Cudowne kuracje doktora Popotama

Leopold Chauveau

"Cudowne kuracje doktora Popotama", odkryte po wielu latach bajki francuskiego pisarza, lekarza i rysownika, Leopolda Chauveau, są zupełnie wyjątkowe. Wyjątkowy jest humor, czasem czarny, który docenią dzieci, które często lubią się trochę bać, a potem pękać ze śmiechu. Wyjątkowy jest język, bo książka pisana jest językiem, jakim dorosły rozmawiałby z dzieckiem. Jednocześnie opowieści te są często ironiczne i absurdalne, przekraczają granice tego, co jest możliwe. Przeczytamy tu o tapirze, który, połknięty przez węża boa, nie powiedział jeszcze ostatniego słowa, o małej foczce, która tak bardzo chciała się zaprzyjaźnić z niedźwiedziem polarnym, że zbliżyła się do niego tak, że już bardziej nie można, wreszcie o pełnym pasji i naukowego zacięcia doktorze Popotamie, który za pomocą wielu opatentowanych przez siebie wynalazków ratuje zwierzęta z najbardziej beznadziejnych opresji. Dowiemy się również czy zawsze trzeba zakładać gatki, czy choroba morska naprawdę zawsze jest nieprzydatna, jak wyglądały kiedyś żyrafy i jak się skleja krokodyla. Autor był lekarzem w czasie I wojny światowej i zdecydowanym przeciwnikiem kolonializmu. Pisał książki dla własnych dzieci, często włączając je w proces twórczy, przez co jego styl jest bezpośredni, stawiający dziecko na równi z dorosłym, zupełnie nie do podrobienia. Chauveau był także miłośnikiem kina, co widać w sposobie, w jaki ilustrował swoje opowieści czasem na obrazku widać tylko małą część bohatera, bo reszta nie zmieściła się w kadrze. Leopold Chauveau, autor dotychczas nieznany w Polsce, ma szansę stać się klasykiem na miarę najlepszych twórców literatury dziecięcej, a czytając te bajki razem z dziećmi, dorośli też nie będą się nudzić.

Checkpoint

Jean-Christophe Rufin

Akcja powieści rozgrywa się zimą 1995 na terenie Bośni, podczas wojny rozrywającej dawną Jugosławię na osobne państwa. Do elektrowni w Kakanj, gdzie znalazło schronienie 500 wojennych uchodźców, chronionych przez oddział Błękitnych Hełmów, jedzie mały konwój pomocy humanitarnej. Dwie ciężarówki wiozą jedzenie, ubrania i leki. Pięć osób tworzących zespół tego konwoju jest wśród nich jedna kobieta w niczym nie przypomina spotykanych zwykle wolontariuszy pomocy humanitarnej. Warunki podróży są bardzo trudne, zarówno fizycznie jak i psychicznie. Napięcie między członkami konwoju rośnie, a tymczasem, aby dotrzeć szczęśliwie do celu podróży, jest niezwykle ważne, by od pierwszego punktu kontroli zachowywali całkowity spokój. W tych trudnych chwilach odkrywają siebie nawzajem, a także zaglądają w głąb siebie, odkrywając to co najlepsze i najgorsze. Doświadczenia bohaterów podczas tej drogi stawiają przed nimi jeden z fundamentalnych dylematów naszej epoki: gdy wojna i okrutna przemoc zawitały do serca Europy, czy można jeszcze mówić o życzliwej neutralności pomocy humanitarnej? Czy nie nadszedł czas, by stając wobec cierpienia, chwycić za broń?

Ripley pod wodą

Patricia Highsmith

Mistrzyni psychologicznego thrillera w nowym wydaniu! Zerwawszy z kryminalną przeszłością, Tom Ripley i jego żona Helose spędzają czas w swoim domu pod Fontainebleau we Francji, gdzie Tom zajmuje się ogrodem i gra na klawesynie. To spokojne i pogodne życie zostaje zakłócone przez Davida Pritcharda, Amerykanina, który pojawia się tam wraz ze swoją uległą, zaburzoną psychicznie żoną Janice. Pritchard, ekscentryczny prześladowca i krzykacz, spełnia w powieści rolę kogoś w rodzaju detektywa opętanego żądzą odkrycia i wyjawienia niechlubnej przeszłości Toma. Jego obsesją jest tajemnicze zniknięcie Thomasa Murchisona, kolekcjonera dzieł sztuki, którego znamy z Ripleya pod ziemią (odkrywszy, że jeden z jego obrazów jest falsyfikatem, Murchison stanowił dla Toma poważne zagrożenie). Pritchard napastuje Toma, dając mu do zrozumienia, że zna jego przeszłość. Fotografuje jego dom i jedzie za nim na wycieczkę do Tangeru, gdzie dochodzi między nimi do bójki. Po powrocie do Francji sytuacja staje się dużo groźniejsza, ponieważ w poszukiwaniu zwłok Murchisona Pritchard zaczyna przeszukiwać dno miejscowych kanałów. Jest to piąta i ostatnia powieść z serii z Ripleyem i przedostatnia powieść Patrycji Highsmith; ostatnia wyszła w 1995, kilka miesięcy po jej śmierci. Podobnie jak w poprzednich, między tym, co myśli i czuje Ripley, a tym, co robi, istnieje wyraźna rozbieżność: odczuwa gniew, złość i strach, mimo to działa chłodno, z opanowaniem i nad wyraz skutecznie. I tak jak w poprzednich powieściach z cyklu, wyraźnie widać, że autorka darzy go sympatią, a tę sympatię podziela również czytelnik. W tej książce Highsmith skupia się głównie na analizie myśli bohatera. Poznajemy jego wspomnienia, lęki, które nawiedzają go, kiedy Pritchard zaczyna grzebać w jego przeszłości i kiedy musi podjąć drastyczne kroki, by się bronić.

Tango

Sławomir Mrożek

Wydając Tango w nowej szacie graficznej chcieliśmy przypomnieć, że ten dramat to nie tylko bardziej lub mniej lubiana lektura szkolna, ale najbardziej znany i najważniejszy utwór Sławomira Mrożka o społecznych zagrożeniach. Warto go poznać, warto do niego wracać mamy nadzieję, że to nowe wydanie będzie do tego zachęcać. W 2009 r. w Teatrze Narodowym Jerzy Jarocki po raz kolejny wystawił Tango. Okazało się, że choć od napisania tego tekstu minęło ponad 40 lat, wciąż mówi on o nas. Tak pisała o tej premierze Aneta Kyzioł w Polityce (nr 46, 14 listopada 2009): Jak dojrzeć w kulturze, która promuje cechy dziecka: radosność, otwartość, bezrefleksyjność. Gdzie pragnienie powagi jest obciachem, a dojrzałość, podobnie jak starość obelgą. Wydaje się, że młodzi ludzie mają problem z rzeczywistością, którą wywalczyli także dla nich ich rodzice. Powodzenie książek i filmów o II wojnie światowej i tłumy w Muzeum Powstania Warszawskiego to nie tylko wyraz patriotyzmu młodych. Stoi za tym także zazdrość o czas, w którym wojna, walka wyznaczały prostą cezurę między czasem dzieciństwa a dorosłością. Chłopcy stawali się mężczyznami, dziewczynki kobietami. Coś tracili, ale zyskiwali rodzaj powagi, której próżno szukać w dzisiejszym fajnym świecie. Pytanie, czy podobnie jak Artur nie jesteśmy tylko płaczliwymi dziećmi, które chciałyby dorosnąć, ale ciężaru dorosłości nie są w stanie udźwignąć. Okazuje się, że prawie pół wieku od napisania Tango wciąż idealnie opisuje nasze czasy.

Mecz o wszystko

Don DeLillo

Dwudziestoparoletni Gary Harkness, narrator Meczu o wszystko, studiuje na małej uczelni w Teksasie i gra w tamtejszej drużynie futbolu amerykańskiego, o którym autor pisze z życzliwą ironią. Gary zaczytuje się w książkach o wojnie atomowej i kocha bardzo nietypową dziedziczkę naftowej fortuny. Ta druga z kolei powieść Dona DeLillo daje przedsmak wirtuozerii językowej, którą pisarz rozwinął w późniejszych książkach, i jest jego najbardziej niefrasobliwie humorystycznym utworem. Rarytas dla smakoszy absurdu. Prawdziwa perełka wśród książek tego wybitnego autora.

Trzy minuty po trzeciej. Powieść sensacyjno-egzotyczna

Teodor Parnicki

Powieściowy debiut Teodora Parnickiego z 1929 roku wraca do czytelników po ponad 85 latach zapomnienia! Autor przenosi czytelników w egzotyczny świat Azji i  odległej Mandżurii, której stolica, Harbin, w latach dwudziestych zyskała miano Paryża Dalekiego Wschodu. Właśnie tam rozpoczyna się historia opowiedziana na kartach Trzech minut po trzeciej, powieści, której narracja jest kreślona przez Parnickiego w zgodzie ze wszystkimi regułami literatury popularnej początku XX wieku. Akcja powieści rozpoczyna się w mroźny zimowy wieczór w połowie lutego 1927 roku, gdy w ręce sowieckiego wywiadu przypadkowo dostają się dokumenty, których ujawnienie naraziłoby japońskie interesy związane z Koleją Wschodniochińską. Tajne informacje wkrótce mają być przekazane do Moskwy. Zaczyna się walka z czasemTajemniczy japoński trybunał siedemnastu daje dwóm byłym oficerom carskiej armii, przebywającym na wygnaniu w Harbinie i przypadkowo wplątanym w polityczną intrygę, ostatnią szansę uchylenie wydanego na nich wyroku śmierci w zamian za odzyskanie dokumentów. Piotr Iwanowicz Zagorski i młodszy od niego Aleksander Aleksiejewicz Flagin podejmują nierówną walkę z agentami Kominternu w wywiadowczej grze o nieznanych im regułach. Opowieść o ich wielkiej przygodzie pełna jest zaskakujących zwrotów akcji, pościgów samochodowych, walk i pojedynków, wątków romansowych (trzech pomniejszych, jednego całkiem poważnego), postaci sobowtórów, tajnych czasem podwójnych agentek i agentów, oddanych sprawie, ideowych, lecz przegranych komunistów, oraz pracujących dla nowego systemu sowieckiego karierowiczów. Historia walki o odzyskanie dokumentów pozwala Parnickiemu ukazać szeroką panoramę Dalekiego Wschodu w początkach XX wieku, łącząc historię i klimat epoki z sensacyjną szpiegowską intrygą.

Ripley pod ziemią

Patricia Highsmith

Powrót mistrzyni psychologicznego thrillera! "Ripley pod ziemią" to druga powieść pięciotomowego cyklu, którego głównym bohaterem jest Tom Ripley. Jej akcja rozgrywa się sześć lat po sprawie Dickiego Greenleafa, która przyniosła Tomowi wiele korzyści. Zrealizował swoje marzenie: jest na tyle bogaty, że nie musi pracować. Ożenił się z zamożną Francuzką i przeprowadził do domu pod Paryżem. Spędza czas, delektując się dobrym jedzeniem i piciem, odwiedza znajomych, uprawia ogród, uczy się języków obcych oraz dużo czyta. Zainteresował się sztuką. Ma nawet udziały w spółce zajmującej się sprzedażą obrazów wziętego malarza, Derwatta, i firmowanych jego nazwiskiem przyborów malarskich. Jednak to sielankowe życie wkrótce może się skończyć, gdyż pewien amerykański biznesman i koneser sztuki podejrzewa, że niektóre obrazy Derwatta są sfałszowane. Zamierza wyjaśnić sprawę i zdemaskować oszusta. Tom, znający od podszewki kulisy działania spółki, spróbuje nie dopuścić do wybuchu skandalu. Do czego będzie się musiał posunąć, by zatuszować sprawę? Czy znowu uda mu się cało wyjść z opresji?

Nie wchodź tak szybko w tę ciemną noc

Antonio Lobo Antunes

Nie będziesz miał innych pisarzy przede mną, chciałoby się powiedzieć o António Lobo Antunesu, który wymaga od swoich czytelników nieustającej koncentracji podczas lektury, ale jednocześnie wciąga ich tak bardzo, że nie mogą przerwać czytania choćby w obawie, że po dłuższej przerwie ponownie wejście w gąszcz odczuć i wrażeń będących istotnym budulcem jego prozy może się okazać niemożliwe. Nie inaczej jest w przypadku powieści Nie wchodź tak szybko w tę ciemną noc, która zgodnie z postmodernistyczną modą przybiera formę innego gatunku, poematu. Wybujałe metafory, dowolność w stosowaniu znaków interpunkcyjnych, specyficzna graficzna organizacja tekstu, szarpana, wielogłosowa narracja, wielokrotne powtórzenia tworzą tekst będący nie lada wyzwaniem dla odbiorcy. Zostaje on zanurzony w strumieniu świadomości narratorki, Marii Clary, która na skutek wyczerpania natłokiem wrażeń, emocji i stresu związanych z chorobą ojca, popada w stupor. W jej głowie zaczynają luźno kojarzyć się obrazy: z teraźniejszości, najbliższej przeszłości oraz, jak się okazuje, również z przyszłości, a także sytuacje i zdarzenia zupełnie fikcyjne. Mieszają się one w sposób dowolny, tworząc nowe wizje czy warianty rzeczywistości. Wyłaniający się z nich świat jest porozbijany na atomy i w miarę upływu czasu oraz kolejnych scen powoli się odbudowuje. Jednak to nie kolejność zdarzeń czy znaczenie przywoływanych obrazów są tu najważniejsze, ale odczucia i wrażenia, które dominują w tych impresjach, gdyż to one nadają tekstowi emocjonalny i muzycznych charakter utwory poetyckiego. Mimo iż narratorką jest kobieta, to w jej rozmyślaniach wyraźnie pobrzmiewają wątki biograficzne autora oraz odwołania do historii Portugalii, co zwielokrotnia możliwości interpretacyjne.