Polacy na Wileńszczyźnie 1990-2012

Krzysztof Kawęcki

Syntetyczny opis sytuacji politycznej większości polskiej na Wileńszczyźnie, na terenie Republiki Litewskiej. Początkową cezurę stanowi 1990 rok, kiedy to Rada Najwyższa Litwy ogłosiła niepodległość tego kraju. Pracę zamyka 2012 rok, kiedy to Akcja Wyborcza Polaków na Litwie przekroczyła po raz pierwszy 5% próg wyborczy i weszła w skład koalicji rządowej. Pozycja stanowi istotne uzupełnienie wiedzy w tym temacie, z perspektywy naukowej analizując wiele polskich błędów popełnionych szczególnie po polskiej stronie granicy, a takze obalając wiele mitów i przeinaczeń.

Rewolucja narodowa

Jarosław Tomasiewicz

Monografia autorstwa znanego i cenionego politologa zajmującego się ideami – dr Jarosława Tomasiewicza jest próbą syntezy nacjonalizmu i radykalizmu społecznego, który najczęściej klasyfikuje się jako „faszyzm”. Na lewicy obowiązuje niepodzielnie paradygmat internacjonalistyczny, wszelkie odstępstwa od reguły są negowane. Również zwolenników prawicy, dziś utożsamianej z konserwatyzmem społecznym i wolnorynkowym modelem gospodarki, wprowadzają w zakłopotanie antykapitalistyczni enfant terrible z ich własnego obozu. Niniejsza publikacja próbuje przypomnieć, że takie zjawisko istniało również w Polsce. Próbuje przedstawić je w całej jego złożoności: od polskiego syndykalizmu (tyleż patriotycznego, co antyfaszystowskiego) przez lewicowo-nacjonalistyczne i nacjonalbolszewickie eksperymenty po niewolnicze naśladownictwo nazizmu.

Konflikt kaukaski w 2008 roku

red. nauk. Robert Potocki, Przemysław Sieradzan, Marcin Domagała

Ponad trzydziestu autorów z Polski, Stanów Zjednoczonych, Rosji, Gruzji i Abchazji. Pierwsze tak kompleksowe i wszechstronne opracowanie konfliktu między Rosją a Gruzją, który wybuchł w sierpniu 2008 roku. 512 stron wyczerpujących analiz i tekstów naukowych. Książka w chwili obecnej jest podstawowym punktem odniesienia dla wszystkich zainteresownych relacjami na tym obszarze w kontekście najważniejszego konfliktu w pierwszej dekady XXI w. Praca zbiorowa powstała w ramach programu ECAG Państwa nieuznawane pod kierunkiem dr. Roberta Potockiego. Książka została opublikowana w czwartą rocznicę wybuchu wojny na Kaukazie.

Białoruś. Model państwa i gospodarki

Marcin Domagała, Mateusz Piskorski, Przemysław J. Sieradzan, Marian Szołucha

Prawdopodobnie Białoruś jest tym z naszych sąsiadów, o którym wiemy najmniej. Dotyczy to zresztą nie tylko opracowań naukowych, ale także dziennikarstwa, czy publicystyki. O Białorusi wiedzą najwięcej mieszkańcy przygranicznych województw tzw. ściany wschodniej, którzy za Bug wyprawiają się regularnie w celach czysto handlowych. Impregnowani dzięki temu na nierzetelność przekazów medialnych, są jednym z nielicznych rozsadników niezmanipulowanej informacji o życiu naszego wschodniego sąsiada, a ściślej – o życiu społecznym i problemach codziennych przeciętnych obywateli Białorusi. Pozostałym musi wystarczyć zbitek stereotypów i skojarzeń, składających się na powielany nieskończoną liczbę razy wizerunek „ostatniej dyktatury Europy”[1], jak zazwyczaj przedstawia się naszego wschodniego sąsiada w czołowych polskich mediach. Niniejsza praca ma na celu ukazanie uwarunkowań politycznych, geopolitycznych i międzynarodowych państwa białoruskiego zaróno w porównaniu do innych państw, jak i przez analizę jego historycznych zaszłości.         [1] Retoryka taka widoczna jest również w tytułach niektórych prac naukowej, spośród wydanych ostatnio np. A. Wilson, Belarus. The Last European Dictatorship, Yale 2011. Na fakt, iż takowe określenie stanowi intelektualne nadużycie zwraca uwagę tylko niewielu polskich naukowców, np. W. Konarski zwrócił uwagę, że system ma charakter hybrydalny, posiadając przy tym cechy systemu umożliwiającego funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego, [w:] http://www.pl.boell.org/downloads/Bialorus_stracona_szansa_na_ zmiane_ relacja.pdf, dostęp z dnia 17 IX 2012 r.

Procedura rozstrzygania sporów w Światowej Organizacji Handlu

Agnieszka Stępień-Trela

Światowa Organizacja Handlu (World Trade Organization – WTO) jest organem regulującym międzynarodowe stosunki gospodarcze. Jej powstanie jest konsekwencją trwającej od 1986 do 1994 r. Rundy Urugwajskiej, podczas której nastąpiło przekształcenie Układu Ogólnego w Sprawie Taryf Celnych i Handlu (General Agreement on Tariffs and Trade – GATT) w WTO. Niniejsza publikacja jest podstawowym kompedium wiedzy na temat rostrzygania sporów w WTO, krórego stronami są państwa. Książka opisuje podstawowe mechanizmy i cele rostrzygnięć, a także sposoby ich rozstrzygania.   

Dzieci w konfliktach zbrojnych

red. nauk. Robert Kobryński

Niniejsza publikacja „Dzieci w konfliktach zbrojnych” jest jedną z nilicznych w Polsce publikacji w tym temacie. W tym wypadku przybrała postać pracy zbiorowej, stworzonej głównie przez młode pokolenie badaczy stosunków międzynarodowych, których połączyła pasja naukowa i wspólne zainteresowania. Poruszana problematyka udziału dzieci w tak przerażających zjawiskach jest czymś, co wzbudza nie tylko oburzenie, ale też często pogardę dla winowajców tego haniebnego procederu. Pomimo, że żyjemy – wydawałoby się – w cywilizowanych czasach, to skala wykorzystywania dzieci podczas działań zbrojnych w celach militarnych nadal pozostaje ogromna i, jak różne źródła wskazują, dotyczy ok. 500 tys. tys. osób poniżej 18. roku życia. Także spectrum przestrzenne tego zjawiska jest zaskakujące – proceder ten dotyczy ok. 50 państw na różnych kontynentach.

Zapiski o Ameryce Łacińskiej

Tomasz Skowronek

Ameryka Łacińska to kontynent niezwykły, liczący ponad 550 milionów mieszkańców, składający się z 20 krajów i 9 autonomii... Latynoskie państwa mają wspólną przeszłość, problemy, korzenie kulturowe, a kto wie – być może i wspólną przyszłość. Używam tu określenia „kontynent”, choć nierzadko można napotkać opinie, że Ameryka Łacińska nim nie jest. Miast tego definiuje się ten obszar mianem subkontynentu. Niektórzy zaliczają Meksyk i resztę państw Ameryki Środkowej do Ameryki Północnej. Natomiast Indianie używają czasami pojęcia Abya Yala, czyli Matka Ziemia. W Polsce nie mówi i nie pisze się wiele o tym kontynencie. Dla wielu Polaków wciąż stanowi on białą plamę na globusie. Nawet, jeśli czasami w mediach pojawi się jakaś informacja o tym regionie, bywa ona często niespójna, połowicza lub nieobiektywna... Na szczęście o Ameryce Łacińskiej jest coraz głośniej. Kontynent ów budzi coraz większe zainteresowanie i to nie tylko ze względu na wiele czynników samej kultury latynoamerykańskiej, które coraz częściej objawiają się w polskim życiu codziennym, wraz z procesami globalizacyjnymi. Do Polski zawitała kuchnia meksykańska, kubański rum, brazylijski karnawał, argentyński futbol czy w końcu wizerunek Ernesto „Che” Guevary. Także gazety, stacje telewizyjne, a w końcu naukowcy, a pośród nich analitycy geopolityczni, coraz częściej ciekawie spoglądają na tę część świata. Nic w tym dziwnego – rzeczywistość tam nie zwalnia. W niniejszej publikacji Czytelnicy znajdą przede wszystkim opisy i analizy szeregu zjawisk politycznych i geopolitycznych w tym regionie, o których autor od dłuższego czasu pisze na portalu Geopolityka.org. To na podstawie tych tekstów powstała niniejsza pozycja. Scharakteryzowane zostały tu niemal wszystkie „kontynentalne” państwa Ameryki Południowej, trochę państw środkowoamerykańskich i karaibskich, Meksyk, a w końcu Kuba. Omawiane zostały tutaj niektóre wybory prezydenckie, historia tych państw (głównie w okresie zimnowojennym), relacje ze Stanami Zjednoczonymi, konflikty lokalne, lewicujące rządy, walka z narkohandlem oraz szereg innych problemów. Mam nadzieję że niniejsza książka choć trochę przybliży ten ciągle mało znany kontynent w naszym kraju...