Islam w Europie. Nowe kierunki badań

Opracowanie zbiorowe

Zaprezentowane w publikacji studia są rezultatem badań pracowników Zakładu Islamu Europejskiego Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz innych krajowych i zagranicznych badaczy muzułmanów w Europie. Zakład powstał w 1994 roku dzięki inicjatywie prof. dr hab. Anny Parzymies, turkolożki i arabistki, wówczas pracującej w Zakładzie Arabistyki i Islamistyki. Pod jej kierunkiem powstały cztery rozprawy doktorskie, opublikowano szereg prac naukowych, odbyło się wiele konferencji poświęconych islamowi europejskiemu. Redaktorzy i Autorzy zawartych w książce artykułów pragną dedykować ją profesor Annie Parzymies, której zawdzięczają cenne merytoryczne wsparcie w ich własnych dotychczasowych badaniach oraz inspirację do nowych projektów naukowych, poświęconych muzułmanom w Europie.

Podróż wśród wojowników

Eve Curie

Ève Curie – pisarka, dziennikarka i pianistka, która zyskała światową sławę i szacunek nie tylko za sprawą przynależności do słynnej rodziny Curie, ale przede wszystkim ze względu na własne dokonania. Kobieta niezwykła, która żyjąc w przełomowych dla historii świata czasach była nie tylko utalentowaną i przenikliwą ich kronikarką, ale też uczestniczką wielkiej polityki jako specjalny doradca sekretarza generalnego NATO czy ambasadorka UNICEF-u. Jej relacje z frontów II wojny światowej, składające się na niniejszy tom (nominowany do Nagrody Pulitzera w 1944 roku) były czytane zarówno przez najważniejszych polityków tamtych czasów, jak i rzesze zwykłych czytelników, którzy dzięki niej poznawali wojenny koszmar życia ludności cywilnej i szeregowych żołnierzy, ale też sylwetki najważniejszych dowódców i pierwszoplanowych postaci światowej polityki, takich jak F.D. Roosevelt, W. Churchill, W. Sikorski, W. Anders, A. Własow, Czang Kaj-szek, Czou En-laj, Mahatma Gandhi i Indira Gandhi, Mohammad Reza Pahlawi i wielu innych. O silnym związku emocjonalnym z Polską świadczą przeprowadzone przez Ève Curie wywiady z wybitnymi Polakami, uczestnikami II wojny światowej, polskimi patriotami, generałami, ambasadorami, politykami oraz z żołnierzami polskimi, ofiarami sowieckich deportacji, którym wydostanie się z nieludzkiej ziemi umożliwiło wstąpienie do armii generała Władysława Andersa.

Literatura koreańska XX wieku

Halina Ogarek-Czoj

Książka ukazuje się w serii Literatury orientalne i jest kontynuacją Klasycznej literatury koreańskiej. Obejmuje okres XX wieku, kiedy od nowa tworzył się - w opozycji do starej literatury - i język literacki, i nowe prądy w piśmiennictwie koreańskim.

Bliski Wschód w ogniu. Oblicza konfliktu 1956-2003

Corm Georges

Książka ukazuje arabską społeczność Bliskiego Wschodu, której zarówno podczas kolonizacji, jak i dekolonizacji, nie udało się oprzeć zewnętrznym czynnikom dominacji i manipulacji oraz wewnętrznym – rozpadu i braku solidarności. Dominację francusko-angielską z początku XX wieku zastąpiła dominacja amerykańsko-izraelska. Arabowie dzisiaj, jak zresztą i dawniej, nie są partnerami szanowanymi na scenie międzynarodowej, mimo wielu tragicznych wydarzeń. Począwszy od okresu tureckiego (X wiek), Arabowie zawsze przegrywali zarówno w bitwach, jak i przy stole rokowań. Ilekroć wydawało się, że osiągnęli pewne sukcesy, dostawali się pod wpływ kolejnej potęgi. Autor książki patrzy na problematykę Bliskiego Wschodu przez pryzmat „pokonanych Arabów”. Stara się odtworzyć w dziejach tego narodu różnorodną atmosferę i kontekst różnych epok, które przez ostatnie półwiecze odcisnęły piętno na kulturze Zachodu i Wschodu. Analizuje wydarzenia, jakie zachodziły po obu brzegach Morza Śródziemnego, oraz próbuje rozwikłać skomplikowane kwestie arabskiej tożsamości.

Śladem Bharaty

Krzysztof Renik

Książka przedstawia dziewięć tradycji widowiskowych z południowych Indii, ze stanów Kerala, Karnataka i Tamilnadu. Tradycje te to bhuta, tejjam, mudijettu, padajani, bhagawata mela nataka, kudijattam, krysznanattam, kathakali i jakszagana. Jest to pierwsza tego typu publikacja na polskim rynku wydawniczym i stanowi swoistą kontynuację pracy tego samego autora - Kathakali - sztuka indyjskiego teatru.

Kroniki sprzedawcy krwi

Yu Hua

Mieszkający w Pekinie, publikujący na Zachodzie prozaik, eseista, eksplorator stylów i narracji Yu Hua jest już nam częściowo znany za sprawą książek „Żyć” i „Chiny w dziesięciu słowach”. Tym razem opowiada nam o tym, jak się  jeszcze do niedawna w Chinach żyło. Wiemy, że biednie. A co poza tym? Bardzo różnie. Na przykład, handlowało się… własną krwią. Dziś pod względem materialnym życie się zmieniło, ale co z ludzkimi charakterami, z zasadami? Yu Hua każe nam w takowe zmiany powątpiewać, dostrzegając chińską ciągłość. I chyba warto go posłuchać, bo wiemy, że wrażliwość ma niezwykłą. Prof. Bogdan Góralczyk, sinolog i dyplomata, autor książki Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje.   […] – Wujku, nie zrozumiałem jednej rzeczy, chciałbym cię o coś zapytać. – No, mów. – Czy wszyscy, którzy nie sprzedają krwi, mają coś ze zdrowiem? – Tak – odpowiedział wujek. – Słyszałeś, co mówiła jej matka? W naszych stronach chłop nie znajdzie żony, jeśli nie sprzedaje krwi... – A cóż to za zasada? – Nie wiem dokładnie, ale wszyscy zdrowi chodzą sprzedawać krew. Za jeden raz można dostać trzydzieści pięć juanów – za pół roku roboty w polu  tyle  się  nie  da zarobić. Krew tutejszych jest jak woda w studni – jeśli nie będziesz jej ciągnął, to wyschnie, ale kiedy codziennie czerpiesz, nigdy jej nie ubywa…

Pozycja słońca. Miłość na styku odmiennych kultur

Ranya Paasonen

Autorka powieści „Pozycja słońca” jest córką Finki i Egipcjanina. Jako dziecko mieszkała z rodzicami w Indiach, Libii, Arabii Saudyjskiej i Egipcie. W 1987 roku, mając 13 lat, przeniosła się z matką do Finlandii. Ukończyła studia na uniwersytecie w Helsinkach; przygotowuje doktorat z historii nauk społecznych. Książka opowiada historię miłości dwojga ludzi pochodzących ze skrajnie odmiennych kultur, widzianą oczami ich córki. Przedstawia jej życie między dwiema kulturami i próbę odnalezienia własnej tożsamości, innej niż silne indywidualności rodziców. Pochodzili oni z tak różnych światów, że nie mieli szans na przetrwanie we wspólnym związku. Konkretnym, a jednocześnie wieloznacznym symbolem różnic kulturowych, między którymi żyje dorastająca dziewczyna, jest sposób obierania pomarańczy:  inny w Egipcie i inny w Finlandii. Powieść ma formę poetyckiej, pełnej barw, zapachów oraz dźwięków mozaiki. Na każdym kroku pojawiają się kontrasty i sprzeczności: blask złotych ozdób i biel szpitalnego pokoju, żar pustynnego słońca i chłodna woda jeziora, gorąca miłość i strach przed najbliższym człowiekiem. Autorka umiejętnie i naturalnie wiąże przeszłość i teraźniejszość; w zapamiętane ze swojego dzieciństwa oraz okresu dojrzewania reakcje i odczucia wplata poszczególne fazy rodzenia się i umierania miłości rodziców. Powieść została niezwykle ciepło przyjęta w Finlandii, gdzie otrzymała kilka prestiżowych nagród literackich. Zaraz po wydaniu w 2002 r. przetłumaczono  ją na język szwedzki i niemiecki, w przygotowaniu są przekłady na inne języki europejskie.

Abstynenci na Kapitolu

Tadeusz Dołęga-Mostowicz

Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) – najpoczytniejszy polski autor w dwudziestoleciu międzywojennym. Twórca takich nieprzemijających przebojów czytelniczych, jak Kariera Nikodema Dyzmy czy Znachor, żeby wspomnieć tylko te najbardziej znane. Wbrew powszechnemu mniemaniu powieść Kariera Nikodema Dyzmy, wydana w 1932 roku, nie była jego debiutem jako człowieka pióra. Na przełomie lat 1924/1925 T. Dołęga-Mostowicz został felietonistą dziennika „Rzeczpospolita”. We wrześniu 1927 roku za swoje cięte i bezkompromisowe publikacje zapłacił ciężkim pobiciem przez „nieznanych sprawców”. Napastnicy poruszali się, jak wykazało śledztwo, samochodem komendanta głównego Policji Państwowej. W ręce Czytelników oddajemy e-booka zawierającego kompilację tekstów z dwóch tomów wydanych w wersji papierowej. "Abstynenci z premedytacją" to opisy i komentarze dotyczące życia kulturalnego okresu XX-lecia międzywojennego, "Panika na Kapitolu" to z kolei błyskotliwe komentarze dotyczące szeroko pojętej sytuacji międzynarodowej.   Stało się już niemal aksjomatem, że wszystko, co się w Stanach Zjednoczonych robi, robi się z bezkonkurencyjną doskonałością. Zachwyt ten z prawdziwie polskim entuzjazmem idzie na ślepo, nie widząc nawet dość wyraźnych usterek i braków zarówno urządzeń, jak i życia amerykańskiego. fragment tekstu „I na dolarze są plamy”   W kancelarii żandarmerii w Tulonie (…) pewnego dnia zabrakło papieru. Oszczędny urzędnik był w kłopocie, gdyż musiał właśnie w tym dniu rozesłać kilkaset wezwań do poborowych (…). Od czegóż jednak oszczędność francuska! Oto znalazł w szafie gruby plik ulotek komunistycznych (…), a korzystając z tego, że druga strona była niezadrukowana, wyzyskał ulotki na wezwania… fragment tekstu „Nierentowna oszczędność”

Komungo. Wybór nowel

Han Malsuk

Nowele jednej z najpopularniejszych pisarek południowo-koreańskich, w roku 1993 nominowanej do literackiej Nagrody Nobla, ukazujące pole psychologicznej obserwacji ludzkich postaw i zachowań w obliczu nowych sytuacji życiowych. Bohaterowie opowiadań pochodzą z różnych warstw społecznych, reprezentują różny światopogląd i uwikłani są w kłopoty zarówno bytowej, jak i psychologicznej natury.

Czego chcą Chiny?

Francois Godement

Ambicja Xi Jinpinga wobec Chin jest fascynująca, ale w ostateczności może okazać się anachronizmem. Pod względem politycznym usiłuje odtworzyć zmilitaryzowaną partię-państwo jako skutecznego budowniczego suwerenności narodowej. Pod względem gospodarczym usiłuje rozwijać Chiny odgórnie zamiast tworzyć indywidualistyczne i innowacyjne społeczeństwo oparte na zrównoważonych instytucjach działających na podstawie zasad legitymizacji. W polityce zagranicznej dąży do opartej na sile polityki sąsiedzkiej, w której Chiny podporządkowują sobie małe kraje w swojej strefie wpływów, oraz do ustalenia relacji „wielkiej potęgi” ze Stanami Zjednoczonymi i Rosją. Krótko mówiąc, wygląda na to, że Xi chce połączyć XIX-wieczną geopolitykę z XX-wieczną leninowską polityką, aby zdobyć przewagę w zglobalizowanym świecie XXI wieku. Oto wspaniała synteza i błyskotliwa analiza chińskiej polityki, z prowokującą do myślenia częścią dotyczącą przyszłości. Jean-Pierre Cabestan, autor Polityki zagranicznej Chin, Hong Kong Baptist University W historii narodu bywają punkty przełomowe. W swej przenikliwej i celnej książce, François Godement – wybitny europejski ekspert do spraw Chin – skupia się na krótkim, trzyletnim okresie, w którym Chiny zaczynają prezentować twardsze podejście zarówno do spraw wewnętrznych, jak i międzynarodowych. Jego analiza pozwala zrozumieć tę „nową normę” i stanowi trzeźwe spojrzenie na perspektywę dalszych rządów Xi Jinpinga. David Shambaugh, The George Washington University, The Brookings Institution François Godement – jeden z najwybitniejszych znawców współczesnych Chin, profesor paryskiego Instytutu Nauk Politycznych, były dyrektor azjatyckiego programu European Council on Foreign Relations, twórca Asia Center IFRI, redaktor naczelny kwartalnika „China Analysis”.

Chiny. Kultura i tradycje

Jacques Pimpaneau

Jest to mała encyklopedia obrzędów w tradycyjnych Chinach ( od czasów najdawniejszych do początków XX wieku). Omówiono w niej w przystępny sposób zagadnienia z dziedziny organizacji społecznej, życia codziennego, religii i kultury. Liczne ilustarcje, pochodzące ze starych dzieł chińskich, bogato dokumentują opisane wydarzenia i obyczaje.

Sztuka perswazji w starożytnych Chinach. Opowiastka alegoryczna w okresie Walczących Państw (453-221 r. p.n.e.)

Marcin Jacoby

Chińska sztuka perswazji odsłania czytelnikowi korzenie fascynującego fenomenu, jakim jest starożytna retoryka w Chinach. Opowiastka alegoryczna z IV–III w. p.n.e. tworzy swoistą wspólnotę gatunkową z wybitnymi tekstami politycznymi, polemicznymi i filozoficznymi, a także z anegdotami i exemplami historycznymi, na których przez wieki wzrastała cywilizacja Państwa Środka. Sięgamy do prawdziwych źródeł języka i kultury w tej niezwykłej, zajmującej, chwilami bardzo zabawnej opowieści o sztuce przekonywania. Prof. dr hab. Lidia Kasarełło   Anegdoty historyczne i opowiastki alegoryczne wykorzystywane były w okresie Walczących Państw w ściśle określonych funkcjach praktycznych. (...) Pojawienie się i rozkwit opowiastki alegorycznej to wynik współobecności wielu czynników natury politycznej, społecznej i kulturowej, które razem nie tylko wykreowały odpowiednie środowisko do wykształcenia się wysublimowanej metody prowadzenia perswazji, ale przede wszystkim stworzyły zapotrzebowanie na ten rodzaj komunikacji. Dr Marcin Jacoby – sinolog, tłumacz, promotor kultury, popularyzator wiedzy o literaturze i sztuce Państwa Środka. Wieloletni pracownik Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Adama Mickiewicza. Obecnie Dyrektor ds. Współpracy Międzynarodowej oraz adiunkt w Katedrze Cywilizacji Azji Wschodniej Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych Uniwersytetu SWPS.

Tybet płonie

Oser

Słowo „samospalenie” (chiń. zifen) nie oddaje pełni indywidualnego i politycznego znaczenia tego aktu. Jeśli ugrzęźniemy w podobnych określeniach, nie pojmiemy, co dzieje się dziś w Tybecie, lub zrozumiemy to opacznie. Wielu zdaje się sądzić, że to działanie przeciwko sobie, widząc w nim samobójstwo w płomieniach, które wznieca się własnymi rękoma. Gdyby wszakże ostatecznym celem była śmierć, po co zadawać sobie męczarnie trawienia ogniem każdego skrawka ciała? W tym właśnie tkwi klucz do zrozumienia: samospalenie jest nade wszystko najdobitniejszym, najdrastyczniejszym aktem oporu i przywracania dumy, podejmowanym przez zwykłych ludzi, którzy jak my wszyscy wzdragają się na samą myśl o tak straszliwym bólu. Strajk głodowy jest uznanym i szanowanym medium sprzeciwu, samospalenie zaś odrzucamy, bowiem nie jesteśmy w stanie nie tylko zaakceptować, ale nawet wyobrazić sobie związanej z nim męki. Nie musimy jej przecież znosić, a jedynie przyjąć do wiadomości, by uświadomić sobie potęgę odwagi, która ciska kruche ciało w ogień w proteście przeciw tyranii. Mimo sugerującej to nazwy nasze samospalenia nie są sprawą jednostkową. Fakt, że działanie z myślą o innych określamy słowem zawierającym egoistyczną cząstkę „samo”, świadczy o nędzy naszego języka. Może tybetańskie protesty należałoby odróżniać od innych nową nazwą? W cenzurowanym chińskim internecie młodzi Tybetańczycy mówią najczęściej metaforycznie o „zapalaniu światła” lub „ofierze światła”, przydając oddawaniu życia dla wspólnego dobra wymiar praktyki religijnej. Inni używają określenia „zapalenie lampki”. Jak na ołtarzu, przed posągiem Buddy. (fragment rozdziału "Samospalenie jako protest") „Tybet to niezwykle trudny przypadek, test przestrzegania praw człowieka w Chinach i na świecie, wielka próba dla międzynarodowych standardów sprawiedliwości, których nikomu nie wolno lekceważyć ani ignorować. Do tej pory zdążył przynieść upokorzenie dokładnie wszystkim.” Ai Weiwei Oser - tybetańska pisarka i "poetka, która zapomniała się bać", pełni rolę "dziennikarki społecznej" i jednoosobowej agencji informacyjnej; jest laureatką wielu międzynarodowych wyróżnień.

Uliczki starego Tunisu

Hasan Nasr

Hasan Nasr, urodzony w 1937 roku w Tunisie, należy do pierwszego pokolenia pisarzy niepodległej Tunezji. Akcja niniejszej powieści toczy się w Dar al-Baszy, starej dzielnicy Tunisu, której czasy świetności dawno już minęły. Bohater spędził tu swoje niewesołe dzieciństwo w domu despotycznego ojca. Teraz wraca po czterdziestu latach wędrówki po świecie, snując refleksje na temat mijającego czasu

W poszukiwaniu duszy

Tadataka Kimura

Jaka jest prawdziwa natura człowieka? Jak obchodzić się ze świadomością? Jak zredefiniować własne ego tak, by prowadzić bogatsze, bardziej twórcze i harmonijne życie? Jak pokochać siebie, odzyskać pewność i dumę? Oto pytania, które stawiało już wielu, lecz odpowiedzi, jakich udziela dr Tadataka Kimura są dalekie od utartych – kwestionując dotychczasową wiedzę, burzą wygodne przyzwyczajenia, ale też pozwalają spojrzeć na trapiące nas problemy z radykalnie nowej perspektywy, odrzucić przygnębiającą atmosferę śmierci i pozbyć się rozterek. O sprawach będących dotąd domeną religii i filozofii autor pisze, używając terminologii naukowej, ożywia w ten sposób dziedzictwo duchowe ludzkości i odczytuje w nowym świetle jego sens. Choć odpowiedzi, jakich udziela dr Tadataka Kimura na często stawiane pytania, mogą budzić zdziwienie, pozostaje on niezmordowanym poszukiwaczem prawdy i z prawdziwą pasją stara się pomóc w lepszym zrozumieniu siebie.   Tadataka Kimura (ur. 1954 r.)− mieszka i pracuje w prefekturze Fukuoka. Jest doktorem nauk medycznych, absolwentem Prefekturalnego Uniwersytetu Medycznego w Sapporo. Bogate doświadczenie w lecznictwie klinicznym zdobywał w Japonii i Stanach Zjednoczonych (leczenie chorób wewnętrznych, ratownictwo medyczne, psychiatria, psychosomatyka). Obecnie kieruje szpitalem Kasuga w Kitakyushu.    

Otogizoshi: Księga japońskich opowieści

Osamu Dazai

Fascynująca interpretacja tradycyjnych opowieści japońskich osadzona przez autora w realiach II Wojny Światowej. Uniwersalne historie o uczuciach i zmaganiach z losem opowiedziane są w ciekawy, intrygujący sposób, a stare opowieści nabierają nowego sensu w obliczu wojennej tragedii. „Otogizōshi. Księga japońskich opowieści” to świetny przykład na książkę, która pozostając na wskroś „japońska” przemawia również do zachodniego czytelnika. Osamu Dazai (właśc. Shūji Tsushima; 1909-1948) to jedna z najważniejszych postaci w literaturze japońskiej. W czasie swojego burzliwego – bo naznaczonego uzależnieniami i licznymi próbami samobójczymi – życia zasłynął jako mistrz nowego stylu, świetnie władający językiem, potrafiący głośno wyrazić stany uczuciowe kolejnych pokoleń młodych Japończyków.

Uczennica

Osamu Dazai

Uczennica została napisana na samym początku literackiej kariery Osamu Dazai. Szybko jednak zyskała rozgłos – przede wszystkim dzięki mistrzowskiemu użyciu języka. Był to styl, który z powodzeniem mógłby znaleźć się w dzienniku nastoletniej dziewczyny, a jednocześnie – bardzo malowniczy i sugestywny. Dziś widzimy w tej opowieści ironiczny opis społeczeństwa i walkę jednostki o wolność. To tematy, które Dazai eksplorował nie tylko w swojej twórczości, ale które były też wiodącymi wątkami w jego krótkiej i burzliwej biografii. Osamu Dazai (właśc. Shūji Tsushima; 1909-1948) to jedna z najważniejszych postaci w literaturze japońskiej. W czasie swojego burzliwego – bo naznaczonego uzależnieniami i licznymi próbami samobójczymi – życia zasłynął jako mistrz nowego stylu, świetnie władający językiem, potrafiący głośno wyrazić stany uczuciowe kolejnych pokoleń młodych Japończyków.   Młoda narratorka „Uczennicy” nadal jest na etapie odkrywania siebie, a stworzona przez Dazai kronika jej emocjonalnych przemian jest arcydziełem. J. Thomas Rimer, University of Pittsburgh   Chociaż przedstawione w konkretnym czasie, miejscu i kulturze, przesłanie i przestroga od Dazai mają wydźwięk uniwersalny. David Stahl, Binghamton University SUNY

Fabryka terrorystów. Ludobójstwo Jezydów. Tajemnice Państwa Islamskiego

Patrick Desbois / Costel Nastasie

Masakra Jezydów rozpoczęta przez Państwo Islamskie w 2014 r. może mieć tylko jedną nazwę – ludobójstwo. W obozach dla uchodźców na terenie irackiego Kurdystanu ks. Patrick Desbois i Costel Nastasie przeprowadzili rozmowy z ponad setką osób, które przeżyły tę masakrę. Kobiety jezydzkie wzięte w niewolę przez Państwo Islamskie czujnie obserwowały swoich oprawców i różne sekrety ich przestępczej organizacji. Seks, zbrodnia i pieniądz – zeznania ocalałych świadków obalają wszelkie pozory. Jedynym celem „bojowników Allaha” jest nieograniczona władza. Ale do realizacji tego celu islamiści potrzebują określonych narzędzi. I znajdują je w Jezydach, mniejszości etnicznej i religijnej. Mężczyźni, o ile nie złożą przysięgi na wierność islamowi, okazują się bezużyteczni i są natychmiast likwidowani. Natomiast kobiety stają się niewolnicami seksualnymi lub reproduktorkami, których potomstwo powiększyć ma szeregi bojowników Państwa Islamskiego. A chłopców – poprzez okrutny trening i przy pomocy narkotyków – przygotowuje się także do zadań terrorystycznych. Z dyskrecją i bolesną empatią ks. Patrick Debois pochyla się nad zapomnianymi ofiarami tych zbrodni, prezentując nam szczegóły wydarzeń, określanych przez niego mianem ludobójstwa „wysoce praktycznego”. To głos upominający się o człowieczeństwo, o to człowieczeństwo, którego zabrakło na początku XXI wieku…   Patrick Debois – ksiądz katolicki, założyciel i przewodniczący międzynarodowej organizacji Yahad-In Unum, prowadzi od lat badania nad Holokaustem, sprzeciwia się antysemityzmowi, dąży do zacieśnienia relacji między katolikami a Żydami. Costel Nastasie – pochodzi z Rumunii, potomek deportowanych podczas II wojny światowej; prowadzi badania nad ludobójstwem Romów. Przewodniczący Stowarzyszenia Roma Dignity.

Wojny w Liberii i Sierra Leone (1989-2002) Geneza, przebieg i następstwa

Krzysztof Trzciński

Jest to studium wojny w Afryce Subsaharyjskiej na przykładzie Liberii i Sierra Leone - krajów, w których świadomość społeczna mieszkańców jest skupiona na wspólnotach lokalnych. Praca ukazuje mechanizm powstania lokalnej rebelii i jej przerodzenia się w konflikt międzynarodowy, zagrażający bezpieczeństwu całego regionu. Podejmuje też problem wojen „na zamówienie”, które wybuchają często w wyniku antagonizmów dzielących przywódców państw lub grup rządzących i prowadzą do rozkładu państwa. Uczestnicy wojen eksploatują bogactwa naturalne, by wymienić je na broń, co powoduje przedłużanie się walk. Zakończenie wojen jest niezwykle trudne, stąd też pojawia się konieczność podejmowania międzynarodowych działań mediacyjnych i organizowania interwencji humanitarnych. Konflikty w Liberii i Sierre Leone charakteryzują się wyjątkowym okrucieństwem.

Księżyc nad Fuzhou. Wiersze z epoki Tang

Opracowanie zbiorowe

Wszystkie wiersze zamieszczone w tym zbiorku pochodzą z okresu panowania dynastii Tang (618−906) i powstały między VII a IX wiekiem. Odległe od nas o ponad tysiąc lat i tysiące kilometrów, pozostają jednak żywe i zrozumiałe w swoich emocjach i obrazach, nic więc dziwnego, że weszły do kanonu literatury światowej. Panowanie Tangów to czas imponującego rozkwitu kultury chińskiej i równie wspaniałego rozkwitu typu poezji określanej po chińsku jako shi. Wtedy pisali dwaj poeci uznawani za największych w całej historii Chin: Li Bai, nazywany „nieśmiertelnym zesłanym na ziemię” i Du Fu, określany mianem „poety-kronikarza”. Mówiąc o najlepszych poetach tangowskich, nie sposób też pominąć Wang Weia, zwanego „patriarchą buddyzmu chan w poezji”. Poza trójką największych, znalazły się tu także wiersze m.in. Li He, zwanego „demonicznym talentem”, oraz wybitnego pisarza i myśliciela Han Yu. Najmniej znane i rzadziej pojawiające się w antologiach są wiersze Meng Jiao, zebrane w serię Jesienne uczucia - wstrząsające jako opis grozy towarzyszącej starości i chorobie, a jednocześnie zdumiewająco nowoczesne w niezwykłości swoich obrazów.

Księga dobrych rad

Yunus Emre

Płomienna poezja suficka, niosąca ukojenie udręczonej Anatolii XIV wieku. Jak znaleźć drogę wyjścia z chaosu moralnego – naucza Yunus Emre, żarliwy mistyk, klasyk literatury tureckiej.

Francuski sen

Marek Ostrowski

„Francuski sen” Marka Ostrowskiego jest fascynującą opowieścią o Francji, pisaną do wszystkich czytelników: zarówno tych, którzy się uważają za znawców kraju nad Sekwaną, jak i tych, którym kojarzy się on z wieżą Eiffla i szampanem. Ostrowski, wieloletni korespondent polskich mediów w Paryżu, kawaler orderu Legii Honorowej i kultowy komentator telewizyjny, pisze o Francji ze znawstwem i miłością. Kanwą wielu tekstów książki są jego podróże, rozmowy i artykuły o Francji, które od trzech dekad Ostrowski publikuje w POLITYCE. Opisuje w nich skomplikowane uwarunkowania francuskiej polityki – od de Gaulle’a po protesty „żółtych kamizelek”. Tak samo zajmująco tłumaczy źródła narodzin Asterixa z komiksów Goscinnego, co znaczenie idei republikańskiej. Objaśnia wyjątkowość kraju, który wymyślił prawa człowieka, dał światu Oświecenie i 1200 gatunków sera.  

Nie mam własnego imienia. Opowiadania

Yu Hua

Zdecydowaną większość opowiadań zamieszczonych w tym zbiorze można określić jako realistyczne, w tym sensie, że opisują rzeczy, które „mogłyby się zdarzyć” w zwykłym życiu. Część z nich to krótkie, zwięzłe migawki z codziennego życia we współczesnych Chinach, ukazujące momenty mniej lub bardziej dramatyczne, zaskakujące albo zabawne, potraktowane czasem z nostalgią, czasem ze współczuciem, a czasem z ironią.Są też dwa opowiadania, w których Yu Hua całkowicie odchodzi od realizmu treści i formy. Dla polskiego czytelnika opowiadania Yu Hua mają wartość dwojaką. Są dla nas wprowadzeniem do Chin widzianych od wewnątrz w ich codziennym wydaniu, w tym, co w nich wspólne z naszą codzienną rzeczywistością, i w tym, co w nich odmienne. Po drugie zaś, są po prostu dobrą, interesującą literaturą, przemawiają zatem językiem wspólnym dla całego świata.   Yu Hua – jeden z czołowych współczesnych pisarzy chińskich, ceniony i rozpoznawalny również na Zachodzie. Zyskał rozgłos dzięki takim książkom jak: Żyć!, Kroniki sprzedawcy krwi, Chiny w dziesięciu słowach czy Bracia. Jest też cenionym autorem opowiadań, a niniejsza książka to najbardziej kompletny jak dotąd zbiór prezentujący jego krótsze utwory pisane od wczesnych lat osiemdziesiątych do końca lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Małgorzata Religa – sinolożka i tłumaczka z języka chińskiego. Przełożyła na język polski między innymi utwory Duo Duo, Jidi Majia i Mo Yana oraz wiele klasycznych tekstów chińskich.

Uciekałem przed zimą. Podróż na rosyjski Daleki Wschód

Gras Cedric

Myśl o opisaniu rosyjskiego Dalekiego Wschodu wygnała autora z ciszy moskiewskiej Biblioteki im. Lenina na najdalsze krańce Ziemi. Żmudne przedzieranie się przez raporty i dane, które początkowo miało stać się doktoratem z geografii, zmieniło się w nostalgiczną podróż. Podróż, której towarzyszyła metafora jesieni, która jest „hymnem na cześć smutku, ale nie rozpaczy”. Owocem tej wyprawy stała się fascynująca książka spod znaku „geografii narracyjnej” – bardzo szczególnego rodzaju pisarstwa, w którym uczone odkrycia splatają się z opowieściami o rozmaitych, czasem najdziwniejszych, perypetiach. Jak pisze Cédric Gras we Wstępie: „Chciałem nasycić moje oczy tym Dalekim Wschodem, przybliżyć go, spisać ciekawe miejsca, opowiedzieć ich historię i współczesność, przepowiedzieć przyszłość. Rosji nad Pacyfikiem nie da się wyjaśnić. Można tylko o niej opowiadać”.