Homer

"Odyseja" to poemat będący eposem heroicznym, którego autorstwo przypisuje się Homerowi. Jest to jeden z najstarszych zabytków literatury greckiej i europejskiej. Odyseja zaczyna się po 10 latach wojny trojańskiej. Odyseusz ciągle nie wraca do domu z wojny. Jego syn Telemach ma 20 lat i dzieli dom ze swą matką Penelopą i 108 młodymi ludźmi – zalotnikami, ubiegającymi się o jej rękę.

Odyseja

Homer

Jeden z najstarszych zabytków literatury greckiej i europejskiej. Autorstwo eposu przypisywane jest Homerowi. Po zakończeniu wojny trojańskiej Odyseusz nie wraca do domu. Na miejscu czekają na niego syn Telemach i żona Penelopa. Rodzina trzyma na dystans grupę zalotników liczących na śmierć żołnierza i możliwość przejęcia po nim schedy. Tymczasem Odyseusz w swojej drodze powrotnej napotyka na wiele przeszkód. Trafia na wyspę cyklopa, unika uwodzicielskiej mocy syren, musi wydostać się spod wpływu zakochanej w nim nimfy Kalipso oraz opuścić cało kraj Feaków. Ostatecznie Odys wraca do Itaki, zabija zalotników i łączy się z rodziną.

Odyseja

Homer

Ody­se­ja Pieśń pierw­sza Zgro­ma­dze­nie bo­gów. Ra­dy Ate­ny dla Te­le­ma­cha Mu­zo! Mę­ża wy­śpie­waj, co świę­ty gród Troi  Zbu­rzyw­szy, dłu­go błą­dził i w tu­łacz­ce swo­jej  Si­ła róż­nych miast wi­dział, po­znał ty­lu lu­dów  Zwy­cza­je, a co przy­gód do­świad­czył i tru­dów!  A co stra­pień na mo­rzach, gdy przy­szło za sie­bie  Lub za swe to­wa­rzy­sze sta­wić się w po­trze­bie,  By im po­wrót za­pew­nić! Nad si­ły on ro­bił,  Lecz dru­hów nie oca­lił: każ­dy z nich się do­bił  Sam, głup­stwem wła­snym. Cze­muż po­świę­co­ne sta­da  He­lio­so­wi po­ja­dła nie­sfor­na gro­ma­da? [...]HomerUr. VIII-VII w. p.n.e. Zm. Zm. VIII-VII w. p.n.e. Najważniejsze dzieła: Iliada, Odyseja Na temat Homera brak jednoznacznych informacji biograficznych i nie ma nawet pewności, czy Iliada i Odyseja miały jednego autora. W obydwu dziełach wyraźny jest wpływ tradycji ustnej, o czym świadczą powtarzające się formuły (np. stałe, rozbudowane określenia bohaterów). Pojawiały się zatem teorie, że Iliada i Odyseja stanowią zlepki anonimowych pieśni. Z drugiej strony kompozycja obydwu dzieł już w starożytności uchodziła za wzorcową. Homer, kimkolwiek był, wprowadza bowiem czytelnika od razu w środek akcji, wcześniejsze wydarzenia prezentując stopniowo w retrospekcjach. Iliada nie przedstawia nawet zdobycia Troi, kończąc się opisem pogrzebu Hektora - jednak smutny koniec miasta zostaje w w poemacie wielokrotnie przepowiedziany. Poza tym wiadomo, że Homer, kimkolwiek był, pisał dla publiczności znającej mity i legendy - a więc i dalszy przebieg akcji. Tradycyjnie uważa się, iż Homer żył w VIII w. p.n.e., kilkaset lat po wojnie trojańskiej (umiejscawianej zwykle w tzw. okresie archaicznym kultury greckiej). Już w starożytności trwał spór między siedmioma miastami, pragnącymi uchodzić za miejsce jego urodzenia (były to Argos, Ateny, Chios, Itaka, Kolofon, Pylos i Smyrna). Samo imię poety mogło oznaczać "zakładnika", "ślepca" (tradycja i oparte na niej dzieła sztuki przedstawiają go jako niewidomego, a w Odysei pojawia się postać ślepego dworskiego śpiewaka) bądź "tego, który składa razem" (a więc kompilatora pieśni aojdów, czyli wędrownych śpiewaków greckich). Homerowi przypisywane są również tzw. Hymny homeryckie (poświęcone poszczególnym bogom olimpijskim) oraz Batrachomyomachia (poemat heroikomiczny o wojnie żab z myszami, parodiujący Iliadę), prawdopodobnie jednak są to dzieła późniejsze. Właściwie wiadomo tylko jedno: Iliada i Odyseja stanowią najstarsze zachowane dzieła greckiej poezji epickiej i poprzedzają dzieło Hezjoda. Z pewną emfazą twierdzono nawet, że od Iliady zaczyna się grecka tożsamość kulturowa. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.