Mazurek Dąbrowskiego

Józef Wybicki

Mazurek DąbrowskiegoPolski hymn państwowy od 1927 roku Jeszcze Polska nie zginęła,    Kiedy my żyjemy.  Co nam obca przemoc wzięła,    Szablą odbierzemy.    Marsz, marsz Dąbrowski,    Z ziemi włoskiej do Polski.    Za twoim przewodem    Złączym się z narodem.    Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,    Będziem Polakami.  Dał nam przykład Bonaparte,    Jak zwyciężać mamy.    Marsz, marsz... itd.    Jak Czarniecki do Poznania    Po szwedzkim zaborze,  Dla ojczyzny ratowania    Wrócim się przez morze.    Marsz, marsz. [...]Józef WybickiUr. 29 września 1747 w Będominie Zm. 10 marca 1822 w Manieczkach Najważniejsze dzieła: Myśli polityczne o wolności cywilnej (1775-1776), Listy patriotyczne do eks-kanclerza Zamoyskiego (1777-1778), Zygmunt August (tragedia, 1779), Kulig (komedia, 1783), Szlachcic mieszczaninem (komedia, 1791), Polka, czyli oblężenie Trembowli (opera, 1788), Pieśń legionów polskich we Włoszech (1797) Działacz polityczny, publicysta, dramatopisarz, pamiętnikarz, poeta. Pierwsze nauki pobierał w kolegium jezuickim (1755-1763); relegowany za próbę wzniecenia buntu, podjął pracę w kancelarii sądu, co zapoczątkowało jego praktykę prawniczą, którą kontynuował później przez wiele lat z oddaniem i sumiennością. Mając dwadzieścia lat rozpoczął działalność polityczną jako poseł na sejm 1767-1768 (tzw. Repninowski), podczas którego wniósł protest przeciw ingerencji Rosji w sprawy polskie, mianowicie porwaniu senatorów i próbom zastraszania posłów. Przyłączył się do konfederacji barskiej (1768-1772), jeździł z misjami dyplomatycznymi, starając się uzyskać poparcie dla konfederatów, walczył w bitwie pod Kcynią, uzyskał stopień pułkownika. W latach 1770-1772 studiował incognito prawo w Lejdzie. W okresie międzyrozbiorowym wspierał obóz króla, piastował urzędy państwowe, współpracował z Komisją Edukacji Narodowej i był gościem obiadów czwartkowych; publikował prace na temat prawodawstwa, wraz z Andrzejem Zamoyskim opracowywał Zbiór praw sądowych (wyd. 1778). W swoich pismach krytykował ,,nierządność" Rzeczypospolitej spowodowaną anarchią wśród szlachty i samowolą magnaterii; propagował niezbędne reformy, m.in. wprowadzenie oczynszowania chłopów zamiast pańszczyzny. W 1793, został kawalerem Orderu Świętego Stanisława. Należał do władz powstańczych podczas insurekcji kościuszkowskiej, nie walcząc z bronią w ręku. Towarzyszył gen. Janowi Henrykowi Dąbrowskiemu w wyprawie wielkopolskiej, następnie na emigracji współorganizował Legiony Polskie we Włoszech, w 1797 r. napisał słowa pieśni legionów, zw. Mazurkiem Dąbrowskiego, która stała się po odzyskaniu niepodległości Polski hymnem państwowym. Brał udział w kampanii napoleońskiej; jego starszy syn, Łukasz, zmarł z powodu ran odniesionych w bitwie pod Wagram (1809). Wybicki aktywnie działał na rzecz utworzenia Księstwa Warszawskiego, następnie włączył się w działalność państwotwórczą. W 1807 r. został odznaczony przez cesarza Napoleona złotym krzyżem Legii Honorowej, a przez księcia warszawskiego (i króla saskiego zarazem) Fryderyka Augusta Order Orła Białego. Pełnił ważne funkcje państwowe i sądownicze; zarówno w Księstwie, jak również w utworzonym po kongresie wiedeńskim Królestwie Polskim był senatorem-wojewodą, a w latach 1817-1820 prezesem Sądu Najwyższego. Z tej ostatniej funkcji zmuszony był ustąpić, gdy przy opracowywaniu nowego kodeksu cywilnego jego poparcie dla utrzymania instytucji rozwodów spotkało się z ostrą krytyką kościoła katolickiego. Wycofał się z życia publicznego, zmarł w swoim majątku k. Śremu i tam został początkowo pochowany; w 1923 r. szczątki Wybickiego oraz kilku innych uczestników wojen napoleońskich uroczyście powtórnie pochowano na tzw. ,,Skałce Poznańskiej", w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan w kościele św. Wojciecha w Poznaniu. Przeczytaj artykuł o autorze w Wikipedii Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Mistrz i Małgorzata

Michaił Bułhakow

Słynne dzieło Michaiła Bułhakowa jedna z najważniejszych powieści XX wieku. W tłumaczeniu Andrzeja Drawicza Mistrz i Małgorzata jak wiele genialnych utworów wymyka się jednoznacznemu opisowi, prowokując mnogość interpretacji. Ta powieść szkatułkowa, bogata w odniesienia do literatury światowej, wciąż zadziwia bogactwem tematyki. Znaleźć w niej można rozważania na temat kondycji sztuki, echa nieustannego konfliktu twórcy z otoczeniem, klasyczny filozoficzny motyw walki dobra ze złem, ale także ciętą satyrę oraz ironiczne odniesienia do ocierającej się wielokrotnie o absurd radzieckiej rzeczywistości lat trzydziestych. A także rzecz jasna cudowny wątek miłosny tytułowych Mistrza i Małgorzaty, który dla wielu czytelników jest jedną z największych zalet tej książki. Michaił Bułhakow (1891-1940) to wybitny rosyjski prozaik i dramaturg. Z wykształcenia lekarz, po kilku latach rzucił praktykę i poświęcił się literaturze. Współpracował z wieloma pismami, ale znane są głównie jego opowiadania i powieści (Notatki na mankietach, Fatalne jaja, Psie serce, Biała Gwardia) oraz dramaty (Dni Turbinów, Ucieczka, Ostatnie dni, Zmowa świętoszków). Ukoronowaniem twórczości Bułhakowa jest powstała w latach 1928-1940, zaliczona już do światowej klasyki powieść Mistrz i Małgorzata.

Mocni ludzie

Antoni Ferdynand Ossendowski

Rosyjski okupant bezlitośnie traktował wszystkie przejawy polskich buntów i woli niepodległości. Na większość skazańców padał wyrok - zsyłka na Syberię. Była to kara dotkliwa, bowiem tęsknota za krajem i najbliższymi rozrywała serce. Jednak czy życie Polaków na wygnaniu oznaczało jedynie cierpienie i pewną śmierć? Porucznik Władysław Lis za udział w wojnie polsko-rosyjskiej w 1831 roku został wywieziony na Syberię. Tam, w małej wiosce wśród prostych i uczciwych ludzi znajduje swoje miejsce na ziemi. Uczy się od nich przetrwania pośród nieujarzmionej przyrody, dostrzegania jej rytmu i przemian. Surowa Syberia staje się jego domem, a dzika tajga żywicielką. Z czasem Polak swoimi czynami, uporem i pracowitością zyskuje przychylność rdzennej ludności syberyjskiej, która przerodzi się w wielką przyjaźń. Łączy ich wspólne pragnienie walka o wolność i wyzwolenie spod jarzma moskiewskiego.

Mocni ludzie

Antoni Ferdynand Ossendowski

Zaborca carski nie miał litości dla Polaków złaknionych wolności. Każde takie pragnienie brutalnie tłamsił, zsyłając synów naszego narodu na daleką i surową Syberię. Cierpieli tam nie tylko dlatego, że nie byli nawykli do tak ciężkich warunków, w jakich teraz musieli żyć, ale i z tęsknoty za krajem, za rodziną, za bliskimi. Dla niektórych jednak, a właściwie dla sporej liczby zesłańców, Syberia stała się drugim domem, a prości i uczciwi Sybiracy nie tylko nie postrzegali ich jako przestępców i wrogów, lecz jako dobrych, przyjaznych i wartościowych ludzi. Książka opowiada o życiu i losach jednego z zesłańców porucznika Władysława Lisa, który trafił w te odległe strony po upadku powstania listopadowego...

Monachomachia

Ignacy Krasicki

Nie wszystko złoto, co się świeci z góry, / Ani ten śmiały, co się zwierzchnie sroży: / Zewnętrzna postać nie czyni natury, / Serce, nie odzież, ośmiela lub trwoży. / Dzierżały miejsca szyszaków kaptury, / Nieraz rycerzem bywał sługa boży; / Wkrada się zjadłość i w kąty spokojne - / Taką ja śpiewać przedsięwziąłem wojnę. (Fragment)

Monachomachia

Ignacy Krasicki

“Monachomachia” to utwór Ignacego Krasickiego, jednego z głównych przedstawicieli polskiego oświecenia. Nazywany „księciem poetów polskich”.   Tematem utworu jest walka pomiędzy mnichami dwóch zakonów: karmelitów i dominikanów. Przedstawienie sporu mnichów w utworze naznaczone jest groteskowym humorem. Jednocześnie Monachomachia jest ostrą satyrą, krytyką ukrytą pod kostiumem zabawnych postaci.  

Monachomachia

Ignacy Krasicki

Monachomachia czyli wojna mnichów Pieśń I Nie wszystko złoto, co się świeci z góry,  Ani ten śmiały, co się zwierzchnie sroży:  Zewnętrzna postać nie czyni natury,  Serce, nie odzież, ośmiela lub trwoży.  Dzierżały miejsca szyszaków kaptury,  Nieraz rycerzem bywał sługa boży;  Wkrada się zjadłość i w kąty spokojne —  Taką ja śpiewać przedsięwziąłem wojnę.    Wojnę domową śpiewam więc i głoszę,  Wojnę okrutną, bez broni, bez miecza,  Rycerzów bosych i nagich po trosze;  Samo ich tylko męstwo ubezpiecza —  Wojnę mnichowską. [...]Ignacy KrasickiUr. 3 lutego 1735 r. w Dubiecku (Sanockie) Zm. 14 marca 1801 r. w Berlinie Najważniejsze dzieła: Myszeida (1775), Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki (1776), Monachomachia (1778), Pan Podstoli (1778 i 1784), Bajki i przypowieści (1779), Satyry (1779 i 1782), Antymonachomachia (1779), Wojna chocimska (1780) Wybitny polski poeta, prozaik, komediopisarz i publicysta. Kasztelanic chełmski, hrabia, przeznaczony do stanu duchownego ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Od 1766 r. biskup warmiński. Blisko współpracował z królem Stanisławem Augustem w dziele kulturalnego ożywienia kraju. Tworzył w duchu oświecenia (m.in. napisał w latach 1781-83 dwutomową encyklopedię Zbiór potrzebniejszych wiadomości, był twórcą pierwszego pol. czasopisma, (?Monitor?), ale jego Hymn do miłości ojczyzny (1774) oraz przekład Pieśni Osjana odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu polskiego romantyzmu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Monachomachia i Antimonachomachia

Ignacy Krasicki

"Tematem utworu jest walka pomiędzy mnichami dwóch zakonów: karmelitów i dominikanów. Przedstawienie sporu mnichów w utworze naznaczone jest groteskowym humorem. Jednocześnie Monachomachia jest ostrą satyrą, krytyką ukrytą pod kostiumem zabawnych postaci. Utwór jest dynamiczny, pełen komizmu przykładem jest choćby scena batalistyczna, kiedy to idą w ruch naczynia i trepy, postać ojca Hilarego czy też fakt, że zwaśnionych godzi mocny trunek i wspólna namiętność do kielicha. Monachomachia wywołała skandal występowała przeciw zakonom, zasobnemu życiu duchownych, próżniactwu i zacofaniu. Stanowi utrzymaną w duchu oświecenia krytykę wad społecznych, obecnych również w Kościele, czego Krasicki nigdy nie ukrywał. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Monachomachia,_czyli_Wojna_mnichów Antymonachomachia (z gr. monachos mnich, machia walka) poemat heroikomiczny autorstwa Ignacego Krasickiego wydany po raz pierwszy anonimowo w 1780 roku. Antymonachomachia powstała jako odpowiedź na liczne głosy krytyki. Autor stworzył ją jako pozorne przeciwieństwo Monachomachii, dokonując w sposób ironiczny pochwały życia zakonników. Treścią poematu jest historia klasztoru, do którego wiedźma podrzuca egzemplarz Monachomachii, która wywołuje oburzenie mnichów. Podobnie jak poprzednie dzieło, Antymonachomachia zawiera 6 pieśni podzielonych na oktawy i posługuje się jedenastozgłoskowcem. (https://pl.wikipedia.org/wiki/Antymonachomachia)"