Wyraz uczuć u człowieka i zwierząt

Karol Darwin

Wyraz uczuć u człowieka i zwierząt jest jednym z ostatnich i najlepszych dzieł Darwina, w którym otwarcie i bez strachu używa już słowa ewolucja i pisze o bezpośrednim pochodzeniu człowieka od małpy. Jest to pierwsza na świecie poważna rozprawa o ekspresji emocji z licznymi przykładami i bogactwem opisu. Poprzez powracanie do ewolucji Darwin próbuje znaleźć uzasadnienie ruchów mimicznych. Każde podjęte zagadnienie omawia możliwie najbardziej dogłębnie, analizuje plusy i minusy przyjętego sposobu rozumowania, cytuje swoich zwolenników i przeciwników, a niejednokrotnie z rozbrajającą szczerością przyznaje, że nie jest w stanie wysnuć ostatecznego wniosku, pozostawiając czytelnika ze swoimi wątpliwościami i rzetelnie zebranymi argumentami obu stron. Precyzyjnie opisuje niezwykle silną więź człowieka z przyrodą, który jest jej integralną częścią, podobnie jak zwierzęta.  Książka ta stała się kamieniem milowym w badaniach nad biologicznym mechanizmem kreowania emocji. Prowadzone obecnie analizy rzucają nowe światło na naturę zwierzęcych uczuć. Dziś już wiemy, że mózg człowieka i innych ssaków zbudowany jest z tych samych struktur. Dlaczego więc zwierzęta nie miałyby odczuwać podobnych do człowieka emocji?

Biały kruk

Andrzej Stasiuk

Czwarte wydanie powieści Andrzeja Stasiuka, za którą otrzymał on nagrodę Fundacji Kultury (1994) i Fundacji im. Kościelskich (1995). Ostatnio Andrzej Stasiuk z powodzeniem promował kolejną - po polskiej, niemieckiej, fińskiej i angielskiej - włoską (wydawnictwo Bompiani) edycję książki, którą zajmowali się m. in. tacy krytycy jak Susanna Nirenstein i Francesco M. Cataluccio.

Sprawozdawczość budżetowa 2023

Barbara Jarosz

W książce przedstawiono sposób sporządzania oraz obowiązujące terminy i formy przekazywania sprawozdań w zakresie operacji finansowych, sprawozdań budżetowych oraz sprawozdań budżetowych w układzie zadaniowym, biorąc pod uwagę najnowsze zmiany, które zostały wprowadzone. Od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje rozporządzenie z 20 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych.

Wokół koncepcji dobra we współczesnym neoarystotelizmie anglosaskim: normatywność, działanie, praktyki

Piotr Machura

Praca poświęcona jest naturze dobrego życia. Zastosowanie odnowionej w połowie XX wieku myśli Arystotelesa pozwala tu uchwycić i przezwyciężyć zarówno miałkość propozycji „przemysłu szczęścia”, jak i akademickiej filozofii. Autor interpretuje koncepcję starożytnego filozofa przy użyciu współczesnych narzędzi filozoficznych wskazując jak ich zastosowanie pozwala uchwycić węzłowe problemy życia (jak pytanie o szczęście i sens) oraz wskazać te metody myślenia, które umożliwiają krytyczny namysł nad rzeczywistością społeczną. Pytanie o dobro jest zatem zarówno o to, jak kształtować własne życie, ale też jak myśleć o relacjach z ludźmi, z innymi istotami oraz jak współdziałać w dążeniu do dóbr wspólnych. Te ostatnie okazują się przy tym nie tylko dobrami publicznymi, infrastrukturalnymi, ale przede wszystkim formami kooperacji i współżycia.

Jak wysoko zajdziemy w ciemnościach

Sequoia Nagamatsu

Jak mamy kochać i żyć, gdy nasz świat się skończył? Hipnotyzująca wizja przyszłości, która zachwyci nie tylko fanów Atlasu chmur czy Stacji Jedenastej, ale też wszystkich, którzy cenią świetną literaturę. Rok 2030, Syberia. W kraterze Batagajka naukowcy badający topnienie wiecznej zmarzliny trafiają na doskonale zachowane szczątki dziewczynki sprzed trzydziestu tysięcy lat. Odkrycie tyleż fascynujące, co niebezpieczne w lodowym sarkofagu przetrwał patogen, który spowodował śmierć Anne. Już wkrótce arktyczna pandemia rzuci na kolana całą ludzkość, zmuszając ją do wymyślania coraz to bardziej osobliwych mechanizmów adaptacji. W parku rozrywki niespełniony komik zakochuje się w matce chłopca, którego wysyła na makabryczną przejażdżkę kolejką Ozyrys; zrozpaczony po utracie syna biolog ma szansę ponownie zostać ojcem, gdy świnia w jego laboratorium rozwija zdolność ludzkiej mowy; owdowiała malarka wyrusza z nastoletnią wnuczką w międzygwiezdną podróż, marząc o znalezieniu nowego domu na odległej planecie. Ale gdzieś tam, wysoko w ciemności, wciąż świeci światło. Ze strony na stronę, z rozdziału na rozdział niepokojąco prorocza historia przeradza się w pełną współczucia opowieść o odporności ludzkiej duszy, nieskończonej zdolności do marzeń i tym, co nas łączy i daje nadzieję.   Niesamowita i olśniewająca powieść Debiut, który zaskakuje. Alan Moore, autor komiksówStrażnicy i V jak Vendetta

Dom między chmurami

C. Klobuch

Miłość, poświęcenie i zdrada w pasjonującej opowieści fantasy, w której słowiańska mitologia miesza się z barbarzyńskimi kultami i wszechobecną magią Minęły stulecia odkąd rycerze Wielkiego Księstwa Ostrodu powstrzymali pochód tysięcy stepowych wojowników, zalewający ze wschodu kontynent Poncji. Cena zwycięstwa okazała się jednak wysoka, zniszczone wojną państwo nigdy nie odzyskało dawnej świetności. Teraz na odległych stepach nowy władca znów jednoczy nomadów jeśli mu się uda, Ostród nie wytrzyma kolejnego ciosu. Na Koro, ciemnoskórego wędrowca z południa, czeka w Wielkim Księstwie zadanie, któremu nikt dotąd nie sprostał poskromienie wielkiego ptaka, zdolnego unieść człowieka w powietrze, ale też rozpruć go jednym celnym kopnięciem. Z kolei Tami, krewna ostródzkiego dowódcy Derwana, szuka sposobu by wrócić do ukochanego wiejskiego majątku. Nie rzuciłaby tego miejsca dla wędrówek nawet na najbardziej niezwykłym wierzchowcu. Sam Derwan nie ufa Koro, lecz potrzebuje jego powietrznych patroli. Jeśli kolejny rajd stepowych łowców niewolników nie zostanie zatrzymany, legnie w gruzach cały cywilizowany świat

Bydlęce brzemię. Wyzwolenie osób z niepełnosprawnością i zwierząt

Sunaura Taylor

W poruszającym i błyskotliwym eseju, pisanym ze środka doświadczenia osoby z niepełnosprawnością, Sunaura Taylor analizuje, dlaczego i na jakich zasadach kultura Zachodu odbiera osobom niepasującym do ogólnie przyjętych norm podmiotowość. Pozornie karkołomne zestawienie ludzi z niepełnosprawnością i pozaludzkich zwierząt służy unaocznieniu prostej, lecz przegapianej przez nas prawdy: wartość jednym i drugim odbiera ten sam oparty na dyskryminacji antropocentryczny system. Taylor oswaja czytelnika z pojęciami znanymi aktywistom, jednak niezadomowionymi jeszcze w polskim dyskursie publicznym. Pisze o ableizmie, a więc represjonowaniu grup i osób niewpisujących się w znormalizowany wzorzec pełnosprawności; zauważając przy tym, że modelem dla tego wzorca jest wysportowany, młody, biały mężczyzna. Ableizm jak pisze Taylor rodzi dyskryminację i ucisk, ale też pokazuje, w jaki sposób określamy, które ucieleśnienia uważamy za normalne, które za wartościowe, a które za z istoty negatywne. Zdaniem autorki ableistyczna logika tkwi u źródła szowinizmu gatunkowego, zwanego w książce gatunkizmem, a więc przekonania o biologicznej i duchowej wyższości człowieka nad zwierzętami, które służy za usprawiedliwienie ich wyzysku. Argumentem wspierającym utowarowienie nieludzi jest pogląd, że procesy zachodzące w mózgu człowieka z neurotypową (nieautystyczną) strukturą mózgu są najwyższą formą poznania. Pogląd ten odbiera wartość mniejszościom doświadczającym świata inaczej tak zwierzętom, jak i ludziom: osoby nieneurotypowe, a także wszystkie inne, których ciała bywają określane jako ułomne traktowane są w naszej kulturze jako niekompetentne, niezrozumiałe, niepełne, ich odmienność jest patologizowana, a co za tym idzie skazane są na społeczną izolację. Tymczasem z każdym kolejnym odkryciem okazuje się, że zdolności poznawcze zwierząt są większe, niż sądziliśmy. Jak podsumowuje Taylor: Tylko w ciągu ostatniej dekady dowiedzieliśmy się, że sroki przeżywają żałobę, pieski preriowe za pomocą szczekania umieją opisać wygląd drapieżnika i poinformować, że ma broń, owca potrafi zapamiętać dziesiątki twarzy, a psy klasyfikować fotografie. Podobnie zmienia się wiedza na temat niepełnosprawności w Bydlęcym brzemieniu przeczytamy takie oto świadectwo Michaela Bérubé, ojca chłopca z zespołem Downa: W latach dwudziestych XX wieku mówiono nam, że osoby z zespołem Downa nie są w stanie nauczyć się mówić; w latach siedemdziesiątych że nie są w stanie nauczyć się czytać. Teraz powodem, dla którego w pewnym sensie odmawia się im pełni człowieczeństwa, jest niezrozumienie filmów Woodyego Allena. Za dwadzieścia lat usłyszymy: okej, ogarniają Allena, ale tylko wczesne komedie kompletnie nie łapią, na czym polega przełomowość Wnętrz. A kawałek dalej ciarki nam przejdą po plecach, kiedy dowiemy się, że jeszcze nie tak dawno osoby z zespołem Downa i innymi niepełnoprawnościami intelektualnymi musiały walczyć o prawo do procedur medycznych ratujących im życie. Pytanie Taylor, czy zdolności poznawcze mają być wyznacznikiem wartości ludzkiego i pozaludzkiego życia, jak chce słynny etyk i obrońca praw zwierząt Peter Singer, jest bardziej niż zasadne. Dyskusja z utylitaryzmem Petera Singera stanowi oś rozważań Sunuary Taylor, ale w swoim erudycyjnym tekście przytacza ona koncepcje wielu myślicieli i pisarzy zajmujących się zwierzętami, wykluczeniem, a także weganizmem. Pojawiają się tu m.in. Jonathan Safran Foer, Michael Pollan, Arundhati Roy, Temple Grandin. Autorka zbija przy tym i uprzedza wiele argumentów, jakie można by przy lekturze jej książki postawić. Jednak Bydlęce brzemię to nie tylko esej o wyjątkowej przenikliwości intelektualnej, to także utwór literacki, pełen wzruszających obrazów. Podobnie jak w Argonautach Maggie Nelson, innej świetnej pozycji o nienormatywności, której źródłem jest obserwacja uczestnicząca, niskie miesza się tu z wysokim, zmysłowe z rozumowym, wzniosłe z groteskowym. Książka Sunaury Taylor z jednej strony uświadamia nam, że bez wyzwolenia zwierząt nie uda się doprowadzić do wyzwolenia osób z niepełnosprawnością, z drugiej zaś jest mocnym głosem przeciwko stygmatyzacji niepełnosprawności, która w dominującej narracji przedstawiana jest jako zjawisko negatywne, w najlepszym razie dające okazję pełnosprawnym jednostkom do rozwijania empatii i przejawiania troski, zaś osobom postrzeganym przez społeczeństwo jako kalekie do przekraczania siebie i walki. W ujęciu Taylor niepełnosprawność jest innym sposobem przeżywania świata, dyspozycją, która pomaga nam postawić ważne pytania o kulturę i społeczeństwo, w jakich chcielibyśmy żyć. Perspektywa niepełnosprawności podważa takie wartości jak produktywność czy wydajność, zaś prawdziwego znaczenia nadaje tak potrzebnym dzisiaj współzależności i wspólnocie.

SOCIAL NET ART Paradygmat sztuki nowych mediów w dobie web 2.0

Marta Miaskowska

RECENZJA NAUKOWA dr hab. Łukasz Guzek, prof. ASP dr hab. Aneta Pawłowska, prof. UŁ   PROJEKT OKŁADKI I ILUSTRACJE Dorota Sobota SOCIAL NET ART Pomnażające się obrazy stały się nieodłączną częścią wartkiego strumienia społecznej dyskusji, a tym samym trzonem masowej kultury wizualnej w nowym systemie komunikacji. Z jednej strony, pokochaliśmy media społecznościowe, które pozwalają nam być zawsze w kontakcie i na bieżąco. Z drugiej zaś krytykujemy je za nadzór naszego życia i wytwarzanie fałszywych kanonów.   Niezależnie jednak od naszego stosunku do social mediów masowe zapotrzebowanie na obraz, rozmaite sposoby jego produkcji oraz obrotu wywarły znaczący wpływ na kulturę wizualną w ogóle, aktywizując działania artystów i teoretyków sztuki. Książka ta podejmuje próbę zbadania tej przestrzeni i analizy nowych zjawisk, w oparciu o doświadczania sztuki „starych” nowych mediów, tych sprzed rewolucji 2.0 i sprzed powstania Internetu. Choć „w sieci nic nie ginie”, to zmieniają się narzędzia i struktury komunikacji, a wraz ze strumieniem danych przesuwa się tablica obrazów, narażając wizualne wytwory na otchłań rozproszenia sieciowego. Próba usystematyzowania tych zjawisk w social net art ma nadzieję uchwycić twórcze działania w mediach społecznościowych na daną chwilę.

Jagna i ekowyzwania

Ewa Nowak

BĄDŹ EKO, A ZAJDZIESZ DALEKO! Jestem Jagna i mam 10 lat. Moja mama jest pilotką samolotów i często nie ma jej w domu. Tata jest lekarzem, którego znają wszyscy w mieście. A! I mieszka z nami jeszcze dziadek Ferdek, który swoje już przeżył. W szkole jak to w szkole zawsze coś się dzieje. Mój wychowawca pan Burza ciągle ma nowe pomysły i chce, żebyśmy się w nie angażowali. Dlatego zbieramy śmieci, szyjemy torby ze skrawków materiałów albo składamy ekozobowiązania. Aż sama jestem ciekawa, co z tego wyniknie. Ostatnio do mojej klasy dołączył Tymek chłopiec, o którym tata zapomniał. Chciałabym się z nim zaprzyjaźnić, szczególnie że nie mam rodzeństwa. Poznaj Jagnę przebojową, otwartą i życzliwą dziewczynkę, której perypetie zachwycą nie tylko młodych czytelników. Jagna i ekowyzwania to zabawna i wciągająca książka, która porusza ważne tematy, a przy okazji pokazuje, jak można działać proekologicznie.

Krąg Umbrantów

Sandra Ewertowska

Akademia Mystic Arcane jawiła się Elowen Bones szansą na odkrycie prawdy o własnym pochodzeniu. Zamiast tego stała się miejscem, które zmusiło ją do dokonania wyborów, na jakie nie była gotowa. Od dziecka marzyła o frakcji żółtej - jedynej, która mogła pomóc jej odnaleźć ślady rodziców poległych w wojnie magów. Akademia jednak miała wobec niej inne plany. Przydzielona do frakcji zielonej, Elowen czuje się jak więzień własnego losu... aż do momentu, gdy na jej drodze staje tajemniczy mag o turkusowym spojrzeniu. Dlaczego wie o niej więcej, niż powinien? Jaki wpływ wywarł na decyzję Mystic Arcane? I czemu każda jego uwaga sprawia, że serce młodej adeptki magii bije szybciej? Kiedy u jej boku pojawia się wilcza strażniczka, Elowen zaczyna rozumieć, że nic w dotychczasowym życiu nie było przypadkiem. Z każdym dniem dziewczyna rośnie w siłę - ale im więcej odkrywa, tym bardziej niebezpieczna staje się gra, w którą została wciągnięta. Mroczna magia, skomplikowane wybory i miłość rodząca się w najmniej oczekiwanym momencie. Od tego wciągającego romantasy nie oderwiesz się ani na chwilę! Nowelka z Kolekcji romantasy Inanny

Metody badania komunikacji i mediów. Perspektywa teoretyczna i analityczna

Anna Barańska-Szmitko

Metody badania komunikacji i mediów to pierwsza w Polsce publikacja naukowa, w której nie tylko wyczerpująco scharakteryzowano wybrane metody nauk o komunikacji i mediach, lecz także precyzyjnie i przystępnie pokazano ich zastosowanie w praktyce badawczej. W opisie każdej metody w rozdziale teoretycznym przedstawiono założenia i postulaty metodologiczne, a w rozdziale praktycznym zilustrowano je poprzez analizy materiałów z prasy, radia, telewizji, Internetu lub szeroko rozumianego dyskursu publicznego. Na polskim rynku wydawniczym brakuje monografii metodologicznych, poświęconych analizie mediów i zapośredniczonej technologicznie komunikacji, które miałyby charakter praktyczny oraz ukazywałyby sposoby badania na materiale empirycznym. Prezentowana książka tę lukę satysfakcjonująco wypełnia. Istotne i wartościowe jest również podjęcie przez Autorki i Autorów próby używania metod wypracowanych w innych naukach społecznych i humanistyce oraz dopasowania ich do celów poznawczych nauk o komunikowaniu, czym z sukcesem wpisują się w tendencje metodologicznego rozwoju tych nauk. Publikacja może zainteresować medioznawców i komunikologów, a także badaczy analizujących media z wnętrza innych paradygmatów badawczych (takich jak językoznawstwo, kognitywistyka, antropologia, socjologia). Atrakcyjna będzie również dla studentów i doktorantów kierunków medioznawczych i okołomedialnych, stanowi bowiem przewodnik użyteczny, napisany zrozumiale i przystępnie. Z recenzji prof. dr hab. Małgorzaty Lisowskiej-Magdziarz

Dzieciństwo w rodzinie robotniczej międzywojennej Łodzi. Perspektywa etnograficzno-pedagogiczna

Anna Deredas, Joanna Sosnowska

Publikacja zawiera prezentację materiału źródłowego przechowywanego w Etnograficznym Archiwum im. Bronisławy Kopczyńskiej-Jaworskiej Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Łódzkiego. Materiał ten - w postaci biografii, wspomnień, zapisu rozmów i opowieści, zebrany od osób pochodzenia robotniczego - był gromadzony w latach 70. i 80. XX wieku w celu przeprowadzenia szeroko zakrojonych badań nad kulturą robotniczą Łodzi. Zasób archiwalny pozwolił na przedstawienie wielu aspektów dzieciństwa przeżywanego w łódzkiej rodzinie robotniczej w latach 1918-1939. * Autorki podjęły się niełatwego zadania, jakim jest ukazanie dzieciństwa w rodzinie robotniczej międzywojennej Łodzi z perspektywy wspomnień pracownic i pracowników fabryk (zawartych w materiałach źródłowych zgromadzonych podczas badań etnograficznych). Tematyka monografii należy wciąż do stosunkowo rzadko podejmowanych i analizowanych problemów w polskiej nauce - zarówno na gruncie pedagogiki, jak i historiografii pedagogicznej, a także w kontekście badań etnograficzno-pedagogicznych. Pozycja wpisuje się w najnowszy trend badań regionalnych oraz badań nad historią życia codziennego i społeczną historią wychowania. Z recenzji dr hab. Katarzyny Kabacińskiej-Łuczak, prof. UAM Autorki książki porządkują i prezentują materiał archiwalny pod kątem kategorii "dzieciństwa" i w tym sensie publikacja jest dziełem oryginalnym i atrakcyjnym. Atrakcyjność tematu potwierdza też rosnąca popularność badań nad dzieciństwem, zwrot ku dziecku w naukach społecznych. Niewątpliwie, dla budujących się dopiero polskich studiów nad dzieciństwem monografia ta będzie stanowiła ważną pozycję z zakresu etnografii historycznej - przykład solidnych badań osadzonych w określonym momencie historycznym i dotyczących wąskiej grupy, która wypracowała charakterystyczną kulturę materialną, praktyki społeczne oraz rozumienie dziecka. Na wyróżnienie zasługuje nie tylko skrupulatność opisu wywiadów i charakterystyka rozmówców, lecz także projekt "oddania głosu" osobom, które poddają refleksji własne dzieciństwo, dzieciństwo swoich dzieci oraz wpływ własnego usytuowania społecznego na życie codzienne dziecka. Z recenzji dr hab. Anny Witeski-Młynarczyk, prof. UW

Smakosz

Alex Forest

Nowy Jork nigdy nie zasypia. Ale jak obudzić się z koszmaru na jawie? W ciągu kilku tygodni z Central Parku znikają bez śladu cztery kobiety. Bez świadków, bez dowodów, bez motywu. Komisarz Olivier Davis, doświadczony śledczy, zaczyna podejrzewać, że to nie są przypadkowe zaginięcia. Gdy odnalezione zostaje pierwsze ciało, sprawa zmienia się w polowanie na seryjnego mordercę. Miasto ogarnia panika, a presja - ze strony przełożonych i mediów - rośnie z każdą godziną. Davis wie, że jeśli szybko nie rozwiąże zagadki, liczba zabitych wzrośnie, a on sam może stać się kozłem ofiarnym w politycznej rozgrywce. Czy zdoła powstrzymać zabójcę, zanim zniknie kolejna kobieta? Jak daleko się posunie, by poznać prawdę? Ten kryminał smakuje inaczej niż wszystkie. Przekonaj się dlaczego.

Iran. Państwo i religia

Małgorzata Stolarczyk

Autorka podejmuje trud zaprezentowania współczesnej kultury politycznej islamskiej Republiki Iranu, dla której inspiracją był charyzmat ajatollaha Chomejniego, oraz przedstawienia podstaw tożsamości narodowej Irańczyków. Dociekania autorki są wsparte analizą dwóch konstytucji irańskich.

Le néofantastique féminin d\'Anne Duguël

Agnieszka Loska

Le néofantastique féminin d’Anne Duguël to monografia będąca próbą ukazania kobiecego aspektu prozy neofantastycznej belgijskiej pisarki Anne Duguël (1945-2015). Autorka monografii, wychodząc od rozważań teoretycznych poświęconych fantastyce, gatunkowi literackiemu trudnemu do zdefiniowania i który często wymyka się próbom wyznaczenia stałych granic, stara się odpowiedzieć na pytania czy istnieje fantastyka kobieca, i czy twórczość Anne Duguël może być uznana za jej przedstawicielkę. Monografia skupia się na najważniejszych elementach tworzących fantastykę kobiecą Duguël: charakteryzuje postać kobiecą w utworach fantastycznych, analizuje narrację, ukazując jej powiązania z postacią i tematyką kobiecą oraz przedstawia „fenomen fantastyczny”, który w utworach pisarki jest ściśle związany zarówno z postacią kobiecą, jak i jej kobiecością. Interesujące są w niej również rozważania czy recepcja utworów neofantastycznych Anne Duguël może zależeć od płci czytelnika. Niniejsza publikacja skierowana jest zarówno do literaturoznawców zainteresowanych tego typu literaturą, jak i badaczy „kobiecego” aspektu literatury.

Rozstanie z tożsamością

Ivan Čolović

„Rozstanie z tożsamością” jest trzecią książką Ivana Čolovicia z cyklu esejów antropologicznych o tożsamości. Pierwsza to „Polityka symboli. Eseje o antropologii politycznej” (1997, wyd. pol. 2001), druga „Bałkany - terror kultury. Wybór esejów” (2008, wyd. pol. 2007). Tożsamością w rozumieniu narodowej Čolović zainteresował się jednak wcześniej, badając związki między folklorem, polityką i jugosłowiańskimi wojnami końca XX wieku. Temu poświęcona jest jego książka „Bordelj ratnika” (1993, „Burdel wojownika”), przede wszystkim zamieszczony w niej tekst „Tożsamość tożsamości” mówiący o różnych znaczeniach i interpretacjach tego terminu. Dopiero w wydawanym obecnie, zamykającym cykl tomie, którego głównym tematem jest polityka tożsamości, tożsamościowy dyskurs, odejścia i powroty tożsamościowe w służbie różnych systemów politycznych, termin ten znalazł się w tytule, ale w zestawieniu z rozstaniem, pożegnaniem. Čolović bowiem uważa, że jako kategoria identyfikacyjna pojęcie to niczemu już nie służy, ponieważ nie można stworzyć modelu tożsamości narodowej lepszego, niż proponuje nacjonalizm. Takiego, który uwzględniałby złożoność, pluralizm, hybrydyczność i dynamikę tożsamości, a tym samym pomógł jej, by stała się tolerancyjna, szanująca różnice między ludźmi. Nie da się sprawić, by przestała być  nieusuwalnym, mocnym  „klejem”, łączącym wspólnotę. Tożsamość narodowa, etniczna i kulturowa w wydaniu serbskim pochodzi z XIX wieku. I jako taka się wyczerpała. Tom „Rozstanie z tożsamością” zawiera 14 esejów o różnym charakterze - teoretycznych i eseistycznych, naukowych i literackich, powstałych w latach 2010–2013. Kilka z nich to komentarze do przykładów dyskursu tożsamościowego, przywołującego tożsamość narodową i sławiącego ją jako zrozumiałą samą przez się, czyli świętą, w innych jest ona domyślną, niepodważalną osią życia politycznego. Čolović, jak we wszystkich swoich pracach, opiera się na przykładach znalezionych w mediach, cytuje liderów politycznych, dziennikarzy, pisarzy, duchownych i zbrodniarzy wojennych. Z tych tekstów, niekiedy pełnych ironii, sarkazmu i bólu, niekiedy będących precyzyjną analizą antropologiczną, wyłania się droga, jaką w imię „obrony” własnej tożsamości, niezależności, swojej wspaniałej kultury i historii Serbia przeszła przez wojnę do miejsca, w którym jest dzisiaj na politycznej mapie Europy. Książkę Čolovicia czyta się tak, jakby opowiadała nie tylko o Serbii. Nacjonalizm silnie związany z takim rozumieniem i taką praktyką tożsamości narodowej jest ostrzeżeniem dla wielu innych społeczeństw i państw. Także dla nas. Poprzednie książki Čolovicia  z tego cyklu, które zostały wydane w Polsce, weszły do lektur na wydziałach humanistycznych wielu polskich uczelni, autor był wielokrotnie zapraszany na wykłady gościnne i debaty. Jest u nas szanowany i bardzo popularny wśród badaczy, studentów i czytelników intersujących się kulturą i historią. Jesteśmy przekonani, że „Rozstanie z tożsamością” zostanie przyjęte w Polsce tak gorąco, jak jego poprzednie książki.