Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (1924-1925)

Władysław Grabski

Władysław Grabski Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (19241925) ISBN 978-83-288-2264-1 Wstęp Wśród nielicznych lat naszego odnowionego bytu państwowego lata 192425 mają swoją specjalną kartę. W latach tych postawione zostały podwaliny naszej samowystarczalności skarbowej i gospodarczej, a to przez dokonanie reformy walutowej, rozwinięcie systemu podatkowego osiągnięcie równowagi budżetowej, zaprowadzenie monopoli państwowych, rozwinięcie systemu celnego ... Władysław Grabski Ur. 7 lipca 1874 w Borowie nad Bzurą Zm. 1 marca 1938 w Warszawie Najważniejsze dzieła: Jak zażegnać największe niebezpieczeństwo (1926), Dwa lata pracy u podstaw państwowości naszej (19241925) (1926), Wieś i folwark. Drobne i duże gospodarstwa rolne ze stanowiska ekonomicznego (1930), Idea Polski (1935), Historia wsi w Polsce (1935) Polski polityk narodowej demokracji, ekonomista i historyk, minister skarbu oraz dwukrotny premier II RP, autor reformy walutowej. Uczęszczał do V Gimnazjum Filologicznego w Warszawie; studiował na École des Sciences Politiques w Paryżu oraz historię i ekonomię na Sorbonie, przez rok uczył się agronomii w Halle. W latach 18951896 odbył praktykę rolniczą w Woli Trębskiej. W 1897 wrócił do kraju i osiadł w rodzinnym majątku w Borowie, gdzie prowadził działalność gospodarczo-społeczną i naukową. Był członkiem Ligii Narodów od 1905 roku; w tym samym roku został wybrany po raz pierwszy do rosyjskiej Dumy, do roku 1912 wybrano go jeszcze dwukrotnie. Od 1914 roku był członkiem Komitetu Narodowego Polskiego, a 24 sierpnia 1915 stanął na czele nowo utworzonego Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polski w Rosji; od 1917 był członkiem Komisji Likwidacyjnej do spraw Królestwa Polskiego. Od 26 października do 4 listopada 1918 był ministrem rolnictwa i dóbr koronnych w gabinecie Józefa Świeżyńskiego. W 1919 został wybrany posłem na Sejm Ustawodawczy z ramienia ZLN. 13 grudnia 1919 Władysław Grabski wszedł w skład rządu Leopolda Skulskiego jako minister skarbu. W okresie od 23 czerwca do 24 lipca 1920 był premierem. Był ministrem skarbu z krótkimi przerwami w latach 1918-1925. Po złożeniu dymisji 13 listopada 1925 roku Grabski wycofał się z życia parlamentarnego i poświęcił się pracy naukowej na SGGW w Warszawie. W okresie od 1926 do 1928 był rektorem SGGW, a w latach 19281929 prorektorem uczelni. W tym czasie intensywnie publikował, jest autorem ok. 150 prac, poruszających zagadnienia ze sfery ekonomii, bankowości, nauk politycznych, agronomii społecznej, historii i socjologii wsi. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Pieśń V (Wieczna sromota i nienagrodzona...)

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Pieśni, Księgi wtóre Pieśń V Wieczna sromota i nienagrodzona Szkoda, Polaku: ziemia spustoszona Podolska leży, a pohaniec sprosny, Nad Niestrem siedząc, dzieli łup żałosny. Niewierny Turczyn psy zapuścił swoje, Którzy zagnali piękne łanie twoje Z dziećmi pospołu a nie masz nadzieje, By kiedy miały nawiedzić swe knieje. Jedny za Dunaj Turkom zaprzedano, Drugie do hordy dalekiej zagnano; Córy szlacheckie (żal sie mocny Boże!) Psom bisurmańskim brzydki... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Urszula Kochanowska

Bolesław Leśmian

Bolesław Leśmian Napój cienisty Urszula Kochanowska Gdy po śmierci w niebiosów przybyłam pustkowie, Bóg długo patrzał na mnie i głaskał po głowie. Zbliż się do mnie, Urszulo! Poglądasz, jak żywa Zrobię dla cię, co zechcesz, byś była szczęśliwa. Zrób tak, Boże szepnęłam by w nieb Twoich krasie Wszystko było tak samo, jak tam w Czarnolasie! I umilkłam zlękniona i oczy unoszę, By zbadać, czy się gniewa, że Go o to proszę? Uśmiechnął się i skiną... Bolesław Leśmian Ur. 22 stycznia 1878 r. w Warszawie Zm. 7 listopada 1937 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: zbiory wierszy: Sad rozstajny (1912), Łąka (1920), Napój cienisty (1936), Dziejba leśna (1938); zbiory baśni prozą: Klechdy sezamowe (1913), Przygody Sindbada Żeglarza (1913) i Klechdy polskie Wybitny polski poeta, eseista, prozaik i tłumacz tworzący w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Pochodził ze spolszczonej inteligenckiej rodziny Lesmanów. Spokrewniony z A. Langem i J. Brzechwą. Ukończył studia prawnicze w Kijowie. Współtworzył Chimerę i Teatr Artystyczny w Warszawie. Jego poezję cechował symbolizm, sensualizm, mistycyzm, spirytyzm, zainteresowanie paranormalnością, postulowanie powrotu do natury (poeta jako człowiek pierwotny), poszukiwanie miejsca Boga w świecie, ale i egzystencjalne spory ze stwórcą. Nawiązywał do ludowości (tworząc neologizmy oraz własne mity i postaci), stylistycznie do baroku i romantyzmu, ideowo do filozofii Nietzschego i Bergsona. Mistrz wiersza sylabotonicznego. W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. autor: Alicja Szulkowska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Fiałek i trawa

Ignacy Krasicki

Ignacy Krasicki Bajki i przypowieści Fiałek i trawa W cieniu drzew rozłożystych na pięknej murawie Zeszedł razu jednego fijałek przy trawie. Ta się bujno wzmagała; on, przejęty strachem, Krył się, jak mógł; na koniec wydany zapachem. Gdy się z zguby sąsiada, zazdrosna, weseli, Kosarze i fijałki... Ignacy Krasicki Ur. 3 lutego 1735 r. w Dubiecku (Sanockie) Zm. 14 marca 1801 r. w Berlinie Najważniejsze dzieła: Myszeida (1775), Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki (1776), Monachomachia (1778), Pan Podstoli (1778 i 1784), Bajki i przypowieści (1779), Satyry (1779 i 1782), Antymonachomachia (1779), Wojna chocimska (1780) Wybitny polski poeta, prozaik, komediopisarz i publicysta. Kasztelanic chełmski, hrabia, przeznaczony do stanu duchownego ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Od 1766 r. biskup warmiński. Blisko współpracował z królem Stanisławem Augustem w dziele kulturalnego ożywienia kraju. Tworzył w duchu oświecenia (m.in. napisał w latach 1781-83 dwutomową encyklopedię Zbiór potrzebniejszych wiadomości, był twórcą pierwszego pol. czasopisma, (Monitor), ale jego Hymn do miłości ojczyzny (1774) oraz przekład Pieśni Osjana odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu polskiego romantyzmu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Chłopi, Część pierwsza - Jesień

Władysław Stanisław Reymont

Władysław Stanisław Reymont Chłopi Część pierwsza Jesień ISBN 978-83-288-2723-3 Miriamowi (Zenonowi Przesmyckiemu) I Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Na wieki wieków, moja Agato, a dokąd to wędrujecie, co? We świat, do ludzi, dobrodzieju kochany w tyli świat! zakreśliła kijaszkiem łuk od wschodu do zachodu. Ksiądz spojrzał bezwiednie w tę dal i rychło przywarł oczy, bo nad zachodem wisiało oślepiające słońce; a potem spytał ciszej, lękliwiej jak... Władysław Stanisław Reymont Ur. 7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich Zm. 5 grudnia 1925 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Chłopi (1904-1909), Ziemia Obiecana (1899), Komediantka (1896), Fermenty (1897) Jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy, twórca powieści i nowel, czołowy twórca okresu Młodej Polski. Jego prozę cechuje realizm z elementami naturalizmu. Urodził się w zdeklasowanej rodzinie szlacheckiej jako syn organisty (nazwisko ojca brzmiało Rejment) i zubożałej szlachcianki. Edukację zakończył we wczesnym wieku. Próbował wielu zawodów: był krawcem, wędrownym aktorem, pracował na kolei i myślał o wstąpieniu do zakonu. Ostatecznie jednak swoje powołanie odkrył w pisarstwie, które przyniosło mu światową sławę. W 1924 roku, jako drugi Polak, dostał Nagrodę Nobla za pisaną przez ponad siedem lat powieść Chłopi. autor: Marianna Krawczyk Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Więzienie

Maksim Gorki

Wię­zie­nie I ...Dzień był wil­got­ny, chłod­ny; nad mia­stem za­wi­sły nie­ru­cho­mo po­nu­re sza­re chmu­ry; na brud­ną zie­mię pa­dał bez­dź­więcz­nie i le­ni­wie drob­ny deszcz, spo­wi­ja­jąc uli­ce w spło­wia­łą, drżą­cą tka­ni­nę... Oto­czo­ny zwar­tym łań­cu­chem po­li­cjan­tów, tu­ląc się do zim­nych i wil­got­nych ścian do­mów, szedł po­wo­li po mo­krym tro­tu­arze gę­sty tłum męż­czyzn i ko­biet, a nad nim nie­zde­cy­do­wa­nie i bez­sil­nie drżał głu­chy, nie­wy­raź­ny gwar. Sza­re, po­sęp­ne twa­rze, moc­no za­ci­śnię­te szczę­ki, oczy opusz­czo­ne po­nu­ro, ktoś uśmie­cha się błęd­nie i żar­tu­je z nie­dba­łą pew­no­ścią sie­bie, si­ląc się ukryć upo­ka­rza­ją­ce cięż­kie po­czu­cie nie­mo­cy. [...]Maksim GorkiUr. 28 marca (16 marca wg starego stylu) 1868 w Niżnym Nowogrodzie Zm. 18 czerwca 1936 w Moskwie Najważniejsze dzieła: Matka, Mieszczanie, Wrogowie, Na dnie, Dzieciństwo Rosyjski powieściopisarz, dramaturg i publicysta, uważany za prekursora socrealizmu. Przewodniczący Związku Pisarzy ZSRR (1934-1936). Jego prawdziwe nazwisko brzmiało Alieksiej Maksimowicz Pieszkow. Po śmierci rodziców wychowywała go babcia, już w wieku 11 lat musiał zarabiać na siebie. Pracował jako dziennikarz, próbował też swoich sił na uniwersytecie w Kazaniu. W środowisku studenckim zapoznał się z literaturą marksistowską i został aktywistą, wkrótce aresztowany, znalazł się pod stałym nadzorem policyjnym. Debiutował w 1892 r. opowiadaniem Makar Czudra, opisującym tragiczną miłość dwojga młodych Cyganów. W 1896 r. ożenił się; na świat przyszło dwoje dzieci, po kilku latach jednak małżeństwo rozstało się, a od 1904 r. towarzyszką życia Gorkiego była aktorka i działaczka polityczna Maria Andrejewa (1868-1953). Pierwsza żona, Jekatierina Pieszkowa (1876-1965), zajmowała się pomocą więźniom politycznym, także polskim. W 1900 r. Gorki zawarł osobistą znajomość z Antonem Czechowem i Lwem Tołstojem, niedługo potem z Leninem. W styczniu 1905 za deklarację rewolucyjnych przekonań został aresztowany, w lutym zwolniono go za kaucją pod presją zachodnioeuropejskiej opinii publicznej (głos w jego sprawie zabrali m.in. Anatole France, Auguste Rodin, Edmondo de Amicis i Giacomo Puccini). Brał udział w rewolucji burżuazyjnej 1905 r., wstąpił do Rosyjskiej Socjal-Demokratycznej Partii Robotniczej. W 1906 r. odwiedził Amerykę. W latach 1906-1913 ze względów politycznych i zdrowotnych przebywał we Włoszech, na Capri, prowadził tam szkołę partyjną dla robotników, a w 1910 zaprzyjaźnił się z Feliksem Dzierżyńskim, był redaktorem bolszewickich czasopism. Wybuch rewolucji bolszewickiej przyjął z dystansem, krytykował metody, starał się zmieniać nastawienie rewolucjonistów do inteligentów. Od 1921 r. Gorki przebywał znowu na emigracji, najpierw w Niemczech, następnie we Włoszech. W 1926 r. powstał w Związku Radzieckim film Matka na podstawie powieści 1926 (fabułę filmowano jeszcze dwukrotnie, w latach 1955 i 1989). Na cześć pisarza nazywano w Rosji ulice, fabryki, a nawet miasto i samolot (Tupolew ANT-20). Sam Gorki odwiedzał ZSRR, a w 1932 r., na osobiste zaproszenie Stalina, wrócił tam na stałe i został pierwszym przewodniczącym Związku Pisarzy. Nasilające się stalinowskie represje jego również dotykały, m.in. przebywał w areszcie domowym. W 1934 r. zmarł Maksim Pieszkow, syn Gorkiego. W dwa lata później umarł sam pisarz, na pogrzebie jego trumnę nieśli Stalin i Mołotow. Odpowiedzialność za jego śmierć przypisywano NKWD, pod takim zarzutem skazano i rozstrzelano Gienricha Jagodę, ówczesnego szefa aparatu bezpieczeństwa ZSRR. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Starość

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Starość Leszczyna się stroi w fioletową morę, a lipa w atłas zielony najgładszy Ja się już nie przebiorę, na mnie nikt nie popatrzy. Bywają dziwacy, którzy z pokrzyw i mleczów składają bukiety, lecz gdzież są tacy, którzy by całowali włosy starej kobiety? Jestem sama, Babcia mi na imi... Maria Pawlikowska-Jasnorzewska Ur. 24 listopada 1891 w Krakowie Zm. 9 lipca 1945 w Manchesterze Najważniejsze dzieła: Szofer Archibald. Komedia w 3 aktach, Baba-Dziwo. Tragikomedia w 3 aktach, Niebieskie migdały, Różowa magia. Poezje, Pocałunki Poetka i dramatopisarka, córka malarza Wojciecha Kossaka, siostra satyryczki Magdaleny Samozwaniec. Specjalizowała się w krótkich utworach poetyckich, przywołujących na myśl starożytną tradycję epigramatu. Najczęściej pisała wiersze o tematyce miłosnej, zazwyczaj oparte na nieoczekiwanych konceptach. Nieobca była jej też tematyka pozycji kobiety w społeczeństwie. W czasie wojny tworzyła z kolei wiersze opisujące wpływ brutalnej historii na losy i mentalność ludzką. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Góra Kikineis

Adam Mickiewicz

Adam Mickiewicz Sonety krymskie Góra Kikineis Mirza Spojrzyj w przepaść niebiosa leżące na dole, To jest morze; śród fali, zda się, że ptakgóra, Piorunem zastrzelony, swe masztowe pióra Roztoczył kręgiem, szerszym niż tęczy półkole, I wyspą śniegu nakrył błękitne wód pole. Ta wyspa, żeglująca w otchłani to chmura! Z jéj piersi na pół świata spada noc ponura; Czy widzisz płomienistą wstążkę na jéj ... Adam Mickiewicz Ur. 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu koło Nowogródka Zm. 26 listopada 1855 r. w Konstantynopolu (dziś: Stambuł) Najważniejsze dzieła: Ballady i romanse (1822), Grażyna (1823), Sonety krymskie (1826), Konrad Wallenrod (1828), Dziady (cz.II i IV 1823, cz.III 1832), Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (1833), Pan Tadeusz (1834); wiersze: Oda do młodości (1820), Do Matki Polki (1830), Śmierć pułkownika (1831), Reduta Ordona (1831) Polski poeta i publicysta okresu romantyzmu (czołowy z trójcy wieszczów). Syn adwokata, Mikołaja (zm. 1812) herbu Poraj oraz Barbary z Majewskich. Ukończył studia na Wydziale Literatury Uniwersytetu Wileńskiego; stypendium odpracowywał potem jako nauczyciel w Kownie. Był współzałożycielem tajnego samokształceniowego Towarzystwa Filomatów (1817), za co został w 1823 r. aresztowany i skazany na osiedlenie w głębi Rosji. W latach 1824-1829 przebywał w Petersburgu, Moskwie i na Krymie; następnie na emigracji w Paryżu. Wykładał literaturę łacińską na Akademii w Lozannie (1839), a od 1840 r. literaturę słowiańską w College de France w Paryżu. W 1841 r. związał się z ruchem religijnym A. Towiańskiego. W okresie Wiosny Ludów był redaktorem naczelnym fr. dziennika Trybuna Ludów i organizatorem ochotniczego Zastępu Polskiego, dla którego napisał demokratyczny Skład zasad. autor: Cezary Ryska Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Do Stanisława Porębskiego

Jan Kochanowski

Jan Kochanowski Fraszki, Księgi wtóre Do Stanisława Porębskiego Jeśli co ważne jest świadectwo moje, Porębski złoty, Skotopaski twoje W tej wadze u mnie, żeby się mógł do nich Teokryt przyznać, tak ja trzymam o nich. ----- Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, dostępna jest ... Jan Kochanowski Ur. 6 czerwca 1530 r. w Sycynie koło Zwolenia Zm. 22 sierpnia 1584 r. w Lublinie Najważniejsze dzieła: Odprawa posłów greckich (1578), Psałterz Dawidów (parafrazy psalmów, 1579), Treny (1580), Fraszki (1584), Pieśni ksiąg dwoje (1586) Wybitny poeta polski okresu odrodzenia, którego twórczość odegrała ogromną rolę w rozwoju języka, literatury i kultury polskiej. Syn zamożnego ziemianina, studiował w Akademii Krakowskiej (1544-1547) oraz na uniwersytetach w Królewcu i Padwie (1555-1559). Podróżował po Włoszech i Francji, gdzie poznał poetów Plejady (Ronsard). Po powrocie do Polski dzięki biskupowi Myszkowskiemu rozpoczął karierę na dworze Zygmunta Augusta, w 1563 r. został sekretarzem królewskim. Ok. 1575 r. ożenił się i osiadł na wsi. Śmierć jednej z córek stała się pobudką do napisania oryginalnego cyklu trenów. Zmarł nagle na serce. W jego pogrzebie uczestniczył król Stefan Batory, kanclerz J. Zamojski i in. autor: Katarzyna Migdał Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Frania

Gabriela Zapolska

Fra­niaSzkic -- Pój­dzie­my na fe­styn? -- Jak chcesz!... -- Ta ta ta!... ma­sło ma­śla­ne... Ob­łud­nik! Fa­ry­zej­czyk!... My­ślał­by kto, że trzech zli­czyć nie umie. Ty­ran!... Ma­rul­ka stu­lił uszy, po­pra­wił się nie­spo­koj­nie na krze­śle i drżą­cą ze sta­ro­ści rę­ką po ob­ru­sie za­czął no­żem krzy­ży­ki zna­czyć. Lecz pa­ni Fran­cisz­ka po­rwa­ła go za rę­kaw i gwał­tow­nie nim tar­gać za­czę­ła. -- Po­łóż to!... nie­do­raj­do!... Ob­ru­sy te­raz bę­dziesz kra­jać w ka­wał­ki!... Nisz­czyć bie­li­znę sto­ło­wą, co mo­ją krwa­wą pra­cą w ku­pie trzy­mam, bez flor­ku pio­rę i nie da­ję się jej roz­paść w ka­wał­ki! [...]Gabriela ZapolskaUr. 30 marca 1857n r. w Podhajcach na Ukrainie Zm. 21 grudnia 1921 r. we Lwowie Najważniejsze dzieła: Moralność pani Dulskiej (1906), Kaśka Kariatyda (1886), Menażeria ludzka (1893), Żabusia (1897), Sezonowa miłość (1904), Ich czworo (1907), Panna Maliczewska (1910), Skiz (1909) Właśc. Maria Gabriela Janowska z Korwin-Piotrowskich, primo voto Śnieżko, inne pseudonimy: Marya, Józef Maskoff, Walery Tomicki. Autorka opowiadań, powieści i utworów scenicznych, aktorka. Publikowała swe utwory w prasie lwowskiej, krakowskiej i warszawskiej (debiutowała ogłoszonym w 1881 r. w ?Gazecie Krakowskiej? opowiadaniem Jeden dzień z życia róży). Jej dzieła wyróżniały się dominującym naturalizmem o tonie dydaktycznym i publicystycznym oraz zaangażowaniem społecznym. Stała się symbolem walki z zakłamaniem tzw. moralności mieszczańskiej. Zapolska pisała o drastycznych jak na jej czasy tematach, np. o prostytucji czy chorobach wenerycznych (O czym się nie mówi 1909, O czym się nawet myśleć nie chce 1914). Z tego powodu jej twórczość stała się przedmiotem krytyki ze strony kół zachowawczych. Zapolska występowała w polskich, a także europejskich teatrach. W rozwoju kariery przeszkadzał jej krnąbrny charakter. Z tego powodu nie mogła dojść do porozumienia z dyrektorami teatrów. Ostatnie lata swego życia pisarka spędziła w willi ?Skiz?, oszukana, otumaniona i pozbawiona majątku przez hipnotyzera. autor: Paweł Przybysz Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Syn i ojciec

Ignacy Krasicki

Ignacy Krasicki Bajki i przypowieści Syn i ojciec Każdy wiek ma goryczy, ma swoje przywary: Syn się męczył nad książką, stękał ojciec stary. Ten nie miał odpoczynku, a tamten swobody: Płakał ojciec, że stary; płakał syn, że młody. ----- Ta lektura, podobnie jak tysiące inny... Ignacy Krasicki Ur. 3 lutego 1735 r. w Dubiecku (Sanockie) Zm. 14 marca 1801 r. w Berlinie Najważniejsze dzieła: Myszeida (1775), Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki (1776), Monachomachia (1778), Pan Podstoli (1778 i 1784), Bajki i przypowieści (1779), Satyry (1779 i 1782), Antymonachomachia (1779), Wojna chocimska (1780) Wybitny polski poeta, prozaik, komediopisarz i publicysta. Kasztelanic chełmski, hrabia, przeznaczony do stanu duchownego ze względu na trudną sytuację materialną rodziny. Od 1766 r. biskup warmiński. Blisko współpracował z królem Stanisławem Augustem w dziele kulturalnego ożywienia kraju. Tworzył w duchu oświecenia (m.in. napisał w latach 1781-83 dwutomową encyklopedię Zbiór potrzebniejszych wiadomości, był twórcą pierwszego pol. czasopisma, (Monitor), ale jego Hymn do miłości ojczyzny (1774) oraz przekład Pieśni Osjana odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu polskiego romantyzmu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Pieśń szósta. Bramy Piekieł

Bianka Rolando

Bianka Rolando Biała książka Piekło Pieśń szósta. Bramy Piekieł Puk, puk, otwórzcie, zmokłej bogini łez i moczeń nocnych Stoi przy bramie, kołacze, oczekując waszej gościny na noc Tu się rozpoznaję, przy wejściu i domofon z moim imieniem Podzielone bramy na nieskończoną liczbę segmentów ciągle dzielą się wewnętrznie, ciskają, miażdżąc się w granicach Nadproża potężne, wielkie filary dźwigające ciężar spotęgowany Obrazy i historie niby tu widnieją, ale się kamuflują n... Bianka Rolando ur. 1979 Najważniejsze dzieła: Biała książka (2009), Modrzewiowe korony (2010), Łęgi (2015), Pascha (2016) Pisarka i artystka sztuk wizualnych, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Debiutowała zbiorem opowiadań zatytułowanym Rozmówki włoskie. Za pierwszy tom poetycki pt. Biała książka otrzymała Nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki roku. Jej wiersze charakteryzuje szeroka fraza, częste stosowanie inwersji i łatwość powoływania do istnienia różnych poetyckich masek i groteskowo-symbolicznych bytów. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Rozmyślania

Marek Aureliusz

Marek Aureliusz Rozmyślania tłum. Marian Reiter ISBN 978-83-288-5505-2 Przedmowa do wydania II Pierwszy przekład Rozmyślań Marka Aurelego w języku polskim, opracowany z inicjatywy dra Twardowskiego, prof. Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, ukazał się w r. 1913, jako XX tom wydawnictwa Symposion pod redakcją Leopolda Staffa we Lwowie. Inicjatywę do wydania drugiego, w ćwierć wieku po pierwszym wydaniu, podjął dr Władysław Tatarkiewicz, prof. Uniwersytetu J. P... Marek Aureliusz Ur. 26 kwietnia 121 w Rzymie Zm. 17 marca 180 w Vindobonie (Wiedeń) Najważniejsze dzieła: Rozmyślania Marek Aureliusz (łac. Marcus Aurelius Antoninus), cesarz rzymski, filozof stoicki. Po śmierci ojca w roku 130 jako 11-latek został adoptowany przez swego dziadka, trzykrotnego konsula, prefekta Rzymu i przyjaciela cesarza Hadriana. Otrzymał staranne, wszechstronne wykształcenie, pobierając nauki u najlepszych nauczycieli. Zgodnie z wolą Hadriana w roku 138 został razem z Lucjuszem Werusem usynowiony przez swego wuja Antonina Piusa, którego cesarz wyznaczył na swojego następcę. Od roku 161 do 180 jako następca Antonina Piusa był cesarzem rzymskim, sprawując rządy wspólnie ze swoim przybranym bratem aż do jego śmierci w roku 169, następnie od roku 177 wspólnie ze swoim synem Kommodusem. Za panowania Marka Aureliusza imperium rzymskie pokonało na wschodzie odrodzone państwo Partów, lecz powracające wojska rozniosły wielką, trwającą kilkanaście lat zarazę. Wykorzystując osłabienie Rzymian, wasalne dotąd plemiona germańskie i sarmackie przekroczyły granicę na Dunaju i wdarły się głęboko na terytorium państwa rzymskiego. Marek Aureliusz wyparł najeźdźców, po czym podjął decyzję o podboju ich ziem w kotlinie karpackiej i przyłączeniu jako nowych prowincji. Zwycięską wojnę z Markomanami, Kwadami i Jazygami o tereny dzisiejszych Węgier, Moraw i Słowacji przerwała nagła śmierć cesarza w Vindobonie, obecnym Wiedniu. Marek Aureliusz był stoikiem, autorem zbioru prywatnych notatek znanych pod tradycyjnym tytułem Rozmyślania. Głosił w nich potrzebę panowania nad emocjami, odrzucenia pogoni za bogactwem, przyjemnościami i sławą, odnoszenia się do innych ludzi z życzliwością, pracowitości i sumienności w wypełnianiu obowiązków. W swoich zapiskach dawał wyraz poczuciu odpowiedzialności związanej ze sprawowaniem władzy, pojmowanej jako służba społeczeństwu. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Czas

Tadeusz Gajcy

Tadeusz Gajcy Czas Kiedy po włosach kręte płomyki wiją się pośpieszne i iskra wzrok wypala, czoło w sieć zamienia, twe ręce przerażone ogromnym powietrzem kulistym bardzo drżą. Za oknem jak krawędzią dwu odmiennych światów jest ciemna pogoń planet, milczenie kamienia i niebo, dymiąc głucho, płynie cieniem statku, pod którym wieją skrzydła żegnających rąk. A światy są ogniste i oczom dostępne. Nie chwila staje w ogniu, lecz horyzont ziemski: na morzach drobnych fala... Tadeusz Gajcy Ur. 8 lutego 1922 r. w Warszawie Zm. 16 sierpnia 1944 r. w Warszawie Najważniejsze dzieła: Wczorajszemu, Kolęda, Widma, Do potomnego, Homer i orchidea pseud. Karol Topornicki, Roman Oścień Poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk literacki. Ukończył gimnazjum i liceum księży marianów na Bielanach. Od 1941 r. studiował filologię polską na podziemnym UW. Członek organizacji Konfederacja Narodu; współzałożyciel (1942), a od 1943 r. redaktor konspiracyjnego czasopisma tej organizacji Sztuka i Naród. Żołnierz AK; brał udział w akcji składania wieńca pod pomnikiem Kopernika (25 maja 1943 r.). Zginął w powstaniu warszawskim wraz z Zdzisławem Stroińskim na Starym Mieście. Otrzymał nagrodę na podziemnym konkursie czasopisma Sztuka i Naród za wiersz Wczorajszemu (1942), włączony później do antologii Słowo prawdziwe (1942). Nagrodzony także przez czasopismo Kultura i Jutro (1943) za wiersz Rapsod o Warszawie. Wyraziciel ideowego i artystycznego grupy Sztuka i Naród; w artykule Już nie potrzebujemy (SiN nr 11, 12 z 1943 r.) i O wawrzyn (wyd. Kierunki 1967, nr 19) polemizował z literackimi poprzednikami, zarzucając poetom Skamandra bezideowość i koniunkturalizm, a Awangardzie Krakowskiej ekwilibrystykę intelektualną; poetów swojej generacji uważał za kontynuatorów katastrofizmu. Sam rolę poety widział w byciu odkrywcą tajemnicy bytu i wychowawcą narodu. W poematach Z dna nawiązującym do przeżyć z wojny obronnej 1939 r. oraz Widma wyd. w debiutanckim tomie z 1943 r. (będącym poetycką odpowiedzią na cykl poetycki Borowskiego pt. Gdziekolwiek ziemia...) zawarł wizję apokaliptycznej zagłady. W śpiewogrze Misterium niedzielne (1943) podjął próbę przezwyciężenia własnego katastrofizmu, przedstawiając świat czasu wojny jako groteskę i nawiązując do folkloru warszawskich przedmieść. W ostatnim tomie zwraca uwagę jego testament poetycki Do potomnego. Często posługiwał się konwencją snu, wizji, sięgał po formy ballady, kolędy, piosenki. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Znowu do romantyka

Gustaw Ehrenberg

Gustaw Ehrenberg Dźwięki minionych lat Znowu do romantyka (Fr. Żyglińskiego) Bracie w pieśniarskim zawodzie, Werterowskich snów aniele! Sny twe, jako piasek w wodzie, Jak zgasła iskra w popiele, Miłe, ładne, fantastyczne, Lecz bez myśli, lecz bez ducha; Chociaż ładne, chociaż śliczne, Martwych pieśni któż posłucha? Kobiéce westchnienia, żale, Zmiękczają serce młodzieńca, Dają ciernie zamiast wieńca, I grób kopią jego chwale! O! nie gan... Gustaw Ehrenberg Ur. 14 lutego 1818 w Warszawie Zm. 28 września 1895 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Dźwięki minionych lat (1848), Szubienica Zawiszy, Gdy naród do boju Polski poeta, tłumacz Dantego i Shakespearea. W 1833 r. przyjechał z Warszawy do Krakowa, gdzie wstąpił do tajnego Stowarzyszenia Akademickiego. W 1836 r. dołączył do podziemnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego. Pisał propagandowe pieśni, prowadził działalność wśród ludu, walcząc o prawa dla chłopów, prowadził tajne odczyty w Warszawie. W 1837 r. został aresztowany i oskarżony o agitację patriotyczną i radykalno-społeczną oraz o podjudzanie ludu przeciwko władzy. Został skazany na konfiskatę majątku i wywieziony do ciężkich robót na Syberię. Tam dalej dużo czytał oraz pisał wiersze. W 1858 r. wrócił do Warszawy, gdzie pracował w Bibliotece Zamojskich. W 1870 r. przeprowadził się do Krakowa. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Przyszłe zjawisko

Stéphane Mallarmé

Przy­szłe zja­wi­sko Nie­bo wy­bla­dłe, po­nad świa­tem, któ­ry koń­czy się w zgrzy­bia­ło­ści, po­nie­sie się, być mo­że, wraz z chmu­ra­mi: strzę­py stla­łej pur­pu­ry za­cho­dów pło­wie­ją w rze­ce, drze­mią­cej na wid­no­krę­gu, za­la­nym pro­mie­nia­mi i wo­dą. Drze­wa nu­dzą się i pod ich li­sto­wiem ubie­lo­nym (py­łem cza­su ra­czej, niź­li go­ściń­ców) wzno­si się płó­cien­ny na­miot Uka­zy­wa­cza Spraw Mi­nio­nych: nie­jed­na la­tar­nia na­roż­na wy­cze­ku­je zmierz­chu i oży­wia ob­li­cza nie­szczę­sne­go po­spól­stwa, zmo­żo­ne­go sła­bo­ścią nie­śmier­tel­ną i grze­chem stu­le­ci -- ciż­by męż­czyzn obok ich wą­tłych wspól­ni­czek, brze­mien­nych nędz­nym pło­dem, wraz z któ­rym sczeź­nie zie­mia. [...]Stéphane MallarméUr. 18 marca 1842 w Paryżu Zm. 9 września 1898 w Valvins Najważniejsze dzieła: Herodiada (1871), Popołudnie fauna (poemat, 1876), Vers et prose (zbiór, 1893), Rzut kośćmi nigdy nie zniesie przypadku (1897) Jeden z największych symbolistów francuskich. Niemal całe życie przepracował jako nauczyciel języka angielskiego. Od 1881 organizował w swoim mieszkaniu w Paryżu wtorkowe spotkania poetyckie, przyciągające znanych artystów (m.in. Antoniego Langego). Przywiązywał ogromną wagę do języka, poszukiwał idealnej formy (w Rzucie kośćmi istotną funkcję pełni układ typograficzny). Poezję uważał za sposób dotarcia do istoty idealnego piękna, tworzenie doskonałego kwiatu, którego brak w prawdziwych bukietach (l?absente de tous bouquets). Rozgłos zyskał dzięki poświęconemu mu artykułowi Paula Verlaine?a (z 1884) oraz pochwale zawartej w powieści Na wspak J.-K. Huysmansa. Popołudnie fauna zainspirowało utwór C. Debussy?ego. Tłumaczył utwory E. A. Poe. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.