Na tropie złodzieja psów

Justyna Balcewicz

Kornel ma jedenaście lat, wielkie okulary, łatkę kujona i... największego na świecie psa. Brzydal, olbrzymi mastif angielski, to jego najlepszy przyjaciel. Zwłaszcza teraz, gdy po przeprowadzce chłopak musi zaczynać wszystko od nowa. Ale pewnego dnia wierny przyjaciel znika. Zwykła ucieczka? Tak sądzi policja, tylko skąd wziął się podejrzany kawałek kiełbasy? Kornel nie może tego tak zostawić. Na szczęście znajduje sojuszników. Popularną cheerleaderkę Julię, pochodzącą z artystycznej rodziny Delę i misiowatego doktora Zwierza. Czy z ich pomocą uda się odzyskać Brzydala? Dołącz do Klubu Obrońców Czworonogów i rozwiąż zagadkę psich zaginięć!

Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza - stan - perspektywy

Aleksandra Achtelik, Romuald Cudak, Danuta Krzyżyk, Jan Mazur, ...

„Nauczanie i promocja języka polskiego w świecie. Diagnoza – stan – perspektywy” to pozycja obowiązkowa na półkach nauczycieli, wykładowców, lektorów, działaczy polonijnych, animatorów kultury, dziennikarzy, dyplomatów – jednym słowem wszystkich, którym prestiż języka polskiego w świecie leży na sercu i od których los i status języka polskiego na świecie zależy. Publikację stworzył zespół autorski w składzie: Władysław Miodunka, Jolanta Tambor, Aleksandra Achtelik, Romuald Cudak, Danuta Krzyżyk, Jan Mazur, Bernadeta Niesporek-Szamburska, Kazimierz Ożóg, Adam Pawłowski, Dorota Praszałowicz, Anna Seretny, Roman Szul, Agnieszka Tambor, Tadeusz Zgółka (współpraca: Małgorzata Smereczniak, Karolina Graboń). Autorzy to jednocześnie zespół ekspertów powołany przez JM Rektora UŚ na mocy umowy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego w styczniu 2017 roku w celu opracowaniu strategii nauczania i promocji języka polskiego w świecie, która miała uwzględniać: nauczanie języka polskiego jako obcego we wszystkich grupach wiekowych, na wszystkich poziomach, zarówno w systemie oświaty i szkolnictwa wyższego, jak i w innych formach; promocję języka polskiego w świecie, wraz ze wskazaniem priorytetowych kierunków geograficznych i obszarów merytorycznych oraz narzędzi promocji; koordynację działań oraz określenie zadań poszczególnych instytucji; wskazanie zakresu niezbędnych zmian legislacyjnych i sposobów finansowania. Prace nad strategią ukończono w lipcu 2017 roku, książka ukazuje się w lipcu 2018 roku. Odległość czasowa niezbyt wielka, ale brzemienna w wydarzenia. Przede wszystkim w październiku 2017 roku została powołana do życia Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, instytucja, która przejęła zadania Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynrodowej, ale też kilku innych działów, wydziałów i departamentów resortowych. Przed publikacją autorzy starali się wprowadzić konieczne zmiany, uwzględniające nową sytuację, choć nie zawsze było to możliwe. Autorzy diagnozują aktualny stan nauczania i promocji języka polskiego w świecie i sugerują najlepsze sposoby rozwikłania problemów, podpowiadają najlepsze rozwiązania. Zdajemy sobie sprawę, że szybka realizacja niektórych proponowanych zmian nie jest możliwa, gdyż wymagałaby ogromnych zmian systemowych – są to jednak plany maksimum, które pokazują bolączki i rzeczy ważne dla nauczycieli, uczniów, studentów, rodziców dzieci polskiego pochodzenia i cudzoziemców z różnych powodów uczących się języka polskiego (np. migrantów, uchodźców, ale też reemigrantów, którzy wchodzą w polski system edukacyjny), ważne także dla miłośników polskiej literatury, polskiego teatru i polskiego kina, przebywających za granicą, gdzie dostęp do dóbr kultury bywa bardzo ograniczony; dla polskich turystów, podróżników, pasażerów, którzy próżno oczekują polskich zapowiedzi w samolotach, polskojęzycznej obsługi w pociągach czy polskich napisów na takich lotniskach. Fragmenty tej publikacji będą przydatne na specjalnościach glottodydaktycznych, na podyplomowych studiach kształcących przyszłych nauczycieli języka polskiego jako obcego. Powinni po nią sięgnąć nauczyciele i wykładowcy, ale też studenci. Inspirację z tego opracowania winni czerpać ci, od których pewne zmiany, decyzje, możliwości wcielenia w życie proponowanych  rozwiązań zależą. Opracowanie pokazuje stan na przełomie lat 2017 i 2018 – stan, który systemowo wciąż jest taki sam. Daje podstawę do przemyślenia, wskazuje, co można naprawić szybko i łatwo, a co wymaga o wiele większego wysiłku. Chcemy zdecydowanie podkreślić – a to bardzo ważne – że opracowanie pokazuje też wszystkie dotychczasowe osiągnięcia, sukcesy i mocne strony polskiej edukacji glottodydaktycznej oraz promocji Polski i języka polskiego.

Nauczyciele. Wielki zawód

Joanna Sokolińska

Puszczałam na lekcji film. Miałam kłopot ze sprzętem. Był obraz, były napisy, ale dźwięk był bardzo cichy. Próbowałam go podgłośnić, majstrowałam przy komputerze, nie widząc ekranu. Zajęło mi to dużo czasu (jakieś dziesięć minut). Kiedy wreszcie się udało, wstałam i wtedy zobaczyłam, że niechcący wyłączyłam obraz. Przez dziesięć minut klasa siedziała w ciszy, przed pustym ekranem, udając przede mną, że ogląda film. Woleli nic nie robić, niż powiedzieć mi, że wyłączyłam obraz. Dlaczego? Bo byłam dla nich nikim. Nieważną osobą od nieważnego dla nich przedmiotu. [fragment książki] Jak zostaje się nauczycielem w Polsce? Ile tak naprawdę zarabia nauczyciel i jak długo trwają wakacje? Czy wszyscy rodzice są roszczeniowi, a dzieci rozwydrzone? Kto nie szanuje „belfrów” i kim są dla systemu szkolnictwa? Czym różni się praca w szkole państwowej i prywatnej? I o co chodzi z tą Finlandią? Na te i wiele innych niełatwych pytań odpowiadają sami nauczyciele. Autorka przeprowadziła kilkadziesiąt rozmów z przedstawicielami tej profesji, którzy bez ogródek opowiadają o swojej drodze zawodowej i doświadczeniach. Mówią, co trzyma ich w pracy i wzbudza nadzieję, a co pozbawia ich złudzeń i skłania do odejścia. To szczera i bezkompromisowa opowieść o polskim systemie nauczania, z którą każdy może skonfrontować własne wyobrażenia. Joanna Sokolińska – socjolożka i reporterka, współautorka książek Rodziny himalaistów i Mów o mnie ono. Była złą uczennicą. Utrzymuje kontakty z kilkorgiem wspaniałych eksnauczycieli jej dzieci. Dwoje z nich wypowiada się w tej książce.

Nauczycielka - cz.1

Adam Gawrylik

Nie ma znaczenia, ile osób spotkasz w swoim życiu i gdzie. Czasem będzie to przypadek, a czasem zaplanowane działanie. Będą to osoby, które polubisz lub znienawidzisz, albo po prostu będą ci one obojętne. Lecz na pewno kiedyś spotkasz osobę wyjątkową. Kogoś, o kim będziesz wiedział, że jest szczególny. Co wtedy zrobisz? Ja napisałem dla niej książkę. Jedyna rzecz, jaka skłoniła mnie do opisania tej historii to fakt, że kobieta, którą spotkałem, jest najpiękniejszą kobietą pod słońcem. Jest tak wyjątkowa, że aż nierealna. Tak pięknych kobiet nie spotyka się na co dzień. Taką spotyka się raz na jedno wcielenie, a to, że była mężatką i odkrywała przede mną powoli krok po kroku ten wyjątkowy świat, którego wcześniej nie znałem, czyniło ją jeszcze bardziej wyjątkową w moich oczach i w oczach tych, którzy zrozumieją tę historię. Tę książkę dedykuję jej Spotkałem ją po to, by napisać o niej powieść. Dziękuję Ci za wszystko

Nauki płynące z Zagłady

Gérard Rabinovitch

Pełne filozoficznej i historycznej głębi refleksje nad tragiczną zagładą Żydów w czasie II Wojny Światowej. Analiza przyczyn i swoistych "sygnałów" zwiastujących tę przerażającą, mimo upływu lat tragedię prowokuje do pytań o uniwersalność mechanizmów ludobójstwa i stanowi przestrogę dla społeczeństw Zachodnich na przyszłość.   Gérard Rabinovitch jest filozofem i socjologiem, pracownikiem naukowym Centre National de la Recherche Scientifique, a także dyrektorem Europejskiego Instytutu Emmanuela Levinasa przy Alliance Israélite Universelle. Jego prace sytuują się na przecięciu filozofii politycznej, antropologii psychoanalitycznej oraz historii.

Na wschód od Jordanu. W kraju braci Semitów

Amadeusz Citlak

Autor książki „Na wschód od Jordanu – w kraju braci Semitów” podejmuje się niezwykle ciekawego, a nade wszystko ważnego zadania – przybliżenia kraju o bardzo bogatej i, co ciekawe, wielokulturowej historii. Tym krajem jest Jordania – Haszymidzkie Królestwo Jordanii, na tronie którego zasiada w 43. pokoleniu potomek proroka Mahometa, Król Abd Allah II Ibn Husajn; muzułmańskie państwo na Bliskim Wschodzie, które od wielu lat stara się być łącznikiem między konserwatywnym Bliskim Wschodem a nowoczesnym światem łacińskim, zwłaszcza Europą i Stanami Zjednoczonymi. Wreszcie, last but not least państwo, na terenach którego kształtowała się tradycja i religijność judeochrześcijańska, zaliczane do krajów biblijnych z bogactwem bezpośrednich świadków wydarzeń sprzed dwóch tysięcy lat. W czterech rozdziałach autor omawia położenie geograficzne kraju, demografię, komunikację; cztery główne grupy zamieszkujące Jordanię w przeszłości: Ammonitów, Moabitów, Edomitów, Nabatejczyków; historię biblijną; zmianę, jaka nastąpiła na terenie dzisiejszej Jordanii. Publikację uzupełnia tablica najważniejszych wydarzeń.

Na wulkanie

Radosław Kobierski

Opowieści składające się na zbiór "Na wulkanie" są osadzone gdzieś w Polsce, czasem na emigracji. Bernard, który dorobił się majątku w latach dziewięćdziesiątych, wycofuje się z rynku nieruchomości i zatrudnia w dostrzegalni. Zygmunt po rozstaniu z żoną wyjeżdża do Kotliny Kłodzkiej, aby rozliczyć się z przeszłością. Jill odbywa podróż służbową na Wolin, a to, czego tam niespodziewanie doświadcza, okazuje się dla niej radykalnym przełomem. Stan odwiedza przyjaciela przyjaciela mieszkającego w Szkocji, z którym poróżniło go wydarzenie sprzed lat. Eliza, po tym jak jej dominujący ojciec ulega wypadkowi w pożarze, próbuje wygospodarować dla siebie przestrzeń autonomii. Tematem przewodnim tych mikrohistorii jest sejsmika emocji, tektonika relacji, miejsca styku, w których nachodzą i wpływają na siebie sprawy przemilczane i wyparte. Historie rodzinne, wygnanie i wysiedlenie, tożsamość, pamięć i jej zwodnicze iluzje, władza, a także choroba. Czasem niewiele potrzeba, by przemieścić życie na inne tory, zniszczyć je albo - przeciwnie - odbudować z popiołów. * Marek Bieńczyk: Radek Kobierski stąpa w tej świetnej książce po ziemi. Uważnie, dokładnie, z wielkim wyczuciem szczegółu - materialnego i psychologicznego. Pierwsze ćwierćwiecze stulecia znalazło swoje lustro: bohaterów, zdarzenia, przedmioty, trudne doświadczenia i trudne pragnienia (zwłaszcza odejścia), słowa piękne i nasze płytkie nowe mowy. Ale ta bardzo realistyczna proza tchnie zarazem aurą, która nas unosi i niepokoi, to rozszerza oddech, to kłuje w serce. Trzeba było umieć tak napisać. Radkowi Kobierskiemu się udało. * Radosław Kobierski - poeta, prozaik, fotografik, dziennikarz i felietonista. Autor siedmiu zbiorów poetyckich i trzech tomów prozą. Nominowany do wielu nagród literackich, między innymi do Nagrody Literackiej Gdynia (za tom "Lacrimosa" i powieść "Ziemia Nod") oraz Nagrody Literackiej Angelus. Laureat Nagrody Gwarancje Kultury przyznawanej przez TVP Kultura oraz Nagrody Prezydenta Chorzowa w dziedzinie kultury. Od ośmiu lat współpracuje z Instytucją Kultury Katowice Miasto Ogrodów.

Na zawsze (#2). Lovebirds

Magdalena Winnicka

Lato w Kalifornii trwa w najlepsze, a wraz z nim rośnie gorączka uczuć między Katie a Connorem. Mężczyzna pochłonięty sprzecznymi pragnieniami toczy ze sobą walkę, a Kate coraz bardziej niezależna i świadoma tego, czego pragnie nie ułatwia mu niczego. Jednakże nie zdaje sobie sprawy, że człowiek, którego zna całe swoje życie, skrywa przed nią wiele sekretów i dotychczas pokazywał jej tylko swoją łagodną stronę. Dziewczyna musi przejść przyspieszony kurs dojrzałości i zdecydować o tym, co dla niej najlepsze. A także dla wszystkich wokół. Może jej bestie powinien zostać ktoś w podobnym wieku? Miłość nie pomaga w obiektywnej ocenie sytuacji. Za to Michael zawsze kręci się w pobliżu, gotów zarówno rozpętać pożar, jak i ugasić.

Na zawsze (#2). Lovebirds. Na zawsze

Magdalena Winnicka

Lato w Kalifornii trwa w najlepsze, a wraz z nim rośnie gorączka uczuć między Katie a Connorem. Mężczyzna pochłonięty sprzecznymi pragnieniami toczy ze sobą walkę, a Kate coraz bardziej niezależna i świadoma tego, czego pragnie nie ułatwia mu niczego. Jednakże nie zdaje sobie sprawy, że człowiek, którego zna całe swoje życie, skrywa przed nią wiele sekretów i dotychczas pokazywał jej tylko swoją łagodną stronę. Dziewczyna musi przejść przyspieszony kurs dojrzałości i zdecydować o tym, co dla niej najlepsze. A także dla wszystkich wokół. Może jej bestie powinien zostać ktoś w podobnym wieku? Miłość nie pomaga w obiektywnej ocenie sytuacji. Za to Michael zawsze kręci się w pobliżu, gotów zarówno rozpętać pożar, jak i ugasić.

Na zawsze (Tom 1). Besties

Magdalena Winnicka

Connora i Katie od zawsze łączyła specjalna więź od momentu, gdy jako czternastolatek wziął na ręce nowo narodzoną córkę swojego przyjaciela. I choć nie był cały czas przy niej mieszkali przecież na dwóch różnych kontynentach to i tak pozostawał jej bestie i zawsze o nią dbał. W końcu była jego ulubionym człowiekiem. Gdy jednak mała Katie stała się nastolatką, Connor z przerażeniem odkrył, że dziewczyna zaczęła postrzegać go inaczej, w romantyczny sposób. A co się stanie, gdy Kate przemieni się w świadomą swych pragnień kobietę? Na to Connor nie jest przygotowany

Na zawsze (Tom 1). Besties

Magdalena Winnicka

Connora i Katie od zawsze łączyła specjalna więź od momentu, gdy jako czternastolatek wziął na ręce nowo narodzoną córkę swojego przyjaciela. I choć nie był cały czas przy niej mieszkali przecież na dwóch różnych kontynentach to i tak pozostawał jej bestie i zawsze o nią dbał. W końcu była jego ulubionym człowiekiem. Gdy jednak mała Katie stała się nastolatką, Connor z przerażeniem odkrył, że dziewczyna zaczęła postrzegać go inaczej, w romantyczny sposób. A co się stanie, gdy Kate przemieni się w świadomą swych pragnień kobietę? Na to Connor nie jest przygotowany

Na ziemi Izraela

Amos Oz

Nowe wydanie w przekładzie z języka hebrajskiego Ze wstępem Pawła Smoleńskiego Pustynne światło pada na kamienne domy. Pomiędzy nimi unosi się kurz i woń kiszonej kapusty. Słychać cienkie głosy dzieci śpiewających w jidysz. Ortodoksyjna Żydówka pakuje do wózka butelkę z oliwą i ryby owiniętą w gazetę. Wielu z tych, którzy kiedyś tu żyli, umarło. Tylko Hitler i Mesjasz są żywi, widać ich na murach i słychać między słowami niemal w każdej odpowiedzi na pytanie pisarza: Czy i kiedy nastanie tu pokój?. Amos Oz z notatnikiem w ręku przemierza Jerozolimę i Zachodni Brzeg, by zadawać pytania o skomplikowaną tożsamość Izraela. Rozmawia z robotnikami, żołnierzami, nauczycielami, dziennikarzami, imigrantami i wizjonerami, a wśród nich odnajduje zarówno religijnych fundamentalistów, jak i piewców świeckości. Wsłuchuje się uważnie w głosy o bolesnej przeszłości i niepokojącej teraźniejszości, by stworzyć ponadczasową opowieść o niepewnym jutrze. Pisząc o kraju pełnym światopoglądowych, etnicznych i ekonomicznych kontrastów, tworzy uniwersalną opowieść o winie i karze, odkupieniu i przebaczeniu, w końcu o tak żywym dziś starciu wartości i interesów. Gniew i bunt. Na początku lat osiemdziesiątych Amos Oz pokazał Izraelczykom nieopisane oblicze ich kraju. Wielki pisarz w roli mistrza reportażu. Włodek Goldkorn

Nazwy własne w kon/tekstach kultury

Artur Rejter

Pomieszczone w książce rozważania podporządkowano różnym zagadnieniom zebranym w pięciu ogniwach tematycznych odzwierciedlających zainteresowania autora problematyką nazw własnych. W grupie pierwszej znalazły się teksty dotykające problematyki ogólnej, teoretycznej, syntetyzującej, a ściślej propozycji ujęć problematyki onomastycznej z uwzględnieniem zdobyczy współczesnej lingwistyki. Ujęcia te stanowią próby sformułowania propozycji ścieżek badawczych o szerszych perspektywach zasięgu. Kolejna część zbiera teksty będące onomastycznymi re/interpretacjami dzieł literatury epok minionych (głównie baroku, ale też pozytywizmu i piśmiennictwa XX wieku). W ogniwie trzecim zaproponowano opracowania sytuujące onomastykę w kontekście gender studies, co stanowi rzadkość w polskim językoznawstwie. Podobnie — nieczęsto — podejmuje się problematykę analiz onomastycznych tekstów popkulturowych. Temu zagadnieniu poświęcona jest część czwarta. Monografię zamykają dwa teksty o charakterze rekonesansu, dotyczące wybranych problemów tematycznych z zakresu ideonimii oraz zoonimii (ogniwo piąte). Należy je traktować jako swoiste poszerzenie zasadniczych kwestii podjętych w niniejszym opracowaniu. Praca ma charakter interdyscyplinarny, jest adresowana nie tylko do onomastów, ale językoznawców w ogóle, ponadto z pewnością zainteresuje badaczy literatury i kultury, a także studentów różnych kierunków humanistycznych.   Artur Rejter, profesor nauk humanistycznych, związany z Zakładem Historii Języka Polskiego w Instytucie Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej.   Zainteresowania badawcze: historia języka polskiego, ze szczególnym uwzględnieniem metod badawczych lingwistyki tekstu, stylistyki i semantyki, onomastyki, także problemy polszczyzny współczesnej. Główne zagadnienia badawcze: problematyka gatunków mowy w aspekcie ich ewolucji, słownictwo w ujęciu historycznym, styl artystyczny, lingwistyka płci, onomastyka literacka, onomastyka dyskursu, lingwistyka międzykulturowa.   Wybrane publikacje: Kształtowanie się gatunku reportażu podróżniczego w perspektywie stylistycznej i pragmatycznej (Katowice 2000), Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności (Katowice 2006), Płeć – język – kultura (Katowice 2013), Nazwa własna wobec gatunku i dyskursu (Katowice 2016). Współautor książki Polszczyzna XVII wieku. Stan i przeobrażenia (Katowice 2002) oraz skryptu dla studentów polonistyki Gra w gramatykę. Ćwiczenia i materiały do gramatyki opisowej języka polskiego (Katowice 2002). Współredaktor cyklu prac zbiorowych Bogactwo polszczyzny w świetle jej historii (t. 1–4, Katowice 2006, 2008, 2010, 2012). Redaktor „Języka Artystycznego” (t. 15: Język(i) kultury popularnej, Katowice 2014, t. 16: Nowy(?) kanon(?). Wokół Nagrody Literackiej Nike. Katowice 2017). Artykuły publikuje m. in. w „Stylistyce”, „Poradniku Językowym”, „Języku Polskim”, „Polonikach”, „Onomastikach”, „LingVariach”, „Rocznikach Humanistycznych”, „Białostockim Archiwum Językowym”, „Slavia Meridionalis”, „Języku Artystycznym”, licznych monografiach wieloautorskich w kraju i za granicą. [10.2017]  

Nazwy własne w najnowszej prozie polskiej - między idiolektem a problematyką współczesnej kultury

Beata Kiszka-Pytel

Praca przedstawia funkcjonowanie sfery proprialnej w najmłodszej literaturze polskiej ze szczególnym uwzględnieniem chrematonimów, których obecność coraz silniej zaznacza się w najnowszych tekstach artystycznych. Materiał onomastyczny będący podstawą prowadzonych badań został wyekscerpowany z wybranych utworów twórców reprezentatywnych dla najnowszej prozy polskiej  powstałej po 1989 roku – Joanny Bator, Manueli Gretkowskiej, Ignacego Karpowicza, Moniki Szwai i Krzysztofa Vargi. Świadomy zabieg, mający dostarczyć pogłębionych analiz i bogatszych wniosków, stanowi dobór pisarzy reprezentujących odmienne style i poziomy literackie, tworzących prozę adresowaną do odbiorców płci żeńskiej lub męskiej (bądź niezależnie od płci) o odmiennych, bardziej lub mniej wyszukanych, gustach czytelniczych. Jednym z głównych celów podjęcia badań nazw własnych jest wyłonienie warstwy idiolektalnej języka artystycznego wybranych prozaików. Za jej przejaw uznać można chociażby posługiwanie się specyficznymi, indywidualnymi sposobami wprowadzania propriów czy powiązanie pewnych onimów przewijających się z literaturze z danym autorem. Analizy onomastyczne są prowadzone na tle nierzadko dyskutowanych tematów współczesności, takich jak czas, przestrzeń czy konsumpcjonizm. Ujawniły istnienie problemu ważności współczesnej prozy polskiej i jej poczytności przez przyszłego czytelnika w perspektywie najbliższych kilkunastu lub kilkudziesięciu lat. Czy najnowsza literatura skazana jest przez onimy na niedługą żywotność, stanowiącą jedynie przejaw czasów współczesnych? Jaki będzie jej odbiór za kilkadziesiąt lat w związku z coraz większą frekwencją różnego rodzaju nietrwałych propriów w literaturze?

Nędznicy t.1

Victor Hugo

Nędznicy łączą elementy powieści realistycznej z silnymi elementami romantycznymi, ale także fragmentami o charakterze eseistycznym. Można wręcz powiedzieć, że jest to synteza gatunków: powieści przygodowej, obyczajowej, kryminału oraz umoralniającej „powieści o bohaterach”. W planach Wiktora Hugo utwór miał być panoramicznym obrazem całego społeczeństwa francuskiego XIX wieku oraz wykładnią poglądów autora na kwestie sprawiedliwego porządku społecznego, walki z nędzą i wykluczeniem. Na kartach Nędzników, poprzez główne wątki fabularne oraz liczne dygresje o charakterze filozoficznym i historycznym, Hugo prezentuje swój program polityczny i społeczny, oparty na wierze w możliwość pozytywnej przemiany każdego człowieka oraz w ciągły, obejmujący wszystkie dziedziny życia postęp. Praca nad utworem trwała blisko dwadzieścia lat, jego szczegółowa koncepcja ulegała w tym okresie wielokrotnym zmianom i rozszerzeniom. Akcja powieści rozpoczyna się w 1815 w prowansalskim miasteczku Digne opisem życia prowadzonego przez biskupa Myriel, zwanego przez mieszkańców diecezji Mile Widzianym (fr. Bienvenu). Biskup ten dobrowolnie zrezygnował z mieszkania w przeznaczonym dla siebie pałacu, oddając go na szpital. Dawał przykład skromności i dobroci, wspierał dobroczynność. Któregoś dnia w miasteczku zjawił się wypuszczony z więzienia galernik Jean Valjean. Jedyną osobą, która przyjęła go przychylnie, był biskup. Valjean ucieka jednak w nocy, kradnąc srebrną zastawę stołową Myriela. Zostaje zatrzymany przez policję i zawrócony, jednak biskup zapewnia, że sam podarował mu srebra. Po odejściu policjantów stwierdza, że w ten sposób wykupił duszę Valjeana od sił zła i oddał Bogu. Opuszczając Digne, zszokowany minionymi wydarzeniami Valjean spotyka na gościńcu nastoletniego kominiarza z Sabaudii i kradnie mu monetę 40 sous, po czym pojmując swój błąd, woła „Jestem nędznikiem!” i postanawia zmienić swoje życie. Akcja przenosi się do Paryża, dwa lata później czterech młodzieńców żyje w wolnych związkach z czterema dziewczętami, z których jedna, Fantyna, zostaje porzucona z małą córeczką. Kobieta postanawia opuścić Paryż i szukać pracy. Nie chcąc, aby wyszła na jaw historia jej romansu, zostawiła córeczkę Kozetę u przypadkowo spotkanej rodziny oberżystów z Montfermeil koło Paryża. Fantyna trafiła do miasta przeżywającego prawdziwy rozkwit. Stało się tak za sprawą nieznanego nikomu przemysłowca, Madeleine'a. Dzięki wprowadzeniu nowinek technologicznych do zakładów produkujących sztuczne szkło mógł nie tylko wzbogacić się sam, ale i sfinansować budowę szkół, ochronek i przytułków. Otoczony powszechnym szacunkiem został wreszcie merem miasta. W Montreuil tylko inspektor policji Javert mu nie ufa. Jego podejrzenia zwiększyły się jeszcze po tym, gdy Madeleine, chcąc ratować woźnicę Faucheleventa, podniósł na barkach ciężki wóz. Javert stwierdził wówczas, że znał tylko jednego człowieka o takiej sile: galernika nazwiskiem Valjean…  

Nędznicy t. 1 Wydanie ilustrowane

Victor Hugo

Nędznicy łączą elementy powieści realistycznej z silnymi elementami romantycznymi, ale także fragmentami o charakterze eseistycznym. Można wręcz powiedzieć, że jest to synteza gatunków: powieści przygodowej, obyczajowej, kryminału oraz umoralniającej „powieści o bohaterach”. W planach Wiktora Hugo utwór miał być panoramicznym obrazem całego społeczeństwa francuskiego XIX wieku oraz wykładnią poglądów autora na kwestie sprawiedliwego porządku społecznego, walki z nędzą i wykluczeniem. Na kartach Nędzników, poprzez główne wątki fabularne oraz liczne dygresje o charakterze filozoficznym i historycznym, Hugo prezentuje swój program polityczny i społeczny, oparty na wierze w możliwość pozytywnej przemiany każdego człowieka oraz w ciągły, obejmujący wszystkie dziedziny życia postęp. Praca nad utworem trwała blisko dwadzieścia lat, jego szczegółowa koncepcja ulegała w tym okresie wielokrotnym zmianom i rozszerzeniom. Akcja powieści rozpoczyna się w 1815 w prowansalskim miasteczku Digne opisem życia prowadzonego przez biskupa Myriel, zwanego przez mieszkańców diecezji Mile Widzianym (fr. Bienvenu). Biskup ten dobrowolnie zrezygnował z mieszkania w przeznaczonym dla siebie pałacu, oddając go na szpital. Dawał przykład skromności i dobroci, wspierał dobroczynność. Któregoś dnia w miasteczku zjawił się wypuszczony z więzienia galernik Jean Valjean. Jedyną osobą, która przyjęła go przychylnie, był biskup. Valjean ucieka jednak w nocy, kradnąc srebrną zastawę stołową Myriela. Zostaje zatrzymany przez policję i zawrócony, jednak biskup zapewnia, że sam podarował mu srebra. Po odejściu policjantów stwierdza, że w ten sposób wykupił duszę Valjeana od sił zła i oddał Bogu. Opuszczając Digne, zszokowany minionymi wydarzeniami Valjean spotyka na gościńcu nastoletniego kominiarza z Sabaudii i kradnie mu monetę 40 sous, po czym pojmując swój błąd, woła „Jestem nędznikiem!” i postanawia zmienić swoje życie. Akcja przenosi się do Paryża, dwa lata później czterech młodzieńców żyje w wolnych związkach z czterema dziewczętami, z których jedna, Fantyna, zostaje porzucona z małą córeczką. Kobieta postanawia opuścić Paryż i szukać pracy. Nie chcąc, aby wyszła na jaw historia jej romansu, zostawiła córeczkę Kozetę u przypadkowo spotkanej rodziny oberżystów z Montfermeil koło Paryża. Fantyna trafiła do miasta przeżywającego prawdziwy rozkwit. Stało się tak za sprawą nieznanego nikomu przemysłowca, Madeleine'a. Dzięki wprowadzeniu nowinek technologicznych do zakładów produkujących sztuczne szkło mógł nie tylko wzbogacić się sam, ale i sfinansować budowę szkół, ochronek i przytułków. Otoczony powszechnym szacunkiem został wreszcie merem miasta. W Montreuil tylko inspektor policji Javert mu nie ufa. Jego podejrzenia zwiększyły się jeszcze po tym, gdy Madeleine, chcąc ratować woźnicę Faucheleventa, podniósł na barkach ciężki wóz. Javert stwierdził wówczas, że znał tylko jednego człowieka o takiej sile: galernika nazwiskiem Valjean…

Nędznicy t. 2

Victor Hugo

Rodzina Jondrette, złożona z ojca, matki, dwóch nastoletnich córek Eponiny i Anzelmy oraz dwunastoletniego Gavroche'a żyje w paryskie ruderze. Ich sąsiadem jest Mariusz Pontmercy. Narrator cofa się w czasie, by opisać dzieciństwo Mariusza: wychowywał go dziadek, zajadły rojalista, nienawidzący rewolucji i Napoleona. Uniemożliwiał on chłopcu kontakt z ojcem, pułkownikiem napoleońskim. Mariusz dowiaduje się, że jego ojciec, nie mogąc się z nim spotykać, wielokrotnie obserwował syna podczas nabożeństw w kościele, ukrywając się za filarem. Ta i inne opowieści wstrząsają młodym człowiekiem i skłaniają go do poznania historii rewolucji i Cesarstwa, których dotąd nienawidził. Któregoś dnia, w czasie spaceru w Ogrodzie Luksemburskim, Mariusz spotyka młodą dziewczynę w towarzystwie starszego mężczyzny. Zachwycony jej urodą, zaczyna śledzić oboje. Zostaje dostrzeżony przez jej opiekuna; w rezultacie dziewczyna przestaje przychodzić do ogrodu. Nieoczekiwanie tajemnicza piękność razem z opiekunem, znanym z dobroczynności trafia do jego sąsiadów. Ci jednak szykują na bogatego filantropa pułapkę. W tym czasie zaczyna się kolejny zryw Wiosny Ludów (tzw. dni czerwcowe). Gavroche i Javert dołączają do ochotników na barykadach…

Nędznicy wydanie ilustrowane t.2

Victor Hugo

Rodzina Jondrette, złożona z ojca, matki, dwóch nastoletnich córek Eponiny i Anzelmy oraz dwunastoletniego Gavroche'a żyje w paryskie ruderze. Ich sąsiadem jest Mariusz Pontmercy. Narrator cofa się w czasie, by opisać dzieciństwo Mariusza: wychowywał go dziadek, zajadły rojalista, nienawidzący rewolucji i Napoleona. Uniemożliwiał on chłopcu kontakt z ojcem, pułkownikiem napoleońskim. Mariusz dowiaduje się, że jego ojciec, nie mogąc się z nim spotykać, wielokrotnie obserwował syna podczas nabożeństw w kościele, ukrywając się za filarem. Ta i inne opowieści wstrząsają młodym człowiekiem i skłaniają go do poznania historii rewolucji i Cesarstwa, których dotąd nienawidził. Któregoś dnia, w czasie spaceru w Ogrodzie Luksemburskim, Mariusz spotyka młodą dziewczynę w towarzystwie starszego mężczyzny. Zachwycony jej urodą, zaczyna śledzić oboje. Zostaje dostrzeżony przez jej opiekuna; w rezultacie dziewczyna przestaje przychodzić do ogrodu. Nieoczekiwanie tajemnicza piękność razem z opiekunem, znanym z dobroczynności trafia do jego sąsiadów. Ci jednak szykują na bogatego filantropa pułapkę. W tym czasie zaczyna się kolejny zryw Wiosny Ludów (tzw. dni czerwcowe). Gavroche i Javert dołączają do ochotników na barykadach…

Neapol 44. Pamiętnik oficera wywiadu z okupowanych Włoch

Norman Lewis

Norman Lewis trafił do Włoch jako oficer komórki brytyjskiego wywiadu dołączonej do sztabu amerykańskiej 5. Armii. Młody Brytyjczyk nie spodziewał się, że rok później będzie wyjeżdżał z dziennikiem pełnym wspomnień o niezwykłym mieście i jego mieszkańcach. Kiedy Lewis przybył do Neapolu, sytuacja podobnie jak w reszcie kraju poważnie się komplikowała. Kampania włoska trwała, Mussolini nie zamierzał się poddać, alianci wszędzie tropili faszystów, a cywile musieli zmierzyć się z problemami wojennej codzienności. Brakowało żywności, mafia rosła w siłę, a czarny rynek był jedynym ratunkiem dla głodnego miasta. Jednak neapolitańczycy, dla których jedzenie było ważniejsze nawet od miłości, wykazywali niezwykłą zdolność radzenia sobie w każdej sytuacji. W dniach poprzedzających wyzwolenie wyjedli wszystkie tropikalne ryby z miejskiego akwarium, a kiedy w nielegalnym obrocie pojawił się makaron, zorganizowali wyścigi w jedzeniu spaghetti. Dziennik z rocznego pobytu młodego Anglika w Italii to galeria nietuzinkowych postaci i zapis niezwykłych zdarzeń z miasta, w którym ludzie pomimo wojny i okupacji żyli pełnią życia.

Nebraska

Zbigniew Białas

Preriowe kotlety i zakonnica w kaloryferze; obiad pod domem Tomka Sawyera i złote umywalki Elvisa; Nowy Jork Klasztorny i Płaska Nebraska; ucieczka przed mormonami, i Wielka Nierządnica – o tych oraz o wielu innych obliczach Ameryki roku 2001 opowiada ta książka. Dziennik, zapis podróży, esej – lekko, dowcipnie, inaczej niż zazwyczaj o Stanach Zjednoczonych.

Nexus. Krótka historia informacji

Yuval Noah Harari

Yuval Noah Harari o ludzkiej podróży od epoki kamienia do ery informacji i o wyborach, których musimy dokonać, by przetrwać.   W swej nowej książce Harari zachęca nas do zastanowienia się, w jaki sposób przepływ informacji stworzył nasz świat. I dlaczego obecnie mu zagraża. Przez ostatnie sto tysięcy lat my, homo sapiens, osiągnęliśmy ogromną moc. Ale pomimo wszystkich tych odkryć, wynalazków i podbojów dziś tkwimy w głębokim kryzysie, który zagraża istnieniu naszego gatunku. Świat stoi na skraju zapaści ekologicznej. Rosną napięcia polityczne. Mnoży się dezinformacja. Pędzimy w erę sztucznej inteligencji obcej sieci informacyjnej, która grozi nam unicestwieniem. Dlaczego chociaż tak wiele osiągnęliśmy, działamy aż tak destrukcyjnie? Przeżywamy najgłębszą rewolucję informacyjną w historii ludzkości, ale nie możemy jej zrozumieć, jeśli nie zrozumiemy tego, co było wcześniej mówi Yuval Noah Harari. Historia, ostatecznie, nie jest badaniem przeszłości jest badaniem zmian. Uczy nas, co się zmienia, a co pozostaje takie samo. Moim celem jest pokazanie, że podejmując świadome wybory, nadal możemy zapobiec najgorszym skutkom. Bo jeśli nie możemy zmienić przyszłości, to po co tracić czas na jej omawianie? Harari proponuje, aby zanalizować, w jaki sposób systemy takie jak Cesarstwo Rzymskie, Kościół katolicki czy partia bolszewicka posługiwały się informacją, aby osiągnąć swoje cele. Dobre i złe. Odnosi się także do pilnych wyborów, przed którymi stoimy, ponieważ inteligencja nieludzka zagraża naszemu istnieniu.    

Śnialnia. Śląski underground

Rafał Księżyk

Alchemia, psychodelia i buddyzm w artystycznej enklawie na Górnym Śląsku Ezoteryczna historia polskiej inteligencji Co to jest Śnialnia? To miejsce, w którym się śni, i przestrzeń, gdzie sny się urzeczywistnia. Ich sen był snem o wolności. Malarze Urszula Broll, Antoni Halor, Zygmunt Stuchlik, Andrzej Urbanowicz i Henryk Waniek wymknęli się do Śnialni z realiów PRL-u. W latach sześćdziesiątych XX wieku stworzyli przy ulicy Piastowskiej 1 w Katowicach legendarną Pracownię, która przetrwała sześć dekad. Najpierw kusiła duchowością, a po 1989 roku ekscesem, testując granice odzyskanej wolności. W kręgu oddziaływania Pracowni znalazły się ważne dla polskiej kultury postacie, m.in.: Zdzisław Beksiński, Henryk Mikołaj Górecki, Jerzy Illg, Ryszard Krynicki, Mieczysław Litwiński, Jarosław Markiewicz, Jacek Ostaszewski, Tadeusz Sławek, Olga Tokarczuk czy Ingmar Villqist. Rafał Księżyk powraca z polifoniczną, osadzoną w śląskich realiach opowieścią o tym, co wydawało się eskapizmem, a zmieniło rzeczywistość. W Pracowni publikowano jedne z pierwszych w Polsce Ludowej samizdatów, stąd wyruszano w pionierskie psychodeliczne tripy, tutaj zaczął się polski buddyzm zen. Rozwinęła się wrażliwość, która pozwoliła spojrzeć na Śląsk i na Polskę w nowy sposób. Rafał Księżyk jest współautorem bestsellerowych biografii artystów: Tomasza Stańki, Roberta Brylewskiego, Tymona Tymańskiego, Kazika Staszewskiego, Marcina Świetlickiego i Muńka Staszczyka oraz autorem książek 23 cięcia dla Williama S. Burroughsa, Wywracanie kultury. O dandysach, hipsterach i mutantach, Dzika rzecz. Polska muzyka i transformacja 1989-1993.

Nic o mnie nie wiesz

Karolina Winiarska

"Nic o mnie nie wiesz" jest poruszającym portretem trójki przyjaciół, których życie pełne jest niespełnionych pragnień, ukrytych uczuć i moralnych dylematów. Igę, Maćka i Ewelinę łączy o wiele więcej niż tylko wspólne dzieciństwo. Każde z nich zmaga się z własnymi demonami. Każde żyje na krawędzi spełnienia i tęsknoty, tłumiąc uczucia, które nie są odwzajemnione. Iga, marzy o wielkich rolach, Maciek, o uwolnieniu się od wpływu ojca alkoholika, Ewelina pragnie miłości, której nigdy nie doświadczyła. Niespodziewany zwrot wydarzeń przenosi ich z powrotem do rodzinnego miasteczka. W centrum opowieści jest tajemniczy Olek. Jaka będzie jego rola w przemianie bohaterów? Powrót do dzieciństwa to nie tylko chwila refleksji, ale także szansa na odkrycie bolesnych prawd i niewypowiedzianych sekretów. "Nic o mnie nie wiesz" to również piękny obraz Bieszczad, których dzikie krajobrazy i spokój stanowią tło dla rozgrywających się tam wydarzeń. Ta historia to zawiły labirynt emocji, zaskakujących zwrotów akcji i niewyjaśnionych tajemnic.

Nic o mnie nie wiesz

Karolina Winiarska

"Nic o mnie nie wiesz" jest poruszającym portretem trójki przyjaciół, których życie pełne jest niespełnionych pragnień, ukrytych uczuć i moralnych dylematów. Igę, Maćka i Ewelinę łączy o wiele więcej niż tylko wspólne dzieciństwo. Każde z nich zmaga się z własnymi demonami. Każde żyje na krawędzi spełnienia i tęsknoty, tłumiąc uczucia, które nie są odwzajemnione. Iga, marzy o wielkich rolach, Maciek, o uwolnieniu się od wpływu ojca alkoholika, Ewelina pragnie miłości, której nigdy nie doświadczyła. Niespodziewany zwrot wydarzeń przenosi ich z powrotem do rodzinnego miasteczka. W centrum opowieści jest tajemniczy Olek. Jaka będzie jego rola w przemianie bohaterów? Powrót do dzieciństwa to nie tylko chwila refleksji, ale także szansa na odkrycie bolesnych prawd i niewypowiedzianych sekretów. "Nic o mnie nie wiesz" to również piękny obraz Bieszczad, których dzikie krajobrazy i spokój stanowią tło dla rozgrywających się tam wydarzeń. Ta historia to zawiły labirynt emocji, zaskakujących zwrotów akcji i niewyjaśnionych tajemnic.