Text Matters: A Journal of Literature, Theory and Culture, No. 4 (2014)

Pamela Sue Anderson

Issue 4 (2014) of Text Matters, titled Re-visioning Ricoeur and Kristeva and edited by Pamela Sue Anderson (University of Oxford, UK), concerns new perspectives on the work of the two prominent philosophers. The scholarly articles tackle issues connected with sexuality, gender, religion, education, ethics, alterity, feminism, art, and literary genre, focusing on the themes of violence, loss, horror, vision, life, birth, recognition, imagination, and transformation. Ricoeur's thought is used for considering its practical implications for education and the possibility of dealing with sexual abuse, and as a critical tool for reading of Milton's Paradise Lost. Papers engaging with Kristeva's insights ponder her significance in recent critical debates, analyze her textual readings of the Hebrew Bible and her exhibition catalogue The Severed Head, and employ her theory for interpreting Doris Lessing's The Cleft as well as the nature of the Gothic genre. Both philosophers' thought is used to interpret Cormac McCarthy's The Road and the work of the Irish poet Sinead Morrissey, and reevaluated in terms of the importance of gender for Ricoeur's and Kristeva's work. Apart from the main section, the volume features a continuation of the main theme of issue 3, "Eroticism and Its Discontents," in an essay devoted to a folk song about King Peter I Lusignan from Cyprus, and a sub-section called "Irish Themes," analyzing the work of Sir Samuel Ferguson and W. B. Yeats. Finally, the volume contains a review of Christina M. Gschwandtner's book on God in contemporary philosophy, and interviews with Mieke Bal, Roddy Doyle, and Joanna Czechowska.

Zemsta

Jo Nesboo

Londyński finansista zmagający się z uzależnieniami odwiedza swojego ojca na farmie węży w Afryce. Czy uda im się naprawić trudne relacje? Podczas gdy zamożne elity czekają na ewakuację, zwykli obywatele walczą na ulicach o przetrwanie. Tak prezentuje się Ameryka po wyniszczającej pandemii. Czy w tym świecie ktoś przestrzega jeszcze prawa? Naukowiec, który opracował środek na nieśmiertelność, zamierza skasować swoją pamięć. Czy zdoła usunąć niebezpieczne wspomnienia, zanim będzie za późno? Bohaterowie zbioru opowiadań Zemsta stają przed niezwykle trudnymi wyborami. Autor z wirtuozerią odmalowuje mroczne wizje przyszłości, w których sprawiedliwość rządzi się swoimi prawami.

Wasilewska. Czarno-biała

Piotr Lipiński

Dla jednych renegatka, kolaborantka i zdrajczyni. Dla drugich bohaterka, wybawicielka, dzielna przywódczyni Polaków w ZSRR. Opinie o Wandzie Wasilewskiej zawsze były skrajne, a jej zwolennikom i krytykom nigdy nie udało się dojść do porozumienia. Aleksander Wat opowiadał o niej: Niezbadana jest dusza kobiet fanatycznych, świętych Teres komunizmu. To są mistyczki, które nie widzą rzeczywistość, raczej widzą inną rzeczywistość, której my nie widzimy. Jak więc wyglądała rzeczywistość Wandy Wasilewskiej? Jej droga do komunizmu była nietypowa urodziła się w inteligenckim domu wywodzącym się z kresowej podupadłej szlachty. Bez względu na epokę i ustrój jej rodzina nienawidziła Rosji, a Wandę i jej siostry wychowano w kulcie Józefa Piłsudskiego. Ją jednak z czasem, na przekór ojcu, coraz bardziej fascynował Związek Radziecki. Z postępowej przedwojennej socjalistki i emancypantki zrodziła się twarda komunistka. I choć jako jedna z nielicznych kobiet w polityce niejednokrotnie trafiła na szklany sufit, dzięki zaciekłości, dyscyplinie i ślepemu oddaniu dostała się do grona najbardziej zaufanych ludzi Stalina. Założycielka Związku Patriotów Polskich, negująca zbrodnie w Katyniu, nienawidząca wszystkiego, co wiązało się z przedwojenną Polską, z AK-owskim podziemiem i emigracyjnym rządem premiera Sikorskiego. Wasilewska robiła wszystko, by służyć stalinowskiemu reżimowi. Jednak im bliżej było końca wojny, tym mniej zdawała się potrzebna, a jej bezgraniczne oddanie stało się przekleństwem. I choć w czasach Gomułki trafiła do politycznego czyśćca, Sowietką pozostała świadomie do końca życia.

La figure du Juif errant dans la prose française du XXe siècle

Paweł Kamiński

Monografia stanowi semiologiczną oraz semio-pragmatyczną analizę postaci Żyda wiecznego tułacza na podstawie pięciu wybranych francuskich utworów prozatorskich, datujących się na XX wiek. Nadrzędnym przedmiotem badawczym pracy jest określenie stopnia, w jakim predesygnacja konwencjonalna przekłada się na analizowane dwudziestowieczne realizacje prozatorskie, których kanwa literacka osnuta jest wokół nieśmiertelnego włóczęgi, oraz zweryfikowanie, czy aksjomat o  „śmierci mitu” jest istotnie uzasadniony i czy nadal obowiązuje we współczesnej literaturze francuskiej. W publikacji wykazano również sieć korelacji, jakie zachodzą w procesie czytelniczym między analizowaną postacią a odbiorcą. Istotnym wektorem badań była zatem próba wglądu w system narracyjny tak, aby określić, w jakim stopniu i czy w ogóle zastosowane w tekstach zabiegi narratorskie determinują ewentualny antysemicki wydźwięk i odbiór Tułacza.

Porty morskie w perspektywie przestrzennej, ekonomicznej, transportowej, logistycznej i społecznej

Hanna Klimek

Porty morskie są bardzo zróżnicowane, nie tylko pod względem przestrzennym, funkcjonalnym, produkcyjnym, technicznym, organizacyjnym, lecz także ekonomicznym oraz społecznym. Od wielkości portów (mierzonej wolumenem obsłużonych ładunków), wytwarzanej w nich wartości dodanej, zależy ich wpływ na tworzenie ładu ekonomicznego, społecznego, przestrzennego i ekologicznego, a także kreacja strefy dobrobytu w otoczeniu. Prezentowana praca jest poświęcona problematyce funkcjonowania i rozwoju współczesnych portów morskich oraz ich relacji z otoczeniem.

Cmentarz osobliwości

Paulina Hendel

Maximus Opoka jest zwykłym kurierem kasty i nic nie wskazuje na to, aby jego życie miało ulec poprawie. Co więcej, sprowadza na siebie dodatkowe kłopoty, kiedy postanawia okraść swojego szefa. Uciekając przed konsekwencjami swych czynów, spotyka tajemniczego mężczyznę, który twierdzi, że Max jest spadkobiercą pewnego dworku. Chłopak bez wahania przyjmuje spadek, w którym widzi rozwiązanie wszystkich swoich problemów. Gdy Max dociera na teren posiadłości, okazuje się, że stał się właścicielem nie tylko ogromnego domu, w którym zamieszkuje służba, ale również innego tajemniczego przybytku - cmentarza osobliwości. Szybko odkrywa, że to nie jedyny element spadku, który został przed nim ukryty. Cmentarz zamieszkują potworne dusze, a zadaniem Maxa jest dopilnowanie, aby bramy cmentarza pozostały zamknięte dla jednej i drugiej strony świata. Gdy na teren cmentarza włamują się ciekawscy studenci, a jeden z nich ginie, wszystko jeszcze bardziej się komplikuje. Kto został pogrzebany na cmentarzu i dlaczego? Czym są tajemnicze pakty, których treści nikt nie potrafi odnaleźć? Dlaczego dusze od dwustu lat tkwią na cmentarzu i nie mogą odejść w zaświaty? 2023 Wydawnictwo Błysk (Audiobook): 9788367739450

Swąd

Robert Ostaszewski, Bartosz Wojsa

Swąd Robert Ostaszewski, Bartosz Wojsa Jedna rodzina, jeden straszny pożar, wiele tajemnic W Jastrzębiu-Zdroju, niewielkim górniczym mieście na Śląsku, dochodzi do tragedii. W pożarze domu ginie matka i czworo dzieci, przeżywają jedynie ojciec i najstarsza córka. Z pozoru oczywista sprawa trafia w ręce młodego prokuratora Artura Rogalskiego, który wraz z doświadczoną i niepokorną policjantką po przejściach rozpoczyna pogoń za prawdą. Kiedy okazuje się, że do wybuchu ognia doszło w zagadkowych okolicznościach, służbom po piętach zaczynają deptać dziennikarze, gotowi ujawnić makabryczne kulisy śledztwa. Historia inspirowana prawdziwymi wydarzeniami, które wstrząsnęły całą Polską.

Populizm w cieniu Habsburgów. Węgierskie pytania (a także polskie, austriackie i włoskie)

Bernard Guetta

„Co z tą Europą”, w której na powrót do głosu dochodzą nacjonalistyczno-populistyczne ruchy i partie polityczne? Odpowiedzi na to pytanie Bernard Guetta poszukuje na Węgrzech, w Polsce, w Austrii i we Włoszech, w czterech krajach Unii Europejskiej, które odwracają się plecami do wartości europejskich. Autor wyrusza w reporterską podróż z intuicyjnym przeczuciem, że granice politycznej mapy, jaką uformowały nowe europejskie partie i ruchy prawicowe, zbiegają się z granicami Cesarstwa Austrii z połowy XIX wieku. Owe przeczucia potwierdzają się już podczas pierwszego etapu reporterskiej wyprawy, na Węgrzech, gdzie Viktor Orbán podsyca nacjonalistyczne nastroje, wykorzystując nostalgię za czasami węgierskiej świetności oraz powszechne poczucie rozczarowania transformacją ustrojową. Podobna sytuacja ma miejsce w Austrii, we Włoszech oraz w Polsce. Jednakże Polska, zauważa autor, z uwagi na długą tradycję oporu nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa. Jako zdeklarowany Europejczyk Guetta występuje w obronie federalnej Europy, a rządom krajów członkowskich, które nie wypełniają traktatowych obowiązków, mówi wprost, że „solidarność nie działa w jedną stronę i że fundusze strukturalne, z których korzystają, mogą również zostać zablokowane”.   Bernard Guetta: francuski dziennikarz i publicysta, ekspert w dziedzinie geopolityki. Przez dwadzieścia siedem lat felietonista publicznej stacji radiowej France Inter. W latach 80. korespondent dziennika „Le Monde” w Warszawie, Waszyngtonie i Moskwie. W latach 90. kierował redakcjami magazynu „L’Expansion” i tygodnika „Le Nouvel Observateur”. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 roku uzyskał mandat europosła z ramienia prezydenckiego ugrupowania La République en marche! (LREM, Republika Naprzód!). Autor licznych książek, m.in. Europe fédérale, Le Monde est mon métier: Le journaliste, les pouvoirs et la vérité, Jak zostałem Europejczykiem, Dans l’ivresse de l’Histoire.