Edukacja do starości młodzieży szkolnej

Anna Trzcionka-Wieczorek

Z badań demograficznych wynika, że współczesne społeczeństwa starzeją się, a do grona państw określanych jako demograficznie stare należy Polska. W związku z tym przed młodym pokoleniem stoją nowe zadania związane z osiągnięciem dobrej jakości życia w starości oraz troską o seniorów z najbliższego środowiska. Autorka mając na uwadze istotę wczesnego przygotowania do zmian związanych z przejściem na emeryturę, kształtowania życzliwych postaw wobec seniorów oraz umiejętność integracji międzypokoleniowej podkreśla istotę edukacji do starości w szkolnictwie ogólnokształcącym. Opisuje najważniejsze zagadnienia związane ze starością, starzeniem się oraz zmianami demograficznymi w Polsce. Poddaje analizie treści związane z przygotowaniem do starości realizowane w szkole; podkreśla także rolę nauczyciela w kształtowaniu postaw młodzieży wobec osób starych, starości i inkluzji z seniorami. Na podstawie przeprowadzonych badań empirycznych w monografii zaprezentowano miejsce edukacji do starości w edukacji szkolnej oraz efekty kształcenia, czyli postawy badanych uczniów wobec starości i seniorów.

To tylko instynkt

Karolina Wilchowska

Lenny i Natalie - dwójka bohaterów o zupełnie przeciwnej osobowości. Ona to z natury romantyczka, która uwielbia czytać historie miłosne i mieszka w leśnej chatce z kotką. On jest hybrydą, stworzoną w laboratorium i sprzedaną na czarnym rynku jeszcze jako dziecko. Został wyszkolony na pozbawioną uczuć maszynę do zabijania. Los sprawia, że pewnego dnia ich drogi się ze sobą krzyżują. Podczas wypadku Natalie pomaga rannemu mężczyźnie i zabiera go do domu. Okazuje się, że Lenny nie znalazł się w lesie przypadkiem. Otrzymał rozkaz, by zabić Natalie. Plan nie dochodzi jednak do skutku, ponieważ wychodzą na jaw nowe fakty. Teraz bohaterowie muszą zawalczyć o przetrwanie i stawić czoła osobom, które za wszelką cenę chcą odzyskać coś, co należy do Natalie. Czy Lenny obroni ją przed złem, czy okaże się, że jest bezduszną bestią, która nie potrafi zapanować nad swoim zwierzęcym instynktem? Co się stanie, gdy staną naprzeciw siebie jako człowiek i bestia? Czy przetrwają to starcie? I kto tak naprawdę okaże się w tym wszystkim bestią, a kto jedynie ofiarą?

Periferno u hrvatskoj književnosti i kulturi / Peryferie w chorwackiej literaturze i kulturze

red. Krešimir Bagić, Miranda Levanat-Peričić, Leszek Małczak

Monografia wieloautorska pt. Peryferie w literaturze i kulturze chorwackiej stanowi rezultat międzynarodowej kroatystycznej konferencji naukowej, która odbyła się w dniach 7-9 maja 2019 roku i którą kroatyści Instytutu Filologii Słowiańskiej zorganizowali z okazji 25-lecia istnienia filologii chorwackiej na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Prelegenci wygłosili 80 referatów, a w całej konferencji wzięło udział około 100 osób. Byli wśród nich przedstawiciele wielu chorwackich kroatystyk zarówno z Chorwacji, Czarnogóry jak i z Polski, Czech, Węgier, Irlandii, Niemiec i Australii. Niniejsza publikacja jest jedną z dwóch części dwutomowego tomu pokonferencyjnego, na który złożyły się teksty z zakresu literaturoznawstwa i kulturoznawstwa. Zostały one podzielone na trzy części problemowe zatytułowane: Periferija – teorija, poetika, politika, Čitanje periferije oraz Na periferiji kanona. Spektrum tematów jest bardzo szerokie: od literatury starochorwackiej (m.in. literatura kajkawska) przez literaturę ludową (m.in. kwestia miejsca, jakie zajmuje literatura ludowa w historiach literatury chorwackiej czy fenomen graniczarskiej mentalności Dalmacji) po „nowszą“ literaturę, zarówno prozę, jak i poezję, eseistykę i publicystykę. Monografia zawiera również kilka artykułów traktujących o kwestiach ogólnych, przykładowo o kondycji humanistyki w świecie ponowoczesnym, regionalizmie czy o stosunku Chorwatów do Jugosławii. Wiele miejsca Autorzy poświęcają problematyce kanonu. Są też artykuły o serialach telewizyjnych, komiksie czy statusie literatury mniejszości narodowych. Redakcja i wydanie tomów pokonferencyjnych realizowane są w formie współpracy z kilkoma chorwackimi ośrodkami uniwersyteckimi. W przypadku tomu literaturoznawczo-kulturoznawczego są to: kroatystyka Uniwersytetu w Zagrzebiu oraz kroatystyka Uniwersytetu w Zadarze.

Szacowanie zapotrzebowania na usługi społeczne dla dzieci i młodzieży oraz ich rodzin w powiatach województwa łódzkiego

Magdalena Błaszczyk

Recenzowana publikacja jest oryginalnym i innowacyjnym osiągnięciem badaczki problemów społecznych w nurcie socjologii zaangażowanej. Poza analizami teoretycznymi przedstawia konkretną, "wdrożeniową" propozycję narzędzia, którego użycie może przyczynić się do poprawy warunków życia najmłodszych członków społeczności lokalnej i ich rodzin. Odpowiednie zdefiniowanie warsztatu pojęciowego powoduje, że opracowany mechanizm jest uniwersalny, może być użyteczny dla innych lokalnych struktur, na obszarze całego kraju. Z recenzji dr hab. Marty Daneckiej, prof. IPIS PAN Publikacja w ramach projektu pn.: "Działanie FELD.10.01 Pomoc Techniczna EFRR na rok 2024" współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Łódzkiego 2021-2027.

Drach. Edycyj ślnsk

Szczepan Twardoch

Po piyrszy rz powieść Szczepana Twardocha po ślnsku! Drach we przekładzie Grzegorza Kulika we szumnyj interpretacyi Dariusza Chojnackiego Drach wiy. Społym ze pruletnim Josefym prziziyr sie świniobiciu. Je październikowe rano 1906 roku i, chociż synek niy m ô tym pojyńci, ryk ôd zarzinanego zwiyrza i szmak wusztzupy wrcm d niego prnście lt niyskorzij, jak po kńcu wojny bydzie jechoł nazd na Ślnsk. Nikodem nigdy niy bł przi wojsku. Ôn je za to wziynty architekt. Ze ôstatnigo zwinzku m piyńć lt mod cer, a po wypadku autym szram nad lewym uchym. Prawie rozestw sie ze żnm, żeby ułożyć sie życie ze inkszm. Drach je ale świadmy, iże dzioucha corz barzij wymyk sie chopowi. Miyndzy Josefym a Nikodemym piykne, ôkropiczne, smutne i na kniec tragiczne losy dwch familiji; stolecie wojyn i powstań, śmierci i narodzin, miyłości, zdrad i pragniyń, co sie nigdy niy społnim. Drach ô nich wiy. Widzi przeszłość i zn prziszłość. Dl niego wszyjsko je terz. Saga familijn? Wielk ôpowieść ô Ślnsku? A możno powieść totaln, co uciyk wszyjskim kategoryzacyjm? Tłumaczenie Dracha na śląski etnolekt to próba zmierzenia się ze śląskością i uniwersalnością tej powieści. Paradoksalnie śląska wersja Dracha staje się probierzem jej śląskiego odniesienia dziejowego. Przekład Grzegorza Kulika budzi podziw! Drach stał się ważną książką dla wielu Górnoślązaków również dla mnie. prof. Zbigniew Kadłubek Górny Śląsk Twardocha jest prawdziwy bolesną wręcz brutalnością i nieraz wręcz wulgarnością połączoną ze specyficznym etycznym kodeksem, z którego wychowani tutaj ludzie nigdy nie rezygnują, nawet jeżeli znajdują się na granicy upodlenia. Gratuluję autorowi odwagi. prof. Ryszard Kaczmarek

Spotkamy się w Honolulu

Jerzy Sosnowski

Miłość niemożliwa. Nowa powieść dziennikarza Radiowej Trójki Gdy 19 grudnia 1962 roku wracający z Brukseli samolot Vickers Viscount rozbił się w pobliżu Okęcia, dotychczasowy świat trójki młodych warszawskich przyjaciół, Romy, Belli i Stefana, nieodwracalnie się zmienił. Do przeszłości odeszły wspólne wojaże po Polsce, odeszło nonszalanckie ale niepozbawione zadumy życie. Tamten świat, naznaczony katastrofą, po kilkudziesięciu latach znajduje jednak dalszy ciąg. Roma niegdyś stewardessa, dziś stylowa starsza kobieta na korytarzu kliniki poznaje młodszego o prawie trzydzieści lat Piotra. Spotkają się jeszcze nie raz. Ich związek z każdym kolejnym dniem staje się coraz bardziej niepokojący. Jerzy Sosnowski po latach przerwy ofiarowuje czytelnikom nową opowieść. Spotkamy się w Honolulu to opowiedziana z wyczuciem historia, w której wpadają na siebie dwa światy, zderzają dwa czasy, konfrontują różne głosy. Do współczesności autor zręcznie przemyca tęsknotę za przeszłością: jest tu obyczajowość lat 60., są szaleństwa inteligenckiej warszawki, klimat polskiego wybrzeża tamtych czasów. W misternie skonstruowanym świecie nie brak tego, co dla autora najistotniejsze: mierzenia się z uczuciem, które większość uznaje za zawstydzające. Spotkamy się w Honolulu to historia miłości. Erotycznej i duchowej. To książka zadająca pytania fundamentalne, nad którymi współczesność pochyla się coraz niechętniej.

Ijasz

Tomasz Różycki

Jacy herosi, taka epopeja. Innej Iliady nie będzie. Tomasz Różycki, laureat Nagrody Kościelskich, poeta trzykrotnie nominowany do Nike, proponuje brawurową podróż przez trzy kraje i dwa kontynenty. Różycki stworzył poemat totalny: homerycki epos, powieść drogi i gorzką satyrę na współczesność w jednym. Lewa Nielucki powraca do miasta Fiatem Punto, by odnaleźć dawną miłość. Od strony Prudnika, mówią. Od Głubczyc, twierdzi Matacka. Szulerski mówi, że od strony Głuchołaz i nie fiatem, a zaporożcem. W tej sprawie niemało mają również do powiedzenia Zwodzińska, Myliński i Detravers. Podobno Nielucki przywiózł z sobą tajemniczy Czarny Zeszyt kryjący zapiski sporządzone przez jego nieżyjącego ojca, które mogą skompromitować miejscową elitę i zmienić lansowaną przez nią heroiczną wizję dziejów miasta. Przy okazji zbliżających się uroczystych obchodów 600-lecia jego istnienia Nielucki proponuje przygotowanie rocznicowej rekonstrukcji tragicznych wydarzeń, w których śmierć z rąk milicji poniósł jego ojciec, na co niechętnie zapatruje się dyrektor miejscowego wydziału kultury, Jan Krzysztof Mącicki. Drugim nie mniej ważnym powodem powrotu bohatera w rodzinne strony jest chęć odzyskania ukochanej, z którą rozstał się kilka lat wcześniej w dość burzliwych okolicznościach. Szalona piękna, groteskowa i liryczna zarazem opowieść o nieśmiertelnym uczuciu. Nieskrępowana wyobraźnia, wspaniała inwencja językowa i narracyjna, ostra ironia. Polscy pielgrzymi szturmujący bramki francuskiego supermarketu opisani prozą poetycką? W heroikomicznym eposie Różyckiego niemożliwe nie istnieje

Wrzeszcz!. Mikołaj Trzaska autobiografia

Mikołaj Trzaska

Wnikliwy portret jednego z najbardziej cenionych polskich improwizatorów na scenie światowej. Niedoszły malarz, nieokiełznany improwizator, nagradzany autor muzyki do filmów Wojciecha Smarzowskiego, kochający mąż i ojciec, dyslektyk erudyta, człowiek próbujący nieustannie odnaleźć równowagę na szalonym rollercoasterze życia Autobiografia Mikołaja Trzaski to bezkompromisowe i szczere podsumowanie pierwszej pięćdziesiątki i ponad trzydziestu lat aktywności muzycznej. Muzyk opowiada o dramatycznych losach swojej rodziny z okresu wojny, o Żydach i folksdojczach, wreszcie o wieloletnim przepracowywaniu traum. Razem z Mikołajem Trzaską przenosimy się w czasy jego młodości na wielobarwnych peryferiach tak zwanej PRL-owskiej szarzyzny, czytamy o ekscesach Totartu i sceny yassowej. Trzaska odkrywa karty, zabierając nas w pełną zaskoczeń podróż po swoim życiu i, oczywiście, świecie muzyki improwizowanej. Błyskotliwie i bez ogródek zgłębia przed czytelnikiem tajniki procesu twórczego, opowiada o nietuzinkowych ludziach, jakich spotkał na swojej drodze od Tymona Tymańskiego po Petera Brötzmanna o podróżach i mozolnym procesie budowania twórczej pewności siebie. Owszem, Wrzeszcz to historia życia wybitnego muzyka, ale przede wszystkim jest to kreślony wprawną ręką, czasem mroczny, czasem tchnący nadzieją autoportret człowieka, który nie chce siebie upiększać. Taki jest Trzaska. Mikołaj Trzaska (ur. 1966) saksofonista, improwizator, kompozytor. Współzałożyciel (wraz z Tymonem Tymańskim) legendarnej grupy Miłość, filar yassowej rewolucji. Współpracował z najwybitniejszymi muzykami z Polski, Europy i Stanów Zjednoczonych, m.in. Joem McPhee, Kenem Vandermarkiem, Peterem Brötzmannem oraz z pisarzami: Marcinem Świetlickim, Jurijem Andruchowyczem i Andrzejem Stasiukiem. Autor muzyki teatralnej i filmowej (Dom zły, Róża, Drogówka, Pod Mocnym Aniołem, Wołyń, Kler). Janusz Jabłoński dziennikarz muzyczny specjalizujący się w jazzie i muzyce improwizowanej, współautor (wraz z Tomaszem Gregorczykiem) kilkuset wywiadów z improwizatorami. Jego teksty ukazywały się m.in. w Tygodniku Powszechnym, Ruchu Muzycznym, Jazz Forum, Glissandzie i Muzyce w Mieście. Od 2008 roku współpracuje z radiową Dwójką, gdzie prowadzi regularnie audycje muzyczne. Pracuje w Dziale Promocji i PR Wydawnictwa Literackiego. Tomasz Gregorczyk dziennikarz i krytyk muzyczny, wieloletni współpracownik radiowej Dwójki (m.in. program Rozmowy Improwizowane), zastępca redaktor naczelnej w kwartalniku kulturalnym Fragile. Przygotowana we współpracy z Januszem Jabłońskim audycja Improwizator została nominowana do radiowej nagrody Prix Italia w 2011 roku. Publikował m.in. w Ruchu Muzycznym, Muzyce w Mieście, Diapazonie, Glissandzie i Jazz Forum.

Liderzy lokalni jako przywódcy organizacyjni w społeczeństwie obywatelskim

Łukasz Haromszeki

W monografii dokonano szczegółowej analizy zagadnień z zakresu przywództwa organizacyjnego, władzy, wpływu społecznego i społeczeństwa obywatelskiego. Starano się w niej połączyć wiedzę z różnych dyscyplin i subdyscyplin naukowych, choć jest ona osadzona w naukach o zarządzaniu i jakości. Główne cele pracy to identyfikacja i interpretacja kluczowych wartości i kompetencji liderów lokalnych oraz uwarunkowań wewnątrz- i zewnątrzorganizacyjnych w społeczeństwie obywatelskim w Polsce, a także zaproponowanie własnych rozwiązań koncepcyjnych, szczególnie wypracowanie autorskiego modelu przywództwa organizacyjnego lidera lokalnego. Wielozakresowe jakościowo-ilościowe badania empiryczne liderów lokalnych przeprowadzono w organizacjach z trzech sektorów gospodarki – publicznego (samorządowego), prywatnego i pozarządowego. Uzyskane wyniki poddano analizie opisowej i korelacyjnej. Monografia zawiera pierwszą tak dogłębną analizę omawianej problematyki i stanowi ważną pozycję dla osób, których zainteresowania naukowe oscylują wokół obszaru przywództwa.

Nowa generacja w glottodydaktyce polonistycznej

Władysław T. Miodunka

Niniejszy tom anonsuje wejście na rynek edukacyjny i rynek badań naukowych nowej generacji w glottodydaktyce polonistycznej, pokazując wybrane fragmenty pięciu prac magisterskich. Tom ten jest zatem wyrazem nadziei, że wykształceni według nowych programów absolwenci specjalizacji w zakresie glottodydaktyki polonistycznej wykorzystują szansę, jaka została im stworzona, do stania się generacją bez kompleksów, otwartą na glottodydaktykę europejską i światową, umiejącą prowadzić badania naukowe na poziomie międzynarodowym. W tomie znajdują się dwie prace na temat dwu- i wielojęzyczności, jedna na temat motywacji cudzoziemców oraz trzy na temat zastosowania teorii leksykultury R. Galissona w nauczaniu języka polskiego. Prace poprzedza wstęp redaktora tomu.

Prezentacje multimedialne w wystąpieniach naukowych

Mariola Antczak

Monografia dotyczy zagadnień nieczęsto podejmowanych w polskiej literaturze naukowej, a ważnych z punktu widzenia społeczności akademickiej. Jak zostało to zaznaczone we wstępie publikacji, podjęta problematyka odnosi się do jednego z etapów procesu komunikacji naukowej - bezpośredniego przedstawiania wyników badań na konferencjach organizowanych przez i dla środowiska uczonych. Autorzy książki przygotowali ciekawe i drobiazgowe wręcz informacje teoretyczne na temat konferencji naukowych, wystąpień publicznych, jak również praktyczne, dotyczące wykorzystania różnych narzędzi służących opracowaniu prezentacji multimedialnych, ich rzetelnego przygotowania merytorycznego oraz edytorskiego, a także optymalnego przedstawienia przed publicznością. Recenzowaną publikację, przeznaczoną nie tylko dla środowiska akademickiego, ale dla wszystkich osób posługujących się w swojej pracy prezentacjami multimedialnymi, wyróżnia bogata i starannie zestawiona kwerenda bibliograficzna. Reasumując, praca jest interesującym kompendium o uniwersalnym i użytecznym charakterze. dr hab. prof. UWr Aneta Firlej-Buzon Publikacja odnosi się do aktualnego problemu wielu, zwłaszcza młodych, badaczy, jakim jest przygotowanie i atrakcyjne przedstawienie prezentacji naukowych. Ze względu na ich dużą popularność jako form wystąpień, np. podczas konferencji, egzaminów, Autorzy podjęli się opracowania wiedzy na ten temat rozproszonej w poradnikach i na stronach internetowych. Publikacja ma charakter naukowy, a zarazem użytkowy. Dobrze skonstruowany wywód poparty jest przykładami konkretnych realizacji wystąpień i prezentacji, w których można śledzić możliwości poprawy formy i adekwatności prezentacji do tematu i oczekiwań odbiorców. Autorzy odwołują się do aktualnego stanu wiedzy, czego dowodem są zarówno operacjonalizacje pojęć, jak i bogata bibliografia. Należy podkreślić, że w książce wykorzystano literaturę polską I światową. prof. dr hab. Iwona Hofman

Mowy nie ma!

Żaneta Pawlik

O życiowych zakrętach i nowych początkach Małgorzata to kobieta spełniona. A przynajmniej tak by się wydawało na pierwszy rzut oka. Żona, matka, nauczycielka w liceum, lubiana przez uczniów. Mało kto domyśliłby się, że jej małżeństwo przechodzi kryzys. W świąteczny wieczór Małgorzata przyłapuje męża na zdradzie. Świadkiem kłótni jest nowy sąsiad Adam, który cudem unika uderzenia iPadem, wyrzuconym w afekcie z trzeciego piętra. Na szczęście Małgorzata może liczyć na swoją przyjaciółkę i dość nieoczekiwanie na nowego sąsiada. Niespodziewanie wracają demony przeszłości. Małgorzata będzie musiała odpowiedzieć sobie na kilka ważnych pytań

Buddyzm

Dieter Schlingloff

W literaturze światowej niewiele jest opracowań poświęconych religijnym aspektom buddyzmu; wiekszość prac podkreśla raczej jego wymiar filozoficzno-etyczny. Monografia Dietera Schlingloffa, światowej sławy profesora indologii, omawia buddyzm jako religię. W pierwszej części autor przedstawia buddyjską drogę zbawienia dla mnichów i mniszek, w drugiej części – dla osób świeckich. Dodatkowo opisuje postać Buddy, główne zasady jego nauki o zbawieniu, a także założoną przez Buddę wspólnotę religijną i jej członków – zakonników i osoby świeckie. Jest to bardzo cenna praca zarówno dla specjalistów indologów, jak i wszystkich zainteresowanych buddyzmem.

Człowiek, który siedział

Aleksiej Fiediarow

W 2013 roku, kiedy Aleksiej Fiediarow był kierownikiem działu śledczego w prokuraturze i szefem zespołu prawnego w dużej korporacji budowlanej, aresztowano go za wręczenia łapówki jak sam twierdzi, był to zarzut wyssany z palca. Trafił na trzy lata do kolonii karnej dla byłych pracowników służb. Okazało się, że od czasu Gułagu nie zmieniło się aż tak wiele. W zonie Fiediarow spotkał drobnych przestępców, narkomanów, łapówkarzy, niebezpiecznych morderców i tych, którzy po prostu weszli komuś w drogę albo musieli wziąć na siebie ciężar cudzej winy. Tutaj wszyscy byli równi, przynajmniej na początku, zanim zajęli swoją pozycję w obozowej hierarchii. Bo choć to miejsce na pozór pełne chaosu i absurdu, gdzie nie wolno, ale można, gdzie więźniowie dostają jedzenie przeznaczone dla świń i muszą przygotowywać grafik pracy lodówki, tak naprawdę wszystko ma swoją logikę. Im szybciej uda się ją zrozumieć, tym większe szanse na przetrwanie. Ta książka, choć napisana chłodno i beznamiętnie w zonie emocje nie są w cenie nikogo nie pozostawi obojętnym. To raport ze świata, w którym trudno przeżyć, a jeszcze trudniej pozostać człowiekiem.

Tropiąc Bin Ladena. W afgańskiej matni 1997-2007

Aleksander Makowski

Autor jeden z najzdolniejszych oficerów wywiadu PRL, współpracujący także ze służbami wolnej Rzeczypospolitej nie kryje, że ta książka być może nigdy by nie powstała, gdyby nie sławetny Raport Macierewicza, dekonspirujący operację prowadzoną przez polski wywiad w Afganistanie. Opowiem ci swoją wersję zdaje się mówić Aleksander Makowski a ty, czytelniku, sam oceń, czy jest wiarygodna. Poznajemy więc historię widzianą od kulis, napisaną ze zdumiewającą szczerością, często na granicy tego, co oficer wywiadu może publicznie powiedzieć. Fascynujące jest przede wszystkim przedstawienie pracy wywiadu, dalekie od potocznych wyobrażeń. W opisie akcji o najwyższym stopniu ryzyka są wprawdzie mrożące krew w żyłach przeprawy przez górskie przełęcze, nasłuchiwanie, czy nie nadlatują skądś pociski, ale przede wszystkim ciągłe czekanie, na lotniskach, w hotelach, w terenie, i żmudne nawiązywanie kontaktów z informatorami. Cierpliwe budowanie wzajemnego zaufania, które w tej robocie stanowi fundament sukcesu. Jest trud wędrówki aż do skrajnego wyczerpania, zaduch przypadkowych noclegowni, marzenie o strumieniu ożywczej wody. I ciągła pogoń za informacją w matni splątanych interesów politycznych i handlowych, często na granicy prawa a nawet poza nią. Książka Aleksandra Makowskiego pokazuje, jak wielkie były nasze aktywa wywiadowcze w Afganistanie, i to zarówno przed 11 września 2001 roku, jak i później. Można powiedzieć, że nawet w porównaniu z wywiadami światowych mocarstw byliśmy bardzo bogaci w wiedzę i gdyby umiano ją wykorzystać, być może do wielu dramatycznych zdarzeń po prostu by nie doszło. Janina Paradowska Polityka Aleksander Makowski był jednym z najmocniej napiętnowanych bohaterów Raportu Macierewicza, gdzie został przedstawiony jako osobnik szczególnie niebezpieczny, który dla osobistych zysków oszukiwał państwo polskie oraz amerykańskich sojuszników, podając zmyślone informacje wywiadowcze. Znaczącą rolę w tych oskarżeniach odegrał fakt, że Makowski miał opinię jednego z najzdolniejszych oficerów PRL-owskiego wywiadu i że w 1990 roku został negatywnie zweryfikowany i zwolniony ze służby. Absolwent Ośrodka Kształcenia Kadr Wywiadowczych polskiego wywiadu (19721973). Ukończył studia podyplomowe LLM Harwardzkiej Szkoły Prawa (19751976). Doktor nauk prawnych Instytutu Nauk Prawnych PAN (1978). W latach 19851988 naczelnik Wydziału XI Departamentu I MSW. Negatywnie zweryfikowany w 1990 r. i zwolniony ze służby wywiadu. W latach 19922007 współpracownik Zarządu Wywiadu Urzędu Ochrony Państwa i wywiadu wojskowego WSI.

"Duże dzieło sztuki". Sztuka Instalacji - autentyzm, zachowanie, konserwacja

Monika Jadzińska

Sztuka współczesna jest świadectwem kreatywności, różnorodności i dynamiki naszych czasów. Chociażby dlatego powinniśmy ją zachować. Ale jak? Dzieło przestało być jedynie fizycznym „obiektem”, stało się hybrydą znaczeń, relacji i procesów, przekraczając utarte reguły. Przewartościowaniu uległy też kwestie autorstwa, reprodukcyjności i trwałości. Teoria i praktyka konserwatorska, wypracowywane na potrzeby sztuki dawnej, są niewystarczające. Najbardziej radykalną sztuką, której to dotyczy, jest sztuka instalacji – owo tytułowe „duże dzieło sztuki” (pierwsza słownikowa definicja, Oxford 1969). Czy dzieło, w którym wymienia się niektóre bądź wszystkie „oryginalne” elementy, jest jeszcze tym samym dziełem? Kto i jak ma prawo to robić? Jak traktować replikę, rekonstrukcję, czy emulację? Co zrobić, by tak kompleksowe realizacje pozostały autentyczne i co to oznacza? W książce określono, jak autentyzm warunkował wartość dzieł sztuki i formę ich zachowania dawniej i dziś. Opisano, czym jest sztuka instalacji, jej genezę, historię i charakter. To próba odpowiedzi na pytania, dlaczego i w jaki sposób zachować sztukę współczesną, z nakreśleniem podstaw teoretycznych, nowatorskich metod badawczych oraz podaniem konkretnych strategii opieki i konserwacji.   Monika Jadzińska – konserwator–restaurator malarstwa i obiektów sztuki współczesnej, adiunkt na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki warszawskiej ASP, absolwentka UMK w Toruniu. W roku 2010 obroniła doktorat w Instytucie Sztuki PAN poświęcony zachowaniu sztuki współczesnej. Publikowała artykuły m.in. w: Art, Conservation and Authenticity (London 2009), Inside Installations. Theory and Practice in the Care of Complex Artwork (Amsterdam 2011), Cultural Heritage/Cultural Identity: The Role of Conservation. ICOM-CC 16th Triennial Conference (Lisbon 2011), The Knowledge Tree (London 2012) oraz w takich periodykach, jak np.: “Sztuka i Dokumentacja”, “Ochrona Zabytków”. Jest czynnym uczestnikiem międzynarodowych i krajowych sympozjów oraz projektów badawczych związanych z zachowaniem i konserwacją dzieł sztuki.