Ego praedicator. Zarys biografii Jana Falkenberga OP

Tomasz Kalisz OP

Jan Falkenberg OP (ur. ok. 1364 r., zm. ok. 1435) to średniowieczny człowiek orkiestra: regens zakonnego studium generalnego w Krakowie, wykładowca i kaznodzieja na uniwersytecie praskim, uczestnik soborów w Pizie, Konstancji i Bazylei, inkwizytor papieski i przeor. Ponadto, przeciwnik i krytyk polskiego króla Władysława Jagiełły i Polaków. W polskiej, ale i dominikańskiej historiografii, Falkenberg zapisał się zdecydowanie negatywnie. Jego sławna Satyra wymierzona we Władysława Jagiełłę, Witolda i ich poddanych położyła się cieniem na całej jego biografii. Jan Długosz opisał go jako kłótnika, paszkwilanta i oszczercę. Kolejne pokolenia badaczy starają się zrozumieć dokładniej kim był Jan Falkenberg także jako zakonnik i intelektualista. Prezentowana książka młodego dominikańskiego historyka i sekretarza Dominikańskiego Instytutu Historycznego Tomasza Kalisza OP jest odważnym i nowatorskim głosem w długiej i burzliwej dyskusji nad jedną z najbardziej kontrowersyjnych postaci w 800-letniej historii polskich dominikanów. Autor przedstawia brata Jana nie tylko jako polemistę i polityka, ale przede wszystkim jako dominikańskiego zakonnika, określającego samego siebie jako głosiciela, kaznodzieję skąd tytułowe ego praedicator. Książka składa się z dwóch części. Taki podział wynika z bardzo charakterystycznych i całkowicie odrębnych etapów życia Jana Falkenberga. Dominikanin był bowiem w sporach o wzajemne relacje papieża i soboru powszechnego przez ponad połowę swego życia zwolennikiem wyższości tego pierwszego, a następnie diametralnie zmienił zdanie i z zawziętego papalisty stał się równie zagorzałym koncyliarystą. Nie ulega wątpliwości, o czym przekona się każdy czytelnik, że Jan Falkenberg był zakonnikiem o niezwykle złożonej i tajemniczej osobowości.

Bóg jest wystarczająco duży, by obronić się sam. Apologia świadka

Léonard Amossou Katchekpele

Bóg nie potrzebuje złotoustych adwokatów, ale ludzi, którzy będą o Nim świadczyć. Którzy nie uciekają od szorstkości chrześcijaństwa, nie mają gładkich odpowiedzi, za to dają w zastaw własne życie. Afrykański teolog Katchekpele o spotkaniu z Bogiem opowiada językiem żywym i pełnym paradoksów. Jasno określa zadanie świadka: prowadzić tego, kto Bogiem gardzi, do konfrontacji z Nim twarzą w twarz; nie przez mówienie o swoim wspaniałym życiu, tylko o tym, co się widziało i słyszało. Świętym nazywa człowieka zaskoczonego przez Pana i oddychającego Nim pełną piersią. Nie ukrywa przy tym, że to szaleństwo.

List do Efezjan

Peter S Williamson

List do Efezjan to najbardziej wyrazisty spośród listów przypisywanych św. Pawłowi, zawierający jedne z najgłębszych wypowiedzi teologicznych istniejących w tradycji chrześcijańskiej. Przez niemal dwa tysiące lat chrześcijanie dawali się porywać jego natchnionym modlitwom, sugestywnemu przedstawieniu Chrystusa jako Głowy stworzenia i Kościoła, opowieściom o łasce i zbawieniu, otrzymanym dzięki śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa, głoszeniu jedności pogan i Żydów w Chrystusie w siedmiorakiej jedności Kościoła, wzniosłemu wezwaniu etycznemu: Bądźcie więc naśladowcami Boga, jako dzieci umiłowane (5,1) i lirycznemu porównaniu małżeństwa do relacji oblubieńczej między Chrystusem i Kościołem czytamy w X tomie serii Katolicki Komentarz do Pisma Świętego. Najbardziej prawdopodobna hipoteza głosi, że List do Efezjan miał za zadanie krążyć zarówno po Kościołach domowych Efezu, jak i wśród innych nowo powstających Kościołów Azji. Św. Paweł nie koncentruje się w nim na konkretnych problemach w Kościele lokalnym, ale prezentuje nauczanie przeznaczone dla chrześcijan wywodzących się z pogaństwa, poświęcone temu, co Bóg uczynił dla nich przez Jezusa Chrystusa, przy czym płynące z tego wnioski można było bezpośrednio zastosować w większości Kościołów lokalnych I wieku w imperium rzymskim poza Palestyną. List do Efezjan jest arcydziełem literatury chrześcijańskiej i jednym z najcenniejszych klejnotów Biblii!

Szczęście i kontemplacja

Josef Pieper

Kontemplacja jest największym szczęściem dostępnym człowiekowi. To przekonanie św. Tomasza z Akwinu oraz wielu filozofów i świętych wszystkich epok dla współczesnego człowieka brzmi obco czy wręcz podejrzanie. Josef Pieper przekonuje, że potrzebujemy dziś kontemplacji jak powietrza. W oparciu o pisma Akwinaty z matematyczną precyzją wykazuje, że człowiek doświadcza metafizycznego głodu, którego nie zaspokoi dostatek, władza, sława ani chaotyczne karmienie wzroku grą świateł i obrazów. Nasyci nas dopiero kontemplacja wpatrywanie się, które jest poznawaniem i miłowaniem, fundamentalną zgodą na świat i głębokim uszczęśliwieniem. A dla wierzącego przedsmakiem nieba.

Genezis. Czy ktoś w to jeszcze wierzy?

Maria Szamot

Po "Chcę widzieć Jezusa" (2018), "Apokalipsa czytana dzisiaj" (2019) i "Oto ty, Adamie" (2020) czas na rozważania o początku. "Genezis. Czy ktoś w to jeszcze wierzy?" to oryginalna interpretacja pierwszych jedenastu nieodwracalnie strywializowanych przez kulturę masową i wyeksploatowanych rozdziałów Księgi Rodzaju. Owoc autentycznego zachwytu nad opowieściami odkrytymi na nowo i na poważnie, choć znanymi wszystkim od dzieciństwa. Podstawowe prawdy dotyczące świata i ludzkości odsłaniają się dzięki wierze, że Biblia rzeczywiście jest słowem objawionym, a nie zbiorem archaicznych mitów. Historie Adama i Ewy, Noego czy budowniczych wieży Babel zyskują nowy sens dzięki przenikliwej interpretacji, która przyciągnie zarówno wytrawnego biblistę, jak i Czytelnika, który nie posiada egzegetycznego przygotowania, bo, jak pisze Maria Szamot: Zmieniają się dekoracje, atrybuty, bohaterowie, konkretne realizacje historyczne, ale powód i sposób, w jaki Bóg upomina się o serce człowieka, pozostaje niezmienny. Lektura dla tych, którzy w świecie pełnym rozmytych, wieloznacznych i niepewnych treści, szukają żywego i stale aktualnego kierunkowskazu. Dla kochających Słowo Boże. Tę książkę napisałam dla tych, którzy szaloną miłością kochają Pismo św. () w czasach wielkiej imitacji ono jedno w sposób pewny wskazuje na Boga. I prowadzi, darząc szczególną wolnością bo jest żywe. czytamy we wstępie. Szamot pokazuje, że pierwsze historie biblijne nie są opowiastkami dla dzieci, nie należy ich też czytać w optyce sporu nauki i wiary. Te historie są żywą i od wieków aktualną opowieścią o Bogu, o Jego Synu, o nas ludziach i o miłości, która połączyła nas na wieki. W żadnym innym miejscu Pisma Świętego nie znajdziemy tylu informacji o tym, jaki jest Bóg Ojciec. Czy rzeczywiście Ojciec jest groźny i karzący, a Syn łagodny i miłosierny? Autorka przekonuje, że tylko uważna lektura pierwszych rozdziałów Biblii pozwoli nam zrozumieć słowa Chrystusa Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca (J 14,9). To, co potrafię w tej sprawie zrobić, to próbować zestawiać czyny Boga z Genezis i sytuacje z publicznego życia Pana Jezusa, gdzie postępuje On dokładnie na wzór Ojca. Przystępny, pełen pasji styl autorki nie tylko wciąga czytelnika w lekturę tej książki, ale także otwiera na nowe odczytanie i rozumienie: Kluczem do Księgi Rodzaju jest słowo wzorczość i ta Księga, posługując się metaforyką ludowej powiastki, obwieszcza do dziś absolutnie aktualny i niezmienny wzorzec obecności człowieka w przestrzeni sacrum. Wzorzec, który sam Bóg wszczepił w świat i, w oparciu o który wciąż się z nami porozumiewa. Uchwycić go, przeniknąć to znaczy zrozumieć, jak kręci się ten świat. To także zobaczyć go z perspektywy nadrzędnej. Z perspektywy ducha.

Znaki proweniencyjne jako źródło do dziejów bibliotek i księgozbiorów zakonu dominikanów w Polsce do końca XVIII w

Maria Pidłypczak-Majerowicz

Tekst z pracy zbiorowej Arma nostrae militiae. Kultura książki i pisma Zakonu Kaznodziejskiego na ziemiach polskich. Oddawany Czytelnikowi kolejny tom serii Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie to zbiór studiów poświęconych różnym aspektom dziejów kultury książki i pisma w środowisku dominikańskim na ziemiach polskich. Pozwala on poznać kulturę umysłową braci i sióstr, poszczególnych klasztorów czy całych prowincji. Dzisiaj o dorobku i tradycjach intelektualnych dominikanów i dominikanek świadczą głównie zachowane druki i rękopisy ich autorstwa oraz skrawki dawnych księgozbiorów. Są one bardzo wymownymi świadkami dziejów zakonu św. Dominika na terenie Rzeczypospolitej.

Historyczne księgozbiory dominikańskie w powiecie grodzieńskim województwa trockiego w XVIIXIX w

Katarzyna Zimnoch

Tekst z pracy zbiorowej Arma nostrae militiae. Kultura książki i pisma Zakonu Kaznodziejskiego na ziemiach polskich. Oddawany Czytelnikowi kolejny tom serii Dominikańskiego Instytutu Historycznego w Krakowie to zbiór studiów poświęconych różnym aspektom dziejów kultury książki i pisma w środowisku dominikańskim na ziemiach polskich. Pozwala on poznać kulturę umysłową braci i sióstr, poszczególnych klasztorów czy całych prowincji. Dzisiaj o dorobku i tradycjach intelektualnych dominikanów i dominikanek świadczą głównie zachowane druki i rękopisy ich autorstwa oraz skrawki dawnych księgozbiorów. Są one bardzo wymownymi świadkami dziejów zakonu św. Dominika na terenie Rzeczypospolitej.

33 listy z Atlasu. Antidotum na religijne barbarzyństwo

Michał Zioło OCSO

Tytułowe 33 listy napisane zostały przez polskiego mnicha trapistę do przyjaciela, francuskiego szlachcica i eremity Florentina Benoit dEntrevaux. Połączyła ich poezja jako mistrzowski skrót rzeczywistości oraz chrzest. A także wspólne pragnienie, by zostać świętymi i otworzyć się na Miłość.

Święci psychologowie

Isabelle Prtre

Święty Benedykt i św. Scholastyka, św. Klara z Asyżu, św. Elżbieta od Trójcy Świętej, św. Teresa z Lisieux, św. Franciszek Salezy nie posągowi święci, ale opiekunowie i przyjaciele, którym Isabelle Pretre zawdzięcza pokonanie wielu trudności i słabości. W czułych rozmowach dziękuje swoim świętym psychologom za życiowe drogowskazy, które od nich otrzymała. Wskazuje konkretne wątki, myśli i techniki, które prowadzą ją każdego dnia, sprawiając, że czuje się jakby była na kozetce u najlepszych psychoanalityków.

Zmartwychwstania Polski, którego tak pragnął, doczekał się. Bonawentura Siemek OP ( 1918) młoda ofiara epidemii hiszpańskiej grypy

Piotr Jakub Laskowski OP

Tekst z pracy zbiorowej Dominikanie o Polsce i Polakach od XIII do XX wieku. W 2018 roku minęła setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Pamiętając o tym wydarzeniu, Dominikański Instytut Historyczny w Krakowie przygotował prezentowany tom Dominikanie o Polsce i Polakach. Od XIII do XX wieku. Grupa kilkunastu historyków postanowiła odpowiedzieć na pytania: Czy polskich dominikanów w ogóle interesowała Polska? Czy bracia kaznodzieje, należący do międzynarodowej wspólnoty, zachowywali dystans wobec lokalnych wydarzeń, smutków i radości, czy wręcz przeciwnie byli w nie zaangażowani? Prezentowany tom jest oryginalną próbą odpowiedzi na te kwestie. Czytelnik otrzymuje panoramę poglądów, opinii i wielobarwnych postaci poczynając od św. Jacka Odrowąża, który dla średniowiecznych braci był wręcz drugim królem Bolesławem Chrobrym, przez Jana Falkenberga, który nawoływał do surowego potraktowania króla Władysława Jagiełły, a kończąc na dwudziestowiecznych dominikanach, realizujących misję kaznodziejską w niepodległej Polsce, a następnie pogrążonej w zawierusze wojennej i zniewolonej komunizmem.

Mała droga ufności Teresy z Lisieux

Jacques Philippe

Ojciec Jacques Philippe wyjaśnia, na czym polega odkryta i przeżyta przez św. Teresę całkiem nowa mała droga droga ufności i miłości, której nauczała nowicjuszki w Karmelu w Lisieux. Obierając za przewodniczkę Małą Teresę, autor pokazuje, jak wzrastać w ufności Bogu, jak prosić Ducha Świętego o siłę wiary, by dzięki temu lepiej radzić sobie z codziennością. Znajdujemy tu istotę przesłania tej młodej, zmarłej w wieku dwudziestu czterech lat, zakonnicy, którą Jan Paweł II ogłosił w 1997 roku doktorem Kościoła.

Ostatnie dni Jezusa

Jan Mela, Łukasz Popko OP

Podróżnik Jan Mela i biblista Łukasz Popko OP spotykają się w Jerozolimie. Jan szuka w Świętym Mieście śladów Jezusa. Chce patrzeć na wszystko Jego oczami, podążać szlakami, które przemierzał, dotykać tych samych kamieni. Na swojego przewodnika wybrał dominikanina o. Łukasza, który pomaga mu znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania.

Drugi List do Koryntian

Thomas D Stegman SJ

Kolejnym, ósmym już tomem seriiKatolicki Komentarz do Pisma ŚwiętegojestDrugi List do KoryntianThomasa D. Stegmana SJ, w którym czytamy: Drugi List do Koryntian przedstawia wciąż aktualną wizję jednej z podstawowych posług Kościoła mianowicie posługi jednania (5,1819). (...) W kontekście sytuacji panującej na początku XXI wieku w Kościele cierpiącym wskutek utraty wiarygodności spowodowanej występkami części duchownych, nieufności między niektórymi przedstawicielami hierarchii i wiernymi świeckimi, a także braku konstruktywnego dialogu między tak zwanymi tradycjonalistami i progresistami przedstawiona przez apostoła wizja pojednania wewnątrz samej wspólnoty kościelnej jest szczególnie aktualna.

Co Jezus widział z krzyża

Antonin-Dalmace Sertillanges OP

Ojciec Sertillanges OP staje w miejscu Krzyża i patrzy na Jerozolimę oczami Chrystusa. Przeprowadza nas przez biblijne proroctwa tak, jak mógł słyszeć i rozumieć je Mesjasz. Towarzyszy nam w podróży przez Jerozolimę. Gościmy na ostatniej wieczerzy, obserwujemy zdradę Judasza, stajemy się niemymi świadkami męki Zbawiciela. Popadamy w rozpacz wraz z Jego Matką, chcemy Mu pomóc jak Szymon Cyrenejczyk, płaczemy z niewiastami Ta podróż staje się okazją do podjęcia wewnętrznej pielgrzymki, skłania do refleksji nad cierpieniem ukrzyżowanego Jezusa z miłości do nas. Co Jezus widział z krzyża to zbiór 10 medytacji związanych z męką i śmiercią Pana Jezusa. Punktem wyjścia rozważań są miejsca i osoby, które Chrystus mógł dostrzec z krzyża.

Hewel. Wszystko jest ulotne oprócz Boga

Krzysztof Pałys OP

Zaprawdę, wszystko jest hewel, ulotne jak dym. Oprócz Boga i prawdy Bożej pisze Krzysztof Pałys OP, a cała książka podąża za tym zdaniem. Autor dzieli się z czytelnikami swoimi myślami nieraz ulotnymi, nieraz docierającymi wprost do serca. Przywołuje teksty mistrzów duchowych, portrety osób, które były dla niego spotkaniem z Wszechmogącym, rozważa reguły życia duchowego i pochyla się nad prawdami życiowymi. A wszystkie te ścieżki, w stały i namacalny sposób, prowadzą do ludzkiej tęsknoty za Bogiem, poszukiwania Boga i prawdy Bożej, która daje sens i ukojenie.

Summa teologii św. Tomasza z Akwinu

Jean-Pierre Torrell OP

Ta niewielka, lecz niezwykle treściwa książka w przystępny sposób przybliża najsłynniejsze (choć niedokończone) dzieło Tomasza z Akwinu i może służyć za wprowadzenie do jego lektury. Jean-Pierre Torrell OP, jeden z najwybitniejszych znawców myśli Akwinaty, pomaga uchwycić strukturę Summy teologii, omawiając jej podstawowe części i ukazując powiązania między nimi. Analizuje zwłaszcza Tomaszową naukę o Bogu i stworzeniu, moralności i sakramentach, a także życiu Chrystusa.