Wstęp

Część I. Kłamstwo

• Statystyki kłamstwa
• Definicja kłamstwa
• Rodzaje kłamstwa
• Motywy kłamstwa
• Zjawiska psychologiczne w służbie kłamstwa
  • Dysonans poznawczy a kłamstwo
  • Heurystyki a kłamstwo
  • Reguła lubienia i sympatii a kłamstwo
  • Efekt kłamcy zaufanego
  • Nierealistyczny optymizm a kłamstwo
  • Reguła autorytetu a kłamstwo
  • Konformizm a kłamstwo
  • Efekt społecznych oczekiwań a kłamstwo
  • Efekt ślepej plamki a kłamstwo
  • Autoprezentacja a kłamstwo - czyli dlaczego udajemy?
• Mitomania (pseudologia)
• Rozpoznawanie kłamstwa
  • Mity związane z rozpoznawaniem kłamstwa
  • Naturalne metody wykrywania kłamstwa
  • Słowa
  • Głos
  • Ciało
  • Mikroekspresje
  • Wariograf (poligraf)
  • Podsumowanie

Część II. Dezinformacja i fake newsy

• Dezinformacja
  • Postprawda
  • Narzędzia dezinformacji
• Fake newsy
  • Charakterystyczne cechy fake newsa
  • Rodzaje fake newsów
• Zupełnie nienowe zjawiska
• Dlaczego ulegamy działaniom dezinformacyjnym?
  • Efekt śpiocha
  • Efekt domniemania prawdy
  • Rozumowanie motywowane i efekt potwierdzenia
  • Efekt odwrotnego działania
• Skutki dezinformacji
• Problem fałszywej wiedzy
  • Science, fake science i pseudoscience
  • Fake academia
  • Konsekwencje fałszywej wiedzy
• Obrona przed dezinformacją, czyli krótki trening krytycznego myślenia
  • Poziomy istotności dowodów
  • Pytania krytyczne
  • Metoda Sokratesa
  • CRAAP
  • Narzędzia weryfikacji danych

Część III. Oszustwa

• Czym jest oszustwo?
  • Statystyka oszustw
• Psychologia oszusta
  • Mroczna triada
  • Trójkąt oszustwa
• Psychologia oszukanych
  • Dlaczego dajemy się oszukać?
• Metody oszustów, czyli gra na naszym zaufaniu
  • OSINT
  • Etapy oszukiwania
  • Oszustwo na blika
  • Nigeryjski szwindel
  • Phishing (oraz jego odmiany)
  • Oszustwo na dopłatę do paczki
  • Oszustwo na wnuczka (i odmiany tej metody)
  • Trzy karty
  • Oszustwo na fałszywą wycieczkę sakralną
  • Prezentacja garnków (lub sprzętu medycznego, pościeli itp.)
  • Oszustwo na fałszywą polisę ubezpieczeniową
  • Piramida finansowa (oraz schemat Ponziego, MLM i crowdfunding)
  • Misselling
  • Oszustwo na fałszywą pracę
  • 10 socjotechnik najczęściej stosowanych przez oszustów
• Mistrzowie fachu, czyli prawdziwe historie oszustów
  • Czesław Śliwa, czyli konsul
  • Frank Abagnale, czyli złap mnie, jeśli potrafisz
  • Ferdinand Waldo Demara, czyli wielki oszust
  • Jacek Niszczota, czyli rabin
  • Gregor McGregor, czyli pionier
  • Charles Ponzi, czyli inwestor
  • Jordan Belfort, czyli wilk
  • Elizabeth Holmes, czyli kropla krwi
  • Anna Sorokin, czyli dziedziczka
  • Oszuści medyczni, czyli nowoczesna szarlataneria
• Autooszustwa, czyli jak oszukujemy samych siebie
  • Syndrom oszusta - sukces, który boli
  • Błędy poznawcze - niewidzialni architekci autooszukiwania
  • Media społecznościowe - filtr na rzeczywistość
  • Licencja moralna - jestem lepszy, niż naprawdę jestem
  • Przesadny optymizm - iluzja nieśmiertelności
  • Oszustwa pamięci - wspomnienia, które nigdy się nie wydarzyły

• Tytuł: PSYCHOLOGIA OSZUKIWANIA. Jak oszukujemy i jesteśmy oszukiwani
• Autor: Kamil Zieliński
• ISBN: 978-83-289-3386-6, 9788328933866
• Data wydania: 2025-09-10
• Format: Ebook
• Identyfikator pozycji: psyosz
• Wydawca: Onepress
• Kategoria wiekowa: 14+