Zastosowanie agomelatyny w redukcji anhedonii i zaburzeń snu w przebiegu depresji

Anna Antosik-Wójcińska

Agomelatyna to lek przeciwdepresyjny o unikalnym profilu działania farmakologicznego działający jako agonista receptorów melatoninergicznych MT1 i MT2 oraz antagonista receptora 5-HT2C. Zapewnia on szybki początek działania i długie utrzymywanie się efektu terapeutycznego przy dobrej tolerancji leczenia. W badaniach klinicznych wykazano, że u chorych na depresję zmniejsza objawy lękowe i poprawia jakość snu, a jednocześnie nie powoduje sedacji, przyrostu masy ciała, zaburzeń funkcji seksualnych ani przytłumienia reakcji emocjonalnych.

Psychiatria w medycynie tom 2 dialogi interdyscyplinarne

Joanna Rymaszewska, Dominika Dudek

Książka stanowi interesujący zapis rozmów z przedstawicielami innych dyscyplin medycznych lub nawet zawodów - np. z psychologiem czy też specjalistą nauk o zdrowiu. Prowadzone w konwencji koleżeńskiej, czasami przyjacielskiej, rozmowy dotykają jednak problemów istotnych, miejscami egzystencjalnych. Pokazują znaczenie ludzkich emocji, życia psychicznego w profilaktyce i powstawaniu chorób, ich leczeniu, w adaptacji do przewlekłego schorzenia, w końcu do niepomyślnego rokowania. Brak właściwej komunikacji skutkuje często bolesnymi błędami, pomyłkami - nie ma chyba lekarza, który byłby wolny od tego rodzaju doświadczenia. Umiejętność pracy w zespole i właściwej komunikacji między specjalistami, nie tylko lekarzami, jest kluczowa dla ich uniknięcia.

Borelioza

Rafał Pawliczak

W ostatnich latach wraz ze zmianami klimatycznymi następuje szybki wzrost zachorowalności na boreliozę. Za sprawą mediów elektronicznych problem ten staje się istotnym zagadnieniem, budzącym niepokój społeczny, a co za tym idzie – częstym tematem zapytań pacjentów w gabinetach lekarzy pierwszego kontaktu. Niestety, wiedza „medialna”, często niezgodna z obecnym stanem wiedzy, wywołuje presję pacjentów, wpływając na sposób postrzegania zagadnienia, również przez lekarzy. Potrzebują oni wiarygodnego i zarazem syntetycznego źródła aktualnej wiedzy praktycznej dotyczącej diagnostyki, terapii i profilaktyki boreliozy. Takie zadanie postawił przed sobą prof. Rafał Pawliczak, autor niniejszej monografii. Jest ona adresowana do wszystkich lekarzy, którzy w swojej praktyce stykają się z przypadkami zakażeń krętkami Borrelia bądź jedynie z pacjentami poszukującymi informacji na temat omawianej choroby. Niniejsze kompendium dostarcza zwięźle sformułowanych odpowiedzi na wiele szczegółowych pytań. Jego ogromny atut stanowi przedstawienie danych dotyczących terenu Polski. Prezentowane informacje są zgodne z aktualnymi konsensusami, zarówno polskimi, jak i europejskimi. Ich wybór i układ wynikają z przeglądu najnowszego piśmiennictwa, a także z doświadczenia klinicznego Autora. Publikacja będzie zapewne pomocnym narzędziem w pracy lekarza pierwszego kontaktu – niezbędnym w biblioteczce jego gabinetu, jak również wygodnym brykiem dla wielu innych lekarzy, którym kontakt z chorym na boreliozę zdarzyć się może okazjonalnie.

Ból zapalny w narządzie ruchu

Małgorzata Malec-Milewska

Uszkodzenie tkanek na skutek urazu lub procesu chorobowego powoduje uwolnienie z nich kaskady mediatorów prowadzących do rozwoju stanu zapalnego, procesów sensytyzacji struktur uk zespołach bólu zarówno ostrego, jak i przewlekłego. Najczęściej ból zapalny dotyczy narządu ruchu i wiąże się z chorobą zwyrodnieniową stawów lub ma postać bólów dolnego odcinka kręgosłupa. Ból zapalny w narządzie ruchu charakteryzuje się brakiem poprawy po odpoczynku (tym różni się od bólu somatycznego przeciążeniowego, mechanicznego) i nasilaniem się w nocy, zwłaszcza w jej drugiej części. Ze względu na złożony patomechanizm bólu zapalnego jego leczenie musi mieć charakter multimodalny, a odpowiednio dobrana, kontekstowa farmakoterapia jest jednym z kluczowych elementów leczenia.

Inhibitory DPP-4 - fakty i mity

Agnieszka Łebkowska

Inhibitory dipeptydylopeptydazy 4 (DPP-4, dipeptidyl peptidase-4), zwane gliptynami, należą do doustnych leków przeciwhiperglikemicznych, wymienianych w algorytmie leczenia cukrzycy typu 2 (T2DM, type 2 diabetes mellitus). Działają w oparciu o mechanizm inkretynowy i powodują szybkie i całkowite hamowanie enzymu DPP-4, przez co przyczyniają się do wzrostu stężenia endogennych inkretyn - glukagonopodobnego peptydu 1 oraz żołądkowego peptydu hamującego, a to w efekcie zwiększa wydzielanie insuliny, a zmniejsza glukagonu. Według aktualnych zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dzięki bezpieczeństwu i dobrej tolerancji inhibitory DPP-4 stanowią wsparcie terapii T2DM na etapie jej intensyfikacji lub też w monoterapii w przypadku przeciwwskazań do stosowania innych grup leków przeciwhiperglikemicznych. W Polsce szeroko dostępne substancje z tej grupy to sitagliptyna i wildagliptyna. Wprowadzenie preparatów generycznych gliptyn oraz korzystne warunki refundacyjne umożliwiły szerszy dostęp do tej grupy leków.

Zespół jelita nadwrażliwego - czynniki ryzyka i znaczenie leków spazmolitycznych. Punkt widzenia gastroenterologa i psychologa

Anita Gąsiorowska, Katarzyna Opuchlik

Zespół jelita nadwrażliwego (IBS) to często występujące w populacji osób dorosłych przewlekłe schorzenie o charakterze czynnościowym, które ma istotny negatywny wpływ na jakość życia pacjentów. W praktyce klinicznej IBS charakteryzuje się nawracającymi bólami brzucha i zaburzeniami rytmu wypróżnień. W celu rozpoznawania IBS międzynarodowa grupa ekspertów opracowała kryteria rzymskie IV. Patofizjologia IBS ma charakter wieloczynnikowy i obejmuje wpływ następujących czynników: dysbioza mikrobioty jelitowej, wzrost przepuszczalności jelit, aktywację komórek układu odpornościowego, nadwrażliwość trzewną i nieprawidłowe interakcje w zakresie osi jelitowo-mózgowej. Postępowanie terapeutyczne obejmuje modyfikacje stylu życia, edukację i nawiązanie dobrych relacji z chorym. Kolejny krok stanowi farmakoterapia ukierunkowana na dominujące objawy kliniczne IBS oraz psychoterapia. Leki rozkurczowe wpływają korzystnie na redukcję bólów brzucha, poprawę w zakresie motoryki z wydłużeniem czasu pasażu okrężnicy, co zmniejsza częstotliwość wypróżnień, szczególnie w IBS z dominującą biegunką.

Arypiprazol - teoria i praktyka

Agata Szulc

Arypiprazol jest jednym z leków przeciwpsychotycznych II generacji, inaczej - atypowych, znanym od kilkunastu lat. Ma unikalny profil receptorowy względem pozostałych leków przeciwpsychotycznych, co znajduje odzwierciedlenie w jego efekcie terapeutycznym i profilu tolerancji. Działa jak antagonista w sytuacji nadmiaru dopaminy, natomiast przy jej niskich stężeniach eksponuje właściwości agonistyczne. Jak pokazują liczne badania, w zależności od dawki arypiprazol jest skuteczny w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej zarówno w okresie zaostrzenia, jak i w terapii podtrzymującej. Jest też lekiem często stosowanym w politerapii. Niniejszy artykuł dostarcza przeglądu informacji na temat zastosowania arypiprazolu w monoterapii, która powinna stać się rutynową praktyką w leczeniu zaburzeń psychicznych.

Chory na nowotwór - kompendium leczenia somatycznych objawów towarzyszących

Małgorzata Krajnik, Małgorzata Malec-Milewska, Jacek Wordliczek

Chory na nowotwór - kompendium leczenia bólu to podręcznik przygotowany przez grono wybitnych specjalistów poświęcony bólowi nowotworowemu. Ból jest u chorych na nowotwory najczęstszym i najbardziej dokuczliwym objawem. Towarzyszy niemal wszystkim nowotworom i wszystkim stadiom ich zaawansowania: jest skutkiem nie tylko postępującej choroby, ale także wielu zabiegów diagnostycznych i leczniczych. Najbardziej dokuczliwy, przewlekły ból nowotworowy oprócz fizycznego cierpienia wywołuje u pacjenta lęk, depresję oraz poczucie izolacji i beznadziejności. Cierpiący chory staje się rozdrażniony, traci samodzielność i zdolność do wykonywania codziennych czynności, oddala się od najbliższych, często rezygnuje z leczenia. Cierpienie chorego udziela się także jego rodzinie i opiekunom. Zwalczanie bólu nowotworowego ma zatem u chorych na nowotwory fundamentalne znaczenie Warto by podręcznik Chory na nowotwór - kompendium leczenia bólu" znalazł swoje miejsce w biblioteczce każdego lekarza stykającego się z chorymi na nowotwór i by towarzyszył mu w codziennej pracy klinicznej.