HISTORIA PERSJI - pakiet 3 książek

Bogdan Składanek

1) Historia Persji - Tom I - Od czasów najdawniejszych do najazdu Arabów Persja, obecnie Iran, odgrywała w odległej przeszłości ważną rolę w dziejach Azji Środkowej i Zachodniej, a także w basenie Morza Śródziemnego. Po pokonaniu Syrii i Babilonii, rywalizując przez stulecia z Grecją, Rzymem i Bizancjum, kraj ten zdobył trwałą pozycję w geopolitycznych układach tej części świata. Wielowiekowa historia Persji to okresy świetności i chwały, ale także czasy mroku i upadku. Pierwszy tom obejmuje okres od czasów przedaryjskich do najazdu Arabów w VII wieku. Książka kładzie nacisk na historię polityczną, ale uwzględnia również znaczenie religii i spraw gospodarczych. W aneksie do książki zawarto tłumaczenie i historyczno-filologiczny komentarz perskich inskrypcji klinowych dotyczących dziejów Persji tego okresu. 2) Historia Persji - Tom II - Od najazdu arabskiego do końca XV wieku Drugi tom Historii Persji obejmuje okres od najazdu Arabów, który zakończył się w połowie VII w. n. e. obaleniem dynastii Sasanidów i zniszczeniem państwa perskiego, aż do końca XV w., gdy Safawidzi, sturczony ród pochodzenia kurdyjskiego, założył nową dynastię i odbudował państwo perskie w jego dzisiejszych granicach. Utraciwszy niezależność w VII wieku, Irańczycy po kilkudziesięciu latach kalifackiej okupacji przystąpili do systematycznej odbudowy utraconej niepodległości czyniąc to metodycznie i posuwając się krok po kroku w stronę wytyczonego celu. Wyzwalając się spod obcej dominacji, utworzyli na terenie dawnej Persji niezależne od kalifatu państwa irańskie, które nie nawiązywały do dawnej, przedmuzułmańskiej tradycji, lecz godziły się z nowym, teraz muzułmańskim ładem. Proces ten, rozciągnięty w czasie, który był w swej istocie bardzo złożonym wydarzeniem w dziejach Persji, o ogromnym znaczeniu politycznym i kulturowym, jest głównym tematem prezentowanej pozycji. 3) Historia Persji - Tom III - Od Safawidów do II wojny światowej (XVI - poł. XX w.) Trzeci tom „Historii Persji” obejmuje okres od pojawienia się na scenie politycznej w XIV w. tureckiego rodu Safawidów, przywódców szyickiego zakonu Kyzyłbaszy, później założycieli dynastii, która w XVI w. odbudowała, po kilku stuleciach państwowego i dzielnicowego rozbicia, państwo perskie w jego dzisiejszych granicach. Persja, jako nowo powstałe państwo, dzięki politycznym talentom pierwszych Safawidów w ciągu kilku dekad ugruntowała swoją pozycję i stała się, po przeprowadzeniu na przełomie XVI i XVII w. szeregu reform w administracji i przebudowie perskiego społeczeństwa, na tyle silnym państwem, że mogła stanąć w szranki z Turcją Osmańską i Rosją jako ich równorzędny partner. Oba te stulecia to złoty okres w dziejach Persji, ale na przełomie XVII i XVIII w. następuje polityczne i gospodarcze załamanie, tak że w XVIII w. państwu grozi rozbiór między Rosję, Turcję i najeźdźców z Afganistanu. I chociaż do tego nie doszło, Persja nie odzyskała już dawnej świetności. W XIX stuleciu kraj staje się obiektem infiltracji zachodniego kapitału. Głównymi konkurentami były Rosja i Wielka Brytania. Tylko rywalizacji tych potęg o wpływy Persja zawdzięcza, że jako jeden z niewielu krajów azjatyckich zachowała niepodległość. W okresie między dwoma wojnami światowymi Persja modernizowała się pod rządami Rezy Szaha. Proces ten zahamowała II wojna światowa i okupacja przez wojska alianckie i radzieckie. Tom zamykają wydarzenia z tego właśnie okresu. Bogdan Składanek jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego, wykładowcą historii Iranu na Wydziale Orientalistycznym UW, autorem wielu publikacji na temat średniowiecznej Persji.

Podróż do Lhasy

Alexandra David-Néel

Jest rok 1924. Po ośmiu miesiącach wyczerpującej wędrówki, pokonując głód, mróz, własne słabości i czyhające na drodze pułapki, ukrywając się pod przebraniem tybetańskiej pątniczki, Alexandra David-Néel jako pierwsza Europejka dociera do Lhasy – niedostępnej wówczas dla obcokrajowców stolicy Tybetu. Jej jedynym towarzyszem jest Jongden – młody tybetański mnich, cały ekwipunek mieści się w dźwiganym na plecak tobołku, a za oręż służy pomysłowość i niezłomny hart ducha. Wkraczając do Lhasy, ta na pozór krucha francuska orientalistka odnosi zwycięstwo nad granicami ustanowionymi przez ludzi i realizuje marzenie, podyktowane nie próżnością, ale miłością do tego kraju, ludzi, obyczajów, filozofii i religii. W dzienniku z tej niezwykłej podróży Alexandra David-Néel utrwaliła Tybet, którego już nie ma. Bez uprzedzeń, ale i bez upiększeń opisała świat, który fascynował ją jako badaczkę i poruszał serce. Wiele z obserwacji, jakie poczyniła w Lhasie okazało się ponurym proroctwem, tym cenniejszym staje się więc to świadectwo przeszłości, kiedy Tybet należał do Tybetańczyków. Na okładce wykorzystano zdjęcie ze zbiorów Autorki, dzięki uprzejmości Archives Maison Alexandra David-Néel/Ville de Digne-les-Bains

Islam a terroryzm

Opracowanie zbiorowe

Redakcja naukowa - Anna Parzymies Atak 11 września 2001 roku na Światowe Centrum Handlu i na Pentagon spowodował na całym świecie szczególne zainteresowanie islamem, ponieważ o ten akt terroryzmu obwiniano muzułmańskich fundamentalistów powiązanych z organizacją Al-Kaida. Bezpośrdenio po tej tragedii muzułmanie doświadczyli wielu negatywnych, a niekiedy nawet wrogich, reakcji ze strony wyznawców innych religii, gdyż inspiracji tych wydarzeń doszukiwano się w islamie i jego zasadach. W książce Czytelnik znajdzie wiele informacji i opinii znanych specjalistów - orientalistów i politologów - na temat cywilizacji muzułmańskiej, islamu i mentalności jego wyznawców.

Długa podróż w bardzo krótkim czasie. Biografia Andrzeja Bukowińskiego

Aleksandra Pluta

„Negatyw łapie atmosferę, jest wrażliwy na klimat, jaki towarzyszy pracy” – mówi w tej książce Andrzej Bukowiński, zdobywca 25 nagród na Festiwalu Filmu Reklamowego w Wenecji i Cannes. Szybko zrozumiał, że bez zwykłego ludzkiego ciepła i humoru nawet najwymyślniejsze pomysły nie będą przemawiać do widza. To dlatego wielkie agencje z ogromnymi budżetami przegrywały na festiwalach z filmami Andrzeja, w których najważniejszy był niebanalny pomysł i uważna obserwacja ludzkich zachowań. „Jego znakiem firmowym stała się prostota” – pisze Aleksandra Pluta. Ale ta prostota nie przemówiłaby w pełni do widzów, gdyby nie inteligencja i wrażliwość twórcy tych filmów. To książka o niezwykłym człowieku, niezwykłym życiorysie i szczęściu w życiu; szczęściu, które jest uśmiechem Boga. Andrzej tych uśmiechów widział w swojej karierze wiele. Ale nie odkrywa do końca wszystkich kart w pokerze życia. Aleksandra Pluta robi pewną celną obserwację: „Można Andrzeja ugryźć z tej lub tamtej strony, choć on sam do końca nie pozwoli się rozgryźć”. Przeczytajcie tę książkę i sami sprawdźcie, czy to prawda (fragment przedmowy Piotra Semki)

Góry Stołowe

Opracowanie zbiorowe

Jest to monografia składająca się z trzech części. Pierwsza obejmuje charakterystykę kolejnych elementów przyrodniczych, druga przedstawia zagrożenia i degradację spowodowaną przez różne formy działalności człowieka, trzecia zawiera poglądy na koncepcję ochrony i funkcjonowania parku.

Chiny w okresie transformacji

Bolesta Andrzej

Odrodzenie i modernizacja Chin są jednym z najważniejszych fenomenów współczesności. Sukces lub niepowodzenie Chińczyków nie tylko w znacznym stopniu zaważy na ich przyszłości, lecz także wpłynie na bieg historii świata w XXI wieku. Gdzie tkwią źródła metamorfozy ostatniego ćwierćwiecza po tragicznych doświadczeniach Rewolucji Kulturalnej? Jaki jest charakter i specyfika procesu reform i otwarcia na świat zewnętrzny, zapoczątkowanego przed 28 laty przez Deng Xiaopinga? Na czym polega tajemnica dotychczasowego sukcesu Chin? Jakie są główne zagrożenia? W swojej książce Andrzej Bolesta podejmuje te zagadnienia, nie unikając odpowiedzi na trudne pytania. Nie używa przy tym tak typowej dla omawiania tematyki chińskiej alternatywy: czarne-białe. Jego wywód jest logiczny, rzeczowy, oparty na rzetelnej wiedzy, zdobywanej także w Chinach. Książka ta jest bardzo potrzebna w zrozumieniu tego, co dzieje się dzisiaj w przeżywającym drugą młodość starożytnym Państwie Środka. Prof. dr hab. Jan Rowiński, Uniwersytet Warszawski

Totemy życia... Chińska literatura poszukiwania korzeni

Lidia Kasarełło

Książka ta jest studium poświęconym chińskiej literaturze poszukiwania korzeni (xungen wenxue) - współczesnemu zjawisku (1984-1988) wywołanemu przez kryzys tożsamości, fascynacje modernizmem i tradycję Dalekiego Wschodu. Jej twórcy, programowo odrzucający dziedzictwo kultury oficjalnej, zwracają się ku chińskim peryferiom, heterodoksji i kulturom ludowym - pełnym mitu, magii i groteski. Rozważania na ten temat są okazją do szerszej refleksji estetycznej, filozoficznej i antropologicznej, dotyczącej kultury i współczesnej literatury chińskiej.

Najnowsza historia Iranu

Coville Thierry

W 1979 w Iranie obalono monarchię i większość społeczeństwa opowiedziała się za ustrojem opartym na prawie islamu. Powstała Islamska Republika Iranu i świat z zainteresowaniem, ale i z wielką nieufnością obserwował teokratyczne państwo rządzone przez mułłów, jego ambicje polityczne i wpływ na sąsiednie kraje oraz zajmowaną pozycję w bardzo ważnym dla gospodarki światowej regionie. Po wpisaniu Iranu przez Georga W. Busha do państw osi zła, republika ponownie znalazła się w centrum zainteresowania opinii światowej, a ogłoszenie przez irański rząd programu rozwoju nuklearnego odebrano jako zagrożenie dla światowego pokoju. Thierry Coville przedstawia uwarunkowania historyczne i polityczne, które doprowadziły do zwycięstwa rewolucji Chomejniego. Bezstronnie i obiektywnie stara się opisać jej wielorakie skutki oraz wpływ na wszystkie dziedziny życia od kwestii społecznych i obyczajowych po ekonomiczne i gospodarcze. Interesuje go punkt widzenia samych Irańczyków, ich charakter i przekonania oparte na silnym poczuciu tożsamości narodowej i dumie z własnej historii, trwającej kilka tysięcy lat. Jednocześnie autor wykazuje, jak w religijnym, rządzonym autorytarnie społeczeństwie, nieustannie, choć wydawałoby się niezauważalnie, postępuje proces demokratyzacji i modernizacji oraz emancypacji kobiet. Thierry Coville jest iranistą i ekonomistą, uznanym ekspertem od spraw Iranu, prowadził wieloletnie badania naukowe w różnych ośrodkach akademickich Iranu, wykłada ekonomię na akademii Negocia w Paryżu.

Terroryzm i zamachy samobójcze. Muzułmański punkt widzenia

Ergun Capan

Książka prezentuje muzułmański punkt widzenia na terroryzm i zamachy samobójcze. Warto jednak zaznaczyć, że autorami są Tureccy intelektualiści należący do środowisk skupionych wokół Fethullaha Gulena.

Język turecki

Tadeusz Majda

Język turecki, dawniej zwany również osmańskim, należy do grupy oguzyjskiej rodziny języków tureckich. Posługuje się nim ponad 80 milionów ludzi mieszkających w Republice Tureckiej i na emigracji. W ostatnich dziesięcioleciach język turecki zmienił się w stopniu porównywalnym jedynie ze zmianami, jakie zaszły we współczesnym języku hebrajskim. Dzięki systematycznej akcji "oczyszczania" języka z zapożyczeń arabskich i perskich na rzecz słów rdzennie tureckich zmieniło się zasadniczo słownictwo i języka literackiego, i mówionego. Tadeusz Majda jest turkologiem, profesorem w Zakładzie Turkologii i Ludów Azji Środkowej Uniwersytetu Warszawskiego. Wykłada język, literaturę, kulturę i sztukę turecką; zajmuje się także sztuką islamu. Wśród licznych publikacji w jego dorobku naukowym można wymienić "Katalog rękopisów tureckich i perskich ze zbiorów polskich", "Tureckie stroje i sceny rodzajowe: z kolekcji króla Stanisława Augusta: katalog rysunków", "Rozwój języka tureckiego w XVII wieku" oraz współtłumaczenie dzieła Arifa Alego "Daniszmendname. Księga czynów Melika Daniszmenda".

Wielka rzeka, wielkie morze

Yingtai Lung

„Jeśli nadal będziemy bezmyślnymi trybikami w maszynie - to skąd wiadomo, czy te tragiczne nieszczęścia nie powtórzą się?” "Kiedy nie będzie wojny? Kiedy zobaczysz rannego wroga i nie będziesz w stanie odebrać mu broni." "W tej książce nie obchodzi mnie, kto jest po stronie właściwej, zwycięzców czy pokonanych. Chcę  tylko wam pokazać, że kiedy demontuje się aparat państwowy, to w środku zostają tylko ci wszyscy ludzie." Lung Yingtai   Tajwańska eseistka  Lung Yingtai, której przerażające i krytyczne publikacje  przyczyniły się do demokratyzacji Tajwanu, jest jedną z najbardziej wpływowych i znanych pisarek w Chinach. Lung Yingtai portretuje chińską historię z ostatnich 60 lat. Podczas premiery książki Wielka rzeka, wielkie morze, która miała miejsce na Uniwersytecie w Hongkongu, Lung powiedziała, że sensem jej pracy nie było szukanie winnych i potępianie, ale wręcz przeciwnie, oddanie hołdu wszystkim tym, którzy byli w przeszłości uciskani, poniżani i zranieni. Życzeniem Autorki było, aby jej praca stała się pomostem dla ludzi po obu stronach Cieśniny Tajwańskiej, ponieważ pokój między dwiema stronami nie może opierać się wyłącznie na negocjacjach polityków, ale powinien powstać w wyniku osobistego kontaktu między ludźmi. W swojej książce Autorka nie wydaje wyroku politycznego ani moralnego. Nie ma tu "strony dobra" ani "strony zła". Wojska Kuomintangu, Armia Ludowo-Wyzwoleńcza i tajwańscy żołnierze - dla niej osoby te były po prostu zwykłymi, młodymi ludźmi uwikłanymi w historię. Duża część książki składa się z wywiadów, które ukazują perspektywy historyczne znacznie różniące się od tych pokazywanych przez chińskie władze komunistyczne. Książka została zakazana tuż po premierze, w 60. rocznicę założenia Chińskiej Republiki Ludowej.

Sati. Samopalenie wdów w najdawniejszych relacjach Wschodu i Zachodu

Szczurek Przemysław

Sanskrycki termin sati (sati) oznacza wierną, prawą, cnotliwą niewiastę. Staroindyjska tradycja powiązała go przede wszystkim z kobietą, która po śmierci męża ginęła wraz z nim na stosie kremacyjnym, by wspólnie podążyć do świata niebiańskiego i tam wieść dalszą, pełną szczęścia egzystencję, a po powrocie na ziemię w kolejnym wcieleniu znów zostać jego wierną małżonką. Z czasem termin sati zwłaszcza w jego zachodniej recepcji zaczął być także używany na określenie samego zwyczaju i praktyki samopalenia wdów w Indiach oraz związanego z nią ceremoniału. Bulwersujące Europejczyków informacje o zwyczaju samopalenia wdów docierały z Indii do świata zachodniego znacznie wcześniej niż bogactwo indyjskiej myśli filozoficznoreligijnej, medytacja, joga, upaniszady, Bhagawadgita, doktryna buddyzmu i zanim narodziła się w europejskich uniwersytetach świadomość indoeuropejskiej wspólnoty językowej. Średniowieczne i nowożytne relacje o wdowach wstępujących na stos trafiały do Europy najczęściej w formie pamiętników z podróży, głównie z okresu XVIXVIII w. Świat zachodni miał jednak okazję słyszeć o tym zdumiewającym zwyczaju znacznie wcześniej, bo już w czasach starożytnych. Książka Przemysława Szczurka koncentruje się na przedstawieniu, klasyfikacji i analizie najstarszych świadectw odnoszących się do praktyk samopalenia wdów w Indiach. Autor analizuje z jednej strony świadectwa staroindyjskie (przede wszystkim sanskryckie), z drugiej strony starożytne a w niektórych przypadkach także późniejsze relacje świata zachodniego. Przedstawia także zachowane w Indiach materialne dowody czci oddawanej sati (tzw. kamienie pamięci sati z zawartymi na nich symbolami i inskrypcjami, kapliczki i świątynki sati). Przytoczone przez autora świadectwa zwłaszcza te literackie pozwalają skonfrontować najstarsze źródła Wschodu i Zachodu na temat jednego z najbardziej osławionych i kontrowersyjnych obyczajów dawnych Indii. Przemysław Szczurek - adiunkt w Zakładzie Filologii Indyjskiej (Instytut Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych) Uniwersytetu Wrocławskiego. Prowadzi badania nad literaturą staroindyjską oraz greckimi i rzymskimi źródłami o Indiach starożytnych. Jest autorem prac na temat procesów redakcji Bhagawadgity, filozoficzno-religijnych koncepcji zawartych w literaturze sanskryckiej i tekstach kanonu palijskiego oraz greckich i rzymskich świadectw o Indiach.

The Muslim Geographical Image of the World in the middle Ages. A Source Study

Ahmad Nazmi

Oparta na bogatej bibliografii arabskiej i opracowaniach naukowych z całego świata analiza wiedzy geograficznej, znajomości kosmografii i astronomii w świecie muzułmańskim w średniowieczu. Arabowie czerpali tę wiedzę m. in. z nauki starożytnej Grecji i Rzymu, ale także z Persji i Indii. Dzięki niej świat, który z powodzeniem wówczas podbijali, nie był dla nich nieodgadnioną zagadką.

Zatem iść, nie zbaczając

Andrzej Darski

"Poeta po mistrzowsku związał japoński kształt utworu z ideą przemijania, bliską nam, sfrustrowanym Europejczykom. Świat wyzierający z poezji Andrzeja Darskiego, choć momentami niepokojący, wydaje się uporządkowany i przyjazny". Andrzej Zaniewski

Tożsamość europejskich muzułmanów w myśli Tariqa Ramadana

Marta Widy-Behiesse

Muzułmanie od dawna żyją w krajach Europy Zachodniej. Przynależność do mniejszości religijnej, a najczęściej i etnicznej, stawia przed nimi dodatkowe wyzwanie w trudnym procesie łączenia wielu elementów w jedną spójną tożsamość. Jednocześnie specyfika islamu sprawia, że jawi się on jako bardzo istotny element porządkujący i wartościujący, zatem kluczowy dla samookreślenia wiernych. Czy wartości islamu i wartości zachodnie da się pogodzić? Czy muzułmanie są gorszymi obywatelami? Czy przynależność do ummy – światowej wspólnoty wiernych – sprawia, że muzułmanie nie są lojalni wobec społeczeństw, w których żyją w Europie? Te i wiele innych tematów obecnych w debacie publicznej dotyczącej islamu często porusza Tariq Ramadan – kontrowersyjny szwajcarski intelektualista muzułmański, którego wypowiedzi autorka analizuje i szeroko komentuje. Marta Widy-Behiesse – arabistka i islamolog, kierownik Zakładu Islamu Europejskiego na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się problematyką islamu w Europie Zachodniej oraz w kontekście globalizacji. Opublikowała m.in. w 2005 roku Życie codzienne w muzułmańskim Paryżu oraz w 2012 roku Islam w Europie. Bogactwo różnorodności czy źródło konfliktów? (red.).

Matczyna droga

Pak Wanso

Pak Wanso, ur. w 1931 roku – jedna z najpopularniejszych pisarek południowokoreańskich; zadebiutowała dość późno (1970) powieścią Nagie drzewo, która przyniosła jej pisarską sławę. Utwory Pak zyskały sobie szeroką rzeszę czytelników w Korei, lecz dzięki uniwersalnej treści mogą być odbierane również przez czytelników z innych obszarów kulturowych. Autorka jest laureatką kilku koreańskich prestiżowych nagród literackich. Pak Wanso pisze o problemach społecznych, często powraca do wątku koreańskiej wojny domowej, wiele utworów opiera na własnych doświadczeniach. Matczyna droga jest pierwszą częścią trylogii, którą autorka poświęciła postaci swej matki.