Rozmowy o ludziach i pisaniu

Kazimierz Orłoś

Wnikliwy dialog pisarzy dwóch pokoleń. O pisaniu, życiu, przemijaniu, dramatach osobistych i odnajdywaniu sensu w istnieniu. Rozmowy z wybitnym prozaikiem Kazimierzem Orłosiem, prowadzone w latach 2022-2023 przez poetę i redaktora Krzysztofa Lisowskiego, poruszają wiele kwestii artystycznych, historycznych i egzystencjalnych. Pisarze wspominają znaczące postaci powojennej kultury, krajowej i emigracyjnej, m.in. J. Iwaszkiewicza, J. Giedroycia czy J. Mackiewicza, oraz podróże po Rosji i Ukrainie, także tę najdłuższą, którą warszawski pisarz odbył w 2010 roku śladami miejsc związanych z historią rodziny. Część rozmów poświęcona jest przyjaciołom autora Cudownej meliny M. Nowakowskiemu, M. Brandysowi, W. Odojewskiemu, W. Woroszylskiemu, J. Szuberowi, głównym przedstawicielom opozycji demokratycznej przed 1989 rokiem. Nie brakuje również tematów zaskakujących, chociażby wymiany myśli o soczystych słowach, przyzwoitości, języku nienawiści we współczesnej polityce, cieniach kultury masowej, głupocie i mądrości.

Rozpływaj się

Anna Cieplak

Pierwsza powieść o życiu eurosierot. Brakujący fragment narracji o współczesnej Polsce. Nowa książka Anny Cieplak! Było ich czworo, a ich drogi co rusz się przecinały. Przed laty wszystko wydawało się prostsze Robert i Alina, Janek i Marca. Teraz jest Dorotka, rozwód, kredyt, wróżby z kart, chwilówki i zdrapki. Rok 1999. Ruda Śląska. W jednym familoku mieszkają Marca, nad nią Robert z Jankiem i Omamą (oma śląska babcia, która weszła w rolę mamy), a na dokładkę Alina, która czuje się częścią ich rodziny. To czas pierwszych miłości, pierwszego alkoholu i marzeń o innym życiu, które płyną w atmosferze końca wieku i ostatniego satanistycznego mordu rytualnego. Rok 2009. Ustroń, Katowice. Spełniają się sny o wyrwaniu się do lepszego świata. Alina mieszka z córką w Superjednostce (bloku marzeń), a jej przyjaciele dostają pracę w górskim kurorcie pomimo kryzysu. Czy jest lepiej? Niekoniecznie. Czy mogło być gorzej? Z pewnością! Rok 2019. Ruda Śląska. Reunion, spotkanie po latach. Czas podsumowań i rozpaczliwych prób naprawienia relacji. To także powrót do dziecięcych zabaw i klątw, które wyjaśniają pewne zdarzenia lepiej niż fakty z przeszłości. W najnowszej powieści Anna Cieplak opowiada o ludziach, których mijamy każdego dnia. Choć metrykalnie dorośli, z powodu osierocenia, którego doświadczyli w okresie nastoletnim, wciąż zadają sobie trudne pytania. Czy jestem wystarczająco dobry? Czy nie zostanę porzucona? Czy powinnam starać się bardziej? Mocna, wyrazista i aktualna powieść o Polsce w Unii Europejskiej i osieroconym pokoleniu młodych osobach, zmuszonych dorastać bez dorosłych, którzy za chlebem wyjechali na Zachód. Uciążliwie szczera, rozbrajająco zabawna i boleśnie życiowa.

Rozrzucone

Liliana Hermetz

Długo wyczekiwana powieść pierwszej laureatki Nagrody Conrada Rozrzucone fabuła tej międzypokoleniowej i wielogłosowej powieści rozgrywa się w XX i XXI wieku na terenie trzech krajów. To rodzinna historia, w której tajemnica przeplata się z rozpracowywaniem polskich kompleksów. Marię wojenna zawierucha rzuciła do Alzacji, gdzie wraz z mężem Francuzem prowadzi restaurację, starając się zapomnieć o przeszłości i zapuścić korzenie na nowej ziemi. Jednak los skonfrontuje ją z wieloma wyzwaniami. Przez cały okres PRL-u Maria odwiedza swoje ciotki na Podkarpaciu. Zaprasza krewnych do Francji, próbując mimo skomplikowanych relacji utrzymać kontakt z rodziną i zachować tożsamość. Kim naprawdę jest Maria? Czym są granice dla niej i dla kolejnych kobiet w rodzinie, czy da się je przekroczyć? I co to jest właściwie ta ojczyzna? Najnowsza powieść Liliany Hermetz intryguje zarówno formą, jak i językiem. Każda z bohaterek dźwiga swoją tajemnicę i mówi w niepowtarzalny sposób: polszczyzna miesza się z językami ukraińskim, francuskim i alzackim, a kompleksy ubogich krewnych ze Wschodu z bólem wykorzenienia i samotnością emigracyjnego życia. Od biednej podkarpackiej wsi po współczesną Warszawę i pracę w polsko-francuskiej korporacji ponad pół wieku historii Europy, od drugiej wojny światowej, odbija się w losach kilku zwykłych, a zarazem wyjątkowych kobiet. Liliana Hermetz nie pozwala o nich zapomnieć.

Rozwój cech wydawniczych polskiej książki literackiej XIX-XX wieku. Wydanie 2

Janusz Dunin

Książka stanowi reedycję klasycznej już publikacji J. Dunina z 1982 r., która wpłynęła na dalszy rozwój badań historycznoliterackich i historycznobibliologicznych w Polsce, w opracowaniu i ze wstępem Jacka Ladoruckiego. Jest odpowiedzią na głosy środowiska naukowego mówiące o jej roli w XX-wiecznym dorobku dyscypliny oraz o potrzebie jej funkcjonowania w dydaktyce badaniach, zwłaszcza w czasach "przełomu cyfrowego". "Opracowanie weszło do kanonów lekturowych na studiach bibliologicznych w większości uniwersytetów w Polsce. Opisana w publikacji morfologia udokumentowana charakterystyką ewolucji poszczególnych elementów składowych druków, wzbogacona uwagami o historii czytelnictwa i instytucji wydawniczych, daje obraz przemian form edytorskich i odbioru tekstów w przeszłości. Parateksty opisane przez Dunina tworzą system i odgrywają ważną rolę w społecznym funkcjonowaniu literatury". Ze Wstępu Jacka Ladoruckiego

Rudowłosa

Orhan Pamuk

Czy pierwsze miłosne doświadczenie określa całe późniejsze życie? A może to siła historii i legend wyznacza nasz los? W małej miejscowości pod Stambułem pewien licealista doświadcza wstrząsającej miłości i popełnia wielką zbrodnię  W połowie lat osiemdziesiątych XX wieku mistrz Mahmut, studniarz i jego pomocnik, panicz Cem, przekopują mozolnie metr po metrze jałową działkę, próżno szukając wody. W wolnych chwilach opowiadają sobie historie, pokazujące, jak różnie patrzą na świat. Jedną z nich jest opowieść o ojcobójstwie Edypa. Mimo iż tak odmienni stary kawaler w sile wieku i młody chłopak nawiązują więź, która przypomina relację między ojcem a synem. Wszystko zmienia się za sprawą rudowłosej piękności, aktorki wędrownego teatru. Najdziksze sny nastolatka stają się jawą, by natychmiast dać pole najgorszemu z koszmarów wskutek nieuwagi Cema przy budowie studni dochodzi do tragicznego wypadku. Przerażony chłopiec ucieka do Stambułu, gdzie dopiero po wielu latach dowie się, czy naprawdę był winien śmierci mistrza i kim była rudowłosa uwodzicielka. W tej kameralnej historii, która łączy porażającą powieść rodzinną i płomienny romans, Noblista sięga po motyw z antycznej tragedii, by opowiedzieć wstrząsający i zaskakujący dramat współczesny, skonfrontować Wschód i Zachód i odmalować sugestywny portret targanej skrajnościami Turcji. Kolejny popis prozatorski i wyraz geniuszu Noblisty. Rudowłosa jest powieścią zbudowaną z zazębiających się wątków i następujących jeden po drugim zwrotów akcji, pełną aluzji historycznych i społecznych; trudną, kłopotliwą, mocną, ale wspaniałą powieścią, która stawia przed nami nowe fakty, wymagające od nas refleksji. Jest powieścią uniwersalną, która uwspółcześnia antyczną tragedię i doprowadza ją tak daleko, jak to możliwe! Hasan Bülent Kahraman, Sabah Jest to książka wielowarstwowa: powieść o konsekwencjach puczu z 1980 roku, powieść psychologiczna, powieść o ostatnich trzydziestu latach w tureckiej historii, powieść o możliwości czy niemożliwości bycia jednostką w Turcji, powieść o tragedii kobiet w tym kraju, powieść o niepokojącej metaforze studni Słowem, powieść Orhana Pamuka. Trzeba ją przeczytać. Murat Bjedu, T24

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze. T. 20: Z przemian gatunkowych w literaturze rosyjskiej XX i XXI wieku

red. Jadwiga Gracla, red. Halina Mazurek

Dwudziesty tom „Rusycystycznych Studiów Literaturoznawczych” poświęcony został zagadnieniom związanym z przekształceniami dokonującymi się w dziedzinie gatunków literackich. Niniejszy tom – jak pisze we Wstępie – Halina Mazurek stanowi próbę rozpoznania pewnych, zarówno powtarzających się we współczesnej literaturze rosyjskiej zjawisk związanych z przebudową gatunków literackich, jak i przypadków jednostkowych, ale ciekawych i godnych uwagi. Dwa początkowe teksty dotyczą okresu modernizmu. Pozostałe wiążą się już bezpośrednio z nowym pisarstwem, choć wymagającym, jeśli nie podsumowań to przynajmniej fachowych komentarzy na temat określony w tytule. Celem autorów było przede wszystkim potwierdzenie, na wybranych przykładach, różnorodności odmian gatunkowych cechującej literaturę postmodernistyczną, zasygnalizowanie problemów w identyfikacji gatunków i zwrócenie uwagi na modyfikacje gatunkowe do tej pory nieopisywane.

Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze. T. 27: Literatura rosyjska a kwestia żydowska

red. Agnieszka Lenart, red. Mirosława Michalska-Suchanek, red. Beata Pawletko

W ciągu ostatnich dwóch wieków obserwujemy co najmniej kilka fal masowych wyjazdów rosyjskich Żydów z Rosji. Pierwsza fala przypada na przełom XIX i XX stulecia, druga miała miejsce po rewolucji 1917 roku, kiedy żydowska elita intelektualna uciekała przed pogromami i rządami bolszewików i trzecia w latach 1971–1986. Po 1990 roku masowo z Rosji wyjeżdżało pokolenie „szestidiesiatników”, głównie intelektualistów i ludzi kultury. Powody były różne: pragnienie lepszego życia, chęć ocalenia dziedzictwa narodowego, poszukiwanie wolności i demokracji, ucieczka przed cenzurą i antysemickimi prześladowaniami, wreszcie „powrót do korzeni”. Ważny wpływ na kształt ośrodków emigracyjnych miało przywiązanie do tradycji, kultury i języka kraju pochodzenia, czyli Rosji, a także tempo procesów aklimatyzacyjnych oraz chęć czy potrzeba asymilacji. Na emigracji, nawet jeśli w przypadku przedstawicieli rosyjskiej alii w Izraelu jest to powrót do domu, zawsze zachodzi proces (re)konstruowania własnej tożsamości. Los człowieka-obywatela, mającego dwie ojczyzny, to nieustające rozterki, poczucie istnienia na rozdrożu, typowa dla losu każdego emigranta bifurkacja. Twórczość dla wielu literatów stała się formą terapii chroniącej przed utratą tożsamości. Rosyjskojęzyczne życie literackie w Izraelu i w innych ośrodkach na świecie, którego twórcami są literaci żydowskiego pochodzenia, biorąc pod uwagę zarówno liczebność jego przedstawicieli, jak i wartość interpretacyjną pisanych przez nich tekstów, stanowi istotną część kultury rosyjskiej. Wiedza naukowa w tym zakresie niestety jest niepełna i nieusystematyzowana, brakuje zwartych opracowań, opisujących rozmiary i złożoność zjawiska. Niniejsza publikacja ma ambicje zapoczątkować szczegółowe badania.

Równonoc

Ewa Przydryga

Światło czy ciemność co wybierzesz w obliczu moralnego dylematu? Tragedia wydarzyła się w tę właśnie noc. W równonoc. Jeden nierozważny krok wystarczył, by Justyna straciła swoją ukochaną siostrę, a wraz z nią część siebie. Choć minęły lata, kobieta wciąż próbuje uporać się ze stratą i wyrzutami sumienia. Dołącza do grupy cierpiących na nietypowe fobie pacjentów, którzy w ośrodku na odludziu szukają dla siebie ratunku. Terapię opartą na kontrowersyjnych metodach prowadzi ekscentryczny Werner. Nieustępliwie próbuje dotrzeć do źródeł fobii każdego z pacjentów. Obawa odkrycia przeszłości wzbudza w uczestnikach najgorsze instynkty. By uwolnić się od traumy, któreś z nich gotowe jest zabić. Do kolejnej równonocy w życiu Justyny zakrada się śmierć dochodzi do brutalnego zabójstwa. Mijają trzy lata. Kobieta próbuje na nowo ułożyć sobie życie z córką, lecz nagła wizyta jednego z byłych pacjentów Wernera znów przywołuje lawinę nieszczęść. Teraz, by odeprzeć gęstniejący wokół niej mrok i dotrzeć do niewygodnej prawdy, Justyna musi stoczyć najtrudniejszą w swoim życiu walkę...

Równonoc

Ewa Przydryga

Światło czy ciemność co wybierzesz w obliczu moralnego dylematu? Tragedia wydarzyła się w tę właśnie noc. W równonoc. Jeden nierozważny krok wystarczył, by Justyna straciła swoją ukochaną siostrę, a wraz z nią część siebie. Choć minęły lata, kobieta wciąż próbuje uporać się ze stratą i wyrzutami sumienia. Dołącza do grupy cierpiących na nietypowe fobie pacjentów, którzy w ośrodku na odludziu szukają dla siebie ratunku. Terapię opartą na kontrowersyjnych metodach prowadzi ekscentryczny Werner. Nieustępliwie próbuje dotrzeć do źródeł fobii każdego z pacjentów. Obawa odkrycia przeszłości wzbudza w uczestnikach najgorsze instynkty. By uwolnić się od traumy, któreś z nich gotowe jest zabić. Do kolejnej równonocy w życiu Justyny zakrada się śmierć dochodzi do brutalnego zabójstwa. Mijają trzy lata. Kobieta próbuje na nowo ułożyć sobie życie z córką, lecz nagła wizyta jednego z byłych pacjentów Wernera znów przywołuje lawinę nieszczęść. Teraz, by odeprzeć gęstniejący wokół niej mrok i dotrzeć do niewygodnej prawdy, Justyna musi stoczyć najtrudniejszą w swoim życiu walkę... AUDIOBOOK CZYTA FILIP KOSIOR

Rybie oko

Dominika Słowik

Pielęgnuj w sobie umysł nastolatka Dominika Słowik, laureatka Paszportu Polityki, powraca z powieścią nieodkładalną! Natalia słucha Backstreet Boys, razem z wujkiem uczy się układów tanecznych z teledysków w MTV, na obiad je smażone ziemniaki, podkrada mamie kosmetyki, a buty do szkoły nosi w zwykłych reklamówkach. Na naszych oczach stopniowo zastępuje dziecięce łzy i smarki spod nosa szlugami, ściga się z przyjaciółkami o pierwszą krew w majtkach i pierwszy dotyk. W skrócie dorasta. Edyta, dwudziestoparoletnia mama Nat, samotnie ją wychowuje i stara się zapewnić córce jak najlepsze życie. Często jest dla niej bardziej przyjaciółką niż matką. Pracuje na dziale mięsnym w całodobowym sklepie i oszczędza na czarną godzinę. Jej los zaczyna się odmieniać, gdy na łączach CB radia poznaje Artura, wytatuowanego kierowcę tira. I chociaż nie wszystko układa się jak powinno, jedno jest pewne nigdy się nie poddają. Dominice Słowik udało się opisać rzeczywistość tak, jak również jej pokolenie ją rozumiało i traktowało. Żyliśmy w niedostatku, ale bieda oznaczała wstyd dopiero wtedy, gdy ktoś nam ją wytknął lub wywąchał (!). W Rybim oku bieda nie jest ani tarczą, ani transparentem jest światem. Anka Sasnal

Rynek 14/1

Janusz Szuber

Dwadzieścia dwa nowe wiersze Janusza Szubera. Tłem tej opowieści poetyckiej, zawikłanej i  niejednoznacznej, są traumy rodzinne i osobiste swoista przypowieść o dzisiejszym Hiobie, bez szczęśliwego zakończenia. Mocne realia, jak sugeruje tytuł, zogniskowane wokół centrum, miejsca zamieszkania przy sanockim rynku, skąd widok na przeszłość, kościoły, San, zamek, nieco dalej na szpital. Precyzja, wielopiętrowe sensy i subtelna autoironia wszystko, czym sanocki poeta zachwycił niegdyś Herberta, Miłosza czy Barańczaka, powraca i w tym tomie.

Rynek i ratusz. O ukrytej sieci powiązań, która rządzi światem

Niall Ferguson

Kto pociąga za sznurki, z kim spiskuje i jak zyskuje władzę? Niall Ferguson, jeden z najsławniejszych historyków świata, profesor Uniwersytetów Harvarda, Oxfordu i Stanforda, demaskuje hierarchie i sieci, które wpływają na losy świata Dzięki wszechstronnemu i mistrzowsko napisanemu dziełu autora bestsellerowej Potęgi pieniądza dowiecie się, co łączy hiszpańskich konkwistadorów, bankierów z rodu Rothschildów, dawne żydowskie elity finansowe, inteligencję z czasów zimnej wojny, fundusze Georgea Sorosa i współczesnych islamskich terrorystów. To książka, która jako pierwsza oddaje należne miejsce sieciom powiązań powszechnej od stuleci i zyskującej na popularności dzięki nowym technologiom formie organizowania się, niedocenianej dotąd przez historyczne źródła.

Rytm życia

Antoni Kępiński

Rytm życia zawiera eseje z pogranicza filozofii i medycyny, rozważające mechanizm powstawania i rozwoju patologicznych form ludzkiego postępowania w różnych sytuacjach życiowych np. sprawowania władzy czy uwięzienia. Antoni Kępiński (1918-1972)- legendarny lekarz, jeden z najwybitniejszych polskich psychiatrów i filozofów współczesnych, życie poświęcił bez reszty chorym psychicznie, dwa lata przed śmiercią, nieuleczalnie chory, zapisał przemyslenia wieloletniej praktyki lekarskiej. Tak powstały klasyczne nie tylko w psychiatrii, ale i we współczesnej humanistyce książki: Psychopatologia nerwic, Rytm życia, Schizofrenia, ż psychopatologii życia seksualnego, Melancholia, Lek, Psychpatie.

Saga rodzinna w literaturze polskiej XXI wieku. Konwencja czy kontestacja?

Anna Zatora

Publikacja redefiniuje gatunek sagi rodzinnej, konfrontując najnowsze reprezentacje literackie z modelem tradycyjnej powieści rodzinnej, i bada zależności między ewolucją gatunku a przeobrażeniami zachodzącymi w modelu rodziny. Funkcjonujące w nauce definicje sagi rodzinnej (powieści rodzinnej) są niewystarczające, by określać najnowszy materiał literacki, czyli powieści o tematyce rodzinnej powstające na początku XXI w. Saga rodzinna jako gatunek silnie związany z życiem pozaliterackim rozwija się wraz ze zmianami zachodzącymi w modelu rodziny - stanowią one kulturowy kontekst badań, w których wykorzystano metodologię literaturoznawczą (genologia, poetyka), z zakresu studiów kulturowych i nauk społecznych (m.in. feminizm i gender studies). Analizie poddane zostały wybrane polskie utwory literackie powstałe w latach 2005-2015: Piaskowa Góra (Joanna Bator), Saturn (Jacek Dehnel), Stulecie Winnych (trylogia; Ałbena Grabowska), Dom na rozlewiskiem (trylogia mazurska; Małgorzata Kalicińska), Rodzina O. (Ewa Madeyska), Chochoły (Wit Szostak), Włoskie szpilki i Szum (Magdalena Tulli). Badania te wskazują na dwie drogi ewolucji gatunku: pierwsza stanowi kontynuację tradycyjnego modelu sagi rodzinnej, a należące do niej reprezentacje literackie (sagi konwencjonalne) zachowują wierność wypracowanemu wówczas modelowi rodziny i powielają większość elementów z zakresu poetyki; na drugiej drodze znalazły się utwory (sagi kontestacyjne), które czerpią z tradycji genologicznej, ale dokonują jej krytycznej reinterpretacji. W zakończeniu zaproponowano wprowadzenie dla nich terminu "antysaga", dotąd niefunkcjonującego w dyskursie naukowym. Analiza materiału literackiego pozwala wykazać związek między rozwojem badań kulturowych i ewolucją modelu rodziny a sagą rodzinną.

Same dobre wróżby

Sasza Hady

Czy da się zakochać w kimś, kogo nigdy nie spotkało się w realu? Eliza, Chira, Fearis i Nyle znają się tylko z Discorda i nigdy nie spotkali się na żywo. Tego lata mają wyjechać razem do domku w górach. Najbardziej zależy na tym Elizie, która ma sekretny plan rozkochania w sobie Nylea. Wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że się uda kiedy nagle na jej drodze staje dziwaczna kuzynka Sara. Eliza postanawia się jej pozbyć. Same dobre wróżby to pełna zabawnych intryg, miłosnych nieporozumień i zwrotów akcji opowieść o wychodzeniu ze strefy komfortu. Jak daleko mogą się posunąć introwertycy, aby zawalczyć o miłość? Sasza Hady, autorka kryminałów i fantastycznej Zefiryny debiutuje jako autorka YA. Gwarantujemy: nie będziecie się nudzić!

Samobójstwo Europy

Andrzej Chwalba

Dwudziesty wiek wybuchł w 1914 roku w Sarajewie Od wielu lat historycy przekonują, że druga wojna światowa była tylko dogrywką pierwszej. Nie da się zrozumieć nie tylko dziejów drugiej wojny światowej, ale i całej współczesnej historii Europy i świata bez znajomości Wielkiej Wojny praprzyczyny wszystkich najważniejszych zjawisk naszych czasów. Na polach bitew pojawiły się wtedy mordercze wynalazki i technologie, a w okopach tej wojny dojrzewały idee systemów totalitarnych. W latach 1914-1918 na światową arenę wkroczyły Stany Zjednoczone i Japonia, a po zakończeniu wojny na mapie świata wyrosły nowe państwa, w tym Polska. Andrzej Chwalba z epickim rozmachem, ale nie stroniąc też od anegdot, opisuje I wojnę światową chronologicznie - od tragicznie zakończonej wizyty cesarskiego bratanka w Sarajewie po 11 listopada 1918 roku. Osobne rozdziały autor poświęca specyfice wojny lądowej, morskiej i powietrznej oraz losom cywilów, w tym kobiet wchodzących z impetem w zdominowaną wcześniej przez mężczyzn historię. W Polsce nie było od lat tak nowoczesnej, wnikliwej, a przy tym tak elektryzującej książki o I wojnie światowej. Samobójstwo Europy to coś znacznie więcej niż rozprawa o przyczynach, przebiegu i skutkach Wielkiej Wojny. To rzecz, która przenosi czytelnika w epokę schyłku dawnych obyczajów, pozwala poczuć atmosferę przedwojennego, wielokulturowego Sarajewa i niemal zatańczyć na Trafalgar Square po podpisaniu rozejmu.

Samosiejki

Dominika Słowik

Laureatka Paszportu Polityki powraca w nowej odsłonie! Najbardziej wyrazista i oddziałująca na zmysły książka Dominiki Słowik. Po głośnych powieściach Atlas: Doppelganger oraz Zimowla Dominika Słowik prezentuje książkę, wsłuchującą się w nastroje naszej epoki i podkreślającą absurdy otaczającej nas rzeczywistości. W cyklu opowiadań, które dzięki metaforze samosiejek można czytać jako spójną literacką opowieść, uważnie rejestruje podszepty natury, ale też wydarzającą się na naszych oczach katastrofę klimatyczną. W świecie bohaterek i bohaterów Samosiejek rządzi wyobraźnia, nie ma zastanych reguł, natomiast granica między światem ludzi a przyrodą ulega coraz większemu zatarciu. Dziwne z pozoru zdarzenia rozsiewają się w tylko sobie znany sposób i domagają się uwagi. Są opowieścią o nas tu i teraz, w przyszłości. Autorka dyskretnie, czujnie wyrywa nas ze strefy komfortu, zderzając swoje postacie z nieznanym, nierozpoznanym, nienazwanym. Czy to literacki żart, czy może przeczucie przesilenia epoki antropocenu? Współczesne, zaskakujące, sensualne opowieści, które wyrastają z niespodziewanych historii: o ludzko-roślinnej przyjaźni, a może nawet miłości; o tym, że śniegu już nigdy nie będzie; o kobiecie, której wyrosło z nosa pnącze fasoli, tajemniczym locie w kosmos, a także o tym, dlaczego czasami boimy się niewłaściwych rzeczy Samosiejki to literacka odpowiedź na nastroje naszej epoki, skomponowana w sposób najbardziej dla tej epoki adekwatny: zaskakująco, dziwnie, straszno-śmiesznie. Samosiejki niepokoją i zmuszają do myślenia o otaczającym nas świecie, o innych istotach, które dzielą z nami przestrzeń, o klimacie. I o tym, że musimy wreszcie trochę ustąpić. Bardzo polecam! ADAM WAJRAK Dominika Słowik (ur. w 1988 w Jaworznie) polska pisarka, laureatka Paszportu Polityki 2019 za powieść Zimowla, finalistka Nagrody Literackiej Gdynia za debiut Atlas: Doppelganger w 2015 roku. Jej ostatnia powieść Zimowla została okrzyknięta wydarzeniem literackim i znalazła się wśród 10 najważniejszych książek roku 2019 dwumiesięcznika Książki. Ukończyła filologię hiszpańską. Mieszka w Krakowie.

Samosiejki

Dominika Słowik

Laureatka Paszportu Polityki powraca w nowej odsłonie! Najbardziej wyrazista i oddziałująca na zmysły książka Dominiki Słowik. Po głośnych powieściach Atlas: Doppelganger oraz Zimowla Dominika Słowik prezentuje książkę, wsłuchującą się w nastroje naszej epoki i podkreślającą absurdy otaczającej nas rzeczywistości. W cyklu opowiadań, które dzięki metaforze samosiejek można czytać jako spójną literacką opowieść, uważnie rejestruje podszepty natury, ale też wydarzającą się na naszych oczach katastrofę klimatyczną. W świecie bohaterek i bohaterów Samosiejek rządzi wyobraźnia, nie ma zastanych reguł, natomiast granica między światem ludzi a przyrodą ulega coraz większemu zatarciu. Dziwne z pozoru zdarzenia rozsiewają się w tylko sobie znany sposób i domagają się uwagi. Są opowieścią o nas tu i teraz, w przyszłości. Autorka dyskretnie, czujnie wyrywa nas ze strefy komfortu, zderzając swoje postacie z nieznanym, nierozpoznanym, nienazwanym. Czy to literacki żart, czy może przeczucie przesilenia epoki antropocenu? Współczesne, zaskakujące, sensualne opowieści, które wyrastają z niespodziewanych historii: o ludzko-roślinnej przyjaźni, a może nawet miłości; o tym, że śniegu już nigdy nie będzie; o kobiecie, której wyrosło z nosa pnącze fasoli, tajemniczym locie w kosmos, a także o tym, dlaczego czasami boimy się niewłaściwych rzeczy Samosiejki to literacka odpowiedź na nastroje naszej epoki, skomponowana w sposób najbardziej dla tej epoki adekwatny: zaskakująco, dziwnie, straszno-śmiesznie. Samosiejki niepokoją i zmuszają do myślenia o otaczającym nas świecie, o innych istotach, które dzielą z nami przestrzeń, o klimacie. I o tym, że musimy wreszcie trochę ustąpić. Bardzo polecam! ADAM WAJRAK Dominika Słowik (ur. w 1988 w Jaworznie) polska pisarka, laureatka Paszportu Polityki 2019 za powieść Zimowla, finalistka Nagrody Literackiej Gdynia za debiut Atlas: Doppelganger w 2015 roku. Jej ostatnia powieść Zimowla została okrzyknięta wydarzeniem literackim i znalazła się wśród 10 najważniejszych książek roku 2019 dwumiesięcznika Książki. Ukończyła filologię hiszpańską. Mieszka w Krakowie. AUDIOBOOK CZYTA MARTA MARKOWICZ

Samotność Bogów

Dorota Terakowska

Historia o samotności, wierze i nieuchronności zmian. Przodkowie Jona bali się świata. Pragnęli obecności kogoś, kto byłby potężniejszy niż żywioły i przyroda. Powoływali więc do życia różne nadprzyrodzone istoty, ale one nie dawały im oparcia. W końcu z ludzkiej potrzeby narodził się Światowid. Szybko urósł w siłę i stał się okrutny. Teraz plemię Jona przyjęło wiarę w Boga Dobroci, odsuwając się od starych bóstw. Oddzielają je od nich rzeka, puszcza i Tabu. Mały Jon przekracza zakazaną granicę i dociera do opuszczonego Światowida. Czego bóg zażąda od Jona? Dokąd zawiedzie go Kamienna Droga? Książka wyróżniona przez Polską Sekcję IBBY, rekomendowana przez jury do Paszportu Polityki i nominowana do nagrody pisarzy fantasy Srebrny Glob. Dorota Terakowska pisze książki czytane zarówno przez dzieci i młodzież, jak i przez dorosłych. Młodsi czytelnicy kochają ich magiczną atmosferę, starsi doceniają pracę, jaką włożyła autorka w wymyślenie własnej wersji literatury. Przemysław Czapliński Samotność Bogów Terakowskiej jest książką piękną, napisaną swobodnie, językiem czystym, dość misternie skomponowaną, przywodzącą na myśl Tolkiena Mądrą, uczącą miłości do życia zwyczajnego i otwartości na niezwykłość. Piotr Śliwiński, Megaron

Samotność Bogów

Dorota Terakowska

Historia o samotności, wierze i nieuchronności zmian. Przodkowie Jona bali się świata. Pragnęli obecności kogoś, kto byłby potężniejszy niż żywioły i przyroda. Powoływali więc do życia różne nadprzyrodzone istoty, ale one nie dawały im oparcia. W końcu z ludzkiej potrzeby narodził się Światowid. Szybko urósł w siłę i stał się okrutny. Teraz plemię Jona przyjęło wiarę w Boga Dobroci, odsuwając się od starych bóstw. Oddzielają je od nich rzeka, puszcza i Tabu. Mały Jon przekracza zakazaną granicę i dociera do opuszczonego Światowida. Czego bóg zażąda od Jona? Dokąd zawiedzie go Kamienna Droga? Książka wyróżniona przez Polską Sekcję IBBY, rekomendowana przez jury do Paszportu Polityki i nominowana do nagrody pisarzy fantasy Srebrny Glob. Dorota Terakowska pisze książki czytane zarówno przez dzieci i młodzież, jak i przez dorosłych. Młodsi czytelnicy kochają ich magiczną atmosferę, starsi doceniają pracę, jaką włożyła autorka w wymyślenie własnej wersji literatury. Przemysław Czapliński Samotność Bogów Terakowskiej jest książką piękną, napisaną swobodnie, językiem czystym, dość misternie skomponowaną, przywodzącą na myśl Tolkiena Mądrą, uczącą miłości do życia zwyczajnego i otwartości na niezwykłość. Piotr Śliwiński, Megaron AUDIOBOOK CZYTA MARCIN POPCZYŃSKI

Sapiens. Od zwierząt do bogów. Wydanie jubileuszowe

Yuval Noah Harari

WYDANIE JUBILEUSZOWE Z NOWYM POSŁOWIEM AUTORA NA DZIESIĘCIOLECIE PREMIERY KSIĄŻKI Opowieść, która zmieniła postrzeganie ludzkiego gatunku. Bestseller wszech czasów 25 milionów sprzedanych egzemplarzy! Sto tysięcy lat temu z trudem walczyliśmy o przetrwanie, żyjąc w ciągłym strachu przed siłami natury. Dziś wydaje się nam, że opanowaliśmy świat. Sapiens to fascynująca historia naszego gatunku i opowieść o tym, co robimy z własną potęgą. Harari prowokuje, angażuje i zachęca do spojrzenia na ludzkość z dystansu. W nowym posłowiu do jubileuszowego wydania podsumowuje postęp człowieka w ciągu minionej dekady i zadaje istotne pytania o nasz rozwój w dobie inteligentnych algorytmów. Jak potoczy się historia, kiedy sztuczna inteligencja przejmie kontrolę nad kulturą i zacznie tworzyć historie, melodie, obrazy, prawa i religie? W ciągu kilku lat sztuczna inteligencja może wchłonąć całą ludzką kulturę wszystko, co stworzyliśmy od czasów człowieka-lwa z jaskini Hohlenstein-Stadel i malowideł z jaskini Chauveta przetrawić ją i zacząć wypluwać z siebie potok nowych artefaktów kulturowych. () Każdą technologię można wykorzystać do wielu różnych celów, a my wciąż możemy wpływać na kształt technologii, którą tworzymy. Za jedno lub dwa stulecia na Ziemi zapanują istoty różniące się od nas bardziej, niż my różnimy się od neandertalczyków czy szympansów. Ale my, ludzie, mamy jeszcze czas, aby odpowiedzieć na pytanie, którym zakończyłem tę książkę w 2014 roku: czego pragniemy pragnąć? Yuval Noah Harari (fragment nowego posłowia) Polecam Sapiensa wszystkim zainteresowanym historią i przyszłością naszego gatunku. BILL GATES Interesująca i prowokująca lektura. Uzmysławia, jak krótko jesteśmy na tej planecie i jak krótką historię mają rolnictwo i nauka. I dlaczego nie powinniśmy tych osiągnięć brać za pewnik. BARACK OBAMA Harari analizuje historię świata, tak, całego świata i stawia wnioski, które mają bezpośrednie znaczenie dziś i dla nas. BARTOSZ WĘGLARCZYK, ONET.PL AUDIOBOOK W INTERPRETACJI ROCHA SIEMIANOWSKIEGO

Sarmackie theatrum. T. 7: W kręgu rodziny i prywatności

red. Mariola Jarczykowa, Renata Ryba

Rozprawy zgromadzone w siódmym tomie Sarmackiego theatrum koncentrują się na zagadnieniach związanych z prywatnością oraz z różnorodnym funkcjonowaniem dawnej rodziny. Autorzy, analizując teksty pochodzące z ubiegłych stuleci (XVI-XIX wiek), przybliżają wiele znanych postaci ówczesnego życia publicznego, w tym członków rodów królewskich i magnackich, a także przedstawicieli szlachty i mieszczaństwa. Publikacja ta wnosi istotne ustalenia i nowe treści do wiedzy na temat dawnej obrzędowości i funkcjonowania rodziny. Podstawą rozważań są nie tylko polskie i łacińskie teksty literackie, ale także korespondencja, mowy, kazania, modlitewniki, kroniki klasztorne i poradniki dla spowiedników. Na osobną uwagę zasługuje źródłowy artykuł omawiający nieznane wydanie przysłów Salomona Rysińskiego z 1621 roku. Interesujący dobór tematyki rozważań i odkrywcze dociekania zainteresują zarówno specjalistów zajmujących się dawną kulturą oraz piśmiennictwem, jak i pasjonatów, którym bliskie są zagadnienia prywatnego życia różnych grup społecznych.

Sati. Samopalenie wdów w najdawniejszych relacjach Wschodu i Zachodu

Szczurek Przemysław

Sanskrycki termin sati (sati) oznacza wierną, prawą, cnotliwą niewiastę. Staroindyjska tradycja powiązała go przede wszystkim z kobietą, która po śmierci męża ginęła wraz z nim na stosie kremacyjnym, by wspólnie podążyć do świata niebiańskiego i tam wieść dalszą, pełną szczęścia egzystencję, a po powrocie na ziemię w kolejnym wcieleniu znów zostać jego wierną małżonką. Z czasem termin sati zwłaszcza w jego zachodniej recepcji zaczął być także używany na określenie samego zwyczaju i praktyki samopalenia wdów w Indiach oraz związanego z nią ceremoniału. Bulwersujące Europejczyków informacje o zwyczaju samopalenia wdów docierały z Indii do świata zachodniego znacznie wcześniej niż bogactwo indyjskiej myśli filozoficznoreligijnej, medytacja, joga, upaniszady, Bhagawadgita, doktryna buddyzmu i zanim narodziła się w europejskich uniwersytetach świadomość indoeuropejskiej wspólnoty językowej. Średniowieczne i nowożytne relacje o wdowach wstępujących na stos trafiały do Europy najczęściej w formie pamiętników z podróży, głównie z okresu XVIXVIII w. Świat zachodni miał jednak okazję słyszeć o tym zdumiewającym zwyczaju znacznie wcześniej, bo już w czasach starożytnych. Książka Przemysława Szczurka koncentruje się na przedstawieniu, klasyfikacji i analizie najstarszych świadectw odnoszących się do praktyk samopalenia wdów w Indiach. Autor analizuje z jednej strony świadectwa staroindyjskie (przede wszystkim sanskryckie), z drugiej strony starożytne a w niektórych przypadkach także późniejsze relacje świata zachodniego. Przedstawia także zachowane w Indiach materialne dowody czci oddawanej sati (tzw. kamienie pamięci sati z zawartymi na nich symbolami i inskrypcjami, kapliczki i świątynki sati). Przytoczone przez autora świadectwa zwłaszcza te literackie pozwalają skonfrontować najstarsze źródła Wschodu i Zachodu na temat jednego z najbardziej osławionych i kontrowersyjnych obyczajów dawnych Indii. Przemysław Szczurek - adiunkt w Zakładzie Filologii Indyjskiej (Instytut Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych) Uniwersytetu Wrocławskiego. Prowadzi badania nad literaturą staroindyjską oraz greckimi i rzymskimi źródłami o Indiach starożytnych. Jest autorem prac na temat procesów redakcji Bhagawadgity, filozoficzno-religijnych koncepcji zawartych w literaturze sanskryckiej i tekstach kanonu palijskiego oraz greckich i rzymskich świadectw o Indiach.

Sceny z życia za ścianą

Janusz Wiśniewski

Historie cierpienia i samotności, bliskości, tęsknoty, rozpaczy i marzeń Janusz L. Wiśniewski znów zaskakuje. Pełne wrażliwości historie o zwykłych ludziach: chorym na silną depresję mężczyźnie, który stracił pracę; molestowanej w dzieciństwie kobiecie; szczęśliwej i zakochanej parze homoseksualistów; ludziach, którzy w wypadku stracili swoich bliskich. Felietony zebrane w książce, publikowane były na łamach magazynu Pani. Kontynuacja hitowych Intymnej teorii względności oraz Molekuł emocji. Janusz L. Wiśniewski - doktor informatyki i doktor habilitowany chemii, naukowiec i pisarz, autor bestsellerowych powieści S@motność w Sieci, Los powtórzony, a także zbiorów opowiadań Zespoły napięć, Intymna teoria względności oraz Molekuły emocji. Ostatnio w Wydawnictwie Literackim opublikował Czy mężczyźni są światu potrzebni?. Obecnie mieszka i pracuje we Frankfurcie nad Menem. Na swojej stronie internetowej pisze: Panie, pomóż mi być takim człowiekiem, za jakiego bierze mnie mój pies....