Odmęty śmierci

Wojciech Wójcik

Każda rodzina ma swój wstydliwy sekret Krystyna Kalinowska, mieszkająca samotnie wdowa, odwiedza szpital psychiatryczny. Po powrocie do domu zostaje zamordowana. Trzydzieści lat wcześniej w tym samym miejscu miał zginąć jej mąż Julian, choć według rodzinnej legendy do grobu włożono pustą trumnę. Laura, wnuczka Krystyny, nigdy nie uwierzyłaby w tę historię, ale w testamencie babci znalazł się hojny zapis dla detektywa specjalisty od zaginięć. Zaintrygowana, odwiedza grób dziadka Juliana i odkrywa, że babcia nigdy nie zapaliła mu choćby jednej świeczki. W tajemnicy przed rodziną pielęgnowała natomiast inny grób. Do szpitala trafia młody informatyk. Krzyczy w nocy i przy pierwszej okazji ucieka. Psychiatra Michał Tracz odnajduje go pod oknami mieszkania Kalinowskiej. I to niejedyny problem, z którym musi się zmierzyć lekarz zaostrza się stan innego pacjenta, który wpada w szał za każdym razem, gdy usłyszy szumiącą wodę. Wszystkich łączy tajemnica, której korzenie sięgają tragicznego wypadku

Kształtowanie się poczucia tożsamości Katalończyków na podstawie piśmiennictwa okresu odrodzenia kulturalnego i narodowego (XIX w.- początek XX w.)

Ewa Kulak

Katalonia, obecnie jedna z autonomicznych wspólnot tworzących Królestwo Hiszpanii, jest regionem o bogatej i skomplikowanej historii. W ciągu swych dziejów mieszkańcy Katalonii stali się społecznością świadomą swej odmienności od sąsiadów i starannie tę odmienność kultywującą. Książka Ewy K. Kulak skupia się na losach regionu w XIX i na początku XX wieku, kiedy dokonuje się tak zwane odrodzenie katalońskiej kultury, a przede wszystkim literatury w rodzimym języku, co prowadzi, u końca opisywanego okresu, do samookreślenia się Katalończyków jako narodu. W części pierwszej przedstawiony został rozwój katalońskiego ruchu narodowego, od początkowych działań mających na celu podkreślenie odrębności kulturowej regionu aż do powstania ugrupowań formułujących polityczne żądania i projekty prawnych rozwiązań, dzięki którym Katalonia miała osiągnąć autonomię w obrębie państwa hiszpańskiego. Część druga poświęcona jest analizie tekstów literackich i publicystycznych, w których wybitni przedstawiciele katalońskich elit literackich i naukowych starali się zdefiniować podstawowe cechy wyróżniające ich jako naród. Za kluczowe dla budowania obrazu własnego uznali oni język, historię oraz specyficzny charakter katalońskiego ludu. Te trzy elementy posłużyły im do wzbudzenia w katalońskim społeczeństwie dumy z jego duchowych i materialnych osiągnięć, a w konsekwencji do utrwalenia się silnego poczucia odrębnej tożsamości Katalończyków.   Ewa Krystyna Kulak jest pracownikiem Instytutu Filologii Romańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie wykłada literaturę hiszpańską i historię Hiszpanii. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się przede wszystkim wokół dzieł literackich interpretowanych jako dokumenty życia społecznego. Jest autorką prac z zakresu literaturoznawstwa hiszpańskiego i francuskiego, w tym monografii Owoce hesperyjskich ogrodów. Obraz literatur Półwyspu Iberyjskiego w polskich wydawnictwach informacyjnych i popularnonaukowych (wyd. Adam Marszałek, Toruń 2002), oraz członkiem redakcji czasopisma „Estudios Hispánicos”.

Trylogia Ojczyzny (Tom 2). Ostatnia ojczyzna

Matteo Righetto

Poniekąd jest to western, bo są tu konie, broń i bandyci; ale zamiast amerykańskiego Zachodu mamy góry Wenecji Euganejskiej, modrzewie i jodły, śnieg i sosny, Valstagna i jaskinie Oliero. To epicka i realistyczna opowieść o utraconej ojczyźnie. "Il Mattino di Padova" Jest chłodny listopad 1898 roku. Surowe góry pomiędzy płaskowyżem Asiago i doliną Brenty wyludniły się niemal całkowicie: większość mieszkańców, borykających się ze straszliwą biedą, opuściło w końcu swoje rodzinne strony, by emigrować do Ameryki w poszukiwaniu szczęścia. Jole skończyła dwadzieścia lat i jest coraz piękniejsza, jej młodsza siostra Antonia poczuła powołanie zakonne i postanowiła zostać mniszką, najmłodszy z rodzeństwa Sergio zapadł na tajemniczą chorobę i jego leczenie powierzono świętej", znachorce z pobliskiej wsi. Chwilowy spokój mieszkańców Nevady zostaje brutalnie zburzony, gdy dwóch bandytów rabuje De Boerom srebro i miedź zdobytą przez głowę rodziny podczas dawnej przemytniczej wyprawy do Austro-Węgier. Jole będzie zmuszona samotnie stawić czoła nieszczęściu. Wiedziona pragnieniem zemsty i uzbrojona w ojcowski karabin, ruszy na grzbiecie swojego nieodłącznego Samsona śladem niegodziwców, by sprawiedliwości stało się zadość. Jej towarzyszami będą gwiazdy i wiatr, droga poprowadzi przez zapierające dech w piersiach krajobrazy. Podczas pościgu do ostatniego tchu Jole stawi czoła piętrzącym się trudnościom nigdy nie tracąc swej żelaznej determinacji. W zgodzie z magią natury i wyznawanymi wartościami podejmie wyprawę, która zmusi ją do pójścia znacznie dalej, niż kiedykolwiek sądziła. Ponieważ w przeciwieństwie do granicy między dwoma państwami, granicy między dobrem a złem nie da się dostrzec samym spojrzeniem. Ostatnia ojczyzna to druga część Trylogii Ojczyzny". Po Duszy granicy Matteo Righetto kontynuuje westernową opowieść o przygodach rodziny De Boerów, w centrum uwagi stawiając ludzkie pragnienie sprawiedliwości i odpłaty za zło. Granica, którą zarówno w pierwszej, jak i drugiej powieści staje się inny, jest metaforą wewnętrznej podróży, pokonywania własnych granic, także etycznych. To także granica między młodością a dorosłością, między rozumem a przemocą. - Francesca Visentin, "Corriere del Veneto" Dynamiczna fabuła, typowa dla westernu, ale z wyraźnie uwypukloną problematyką społeczną, rzucającą światło na przeszłość i tradycję. Natura jest tu główną bohaterką, nieskończenie pocieszającą, mądrą i opiekuńczą wobec tych, którzy wiedzą, jak się do niej odnosić, a nade wszystko jest niezmiennie taka sama i nie zna ludzkich granic. Sięga daleko poza nasze ojczyzny. Różnice, jak zawsze, stwarzają ludzie. - Mary B. Tolusso, "Il Piccolo" Matteo Righetto potrafi utrzymać dynamikę powieści także dzięki swej prozie, powściągliwej, ale bogatej w opisy alpejskiego środowiska. Jednocześnie umie wejrzeć głęboko w charaktery swoich bohaterów, których obdarza głębokim człowieczeństwem. - Fulvio Panzeri, "Avvenire" Czerpiąc z najlepszej tradycji włoskiej powieści historycznej, autor pisze o przeszłości, by opowiedzieć o współczesności, i przesyła nam sygnał nadziei. - Andrea Formagnana, "Montagne360". Matteo Righetto urodził się w 1972 roku w Padwie, gdzie uczy literatury w liceum. Opublikował: Savana padana (Sawanna padewska), La pelle dellorso (Niedźwiedzia skóra, powieść zekranizowaną przez Marca Segato z Markiem Paolinim w roli głównej), Apri gli occhi (Otwórz oczy, nagrodzoną Premio della Montagna Cortina d'Ampezzo). W 2017 roku w wydawnictwie Mondadori opublikował Duszę granicy, pierwszą powieść w cyklu "Trylogii Ojczyzny". Jego książki zostały przetłumaczone na wiele języków, a "Trylogia ojczyzny", przygotowywana do publikacji w kilku krajach, między innymi w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii i Polsce, stała się literackim wydarzeniem.

Życie 2.0

Aldona Reich

"Życie 2.0" to opowieść o ludziach, których ścieżki schodzą się, krzyżują lub tylko stykają. O tym, że uporanie się z własną przeszłością jest konieczne, aby móc rozpocząć nowy rozdział życia, a także o odcieniach miłości, które są najtrudniejsze, najbardziej wymagające i najmocniej wpływające na koleje losu. To historie ludzi, ich przeżycia, rozterki i plany, których wypadkową stała się niecodzienna podróż. Wówczas wszystkie wątki, pozornie ze sobą niepowiązane, powoli zaczynają tworzyć przejrzystą i czytelną całość. Sześć osób, sześć ludzkich losów, połączonych ze sobą w sześciu stopniach oddalenia. Główna bohaterka, Karolina Sarnawska, sądząc, że minęła już swoje życiowe rozdroże, wyjeżdża z Krakowa na Wybrzeże w towarzystwie osobistego szofera. Chce pozamykać swoje sprawy, które w ciągu ostatnich lat miały bezpośredni wpływ na jej życie. Z pozoru oschła i nieprzystępna, z czasem odsłania swoją tajemnicę, godząc się na opiekę swojego kierowcy. Co wie o sobie, o nim, o ludziach, których spotyka w tej podróży? Czy sześć stopni oddalenia wystarczy, aby zagubione ścieżki znów dało się połączyć?

W zmowie z mordercą

Bartłomiej Kowaliński

Nieznany sprawca uprowadził i zabił jedenastoletnią dziewczynkę. Zakopiańska policja szybko wszczęła postępowanie, lecz główny podejrzany popełnił samobójstwo i motywy przestępstwa pozostały niejasne. Sprawę zamknięto, a śledztwo umorzono... Mija właśnie piętnaście lat od tamtych wydarzeń. Paweł Wolski, dziennikarz śledczy z Warszawy, pisze artykuł na temat tej brutalnej zbrodni i odkrywa wiele nieścisłości oraz niezbadane przez policję wątki. Podążając ich tropem, dochodzi do przerażającego wniosku: morderca może wciąż być na wolności, a śmierć dziewczynki to zaledwie część mrożącej krew w żyłach prawdy...

Węgierski syndrom: Trianon

Bogdan Góralczyk

Opisywane tutaj, tak bardzo różniące się między sobą węgierskie władze i reżimy w ostatnim półtora stuleciu odmiennie interpretowały interesy państwa i jego rację stanu. Najczęściej robiły to z konieczności opartej na związku z innymi, silniejszymi graczami, zmuszającymi Węgrów do podporządkowania się. Podejście do Trianon polegające na wyrażaniu protestu przeciwko dyktatowi mocarstw jest tu symboliczne. W epoce Horthyego postawiono je na samym piedestale jako najważniejszy priorytet całej polityki państwa, wręcz rację stanu. Potem natomiast, w czasach dyktatury i realnego socjalizmu, z powodów ideologicznych i pod naciskiem Wielkiego Brata z Moskwy zupełnie zdjęto to bolesne zagadnienie z porządku dnia. Dopiero wraz z Systemem Orbána wahadło wróciło do wyjściowego, przedwojennego stanu (nawet jeśli nie tak mocno i wyraziście jak poprzednio). W kwestii odpowiedzialności za Trianon ścierają się na Węgrzech i w całej węgierskiej diasporze dwie zupełnie odmienne koncepcje i szkoły myślenia. Pierwsza, popularna w epoce Horthyego, która teraz z całą mocą powróciła do oficjalnego dyskursu, mówi o dyktacie mocarstw i wynikającej stąd klęsce Węgrów, poszatkowanych i poćwiartowanych z woli obcych…. Natomiast koncepcja druga doszukuje się przyczyn tej klęski nie tyle u innych, co przede wszystkim u siebie.   Rok 1920 stanowi przełomowy moment w najnowszych dziejach państwa i narodu węgierskiego. Kto tego nie docenia, ten niewiele (by nie rzec dobitniej – nic) nie rozumie ze współczesnej historii Węgrów. Siląc się na pewne porównania: o ile dla nas rok 1918 to rok triumfu, satysfakcji oraz powolnej odbudowy „odzyskanej niepodległości”, to naszym Bratankom dwa lata później „wszystko się rozpadło”. Szczegółowa analiza Bogdana Góralczyka ukazuje wnikliwie przesłanki powstania mocarstwa węgierskiego w połowie 19 stulecia, węzłowe momenty polityki wewnętrznej oraz zagranicznej Królestwa Węgierskiego, począwszy od chwalebnych wydarzeń Wiosny Ludów, następnie konsekwencje geopolityczne porażki Austro-Węgier w Wielkiej Wojnie oraz rozgrywki dyplomatyczne między mocarstwami w Paryżu, Wersalu i Trianon. Trzeba jednakże podkreślić, iż największa część prezentowanego tomu poświęcona jest, szeroko rozumianym, konsekwencjom społecznym, politycznym, ustrojowym, gospodarczym i kulturowym tytułowego Syndromu Trianon dla narodu węgierskiego. Należy wskazać na przejrzysty i dynamiczny język, który pozwala na szybkie i świadome przyjmowanie wywodów Autora, jak też twórczo wykorzystaną szeroką literaturę przedmiotu. W przeważającej większości pochodzi ona z Węgier, co jest najlepszym dowodem oryginalności tej monografii. Prof. dr hab. Jacek Wojnicki Katedra Systemów Politycznych UW   Książki tej nie sposób uznać za lekturę uzupełniającą. Jest bowiem pozycją obowiązkową przybliżającą kontekst polityki Viktora Orbána oraz napięć pomiędzy Węgrami i resztą Europy. Po raz pierwszy ktoś tak dobitnie wyjaśnił dramat traktatu w Trianon dla Węgier. Bogdan Góralczyk pisze o tragicznych początkach nowoczesnego państwa, z werwą prowadząc czytelnika przez 150 lat historii. Rzetelnie relacjonuje czas miniony, nie wahając się przed postawieniem ważkich pytań o przyszłość. Wojciech Przybylski, redaktor naczelny Visegrad Insight, Fundacja Res Publica   Prof. Bogdan Góralczyk politolog i sinolog z wykształcenia, hungarysta z zamiłowania. Profesor i dyrektor Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego w kadencji 2016–2020. Były ambasador w państwach Azji Południowo-Wschodniej. W latach 1991–1998 przebywał na placówce na Węgrzech. Efektem tego pobytu była książka wydana po polsku i węgiersku. Jest mocno po-wiązany z Węgrami, gdzie często i regularnie jeździ, a także pojawia się na konferencjach i w tamtejszych mediach. Bardzo dużo publikuje, specjalizując się – oprócz węgierskiej – w tematyce azjatyckiej, a zwłaszcza Chin, oraz międzynarodowej i globalnej, w tym kwestiach nowego ładu światowego i wyzwań globalnych. Ostatnio w Wydawnictwie Akademickim DIALOG wydał obszerny tom Wielki Renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje (Warszawa 2018). Niniejsza praca powstała na stulecie podpisania, tak bolesnego dla Węgrów, traktatu z Trianon (1920).  

Polityka kulturalna Stanów Zjednoczonych

Martel Frederic

Frédéric Martel przedstawia politykę kulturalną Stanów Zjednoczonych i próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego amerykański rząd nie odgrywa w niej bezpośredniej roli. Opisuje również, w jaki sposób szeroka koalicja prywatnych przedsiębiorstw, agencji i instytucji pożytku publicznego, bogatych filantropów, uniwersytetów i lokalnych wspólnot, które działają autonomicznie, konkurując ze sobą lub współpracując, wspiera wszechstronny rozwój kultury w Stanach Zjednoczonych. Poznanie tego systemu pozwoli, według autora, lepiej bronić narodowe kultury przed amerykańską dominacją.

Wszystkie moje rewolucje

Négar Djavadi

Kimja Sadr to mieszkająca w Paryżu młoda Iranka. Jest szczęśliwie zakochana i pragnie dziecka, postanawia więc zawalczyć o wymarzone macierzyństwo. Czekając na kolejną wizytę w klinice leczenia niepłodności, snuje niczym Szeherezada XXI wieku fascynującą opowieść rozpiętą między Francją a Iranem, między przeszłością a teraźniejszością. Kimja, współczesna nomadka, która w wieku dziesięciu lat musiała wraz z bliskimi opuścić kraj urodzenia, przybliża losy swoich przodków, kilku pokoleń ekstrawaganckich Sadrów: pradziadka i jego pięćdziesięciu dwóch żon, Stryja Numer Dwa kryjącego wstydliwą tajemnicę, wróżącej z fusów ormiańskiej babci Emmy czy rodziców sprzeciwiających się kolejnym reżimom. Wszystkie moje rewolucje to kalejdoskopowa opowieść o kluczowych momentach irańskiej historii, polityki i kultury, opowiedziana przez pryzmat dziejów jednej rodziny, jej dramatów i triumfów. Słodko-gorzka kronika odkrywania własnej, głęboko skrywanej tożsamości. Niezwykła jest atmosfera tej książki, zwłaszcza dla czytelnika z europejskiego kręgu kulturowego. To opowieść o wyzwoleniu, polityce, historii Iranu i feminizmie snuta przez imigrantkę, Irankę mieszkającą na Zachodzie, jest trochę jak baśń perska, choć i francuska jednocześnie. Różne twarze islamu, rewolucji, sekularyzmu, buntu i miłości zaciekawiają, przerażają i fascynują. Do tego autorka nie klęka przed trudnymi tematami, ubarwia je humorem. To wielka sztuka. Aleksandra Łojek Ani cienia patosu, za to wiele emocji, humoru, gorączki, dramatu. Elle Cudowna książka. Jedna z najmocniejszych powieści tego sezonu. France 5, La Grande Librairie Głos, który usidla, a zarazem chwyta za gardło. Le Monde des livres Autobiografia pełna wyzwolicielskich opowieści. Lire Wielowątkowy monolog, w którym saga rodzinna przeplata się z dziennikiem intymnym. Livres Hebdo Czarodziejskie pióro. Canal+ W tej powieści, w pół drogi między satyrą społeczną a perską baśnią, zagłębiamy się w dzieje Iranu i historię kobiety poszukującej własnej tożsamości. Biba Rzadko zdarza się czytać równie mocną powieść. Grazia Bildungsroman na modłę irańską. Libération Debiut powieściowy kipiący życiem i humorem. Ouest France Niesamowicie wciągająca historia, pełna cudownie orientalnych dygresji. Télérama Powieściowa epopeja. Le Figaro littéraire Kolejny rozdział Baśni tysiąca i jednej nocy. La Parisienne Piekielnie zuchwała saga, pełna paradoksów jedna z największych niespodzianek sezonu. Diacritik