Każda pliszka swój ogonek chwali...

... ale nie każdy z nas wie, dlaczego pliszka to robi. Owszem, podejrzewamy, że chwalenie ogonka, prezentacja piórek, tańce na chodnikach i trawnikach miast oraz dobywające się z dziobków trele mają coś wspólnego z ptasimi zalotami, jednak to właściwie wszystko. Lubimy ptaki, doceniamy je i trochę nawet zazdrościmy im lotniczych umiejętności, jednak tak naprawdę nie znamy naszych skrzydlatych braci mniejszych. I ręka w górę, kto miał kiedykolwiek okazję zajrzeć do ptasiej alkowy?

Że to nieładnie zaglądać komuś, hmm... do gniazdka? Ładnie-nieładnie, za to jak ciekawie! Ileż można zaobserwować i jakie wnioski z tych obserwacji wyciągnąć! Weźmy pierwszą z brzegu sprawę. Taka płeć piękna. U ludzi, wiadomo - panie. U ptaków, przeciwnie - panowie. Dlaczego? Albo ten ptasi śpiew - kosztochłonny, wymagający i jeszcze zwraca na pieśniarza uwagę drapieżników. Komu i na co jest tak naprawdę potrzebny, bo nie służy przecież umilaniu naszego życia, prawda?

W Tajemnicach ptasiej alkowy doktor Andrzej G. Kruszewicz, dyrektor Warszawskiego Ogrodu Zoologicznego, z wykształcenia lekarz weterynarii, z zamiłowania ornitolog, uchyla przed Czytelnikiem rąbka tajemnic pierzastych mieszkańców naszych ogrodów i parków, zapraszając równocześnie do czynienia kolejnych, samodzielnych obserwacji. W naturze, z lornetką i głową w chmurach. Czy może być coś przyjemniejszego, niż podglądanie ptaków?

Rozmowa online z dr Andrzejem Kruszewiczem

rozmowa z dr Kruszewiczem w DDTVN z okazji Międzynarowodego Dnia Ptaków

Książka Tajemnice ptasiej alkowy odkrywa przed nami najbardziej intymne szczegóły życia ptaków. Jednocześnie możemy się spodziewać charakterystycznego dla Andrzeja poczucia humoru, co zapewne doda lekturze uroczych smaczków. A jeśli połączyć to z pieprzną tematyką, można się spodziewać naprawdę dobrze przyprawionego dania. Warto zatem zasiąść w głębokim fotelu z kubkiem ciepłej herbaty w dłoni i pozwolić autorowi prowadzić się przez kolejne ptasie alkowy...

Katarzyna i Michał Skakujowie, przyrodnicy, znani rysownicy ptaków

Wreszcie jest! Książka traktująca o tej stronie ptasiego życia. Któż by zresztą mógł napisać ją lepiej niż dr Andrzej Kruszewicz. Jako zawołany ornitolog zna ptaki od zewnątrz, jako lekarz weterynarii specjalizujący się w leczeniu tych latających istot ― od wewnątrz. Zna ich obyczaje zarówno z obserwacji terenowych, jak i z wolier warszawskiego zoo, którego jest dyrektorem i w którym stworzył Ptasi Azyl. Ma więc nie tylko niezwykle wielostronną wiedzę, ale też niezwykły zasób obserwacji, barwnych historyjek i anegdot, czyniących tę książkę pozycją wręcz pasjonującą. Napisaną lekko, ze swadą i z właściwym autorowi poczuciem humoru. Chyba jednak najciekawsze jest to, że podczas lektury nieuchronnie nasuwają się porównania ptasiego życia erotycznego z naszym. Ptaki upodabnia do nas nie tylko to, że są wzrokowcami, ale też to, że ewolucja i je, i nas pchnęła ku monogamii, czyli życia w parach. W ptasim świecie ― tak jak w naszym ― na porządku dziennym są konflikty, zdrady, życie w trójkątach. Wyjaśnienie tych zjawisk zostawmy jednak autorowi. Od siebie dodam, że liczę na to, że wiele wątków z tej książki wykorzystam jako cenną podpowiedź, jak sobie radzić w alkowie, bo nie wszystkie zagadki tej strony życia mimo upływu lat pojąłem należycie. Ale... lepiej późno niż wcale.

Tomasz Kłosowski, fotografik, dziennikarz, autor filmów przyrodniczych, współautor kilkudziesięciu albumów przyrodniczych

Jak się kochają ptaki? Czy w ich związkach istnieje miłość do grobowej deski, a zdrada zdarza się równie często jak u ludzi? A może na porządku dziennym, oprócz uczuć, emocji i uniesień seksualnych, są gwałt i walka o dominację? Zwyczajom i rytuałom skrzydlatych mieszkańców parków, ogrodów i lasów przygląda się dr Andrzej Kruszewicz, ornitolog, wielki znawca i przyjaciel ptaków. Barwna opowieść, pełna fascynujących obserwacji i spostrzeżeń, pokazuje nam ich świat, pozornie inny, a jednak tak podobny do naszego, ludzkiego.

Dorota Szadkowska, dziennikarka publikująca między innymi w Wysokich Obcasach i Newsweek

Dr Andrzej Kruszewicz o zwierzętach wie niemal wszystko, co więcej, potrafi o nich opowiadać z empatią, dowcipem i wielką wnikliwością. W zanadrzu ma zawsze mnóstwo anegdot i opowieści o zwyczajach tych, co latają, biegają czy fruwają. Niestrudzony popularyzator najnowszej wiedzy z zakresu weterynarii, psychologii zwierząt, ochrony ich naturalnego środowiska ― każda jego książka to nowa przygoda dla miłośników przyrody, choć niektóre stawiane przez niego tezy są kontrowersyjne i niełatwe do przełknięcia. Warto jednak pamiętać, że świat zwierząt jest źródłem nie tylko zabawnych historyjek ― czasami również gorzkiej prawdy o nas samych, którą też trzeba mieć odwagę napisać. I dr Kruszewicz to potrafi.

Katarzyna Burda, dziennikarka naukowa