Ostatni akt łaski

Adelheid Duvanel

Adelheid Duvanel jest mistrzynią krótkiej formy. Radykalna, poetycka siła jej języka czyni ją jednym z najważniejszych głosów europejskiej literatury XX wieku. Jej opowiadania są ponure, sarkastyczne, a jednocześnie melancholijne; to portrety ludzi zranionych i wykluczonych, naznaczonych jakąś skazą, cierpieniem, lękiem, którzy jednak zawsze zachowują godność, obstając przy swoim szaleństwie. Duvanel pisze lakonicznym, zwięzłym stylem, językiem precyzyjnym, esencjonalnym, zabarwionym dyskretnym komizmem, który przeobraża się czasem w surrealistyczną groteskę. Krytyka stara się znaleźć podobieństwa z twórczością Franza Kafki czy Roberta Walsera, jednak proza Duvanel jest wyjątkowa, odrębna, inna. Duvanel zmarła w 1996 roku, w lipcu, w podobnych okolicznościach co Walser. Jej ciało odnalazł jeździec w lasach położonych na południe od Bazylei. Był to przerażająco chłodny lipiec, a przyczyną śmierci była hipotermia. Duvanel przedawkowała leki nasenne, nie jest jednak jasne, czy chciała popełnić samobójstwo.

Parking

Bryan Washington

Jedna z 10 najlepszych książek roku New York Timesa! W mieście Houston - różnorodnym amerykańskim mikrokosmosie - syn czarnej matki i latynoskiego ojca dorasta pośród rozpadających się domów z wiecznie zapchaną kanalizacją. Pracuje w taniej rodzinnej restauracji, znosząc ciosy brata. Tęskni za starszą siostrą, która całymi dniami włóczy się po mieście, i która nie może go uratować. Z klimatyzatora cieknie woda, zdezelowany telewizor brzęczy. Matka patrzy na niego, jakby był przezroczysty. Wokół wszyscy borykają się z codziennością, żyją na marginesie. Odczuwają skutki huraganu, który spustoszył miasto, nie mają kasy. Dziewczyna z Jamajki wikła się w romans z białym chłopakiem, za co zostaje napiętnowana - jej facet planuje zemstę. Sex workerzy i sex workerki próbują przetrwać uwięzieni pomiędzy transakcją a czułością. Pewien diler rozpacza, że jego syn, który jakiś czas temu dostał się na studia, jest bezdomny. Świat teksańskiego miasta wibruje podejrzaną energią i nieskończoną tęsknotą ludzi nieustannie poszukujących prawdziwego domu. Ta książka od razu stała się klasykiem literatury o Teksasie, ale jest też czymś więcej - to pełna rzadko spotykanej empatii, zachwycająca artystyczna proza od młodego autora z ogromnym talentem. Jeden z najlepszych debiutów ostatnich lat. NPR Głęboki literacki namysł nad prawdziwą naturą międzyludzkich granic. The New York Times Book Review Fascynujący zbiór powiązanych ze sobą opowiadań o życiu amerykańskich prekariuszy. The Guardian

Przysłona

JADWIGA MALINA

Jeszcze nie dzieje się nic złego. Trwa zima. Emilia chce jak najszybciej wyjechać. Wrócić do Francji, gdzie pracuje, jako opiekunka osób starszych. Jak sama mówi, lepsze to, niż robota przy taśmie. Byle dalej od domu, starych mebli, świętych obrazów, zrzędzenia babki. Dwa miesiące czekała na telefon, i wreszcie jest. Nowe mieszkanie. Nowi ludzie. Nowa podopieczna. Wydaje się, że ma fart, a może nawet szczęście, jednak wkrótce wszystko się zmienia. Podczas Wielkanocy, za sprawą pewnego zdjęcia, wydarza się coś dziwnego. Odtąd nic nie będzie już takie samo. Ani dom. Ani babka. Ani staruszka, którą się opiekuje. Kto jest kim? Kto mówi prawdę? Kto udaje, kogoś innego? Tylko Emilia może rozwikłać tę zagadkę. Pytanie tylko czy zdoła? Czy potrafi wyobrazić sobie mroźną noc? Dziewczynkę, która nagle znika. A może nie musi sobie niczego wyobrażać? Może prawda jest zupełnie inna. "Przysłona" jest opowieścią o kobietach, którym wielka historia odbiera wszystko.

Koncertina

Andrzej Muszyński

Kiedy możemy powiedzieć, że spotkaliśmy kogoś naprawdę? Koncertina to piękny, literacki reportaż o przekraczaniu granic. Tych, które wyznaczyliśmy stalową barierą, oraz tych, które nie pozwalają nam zrozumieć innych. Andrzej Muszyński, nagradzany reporter i pisarz, udaje się na polsko-białoruską granicę. W jednym z ośrodków poznaje Sarwat, Syryjkę, która uciekła przed wojną. Gdy kobieta zaczyna opowiadać swą dramatyczną historię, zadzierzga się między nimi wieź, tym mocniejsza, że autor, doświadczony podróżnik, od lat próbuje dostać się do kraju, z którego Sarwat uciekła. Tyle że ktoś wysoko postawiony z jakiegoś powodu nie chce, by odwiedził Syrię. To przedziwne splątanie poszerza perspektywę, jaką wyznacza tradycyjna relacja przybysza i gospodarza. Dwa światy, polski i arabski, wchodzą ze sobą w konstelację - dzięki rozmowie i wzajemnemu odkrywaniu. Przyjaźń zrodzona w świecie pełnym tułaczego cierpienia stanowi wzruszający akt sprzeciwu wobec barbarzyństwa, którego ludzie dopuszczają w przygranicznym lesie - i wszędzie tam, gdzie "obcych" traktuje się jak zagrożenie.

West Farragut Avenue

Agnieszka Jelonek

Lata dziewięćdziesiąte. Para dzieciaków wyjeżdża do Stanów, żeby zarobić trochę pieniędzy. Może to będzie prawdziwy amerykański sen? Najpierw jest szczęście, miłość, wielka podróż, muzyka. Dwoje ludzi, którzy odnaleźli się przez przypadek i prawdziwe zakochanie, już na zawsze. Ameryka sprzyja miłości, nawet jeśli trudno o kasę, a skóra na dłoniach pęka od pracy. A jednak między bohaterami coś się wydarza. Pojawia się rysa. Narratorka wraca do Polski, a Drobny zostaje za oceanem. To rozstanie ma być tylko na chwilę, ale pewnego listopadowego dnia przychodzi wiadomość, po której czas zmienia się na bezpowrotnie zimowy. I jakoś będzie trzeba z tym żyć. Tylko czy to jest w ogóle możliwe? Po dwudziestu dwóch latach bohaterka wraca na West Farragut, by odnaleźć ślady Drobnego, które przecież mogą być wszędzie. Agnieszka Jelonek napisała książkę tren, książkę miłość, książkę skórę pachnącą dotykiem, słońcem, potem, koleją żelazną i seksem, książkę żałobę, książkę umysł, książkę białą kartę, książkę powidok, książkę światło. To wielka piękna powieść o niewyczerpanej radości życia, nieprzeżytej do końca miłości. I o przeżywaniu śmierci. Powieść tak napisana, że kocha się, umiera i żyje razem z bohaterami. Po wielokroć. Barbara Sadurska

Kiedy to wszystko się skończy, będziemy innymi ludźmi

Adrianna Alksnin

Kraków, czerwiec 2021. Poznajemy dwie zaprzyjaźnione pary trzydziestolatków, humanistów o artystycznych ambicjach: Julię i Szymona oraz Karola i Zuzę. Po blisko szesnastu miesiącach lockdownu pandemia zaczyna odpuszczać, a życie powoli wraca do normy. Do głosu zaczynają dochodzić spychane na margines pragnienia, które zmuszają bohaterów i bohaterki do ponownego przemyślenia swoich biografii. Julia pragnie romansu, o którym będzie mogła pisać wiersze. Szymon żąda akceptacji. Zuza marzy o tym, by mieć Karola na własność. Karol chce blichtru i sławy - uważa, że zasługuje na sukces. Zmiana jednak nie przychodzi. Wszyscy borykają się z brakiem pieniędzy, wypaleniem i poczuciem, że utknęli w życiu, którego dla siebie nie planowali. W niesatysfakcjonujących związkach. W pracy, która nie daje im ani radości, ani godnych zarobków. To opowieść o bankructwie marzeń, o chęci zmiany i przewartościowaniu związków. O konfrontacji z codziennością. O wielkim pragnieniu miłości.

Banitka

Anna North

W dniu ślubu Ada czuje się całkiem szczęśliwa. Na swój sposób kocha swojego nieśmiałego poczciwego narzeczonego o szerokich ramionach. Chce zostać położną, jak jej matka i przysłużyć się społeczności. Czas mija, lecz Ada mimo starań nie zachodzi w ciążę. Po upływie pierwszego roku małżeństwa dziewczyna pojmuje, że znalazła się w niebezpieczeństwie. Nie może pozostać w mieście, w którym bezdzietne kobiety oskarża się o czary i wiesza na szubie­nicy. Musi zostawić wszystko za sobą i uciec. Tak oto w 1894 roku, mając ledwie osiemnaście lat, dołącza do bandy z Hole-in-the-Wall. Porywająca proza North to fantastyczna filmowa przygoda. „Washington Post” Anna North wywraca do góry nogami typową historię rodem z Dzikiego Zachodu. I daje nam nadzwyczajną bohaterkę, o której nie sposób zapomnieć. Jenny Zhang Fanki Margaret Atwood i Cormaca McCarthy'ego nareszcie dostają western, na jaki zasługują. Alexis Cole Wirtuozerska! „New Yorker”

Gdzie zgłosić dzikie zwierzę

Katarzyna Michalczak

W jednym błysku łączą się wszystkie kropki. "Mam ADHD!". I co dalej? Uchwycić zwierzątko swojego umysłu i przyjrzeć mu się ze wszystkich stron. W jakie miejsca trafiają emocje? Co dają relacje? Czego nigdy nie dadzą? Jakimi drogami biega zainteresowanie i jak je złapać? Co jest w ADHD trudne i jak można przed tym uciec? I, najważniejsze, najbardziej ostateczne, a przez to zatrważające: czy da się? Zrobiłam sobie tą książką przemianę bohaterki na żywca.