Sztuka czy naród? Monografia pisarska Andrzeja Trzebińskiego

Elżbieta Janicka

„Od dawna na temat literatury wojny i okupacji nikt nie napisał tak pasjonującej książki. Monografia Elżbiety Janickiej śmiałymi liniami kreśli obraz poezji, dramaturgii i publicystyki Andrzeja Trzebińskiego, odważnie podejmując bolesne kwestie jego artystycznych i politycznych wyborów. Dzięki temu postać pisarza staje się żywa i kontrowersyjna, a jego pełna pasji i światopoglądowych szamotań twórczość - przedmiotem naszego autentycznego zaciekawienia. To książka znakomicie uargumentowana naukowo, ale zarazem - co nietypowe w ocenie zjawisk tak odległych - pełna emocji: autorka jest zafascynowana swoim bohaterem, ale zarazem spiera się z nim i kłóci. Chciałoby się powiedzieć: jest to związek tyleż naukowy, co i uczuciowy. Mam wrażenie, że praca ta zamknie raz na zawsze pewną epokę w pisaniu o młodych autorach z kręgu "Sztuki i Narodu", którzy pozostawali pod wpływem Konfederacji Narodu - spadkobierczyni przedwojennego ONR-u. Książka Janickiej jest najlepszym przewodnikiem po twórczości Trzebińskiego, wśród prac poświęconych twórczości pokolenia Kolumbów należy do pozycji najlepszych”. Prof. dr hab. Stanisław Bereś   "Ta książka jest rewelacją nie tylko dlatego, że prawdomównie operuje olbrzymim materiałem źródeł dokumentalnych i bibliografią stricte literacką. Jest ona rewelacją także z uwagi na umiejętności interpretacyjne, jakie poświadcza autorka - umiejętności niezrównane zwłaszcza w szczegółowych, subtelnych charakterystykach tekstów Andrzeja Trzebińskiego, przeznaczonych do druku i osobistych. (...) Charakteryzująca książkę Janickiej wiedza o literaturze ojczystej, piśmiennictwach europejskich, o tradycjach refleksji filozoficznej i złowrogich mitach imperialnych - jest gwarancją odkrywczości jej lektur". Prof. dr hab. Alina Brodzka-Wald    

Krwawy amfiteatr. Antologia francuskich historii tragicznych epoki renesansu i baroku

Barbara Marczuk

Jeśliś jest czytelniku, podobny tym tchórzliwym Izraelitom, którzy nie mieli odwagi iść przez Morze Czerwone, albowiem przerazili się fal jego, co krwawe im się zdały, nie zagłębiaj się w lekturę tej Księgi. Wszak nic innego ci ona nie przedstawi jeno Widowiska krwi i rzezi. Ale jeśli podobny jesteś Kalebowi i Jozuemu, którzy za nic nie mieli słowa tchórzliwych szpiegów, co mówili, że ziemia obiecana pożera swoich mieszkańców a żyją w niej Antropofagowie czyli zjadacze ludzi, nie lękaj się kartek tych otworzyć i przejść przez ten Jordan. Albowiem pomiędzy cierniami wiele róż tu znajdziesz a nawet owoców ogromnych słodyczy niezwyczajnej. Dobrzy chirurdzy uzdrawiają otwierając chorym rany i krew z ich żył upuszczając. My zasię naśladujemy ich, dobre przykłady biorąc z najprzeraźliwszych uczynków jakich dostarcza nam wielki teatr świata.  

Światło wiedzy zdeprawowanej. Idee niemieckiej socjologii i filozofii (1933-1945)

Stanisław Tyrowicz

"Chciałem poznać przebieg i przyczyny deprawacji sławnej niegdyś niemieckiej socjologii oraz filozofii i przyjrzeć się światłu użyczanemu przez nie zdehumanizowanej dyktaturze, występującej pod mianem Trzeciej Rzeszy". Nie była to - pisze autor - praca radosna. "Temat narzucał się natrętnie. Do niewiedzy i ciekawości doszło przekonanie o jego ogólniejszej doniosłości, a meandry własnej biografii dostarczyły argumentów przeciwko tematom alternatywnym". Stanisław Tyrowicz był człowiekiem znakomitego umysłu i pięknego charakteru. Biografię miał - jak wielu ludzi z jego pokolenia - niełatwą. W młodości przeżył fascynację komunizmem. W epoce Polskiego Października był rzecznikiem radykalnej destabilizacji. Odwrót od Października spowodował, że - jako jeden z pierwszych - rozstał się z czerwoną legitymacją PZPR. Został uczonym w Katedrze Historii Myśli Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego, kierowanej przez prof. Ninę Assorodobraj-Kulę. Książka ta jest pionierską analizą dziejów humanistyki III Rzeszy. Autor stawia zarazem materiałowi historycznemu pytania współczesne: o relacje świata władzy totalitarnej ze światem nauk humanistycznych; o mechanizmy niszczenia nauki przez funkcjonariuszy partii wyposażonej w jedynie słuszną ideologię; o degenerację pojęcia narodu w publikacjach ideologów nazizmu; wreszcie o degenerację samego narodu deprawowanego nazistowską nauką, kulturą i propagandą. To bardzo pouczająca lektura i bezcenne źródło wiedzy o epoce nazizmu. Trzeba też pamiętać o jej kontekście polskim. Powstała w II połowie lat 60., a obroniona została jako dysertacja doktorska w czerwcu 1968 r. Był to czas, gdy drętwa i nudna ideologia PZPR nabrała nieoczekiwanej dynamiki, wzbogacona o wątki faszystowskiei antysemickie. Dlatego książkę Stanisława Tyrowicza należy czytać również jako swoistą odpowiedź na ekscesy polskiego komunizmu, przyodzianego w barwę brunatną.

Słownik odmiany rzeczowników polskich

Stanisław Mędak

Dzięki temu praktycznemu przewodnikowi, zawierającemu kilkaset paradygmatów, indeks ponad 20 000 leksemów, każdy użytkownik będzie w stanie lepiej zrozumieć i szybciej opanować bogaty system deklinacji polskich rzeczowników. Bez trudu odnajdzie odmianę (formy) dowolnego rzeczownika, jak również szereg dodatkowych informacji z zakresu fleksji. - 500 wzorów odmiany - 20 tysięcy rzeczowników - indeks a tergo - liczne informacje prktyczne z zakresu fleksji rzeczownika - czytelność układu oraz łatwość używania - pomoc dydaktyczna przeznaczona dla obcokrajowców uczących się języka polskiego  Podręczniki UNIVERSITAS zgodne z zasadami certyfikacji

Tożsamość osobowa w epoce cyfrowych technologii komunikacyjnych

Grażyna Osika

  „To nie jest książka o książkach" (…), bo chodzi w niej nie tyle o teksty o człowieku, co o niego samego odnajdywanego w sposobach jego bycia, próba śledzenia jak się zjawia i rozumienia, dlaczego tak? (…) Zagadnienia te odsyłają do pojęcia, z którym zwykło się je identyfikować, mowa o tożsamości osobowej (…). Z kolei to, jak o sobie myślimy, jak konceptualizujemy swoje zadomowienie w świecie zależy od narzędzi jakie do tego wykorzystujemy, tj. od tego jak o tym mówimy, jak się na ten temat komunikujemy. (…) Obecnie mamy do czynienia z kolejnym (…) środowiskiem komunikacyjnym, które kształtuje naszą tożsamość osobową jest nim hipertekst. Jeżeli chcemy rozumieć siebie musimy rozumieć specyfikę ekologii hipertekstu, (…) jego antycypowany lub już obserwowany wpływ na życie współczesnego człowieka. fragment Wstępu Bardzo umiejętnie i inteligentnie autorka powiązała zagadnienie filozoficzno-poznawcze, antropologiczne z badaniami medioznawczymi oraz zachodzącymi pomiędzy nimi sprzężeniami zwrotnymi. Dało to niezmiernie ciekawy wynik badawczy z recenzji Ignacego S. Fiuta Grażyna Osika jest adiunktem w Katedrze Stosowanych Nauk Społecznych Politechniki Śląskiej. Autorka kilkudziesięciu publikacji naukowych z pogranicza filozofii i komunikacji społecznej. Do obszaru jej głównych zainteresowań należą takie zagadnienia jak komunikacja interpersonalna, komunikacja medialna, ekologia hipertekstu. W 2011 roku ukazała się jest książka pt.: Procesy i akty komunikacyjne. Koncepcje klasyczne i współczesne, oraz Bunt i reforma, której jest redaktorem. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej. Jej dorobek  naukowy jest dostępny na Google Scholar oraz w Repozytorium ceON.

Wybaczyć Bogu. Hiob w literaturze podejmującej tematykę II wojny światowej

Anna Marta Szczepan-Wojnarska

Książka Wybaczyć Bogu podejmuje problematykę cierpienia i jego doświadczania w perspektywach literaturoznawczej, antropologicznej i teologicznej w świetle utworów: Hiob Karola Wojtyły, Mąż doskonały Jerzego Zawieyskiego, Drugie szczęście Hioba Anny Kamieńskiej, Josela Rakowera rozmowa z Bogiem Zvi Kolitza i Wakacje Hioba Bogdana Wojdowskiego. Każdy z nich, sięgając do biblijnej postaci Hioba, niezależnie od siebie nawzajem, usiłuje znaleźć odpowiedź nie tyle na pytanie unde malum? ale czy istotnie malus omnia in malum vertit? Te osobne głosy w zaskakujący sposób wchodzą ze sobą w dialog, wobec którego czytelnik nie może pozostać obojętny. Anna M. Szczepan-Wojnarska -- absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego i Anglia Ruskin University, Cambridge (Wielka Brytania), adiunkt Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, stowarzyszony wykładowca The Woolf Institute, Cambridge. Autorka książki "...z ogniem będziesz się żenił". Doświadczenie transcendencji w życiu i twórczości Jerzego Lieberta, Universitas, Kraków 2003. Publikowała m.in. w "Kresach", "Nowej Polszy", "Pamiętniku Literackim", "Tekstach Drugich", "Toposie", "Więzi".

Sto lat przekładów dla dzieci i młodzieży w Polsce. Francuska literatura dla młodych czytelników, jej polscy wydawcy i ich strategie (1918-2014)

Natalia Paprocka

Czy francuska literatura dla dzieci i młodzieży to tylko Charles Perrault, Jules Verne i Mały książę? Na czym polega jej wyjątkowość i dlaczego tak niewiele wiadomo o niej w Polsce? Kto decydował o wyborze francuskich książek do tłumaczenia w latach międzywojennych, w czasach Polski Ludowej i po roku 1989? Jakie były przyczyny i skutki tych wyborów? Na te i inne pytania odpowiada Natalia Paprocka w nowatorskim, transdyscyplinarnym studium przekładowych losów francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży w Polsce po roku 1918. Łącząc instrumentaria przekładoznawstwa, literaturoznawstwa, księgoznawstwa i socjologii przekładu, autorka przedstawia rozwój literatury dla najmłodszych we Francji w ostatnim stuleciu, omawia to, co z jej bogatego dorobku wybierali polscy wydawcy przekładów, docieka ich motywacji i pokazuje konsekwencje ich decyzji.   Podstawą badania był zebrany przez autorkę korpus bibliograficzny liczący 1915 pozycji – opublikowany jako Bibliografia polskich przekładów i adaptacji francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży wydanych w latach 1918–2014.   Ta niezwykła historia obecności francuskiej literatury dla dzieci i młodzieży na polskim rynku wydawniczym powstała na podstawie badań ponad 1900 książek za pomocą nowoczesnych narzędzi przekłado- i kulturoznawczych. Klarownie, systematycznie i wyczerpująco omawia działania współtwórców przekładu: wydawców, tłumaczy, autorów paratekstów, ilustratorów, cenzorów. Praca stanowi też jedyne w Polsce tak obszerne źródło wiedzy o francuskiej literaturze dziecięcej i młodzieżowej. Z pełnym przekonaniem polecam tę znakomitą książkę wszystkim zainteresowanym literaturą dla dzieci i młodzieży, literaturą francuską, literaturą przekładaną i rozwojem polskiego rynku wydawniczego. dr hab. Marzena Chrobak

W sieci natury i kultury. Bolesław Prus wobec dylematów światopoglądowych swojej epoki

Tomasz Sobieraj

Bolesław Prus był nie tylko wybitnym pisarzem, ale i oryginalnym myślicielem. To drugie jego oblicze nabiera nieoczekiwanego wydźwięku współcześnie, w sytuacji, w której świat zmaga się z wieloma problemami, począwszy od społeczno-politycznych, poprzez ekonomiczne, na kryzysie klimatycznym skończywszy. Poglądy Prusa widziane przez pryzmat nowszych języków badawczych mogą niekiedy zaskakiwać, bo ‒ choć pisarz był myślicielem antropocenu ‒ poddawał krytyce różne przejawy ludzkiego panowania nad światem i postulował harmonijne – oparte na relacjach bliskich symbiotyczności – współistnienie człowieka z naturą. Miał rozległe ambicje poznawcze, zmierzał do stworzenia wizji uniwersum, która obejmowałaby całość rzeczywistości, od atomu do kosmosu. Diagnozując dynamikę kultury nowoczesnej swoich czasów, podejmował istotne kwestie: natury, techniki, antropo- i biocentryzmu, opracowywał – zorientowany na praktykę – program społeczny, proponował oryginalne rozumienie polityki i jej mechanizmów. O tych wszystkich problemach traktuje niniejsza książka, odkrywająca no-we aspekty światopoglądu Prusa.     Sobieraj (…) rzetelnie i z „badawczym taktem”, przedstawił „dylematy światopoglądowe” autora Lalki, stosując strategię – co uznaję za niezbywalną wartość całej książki – która nie zawłaszcza metodologicznie idei Prusa; badacz sięga po kategorię antropcenu, aby poprzez nią ukazać pracę myśli pisarza w jej swoistych napięciach, w osobliwych splotach przeciwieństw czy ograniczeniach, a szerzej, bo przecież nie tylko o samego Prusa w niej chodzi, by uchwycić antynomie umysłu nowoczesnego.  (…)  W sieci natury i kultury. Bolesław Prus wobec dylematów światopoglądowych swojej epoki to monografia odkrywcza, ważna i inspirująca, która wpisuje się w ideę badań „nowej humanistyki”.       [Z recenzji dr. hab. Ireneusza Gielaty, prof. UŚ]   Tomasz Sobieraj – historyk literatury, profesor zwyczajny na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej UAM w Poznaniu. Autor prawie 150 pozycji bibliograficznych. Opublikował dziewięć książek autorskich, wśród nich: Między konwencją a innowacją. Szkice o polskim drama-cie i teatrze drugiej połowy XIX i początku XX wieku (2018), Artysta, sztuka i społeczeństwo. Spory i polemiki wokół „Confiteor” Stanisława Przybyszewskiego (2019), liczne rozprawy i artykuły na łamach m.in. „Pamiętnika Literackiego”, „Kwartalnika Filozoficznego” „Porównań, „Tekstów Drugich”. Opracował edycję krytyczną Emancypantek Bolesława Prusa. Ostatnio bada związki literatury okresu pozytywizmu z ówczesną myślą naukową i filozofią.