Faces of War (Oblicza Wojny). Volume 6. City and War

Tadeusz Grabarczyk, Magdalena Pogońska-Pol

Faces of War (Oblicza Wojny) is an interdisciplinary series dedicated to research on various aspects of armed conflicts. This volume titled City and War (Miasto i wojna) contains papers written by scholars from Hungary, Poland, and Romania – historians, archaeologists, and museum professionals. These papers discuss the functioning of military formations in towns and cities, and their role as an economic or military base or theatre of warfare, as well as the military duties of the town inhabitants and their weapons and other resources. In terms of chronology, the papers included in this volume cover the period from the Middle Ages to the present day. Oblicza Wojny to interdyscyplinarna seria poświęcona różnym aspektom konfliktów zbrojnych. Niniejszy tom pod tytułem Miasto i wojna, zawiera artykuły naukowców z Węgier, Polski i Rumunii – historyków, archeologów i muzealników. Teksty te dotyczą funkcjonowania formacji wojskowych w miastach, a także ich roli jako zaplecza bądź teatru działań wojennych. Omówiono również powinności wojskowe mieszczan i ich zasoby uzbrojenia. Pod względem chronologicznym opracowania zamieszczone w tym tomie obejmują okres od średniowiecza po czasy współczesne. Tadeusz Grabarczyk Magdalena Pogońska-Pol

Taczka occiarza

Wojciech Bogusławski

Publikacja zawiera opracowany według zasad nowoczesnego edytorstwa naukowego dramat Taczka occiarza Wojciecha Bogusławskiego, wystawiany od 1790 do 1793 roku, wydany w ósmym tomie Dzieł dramatycznych autora. Tekst sztuki opatrzono objaśnieniami językowymi i rzeczowymi, wykazem znaków i skrótów, zasadami transkrypcji oraz aparatem krytycznym. Dramę poprzedza wstęp historyczno-literacki, zawierający informacje na temat Louisa-Sebastiena Merciera, autora oryginału, i jego poglądów na teatr, z uwzględnieniem różnic między La Brouette du vinaigrier a polskim przekładem utworu. We Wprowadzeniu do lektury opisano również problem gatunku i sposób kreacji postaci. Wiele uwagi poświęcono piosence occiarza – głównego bohatera dzieła, a także kontekstowi społeczno-politycznemu, związanemu z walką o prawa mieszczan w czasie Sejmu Czteroletniego. * Niniejsze wydanie Taczki occiarza w opracowaniu młodej badaczki łódzkiej Agnieszki Kozyry, pod redakcją naukową Barbary Wolskiej, doskonale wpisuje się w kontekst spóźnionych obchodów ćwierćwiecza istnienia Sceny Narodowej. Edycja czyni zadość zasadom obowiązującym w naukowym edytorstwie utworów literackich, a dzięki rozważnej ingerencji Autorki w warstwę językową dzieła zachowany zostaje w nim koloryt czasów stanisławowskich. Dodatkowym walorem opracowania edytorskiego są doskonałe objaśnienia do tekstu. Staranne wydanie dramatu pozwala sądzić, że zyska uznanie ze strony Czytelników, a w szczególności tych zainteresowanych twórczością dramatyczną i kulturą literacką epoki Oświecenia. Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Maksimowicz

Poza horyzontem. Eseje o sztuce czytania (Ćwiczenia z poszukiwania sensu)

Adam Regiewicz

Prezentowana publikacja jest próbą odpowiedzi na wątpliwości dotyczące włączania osobistego doświadczenia w praktykę interpretacyjną, ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia religijnego i wiary. Zderzenie ze sobą praktyki interpretacyjnej z deklaracją wiary wskazuje z jednej strony na „wspólnotowe” źródła lektury (każde czytanie odbywa się w konkretnej wspólnocie kulturowej), z drugiej zaś na osobisty charakter spotkania z tekstem i rozpoznania znaczenia. Wejście w relację osobistą z tekstem oznacza interakcję, która rodzi w czytającym potrzebę odpowiedzi na usłyszane słowo literackie. Książka proponuje przeniesienie metod wywiedzionych z praktyki czytania pism natchnionych do interpretacji w duchu krytyki literackiej - modeli lektury wywiedzionych z ducha egzegetycznego: mesjańskiego, midraszowego, kerygmatycznego i ikonicznego, a także sięgającego do tradycji talmudycznej i wczesnochrześcijańskiej. Adam Regiewicz – doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor nadzwyczajny w Instytucie Filologii Polskiej Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie; kierownik Zakładu Teorii Literatury oraz Pracowni Komparatystyki Kulturowej; członek Polskiego Stowarzyszenia Komparatystyki Literackiej. Zajmuje się badaniem zjawisk na pograniczu literaturoznawstwa i komparatystyki kulturowej, m.in. transkulturowym badaniem średniowieczności, antropologią audiowizualności i nowych mediów oraz relacjami chrześcijaństwa i popkultury. Podejmuje kwestie związane z kerygmatycznością przekazów kulturowych (filmu, przekazów medialnych, reklamy) w ramach szeroko pojętych badań postsekularnych, czego efektem są książki: Kino a kultura w świetle antropologii współczesnej. Próba interpretacji kerygmatycznej (Lublin 2011) oraz Katechezy w obrazach. Kerygmatyczna interpretacja filmu (Kraków 2012) W ramach badań postsekularnych zainicjował serię konferencji pt. „Chrześcijaństwo – Kultura – Ponowoczesność”, w ramach której ukazały się tomy: Kulturowe paradygmaty końca oraz Mesjańskie imaginaria Europy (i okolic). Ostatnio opublikował m.in. Widowiskowość i audiowizualność w dobie ponowoczesności (Częstochowa 2012), Muzyka w czasach ponowoczesnych (Częstochowa 2013), Literatura – nowe media. Homo irretitus w komunikacji literackiej XX i XXI wieku (Częstochowa 2014), Mediewalizm wobec zjawisk audiowizualnych i nowych mediów (Warszawa 2014).

Jakub Przyłuski (1512-1554). Zarys życia i twórczości literackiej na tle epoki

Michał Kuran, Maria Wichowa

Tom ma charakter monograficznego ujęcia działalności Jakuba Przyłuskiego - pisarza i prawnika z XVI wieku. Autorzy poszczególnych artykułów zebrali dotychczasową wiedzę na jego temat i znacząco ją poszerzyli. Cenne są tłumaczenia łacińskich utworów Przyłuskiego, [...] zostały omówione zachowane listy pisane przez Jeżowitę i kierowane do niego. Rozprawa poświęcona Stanisławowi Orzechowskiemu jest cennym uzupełnieniem badań nad kręgiem kulturowym środowiska zgromadzonego wokół Piotra Kmity, natomiast artykuł opisujący działalność pisarzy grodzkich w Przemyślu w pierwszej połowie XVI wieku pozwala na bliższe przyjrzenie się pracy Przyłuskiego jako prawnika. Ostatni tekst, dotyczący jeżowskich benedyktynów [...] może stanowić znaczące uzupełnienie badań nad dziejami Jeżowa, z którego wywodził się pisarz [...]. Publikacja jest cennym tomem zawierającym aktualnie obowiązujący stan badań nad Jakubem Przyłuskim i jego otoczeniem. Ponadto prezentuje nowe ustalenia dotyczące zarówno działalności poety, jak i materiały odnoszące się do pisarzy grodzkich w Przemyślu oraz do jeżowskich benedyktynów. Z recenzji prof. dr hab. Marioli Jarczykowej Publikacja poświęcona życiu i twórczości szesnastowiecznego prawnika, pisarza i poety Jakuba Przyłuskiego stanowi [...] pozycję zwartą i komplementarną. Rozdziały [...] wzajemnie się dopełniają, korespondując semantycznie w obrębie głównego zagadnienia, jakim jest pełniejsze poznanie życia, kontaktów przyjacielskich i mecenasowskich, a także literackich twórcy z Jeżowa oraz kultury literackiej, prawniczej XVI stulecia. Zaangażowani w to zadanie historycy, historycy literatury polskiej i klasycznej stworzyli wartościowy obraz działalności i dokonań pisarza, rozpoznali tajniki warsztatu, ukazali znaczenie jego dzieł prawniczych, pogłębili rozpoznanie kręgów kulturalnych, mecenasowskich, kancelaryjnych, urzędniczych, w których funkcjonował. Podkreślić należy, że jest to zbiór studiów unikatowych, wypełniających lukę w badaniach nad szesnastowiecznym poetą z Jeżowa, który do tej pory sporadycznie przykuwał uwagę badaczy. Z recenzji dr. hab. Grzegorza Trościńskiego, prof. UR

Lodołamaczka. Swiatłana Cichanouska

Rusłan Szoszyn

Kobieta, która rzuciła wyzwanie tyranowi Pierwsza książka o liderce białoruskiej opozycji Swiatłanie Cichanouskiej! Na kartach Lodołamaczki Rusłan Szoszyn, długoletni dziennikarz działu zagranicznego Rzeczpospolitej, z reporterską swadą kreśli portret Swiatłany Cichanouskiej zwyczajnej dziewczyny z Mikaszewicz na południowych krańcach Białorusi. Po katastrofie w Czarnobylu dzieci z tamtych stron mogły wyjeżdżać na wakacje na Zachód, a mała Swiatłana miała okazję zobaczyć Irlandię i nauczyć się biegle angielskiego. Nie miała jednak aspiracji politycznych. Koncentrowała się, podobnie jak większość białoruskich kobiet, na rodzinie. Jak to się stało, że zaryzykowała wszystko, co było dla niej najcenniejsze, i rzuciła wyzwanie dyktaturze Łukaszenki? Dlaczego właśnie jej udało się porwać za sobą miliony Białorusinów? Oto pierwsza na świecie książka o prawdziwej czułej przewodniczce, która zdobyła nie tylko serca swoich rodaków, lecz także uznanie i szacunek na całym świecie. Cichanouska jest dzisiaj przyjmowana na Zachodzie jako przywódczyni na uchodźstwie. Przywódczyni kraju, w którym pozostaje za kratami jej mąż oraz kilkuset innych zakładników dyktatury. Kraju, który groził jej wieloletnim więzieniem i odebraniem najcenniejszego, co ma dzieci. Na uwagę zasługuje też to, jak Szoszyn podsumowuje wydarzenia na Białorusi ostatnich dekad i przybliża specyfikę białoruskiego społeczeństwa. Czyni to Lodołamaczkę nie tylko biografią wybitnej postaci, ale również wciągającym kompendium wiedzy na temat współczesnej i nieco dawniejszej Białorusi.

Zamknięcie roku 2022 w jednostkach sektora publicznego

Barbara Jarosz

"Zamknięcie roku 2022 w jednostkach sektora publicznego" to praktyczny przewodnik, w którym opisano niezbędne czynności na poszczególnych etapach zakończenia roku obrachunkowego w jednostkach sfery finansów publicznych. Dzięki temu przygotujesz księgi rachunkowe do zamknięcia w taki sposób, aby uzyskanie na ich podstawie informacje były rzetelne, obiektywne, bezbłędne i sprawdzalne. Opracowanie zwiera liczne przykłady, wzory dokumentów, a także wskazówki, jak poprawnie sporządzić sprawozdania budżetowe i w zakresie operacji finansowych. Dodatkowo w książce zamieszczone są również przykładowo wypełnione sprawozdania.

Between the Orient and the Occident. Transformations of "The Thousand and One Nights". Wyd. 2 zm

Marta Mamet-Michalkiewicz

Jedna z ważniejszych tez książki Marty Mamet-Michalkiewicz zawiera się w przeświadczeniu, że Księga tysiąca i jednej nocy poddawana jest procesowi niekończących się przekształceń. Autorka skupia się zatem na prześledzeniu owych przeobrażeń dzieła literackiego, natomiast w szerszym kontekście jej praca stanowi również studium badające trajektorie zmieniających się relacji pomiędzy kulturą Wschodu i Zachodu. Książka składa się z trzech rozdziałów. Dla przejrzystości oraz spójności wywodu każdy z nich podzielony został na cztery części, co daje w sumie dwanaście odrębnych analiz, których lejtmotywami są idee lustra i cykliczność oraz sam proces transformacji. Z uwagi na złożoność i polifoniczność tłumaczeń na języki europejskie, a również mitologizację, której obiektem stały się opowieści tysiąca i jednej nocy, Księga i jej współczesne permutacje analizowane są w kontekście dialogu kultury brytyjskiej z Orientem. Z kolei analiza Księgi jako intertekstu w literaturach współczesnych pozwala na zestawienie zachodniej wizji Orientu z jego wizerunkiem obecnym w twórczości pisarzy anglojęzycznych, którzy wywodzą się z byłych brytyjskich kolonii. Autorka zamyka dysertację, sugerując nieskończoność procesu przeobrażeń Księgi tysiąca i jednej nocy. Dzieło to zostaje bowiem umieszczone w kontekście nieustających prób konstruowania go na nowo za pomocą współczesnych metafikcji i metanarracji.

Z miłości. Portrety polskich domów

Kacper Sulowski

Z miłości. Portrety domów polskich to zbiór 14 reportaży Kacpra Sulowskiego dziennikarza prasowego i reportera, który na co dzień pracuje w warszawskim oddziale Gazety Wyborczej i współpracuje z magazynem Duży Format. W swoich reportażach porusza tematy, o których inni milczą. Pisze o nadużyciach władzy, łamaniu praw człowieka i zderzeniu jednostki z machiną państwa. W 2019 r. dwukrotnie nominowany (w kategorii wywiad i reportaż prasowy) do najbardziej prestiżowej nagrody dziennikarskiej w kraju Grand Press. Każdy ma swoją drogę do miłości, a Kacper Sulowski staje na tych drogach i krzyżuje swoje świetne pióro z ludzkimi namiętnościami. Nie ma tu banalnych i prostych odpowiedzi. Sulowski z wytrawnością, ciekawością i zrozumieniem potrafi portretować codzienną miłość małżeńską, ale i taką, w której czai się gotowy do uderzenia w serce nóż. Książkę uzupełniają ilustracje Matyldy Damięckiej. "Iza poleciała na koniec świata, choć boi się samolotów. Na południu Meksyku, tuż przy granicy z Gwatemalą, przy krętej górskiej drodze nr 199 stoi słup energetyczny. A na jego szczycie miejscowy przymocowali rower z polską flagą i pamiątkową tablicą. Bo tam, gdzie dziś stoi słup, pół roku wcześniej leżało ciało jej brata. Bez głowy, stopy i z wyciętym sercem. Iza przytuliła się do słupa, tak jak kiedyś do Krisa, kiedy oboje uciekali przed pijanym ojczymem. W latach 90. Jacek zarobił fortunę, sprzedając markowe zegarki. Jeździł luksusowym autem i zbudował dom pod Warszawą za gotówkę. Ale kiedy urodził się Kuba, rzucił wszystko. Sekretarkę, gabinet z własnym barkiem i służbowego mercedesa. Przestał być prezesem. Mianował się głównym organizatorem czasu wolnego synowi. Dziś na jego działce powstaje najnowocześniejszy w Polsce ośrodek dla osób z niepełnosprawnościami. Z żoną sobie pan nie radzi? Co z pana za facet?. Słyszał Sławek podczas interwencji policji. Znosił docinki sąsiadów i wymyślał kolejne historie o tym, jak się przewrócił, uderzył w półkę czy skaleczył przy obieraniu ziemniaków. Znosił też wyzwiska, groźby i ciosy zadawane przez żonę rurą od odkurzacza. Matka spytała go kiedyś, skąd ma tyle siły. Odpowiedział: Miłość wymaga poświęceń. Pięcioletni Pawełek bawi się zdalnie sterowaną czerwoną wyścigówką. Kiedy miał półtora roku, tata pchnął mamę na szklane drzwi. Potem zabrał telefon i zamknął ich w pokoju. Szkło wbiło się w ciało mamy na kilka centymetrów. Gdyby nie to, że Magda jest farmaceutką, pewnie by się wykrwawiła. Do szpitala pojechała następnego dnia. Wtedy Pawełek zamilkł na półtora roku. Zaczął mówić po długiej terapii."