Od edukacji sportowej do olimpijskiej

Błajet Piotr

Niniejsze opracowanie traktuje o człowieku zmagającym się z wyzwaniami w aktywności cielesnej, jaką jest sport. Przy tym sport w przeciwieństwie do pracy fizycznej, mającej zazwyczaj charakter rutyny przez zawartą w nim niepewność i nieustanną konieczność podejmowania wyzwań jak żadna inna forma aktywności cielesnej otwiera człowieka na jego ciało, uczy go ciała. Sport jest więc formą wychowania do ciała, ale też wychowania człowieka cielesnego. Nie chodzi tu oczywiście o redukcję bytu ludzkiego do poziomu cielesnego, ale o pełny rozwój potencjału cielesnego człowieka i kształtowanie zdolności wykorzystywania go. Celem prezentowanej monografii nie jest opis rozwiązań wszystkich problemów, które pedagogika i pedagogika sportu mogłyby stawiać przed edukacją sportową i olimpijską. Stanowi ona jedynie próbę antropologicznego uzasadnienia sensu edukacji sportowej i olimpijskiej, próbę integralnego ujęcia problematyki przez pokazanie jedności doświadczenia (którego podział zarysowany w książce ma charakter czysto teoretyczny, porządkujący) i wyeksponowanie znaczenia aktywności sportowej dla integralnego rozwoju człowieka. Nawet jeśli sportowiec doznaje różnych stanów podczas aktywności sportowej: cielesnych, psychicznych, duchowych, to każde to skoncentrowane doświadczenie promieniuje na pozostałe sfery przeżywania. Sportowiec, wykonując jakąś trudną próbę, doznaje cielesnej radości z pokonania kolejnego progu technicznego, czuje również psychiczną satysfakcję z dobrze wykonanego zadania, a także jakąś formę duchowego spełnienia w związku z przekroczeniem samego siebie, bo dokonał tego, co wydawało się niewykonalne.Celem prezentowanej monografii nie jest opis rozwiązań wszystkich problemów, które pedagogika i pedagogika sportu mogłyby stawiać przed edukacją sportową i olimpijską. Stanowi ona jedynie próbę antropologicznego uzasadnienia sensu edukacji sportowej i olimpijskiej, próbę integralnego ujęcia problematyki przez pokazanie jedności doświadczenia (którego podział zarysowany w książce ma charakter czysto teoretyczny, porządkujący) i wyeksponowanie znaczenia aktywności sportowej dla integralnego rozwoju człowieka. Nawet jeśli sportowiec doznaje różnych stanów podczas aktywności sportowej: cielesnych, psychicznych, duchowych, to każde to skoncentrowane doświadczenie promieniuje na pozostałe sfery przeżywania. Sportowiec, wykonując jakąś trudną próbę, doznaje cielesnej radości z pokonania kolejnego progu technicznego, czuje również psychiczną satysfakcję z dobrze wykonanego zadania, a także jakąś formę duchowego spełnienia w związku z przekroczeniem samego siebie, bo dokonał tego, co wydawało się niewykonalne. Założeniem zastosowanej metody jest nie systematyczny ogląd sportu, ale raczej próba refleksji w głąb fenomenów sportu. Intencję, która mi przyświecała, trafnie wyjaśnia cytat z pracy Michała Hellera Wszechświat jest tylko drogą. Kosmiczne rekolekcje: Nie chcę przez to twierdzić, że moje myśli są rzeczywiście głębokie. W głąb jest kierunkiem moich intencji, a niekoniecznie wykonania. I z podobnymi intencjami Czytelnik powinien nachylać się nad tymi stronicami. Bo jedno jest pewne błądząc po powierzchni, niczego nie da się usprawiedliwić. Taki wysiłek spojrzenia w głąb w celu lepszego i głębszego rozumienia sportu, czyli jego usprawiedliwienia, powinien być udziałem każdego, kto zajmuje się sportem: nauczycieli, trenerów, zawodników, menedżerów, psychologów, dziennikarzy, kibiców i wreszcie badaczy, którzy chcieliby wyjść poza empiryzm i wąski pragmatyzm. I to przede wszystkim do nich adresowana jest ta monografia.

Fabryka dyplomów czy universitas?

Czerepaniak-Walczak Maria

Oficyna wydawnicza IMPULS prezentuje drugi tytuł z nowej serii: "Palące Problemy Edukacji i Pedagogiki", pod red. nauk. Marii Czerepaniak-Walczak pt. "Fabryki dyplomów czy universitas. 0 "nadwiślańskiej" wersji przemian w edukacji akademickiej". Problematyka kolejnych tekstów wskazujących na najbardziej, z naszego punktu widzenia, palące zjawiska i procesy dziejące się w uniwersytecie i wokół niego, nie wyczerpuje spektrum współczesnych spraw dotyczących uczelni. W centrum uwagi poszczególnych tekstów znalazły się warunki rozwoju osoby i zmiany społecznej, jakie tworzy współczesna szkoła wyższa. Uczelnia nie jest wyspą; jest uwikłana w zdarzenia i procesy znacznie wykraczające poza tej terytorium, a o jej funkcjonowaniu decydują kwestie ekonomiczne oraz sposoby zarządzania na poszczególnych szczeblach jej organizacji. Należy pamiętać, że uczelnia zobowiązana jest w pierwszej kolejności do kształcenia studentów, wychowywania ich w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka oraz kształcenie i promowanie kadr naukowych... Fragment recenzji: Przeniesienie zasad gospodarki rynkowej do obszaru szkolnictwa wyższego jest zjawiskiem rodzącym wiele napięć i problemów. Ich rozwiązanie wymaga namysłu nad współczesną koncepcją kształcenia uniwersyteckiego uwzględniającą techniczne i technologiczne możliwości środków masowego przekazu, w tym przede wszystkim Internetu [...]. Zakres publikacji wykracza poza treści, które możemy znaleźć w pracach pedagogicznych. Jest to udana próba przedstawienia złożonego problemu z pogranicza pedagogiki, ekonomii, polityki społecznej i socjologii. Tego typu książek brakuje na rynku wydawniczym. Może ona być wykorzystywana przez studentów i pracowników wyższych uczelni, a także pracowników administracji rządowej i samorządowej tworzących podstawy legislacyjne funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce (z recenzji Prof. dr hab. Stefan M. Kwiatkowski).

Materiał wyrazowo-obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek ś, ź, ć, dź

Piszczek Małgorzata, Krzysztoszek Grażyna

Materiał przeznaczony jest do ćwiczeń prawidłowej wymowy głosek ś, ź, ź, dź w wyrazach w nagłosie, śródgłosie i wygłosie; wyrażeniach i całych zdaniach. Opracowany materiał jest przeznaczony dla logopedów i rodziców do pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym. Materiał słowny ułożono według zasad logopedycznych. Należy go wykorzystywać po wywołaniu w izolacji głosek ś, ź, ź, dź i utrwaleniu ich w sylabach.

Jąkanie

Chęciek Mieczysław

Doświadczenia płynące z wieloletniej praktyki logopedycznej Autora, wsparte wiedzą zdobytą dzięki językoznawstwu kognitywnemu, przyczyniły się do innego nieco spojrzenia na zjawisko zaburzeń płynności mówienia u osób jąkających się w różnym wieku. Zaburzenia mówienia o charakterze jąkania odznaczają się podobną częstością występowania we wszystkich grupach wiekowych. Jest to wnikliwe opracowanie na temat jąkania się dzieci, młodzieży i dorosłych w ujęciu logopedycznym i neurologopedycznym. Książka zawiera obszerną relację ze studiów nad literaturą przedmiotu, autorskie ujęcie problematyki zaburzeń realizacji jednostek mowy (głoska, sylaba, wyraz, fraza, zdanie) przez jąkających się oraz wybrane wyniki badań przeprowadzonych przez autora w tym zakresie. Ważne miejsce zajmuje rozdział poświęcony diagnozie i terapii osób jąkających się. Książka jest adresowana do logopedów, neurologopedów, psychologów i pedagogów, lekarzy studentów logopedii, neurologopedii, medycyny, psychologii i pedagogiki, ale także językoznawców oraz wszystkich zainteresowanych problemem jąkania.

Kultura popularna w społeczeństwie współczesnym

Drozdowicz Jarema, Maciej Bernasiewicz

Celem niniejszego tomu jest przybliżenie czytelnikowi niżej wymienionych sfer pop-kultury, które nie tylko dają nam możliwość oderwania się od rzeczywistości, lecz są również formą interakcji z nią i próbą włączenia nas samych do dyskursu codzienności. Część pierwsza obejmuje tematykę popularnych zachowań we współczesnym świecie, część druga wskazuje na współczesnych bohaterów kina oraz to w jaki sposób wpływają oni na stan świadomości zbiorowej oraz masowe upodobania. W trzeciej części autorzy wskazują na problem literatury popularnej, a w kolejnej omawiają problematykę muzyki popularnej i dziennikarstwa muzycznego. W ostatniej części wskazano na tradycyjne wątki, motywy oraz instytucje oraz ich nowe popkulturowe ujęcie. Problem naukowej dyskusji nad zjawiskiem kultury popularnej wiąże się nierozerwalnie z kłopotliwą potrzebą stworzenia względnie jednolitej definicji tego specyficznego typu kultury oraz określenia płaszczyzn, na których się przejawia. Przedsięwzięcie to wydaje się jednak skazane z góry na porażkę z tej przyczyny, iż o ile wszyscy zgadzamy się, że kultura popularna kształtuje w istotny sposób nasze życie codzienne, to trudno nam jasno wskazać klarowną granicę określającą pole jej bezpośredniego oddziaływania. Kultura popularna stała się tym samym immanentną częścią życia w społeczeństwach współczesnych, przy jednoczesnym rozmyciu jej konceptualnej jednoznaczności. Wydaje się dziś przenikać społeczną praktykę oraz zbiorowe światopoglądy tak silnie, że tracimy z oczu wyraźnie odrębną specyfikę jej charakteru. Charakter ten określany jest zarówno przez dające się wyróżnić mechanizmy jej działania, jak i nowe formy kulturowej ekspresji. Książka stanowi próbę ukazania fenomenu kultury popularnej w kontekście jej społecznego funkcjonowania. Zawarte w niej artykuły odzwierciedlają ważniejsze punkty odniesienia w dyskusji na temat zasięgu fenomenu kultury popularnej poprzez zaznaczenie najważniejszych pól przedmiotowych, w których się ona przejawia. Autorzy zawartych w książce tekstów starają się ukazać problem przenikania poszczególnych sfer kultury przez elementy kultury popularnej oraz ich społeczny wydźwięk. Zawarte w tomie artykuły dotykają takich obszarów jak media, literatura, czy też edukacja. Ich różnorodność ma wskazywać na niejednoznaczność zjawiska kultury popularnej i jej jednoczesną wszechobecność we współczesnym świecie. Niniejszy tom tym samym wpisuje się w ramy popularnych dziś studiów kulturowych, które jako perspektywa badawcza z konieczności muszą posiadać charakter interdyscyplinarny.

Jąkanie to nie wyrok

Szerszeńska Anna

W okresie dzieciństwa 5% dzieci doświadcza trudności z płynnym i swobodnym wypowiadaniem się. U większości to mija (przyjmuje się, że w trzech przypadkach na cztery) , jednak jedno dziecko z tej czwórki, o ile nie podejmiemy odpowiednich działań, może wejść z tym problemem w dorosłe życie. Pod wpływem licznych spotkań z rodzicami swoich pacjentów oraz efektu wieloletniej pracy terapeutycznej Anna Szerszeńska postanowiła napisać w założeniu bardzo krótki poradnik. Stara się w nim odpowiedzieć na pytania, które zadają sobie zaniepokojeni i często przerażeni rodzice. Autorka przedstawia w nim swój punkt widzenia, który opiera się nie tylko na wieloletniej pracy terapeutycznej, lecz również na najnowszych doniesieniach dotyczących metod wczesnego postępowania terapeutycznego z małymi dziećmi. W prezentowanej publikacji Autorka podpowiada, jakie kroki należy podjąć, aby nie dopuścić do rozwoju zaburzenia mowy. Wieloletnia praca zarówno z jąkającymi się dziećmi i ich rodzinami, jak i z osobami dorosłymi oraz zdobyte w ten sposób doświadczenie i wiedza każą jej myśleć, że wczesna interwencja terapeutyczna to najlepsza droga, aby nie tylko zastąpić jąkanie dziecka płynną mową, ale również nie dopuścić do rozwinięcia się jego dorosłej postaci, z towarzyszącymi mu częstokroć lękiem przed mówieniem, unikaniem mówienia i zaburzonym poczuciem własnej wartości. Książka Jąkanie to nie wyrok może pomóc rodzicom w odpowiedzi na nurtujące ich pytania dotyczące tego, co należy robić, a także czego absolutnie nie wolno, aby nie dopuścić do rozwoju zaburzenia mowy. W codziennym zabieganiu, gdy na wszystko mamy niewiele czasu, polecany poradnik podpowiada w prosty sposób, jak poradzić sobie z problemem, który dotknął nasze dziecko.

Wprowadzenie do logopedii

Gunia Grażyna, Lechta Victor

Opracowanie monografii Wprowadzenie do logopedii stanowi systemową analizę wybranych zagadnień logopedycznych. Praca ta jest źródłem wiedzy o aktualnej problematyce logopedii dla studentów, pedagogów, a także dla osób interesujących się tym zagadnieniem. Adresatami książki są studenci studiów pedagogicznych, szczególnie pedagogiki specjalnej, przedszkolnej, wczesnoszkolnej, opiekuńczo-wychowawczej, asystenci osób niepełnosprawnych, studenci logopedii, a także pedagodzy nauczyciele oraz terapeuci, którzy często w swojej praktyce spotykają się z osobami z zaburzeniami mowy. Całość opracowania podzielono na dwie części: ogólną i specjalistyczną. W pierwszej przedstawiono główne założenia logopedii jako nauki, ustalenia terminologiczne, przedmiot i podmiot badań logopedii, zasady pracy logopedycznej, osobliwości słownego i pozasłownego porozumiewania się oraz główne założenia prewencji, diagnozy i terapii wad i zaburzeń mowy. W drugiej części szczegółowej (specjalistycznej) omówiono poszczególne zaburzenia mowy, uwzględniając wielowymiarowość zagadnienia, tzn. istotę problemu, etiologię, klasyfikację, symptomatologię oraz główne zasady logopedycznej interwencji, rozumianej jako: diagnoza, terapia i prewencja. W terapii logopedycznej dominuje podejście eklektyczne, które wymaga od specjalisty zintegrowanej wiedzy i umiejętności w zakresie nie tylko diagnozy i terapii, ale również profilaktyki. Zamierzeniem autorów było opracowanie monografii o logicznej koncepcji: od wstępnych ustaleń logopedii jako dziedziny wiedzy, przez historię do specyfiki poszczególnych specjalizacji zawodowych, takich jak balbutologopedia, neurologopedia i inne. Książka ma więc postać wielowymiarowego i międzynarodowego opracowania. Jej autorzy są przedstawicielami pedagogiki specjalnej i logopedii z Polski i Słowacji. To całościowe podejście do teoretycznych i metodycznych podstaw logopedii w formie polsko-słowackiej analizy zagadnień będzie, mamy nadzieję, cennym źródłem wiedzy, którą każdy student subdyscyplin pedagogiki, logopedii oraz pedagog-praktyk powinien posiadać.

Kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej. Horyzonty pedagogiczne t.1

Ćwirynkał Katarzyna, Żywanowska Agnieszka, Kosakowski Czesław

Książkę tę chcielibyśmy polecić pedagogom specjalnym, nauczycielom praktykom, studentom kierunków pedagogicznych i wszystkim osobom zainteresowanym problematyką niepełnosprawności. Rozważania w niej podjęte zmierzają do znalezienia odpowiedzi na pytanie o kierunki rozwoju pedagogiki specjalnej. Zarówno na gruncie teorii, jak i praktyki pedagogiki specjalnej nie da się ich przeanalizować bez uwzględnienia zmian, jakie zaszły w terminologii tej dyscypliny naukowej oraz w kierunkach oddziaływań rehabilitacyjnych czy integracyjnych po 1989 roku, a później po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Zmiana stosunku do osób z niepełnosprawnością i wyobrażeń o samej niepełnosprawności, postrzeganie jednostki jako autonomicznego podmiotu, pluralizm zachowań i wyborów oraz przemiany w prawodawstwie to niektóre z konsekwencji tych przeobrażeń dla funkcjonowania osób z niepełnosprawnością omawiane w tomie. Niniejsza książka rozpoczyna nowy cykl zbiorowych publikacji przygotowywanych w Katedrze Pedagogiki Specjalnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, zatytułowany Horyzonty Pedagogiczne. Jest to początek trzeciej już serii prac naukowych, po Dyskursach Pedagogiki Specjalnej i Heurystycznym Wymiarze Ludzkiej Egzystencji. Horyzonty Pedagogiczne będą stanowić cykl podejmujący problemy z różnych obszarów pedagogiki specjalnej oraz dyscyplin pokrewnych. Oddawana w ręce Czytelnika publikacja zawiera teksty dotyczące zarówno teorii, jak i praktyki pedagogiki specjalnej, a także podmiotu tej dziedziny nauki, którego rozumienie obecnie ulega rozszerzeniu (odnosi się do osób w każdym wieku i z różnego rodzaju odstępstwami od normy in minus oraz in plus).

Zaburzenia w zachowaniu dzieci i młodzieży

Borecka-Biernat Danuta

Oddana do rąk Czytelników książka jest zbiorem artykułów o charakterze refleksji teoretycznej i doniesień z badań. Ich tematyka koncentruje się wokół zaburzeń w zachowaniu dzieci i młodzieży w kontekście ich uwarunkowań oraz działań zmierzających do ich zapobiegania i ograniczenia. Całość podzielona jest na dwie części. Część pierwsza, zatytułowana Czynniki biologiczne, osobowościowe i społeczne jako predyktory zaburzeń w zachowaniu dzieci i młodzieży, obejmuje osiem tekstów. Jednym z tekstów jest opracowanie Danuty Boreckiej-Biernat poświęcone roli czynników osobowościowych w kształtowaniu strategii zadaniowej i obrony w postaci agresywnego reagowania na trudności oraz unikania konfrontacji z trudnościami przez dorastających. Na część drugą, zatytułowaną Formy pomocy dzieciom i młodzieży w zapobieganiu i redukowaniu zaburzeń w zachowaniu, składają się cztery artykuły. Grażyna Poraj podejmuje refleksję nad planowaniem i realizowaniem działań profilaktycznych oraz interwencyjnych zmierzających do redukowania agresji, poprzedzoną diagnozą czynników odpowiedzialnych za wystąpienie agresji u młodego człowieka. W kolejnym artykule Agata Woźniak-Krakowian i Katarzyna Pieńkowska referują wyniki badań dotyczących przyczyn niskiej frekwencji młodzieży w szkołach ponadpodstawowych i pokazują możliwość ich wykorzystania do odpowiednich działań profilaktycznych, interwencyjnych i terapeutycznych w celu zaradzenia problemowi wagarów i zachęcenia ucznia do uczęszczania na zajęcia szkolne. Małgorzata Zabłocka formułuje podstawowe założenia autorskiego programu przezwyciężania nieśmiałości u dzieci, charakteryzuje specyfikę zajęć inspirowanych tym programem oraz prezentuje jego skuteczność. Część ostatnią kończy tekst Agnieszki i Dariusza Rosińskich, którzy poruszyli kwestię warunków dokonywania diagnozy zaburzeń socjalizacji w środowisku szkolnym z uwzględnieniem płci nauczyciela i ucznia.

Koncepcja edukacji fizycznej. Zdrowie-Sport-Rekreacja. Edukacja wczesnoszkolna

Kierczak Urszula

Koncepcja edukacji fizycznej Zdrowie, Sport, Rekreacja, to programy nauczania wychowania fizycznego dla czterech etapów edukacyjnych. Jest to jedyny obecnie na rynku edukacyjnym spójny program kształcenia w zakresie wychowania fizycznego dla wszystkich etapów edukacji przygotowany w oparciu o nową podstawę programową wprowadzoną do realizacji 01 września 2009 r. Książka Zdrowie. Sport. Rekreacja. Wychowanie fizyczne w edukacji wczesnoszkolnej jest pierwszą częścią tej koncepcji. Zawiera ona program wychowania fizycznego dla klas I III w oparciu o nową podstawę programową oraz przykłady podstawowych dokumentów pracy nauczyciela czyli: -rozkłady materiału- szczegółowy plan pracy dla kolejnych klas; - standardy wymagań i zasady oceniania; - przykładowe konspekty zajęć; - materiały do diagnozy i ewaluacji. Prezentowany w poradniku materiał może być wzorem i inspiracją dla nauczycieli w tworzeniu własnych dokumentów dostosowanych do realiów życia konkretnej placówki oświatowej. Podane przykłady planowania pracy, ćwiczeń, zabaw, gier i osnów lekcyjnych powinny nie tylko pomóc w prowadzeniu zajęć wychowania fizycznego, ale zachęcić także do poszukiwania własnych, ciekawych rozwiązań. Książka powinna być pomocą w planowaniu i organizacji zajęć wychowania fizycznego zarówno dla nauczycieli nauczania początkowego jak i specjalistów z zakresu wychowania fizycznego realizujących zajęcia edukacji fizycznej wydzielonych z edukacji wczesnoszkolnej.

Pisanie prac i sztuka ich prezentacji

Sawicki Krzysztof, Grzybowski Przemysław Paweł

Pisanie prac i sztuka ich prezentacji to opracowanie adresowane do uczniów szkół średnich i studentów. Z pewnością przyda się maturzystom i uczestnikom seminariów dyplomowych, a także ich nauczycielom, korepetytorom, rodzicom... Posługując się bardzo przystępnym językiem, autorzy ukazują Czytelnikowi zarys zasad pisarstwa na ocenę - od szkolnych wprawek, po artykuły naukowe i prace seminaryjne. Doradzają, co i jak czytać, aby napisać dobrą pracę; w jaki sposób najlepiej wyszukiwać informacje i gromadzić na potrzeby warsztatu pisarskiego; jakich błędów unikać podczas pisania prac i oddawania ich oceniającym; w jaki sposób dopracować stronę formalną tekstu i poprawnie go zilustrować; na co zwracać uwagę zbierając i opracowując materiały z wykorzystaniem komputera; w jaki sposób przygotować tekst do druku; jak zachować się podczas publicznych wystąpień w szkole i na konferencji naukowej; na jakich zasadach korespondować z nauczycielem i współpracować podczas seminarium dyplomowego itp. Czytelnik znajdzie tu także przewodnik bibliograficzny - ponad 500 tytułów książek z zakresu metodologii badań naukowych, językoznawstwa, logiki, statystyki i innych dziedzin; przewodnik internetowy - ponad 100 adresów stron wirtualnych bibliotek, słowników, poradników, wyszukiwarek, serwisów informacyjnych, narzędzi do analizy danych; oraz kącik humoru z prac studenckich. Książka ta może służyć jako pomoc naukowa w ramach seminariów dyplomowych (zwłaszcza na studiach z nauk społecznych i humanistycznych), zajęć z języka polskiego, czy komunikacji interpersonalnej. Jej cechą szczególną jest sposób porozumiewania się autorów z Czytelnikami.

Materiał wyrazowo-obrazkowy do utrwalania poprawnej wymowy głosek dentalizowane

Piszczek Małgorzata, Krzysztoszek Grażyna

Materiał przeznaczony jest do utrwalania w układach opozycyjnych głosek po wcześniejszym wyćwiczeniu ich artykulacji w izolacji, sylabach, wyrazach i zdaniach. Opozycje głosek przedniojęzykowo-zębowych s, z, c, dz i środkowojęzykowo-dziąsłowych ś, ź, ć, dź. Opozycje głosek przedniojęzykowo-dziąsłowych sz, ż, cz, dż i środkowojęzykowych ś, ź, ć,dź. Opozycje głosek zwartoszczelinowych c, cz, ć, dz, dż, dź i szczelinowych s, sz, ś, z, ż, ź. Opozycje głosek przedniojęzykowo-zębowych s, z, c, dz i przedniojęzykowo-dziąsłowych sz, ż, cz, dż.

Dzieci z zaburzeniami łączonymi

Winczura Barbara

Problematyka publikacji porusza zagadnienie współwystępowania zaburzeń rozwojowych u dzieci. Tematyka ta, coraz częściej staje się przedmiotem zainteresowań wielu badaczy, diagnostów i terapeutów, tym bardziej, iż w praktyce klinicznej spotykamy coraz większą grupę dzieci, u których stwierdza się występowanie objawów kryterialnych przypisanych więcej niż jednemu zaburzeniu. Łączne występowanie kilku zaburzeń zdecydowanie modyfikuje proces rozwoju i funkcjonowanie dziecka na każdym jego etapie. Określenie profilu owego procesu rozwojowego oraz skali charakterystycznych objawów, ma centralne znaczenie do diagnozy klinicznej dziecka, a w szczególności diagnozy różnicowej. Wobec złożoności patomechanizmu odpowiedzialnego za współwystępowanie zaburzeń rozwoju u dzieci, grupa badaczy podjęła rozważania nad dylematami diagnostycznymi na styku takich zaburzeń, jak: autyzm, zespół Aspergera, zaburzenia semantyczno pragmatyczne, niewerbalne trudności w uczeniu się, ADHD, centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego, opóźnienia w rozwoju, autyzm atypowy, schizofrenia wczesnodziecięca, zaburzenia zachowania oraz zaburzenia psychotyczne. Pewna część rozważań została poświęcona zaburzeniom współwystępującym w chorobie przewlekłej, mózgowym porażeniu dziecięcym, dyslalii rozszczepowej oraz przy defektach wzroku. Zamiarem autorów było przybliżenie Czytelnika do odpowiedzi na nurtujące go pytania o rozwój dzieci z zaburzeniami łączonymi. Książka adresowana jest do specjalistów różnych dziedzin lekarzy, w tym głównie pediatrów, neurologów i psychiatrów dziecięcych, ponadto do psychologów klinicznych, pedagogów specjalnych, neurologopedów, rehabilitantów, a także do studentów, powyższych specjalności.

Konstruowanie umysłowej reprezentacji świata

Głodkowska Joanna

Pedagogika specjalna w swoich poszukiwaniach ma szacunek dla dorobku poprzedników. Poczucie ciągłości ważnych zadań przejawia się w uznawaniu roli tradycji w teraźniejszości i docenianiu znaczenia przeszłości dla przyszłości. Ponadczasowe idee w starciu z nowymi myślami, wynikami badań i procesami społecznymi dają nową jakość edukacji, rehabilitacji i terapii. Autorka, wychodząc naprzeciw tak nakreślonym zadaniom współczesnej pedagogiki specjalnej, podejmuje próbę rozpoznania możliwości i ograniczeń uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną rozpoczynających naukę szkolną. Buduje tym samym modele diagnostyczne i terapeutyczne, by na podstawie dotychczasowych koncepcji i wyników ba- dań własnych opracować pewien konstrukt łączący wybrane aspekty tego, co stałe i zmienne w pedagogice specjalnej. W wyniku wzajemnych relacji i działań pomocowych świat dziecięcy i świat dorosłego przenikają się w realnych sytuacjach edukacyjnych. Proces przenikania się tych dwóch światów może być wzmocniony istotnym przekaźnikiem, jakim są treści wyobrażone, nierealne, baśniowe tak bliskie dziecku, nasycające jego umysł i uczucia oraz dające poczucie bezpiecznego uczestniczenia w wypełnianiu zadań edukacyjnych. Wychodząc naprzeciw tak nakreślonym zadaniom współczesnej pedagogiki specjalnej, rozpoznanie możliwości i ograniczeń uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną rozpoczynających naukę szkolną, uczyniłam wyzwaniem do opracowania własnego modelu diagnostycznego i terapeutycznego. Zaprezentowana autorska metoda baśniowych spotkań jest więc nie tylko próbą wykorzystania naturalnych warunków rozwojowych dziecka, ale także swoistym kostruktem łączącym wybrane aspekty tego, co stałe i zmienne w pedagogice specjalnej.

Kwestionariusz badania mowy

Zioło Brygida, Billewicz Grażyna

Kwestionariusz ten może być wykorzystywany do diagnozy logopedycznej dzieci przedszkolnych i szkolnych. Składa się z obrazków, których nazwy zawierają samogłoski i spółgłoski w trzech pozycjach, w których mogą pojawić się w wyrazie: w nagłosie, śródgłosie i wygłosie. Głoski występujące w nazwach obrazków ułożone są w kolejności zgodnej z tym jak pojawiają się w rozwoju mowy dziecka. Uwzględnia spółgłoski wargowe, wargowo-zębowe, przedniojęzykowo-zębowe, przedniojęzykowo-dziąsłowe, środkowojęzykowe, tylnojęzykowe oraz samogłoski podstawowe + ą, ę. Do kwestionariusza dołączona jest karta badania mowy, której kolejność zapisu głosek jest zgodna z kolejnością pojawiających się wyrazów.

Zrozumieć Montessori

Miksza Małgorzata

Książka Zrozumieć Montessori.Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka ma przede wszystkim na celu wyjaśnienie czytelnikowi przesłania pedagogicznego Marii Montessori. Pomimo, ze w pracach Autorki często pojawiał się termin metoda, to M. Montessori zawsze w końcowym rezultacie chodziło o wszechstronną pomoc dziecku w jego trudzie indywidualnego rozwoju oraz włączenie go do życia w kulturze i cywilizacji ludzkiej przesyconej miłością i pokojem. Aby taka pomoc zaistniała, konieczne było, zdaniem M. Montessori odpowiednie przygotowanie dorosłych ( nauczycieli, rodziców, pedagogów), którzy znając prawa rozwojowe dziecka(chodzi tu m.in. o polaryzację uwagi, wrażliwe fazy),będą je wpierać w rozwoju, rozumnie kochając i darząc szacunkiem. Środkiem ma tu być przygotowane otoczenie a warunkiem sukcesu, respektowanie zasady porządku (samodyscypliny) i wolności, która w wyważonych klamrach prowadzi człowieka do optimum rozwojowego, czyli normalizacji. Przedmiotem rozważań książki pt. Zrozumieć Montessori. Czyli Maria Montessori o wychowaniu dziecka jest zaprezentowanie kluczowych pojęć tworzących podstawy teorii pedagogicznej Marii Montessori. Podjęto zatem przede wszystkim zagadnienie wyjaśnienia rozumienia wychowania przez M. Montessori przy uwypukleniu koncepcji rozwoju dziecka i środowiska edukacyjnego( przygotowanego otoczenia). W rozdziale pierwszym, po krótkim nakreśleniu postaci M. Montessori w świetle jej biografii , ukazano jej drogę rozwoju jako pedagoga( od medycyny, poprzez psychiatrię, pedagogikę specjalną do pedagogiki ogólnej). W kolejnym rozdziale scharakteryzowano koncepcję rozwoju dziecka. Podkreślono te składniki poglądów M. Montessori, które stanowią o ich oryginalności w ujmowaniu aspektów rozwoju człowieka(wrażliwe fazy, absorbująca psychika, polaryzacja uwagi, normalizacja, horme, mneme). Uwypuklono cechy charakterystyczne w rozwoju dziecka w okresie niemowlęctwa, dzieciństwa i okresu szkolnego. Za punkt centralny w opisie rozwoju dziecka przyjęto jego dążenie do samodzielności i niezależności ( zagadnienie podmiotowości). Charakterystyka rozwoju dziecka stała się podstawą do opisu w rozdziale trzecim przygotowanego otoczenia, w którym dziecko odnajduje potrzebne impulsy do indywidualnego i społecznego rozwoju. W opisie uwzględniono aspekt materialny środowiska edukacyjnego( budynek, wyposażenie, pomoce rozwojowe Montessori), aspekt strukturalno dynamiczny, tj. zasady konstrukcji otoczenia z naciskiem na zasadę porządku i wolności oraz aspekt osobowy, na który składa się grupa dzieci wymieszana wiekowo, nauczyciel, rodzice. W tym fragmencie książki skoncentrowano się na opisie przygotowanego otoczenia w przedszkolu. Scharakteryzowano grupy pomocy rozwojowych Montessori wraz z przykładami ich zastosowania w konkretnej pracy. Zamiarem było tu także ukazanie korelacji pomiędzy specyfiką rozwoju dziecka w ujęciu M. Montessori a aranżacją przygotowanego otoczenia w pomoce montessoriańskie zgodnie z wrażliwymi fazami. W zakończeniu , analiza metateoretyczna doprowadziła do próby zdefiniowania wychowania w ujęciu M. Montessori i wyjaśnienia jej przesłania pedagogicznego . Uwypuklono także wartości pedagogiki M. Montessori, by wykazać aktualność tej koncepcji we współczesnych naukach o wychowaniu. Książkę zamyka biogram M. Montessori, wybór literatury przedmiotu w języku polskim oraz aneksy.