Ślady kultury starego świata na Rusi kijowskiej

Franciszek Rawita Gawroński

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu REPRINT. W granicach dzisiejszej Ukrainy rozpatrzyć pragniemy drogi, którymi mógł oddziaływać wpływ kultury starego świata na terytorium nazwane przez nas Rusią Kijowską, a zatem na ludność zamieszkującą je. Był to przede wszystkim wpływ: starogreckiej kultury przez kolonie nad Pontem Euxińskim (Morzem Czarnym), a później kultury bizantyjskiej, następnie kultury łacińskiej i wreszcie arabskiej, a ściślej mówiąc arabsko-wschodniej. Wpływ ten ujawniał się nader różnostronnie: w dziedzinie sztuki (wyroby artystyczne), wojskowości (różne rodzaje broni) i w końcu w dziedzinie przemysłu domowego Ślady tego wpływu zachowały się aż po dziś dzień. Ta niewielka książeczka, omawia wyszczególnione wyżej zagadnienia. Polecamy jej lekturę!

Melancholia

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Melancholia to wspaniały poemat wybitnego polskiego twórcy okresu Młodej Polski. A oto fragment utworu: „Stało się konającemu bardzo ciemno w oczach i czuł, że śmierć się zbliża – więc począł patrzeć wstecz, poza siebie, chcąc raz jeszcze zobaczyć życie. I przechodziły mu przed oczyma różne twarze, cichym i długim szeregiem, a każda twarz niosła wspomnienie boleści lub rozkoszy. Że zaś wspomnienia boleści przeważały o wiele, umierający myślał, że nie warto żałować, iż więcej twarzy tych już nie zobaczy.  Ale nagle, z tłumu, błysnęło ku niemu dwoje oczu, pełnych łez – poznał je, i odpędziwszy resztę mar, patrzeć w nie począł...”

Po rozwodzie

Grazia Deledda

"Po rozwodzie" autorstwa laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, Grazii Deleddy, to porywająca powieść wydana w 1902 roku, osadzona w kontekście intensywnej debaty nad legalizacją rozwodów we Włoszech. Opowieść śledzi losy Costantina Leddy i jego żony Giovanny Ery. Niesłusznie oskarżony o zamordowanie swojego wujka, Costantino zostaje skazany na więzienie. Chociaż jest niewinny, akceptuje wyrok, chcąc chronić ukochaną żonę. Bez męża Giovanna nie jest w stanie utrzymać rodziny i decyduje się na rozwód, po czym poślubia bogatego, ale okrutnego właściciela ziemskiego. Kiedy prawdziwy sprawca zbrodni przyznaje się do winy, Costantino odzyskuje wolność. Powrót do dawnych uczuć prowadzi go do zakazanego związku z Giovanną, który staje się centralnym motywem tej emocjonującej powieści. Grazia Deledda z wyjątkowym talentem przedstawia dramatyczne wybory swoich bohaterów, ich zmagania z losem oraz moralne dylematy. "Po rozwodzie" to niezwykła historia miłości, poświęcenia i społecznych przemian, która trzyma w napięciu do ostatniej strony.

Przygody brygadiera Gerarda. The Adventures of Gerard

Arthur Conan Doyle

Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. A dual Polish-English language edition. Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej. A dual Polish-English language edition. Pełna humoru powieść przygodowa nosząca tytuł Przygody brygadiera Gerarda po raz pierwszy została opublikowana w roku 1902. Powieść ta opowiada o przygodach żołnierza, który służył pod Napoleonem, a który lubi się przechwalać i ubarwiać swoje dokonania, tak na polu bitewnym, jak i podboje serc pięknych kobiet. Etienne Gerard, huzar armii francuskiej, jest porywczy, ekstrawagancki i niewiarygodnie pewny siebie. To właśnie próżność jest najbardziej znanym atrybutem Gerarda jest on absolutnie przekonany, że jest najodważniejszym żołnierzem, największym szermierzem, najznamienitszym jeźdźcem i najbardziej dzielnym kochankiem we Francji. Gerard nie uważa tak bez podstaw, ponieważ przy wielu okazjach wykazuje znaczną odwagę. Ma także obsesję na punkcie honoru i chwały. Conan Doyle, czyniąc swojego bohatera próżnym Francuzem, wykpił zarówno stereotypowe angielskie spojrzenie na Francuzów, jak i stereotypowe francuskie spojrzenie Francuzów na angielskie maniery i postawy.

Rumak Czarownika oraz inne baśnie

Elwira Korotyńska

Elwira Korotyńska (1864-1943) W okresie międzywojennym była autorką wielu książek dla dzieci i młodzieży (bajek, baśni, wierszyków, powiastek i opowiadań, skrótów popularnych powieści oraz utworów dramatycznych, głównie jednoaktowych komedyjek). Mniejsza ich część wydawana była dość starannie, jednak większość zwykle wychodziła w bardzo tandetnym wydaniu, ubogich seriach małych zeszytów publikowanych przez wydawnictwo Księgarnia Popularna. Były to przeważnie serie krótkich powiastek i przeróbek znanych bajek. Autorami większości tych utworów była właśnie Elwira Korotyńska. W związku z ich słabą jakością edytorską działalność tego wydawnictwa była ostro krytykowana przez ówczesnych publicystów. Należy jednak dodać, że były one tanie i popularne, zwłaszcza wśród ludzi niezamożnych, których nie stać było na droższe pozycje. W związku z czym upowszechniały czytelnictwo wśród mas i krzewiły kulturę i wiedzę w popularnej formie (za Wikipedią). Niniejszy zbiorek zawiera następujące utwory: Rumak Czarownika. Sinobrody. Zaczarowany królewicz.

Wielkie doświadczenie w Keinplatz. The Great Keinplatz Experiment

Arthur Conan Doyle

Aleksy von Baumgarten był profesorem anatomii i fizjologii przy uniwersytecie w niemieckim: Keinplatz. Będąc znakomitym badaczem w tych dwóch gałęziach nauki, celował obok tego w chemii i innych naukach przyrodniczych. Ulubionym wszakże przedmiotem jego badań była psychologia, a przede wszystkim tajemnicze oddziaływanie duszy na materię. Z tego też powodu hipnotyzm, zwierzęcy magnetyzm, stan kataleptyczny u ludzi i zwierząt stał się z czasem najważniejszym przedmiotem jego dociekań naukowych. Uczniowie lubili go bardzo i nieraz po ukończonej prelekcji, otaczali go kołem, wsłuchując się w jego niezwykle zajmujące rozprawy o własnościach duszy ludzkiej i jej oddziaływaniu na życie duchowe i cielesne człowieka. Wśród takich naukowych pogadanek nieraz poprosił, ażeby który z jego słuchaczów zgłosił się na ochotnika celem zahipnotyzowania, aby sprawdzić, czy teorie profesora na słusznych naukowych wnioskach się opierają. I w końcu jeden z nich się zgłosił... Aby się dowiedzieć, czym się toi skończyło należy przeczytać opowiadanie do końca.

Wojna chocimska

Wacław Potocki

UWAGA! e-book jest skanem zapisanym w formacie PDF. Plik pdf uniemożliwia przeszukiwanie i kopiowanie tekstu Wojna chocimska należy do tych utworów, które przywracają przychylniejszą ocenę wieku XVII u nas, przynajmniej pod względem poetyckim. Kiedy Józef Borkowski, dostawszy jej rękopis, jeszcze na łożu śmierci marzył o jej wydaniu i zaklinał przyjaciela swego, Stanisława Przyłęckiego, by spełnił to jego najgorętsze życzenie, tak wartość poematu tego w słowach pełnych zapału określał: Przeczytałem go z wielką uwagą i mogę cię zapewnić, że jest to utwór przynoszący zaszczyt naszemu piśmiennictwu, szczerze narodowy, pełen najpiękniejszych obrazów poetycznych, a przy tym stanowiący całość zaokrągloną, po mistrzowsku wykonaną. Wojna Chocimska jest w całym znaczeniu tego wyrazu poematem bohaterskim. Wojnę Chocimską poczytujemy za najświetniejszy poemat opisowo-dziejowy, jaki nam literatura nasza po koniec wieku XVIII przekazała.

Potworna matka. Tragiczne dzieje nieszczęśliwej córki

Xavier-Henry Aymon de Montépin

Xavier Henri Aymon Perrin, hrabia Montépin (1823-1902) był popularnym francuskim powieściopisarzem. Autor powieści w odcinkach i popularnych sztuk teatralnych, najbardziej znany jest z XIX-wiecznego bestsellera La Porteuse de pain (Handlarz chlebem), który został po raz pierwszy opublikowany w Le Petit Journal w latach 1884-1889. Dzieło Les Filles de plâtre (Córki tynkarza), ukazujące się w 1855 roku, zostało potępione jako obsceniczne, a Perrin został osądzony i skazany na trzy miesiące więzienia i grzywnę w wysokości 500 franków. Tutaj polecamy lekturę równie świetnej powieści, której początek poniżej prezentujemy: „...dały się słyszeć kroki wewnątrz mieszkania, drzwi się otworzyły i ukazała się w nich szczególna istota. Była to kobieta lat około czterdziestu, mała i szczupła, z rękami niepomiernej długości i podobnymi do tych, jakie mają pewne gatunki małp. Nieproporcjonalność ta jednak znikała wobec potwornej wklęsłości głowy między wystającymi ramionami. Natomiast twarz tej kobiety, tak pokrzywdzonej przez naturę, była szczególnej, a moglibyśmy powiedzieć przerażającej piękności. To wyrażenie przerażająca jest trafne, bo cera matowej bladości, wielkie oczy czarne o wejrzeniu sfinksa, usta o wargach grubych, zmysłowych, czerwonych od napływającej krwi, stanowiły coś złowrogiego i przywodziły na myśl wizerunek małżonki wampira”.